Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII C 453/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 sierpnia 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Bartek Męcina

Protokolant: staż. Przemysław Staszczyk

po rozpoznaniu w dniu 31 sierpnia 2018 roku w Łodzi

na rozprawie

z powództwa (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W.

przeciwko J. B.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt VIII C 453/18

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 13 grudnia 2017 roku (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W., reprezentowany przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, wniósł o zasądzenie od J. B. kwoty 5.262,78 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Nadto powód wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwany zawarł z (...) Bank (...) S.A. umowę kredytu o nr (...). Ponieważ pozwany zaprzestał wywiązywać się z warunków zawartej umowy, pierwotny wierzyciel wypowiedział pozwanemu umowę, a w dniu 26 listopada 2012 r. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny. Postanowieniem z dnia 3 lipca 2013 r. Sąd Rejonowy w (...) nadał klauzulę wykonalności powyższemu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. (...) Bank (...) S.A. w dniu 14 grudnia 2015 r. zbył wierzytelność przysługującą wobec pozwanego na rzecz powoda. Na dochodzoną pozwem kwotę składa się 4.970,54 zł tytułem wierzytelności nabytej od pierwotnego wierzyciela oraz 292,24 zł tytułem skapitalizowanych odsetek.

(pozew k. 2- 3)

Nakazem zapłaty z dnia 17 stycznia 2018 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi- Widzewa w Łodzi zasądził od J. B. na rzecz powoda dochodzoną pozwem kwotę wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie i kosztami postępowania.

(nakaz zapłaty k. 54)

Pozwany zaskarżył powyższy nakaz w całości podnosząc zarzut nieważności umowy z uwagi na stan wyłączający swobodne i świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli spowodowane chorobą psychiczną. Ponadto J. B. zarzucił, że pozew został wniesiony przez osobę nieuprawnioną, a strona powodowa nie wykazała nabycia wierzytelności, gdyż nie przedstawiła dowodu zapłaty ceny. Na końcu pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia.

(sprzeciw k. 62- 68)

Pismem wniesionym w dniu 26 marca 2018 r. strona powodowa podtrzymała dotychczasowe stanowisko. W uzasadnieniu odnosząc się do zarzutu przedawnienia roszczenia strona powodowa podniosła, że bieg terminu przedawnienia został przerwany najpierw przez złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności na wystawiony przez pierwotnego wierzyciela bankowy tytuł egzekucyjny, a następnie poprzez złożenie wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Postępowanie egzekucyjne zostało umorzone z uwagi na stwierdzenie jego bezskuteczności. W związku z tym w ocenie strony powodowej doszło dwukrotnie do przerwania biegu przedawnienia roszczenia, a wobec umorzenia postępowania egzekucyjnego w dniu 7 sierpnia 2015 r., a następnie wniesienia pozwu w dniu 13 grudnia 2017 r. z pewnością nie doszło do przedawnienia dochodzonego roszczenia.

(pismo k. 75- 76)

Do zamknięcia rozprawy stanowisko stron nie uległo zmianie.

(protokół rozprawy k. 82)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23 maja 2011 r. J. B. zawarł z (...) Bank S.A. we W. umowę kredytu na zakup towarów o nr (...), o wartości 4.138 zł.

(umowa kredytu na zakup towarów k. 4- 5).

W dniu 26 listopada 2012 r. (...) Bank (...) S.A. we W. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny, którym stwierdził zadłużenie J. B. z tytułu umowy kredytu nr (...) w kwocie 3.577,76 zł.

(bankowy tytuł egzekucyjny k. 6)

Postanowieniem z dnia 3 lipca 2013 r. Sąd Rejonowy w (...) nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z dnia 26 listopada 2012 r. wystawionemu przez (...) Bank (...) S.A. we W. przeciwko J. B..

(postanowienie k. 7- 8)

Postanowieniem z dnia 7 sierpnia 2015 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Wołominie umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone przeciwko pozwanemu wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji.

(postanowienie k. 77)

W dniu 14 grudnia 2015 r. (...) Bank (...) S.A. we W. zawarł z (...) Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym w W. umowę przelewu wierzytelności, w tym wierzytelności przysługującej wobec pozwanego.

(umowa przelewu wierzytelności k. 32- 39, wyciąg z załącznika k. 40)

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie powołanych wyżej dowodów w postaci dokumentów, których wiarygodność nie byłą kwestionowana przez żadną ze stron procesu.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

(...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. wniósł o zasądzenie od J. B. kwoty 5.262,78 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem zobowiązania wynikającego z zawartej przez pozwanego z (...) Bank S.A. we W. umowy kredytu o nr (...). Pozwany wnosząc o oddalenie powództwa podniósł zarzuty nieważności umowy z uwagi na stan wyłączający swobodne albo świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli spowodowane chorobą psychiczną, nienależytej reprezentacji strony powodowej na skutek wniesienia pozwu przez osobę nieuprawnioną, nie wykazania nabycia wierzytelności z powodu nie przedstawienia dowodu zapłaty ceny, jak również zarzut przedawnienia roszczenia.

W ocenie Sądu trzy pierwsze wymienione zarzuty należy uznać za chybione. Twierdzenie J. B. o tym, że zawarta w dniu 23 maja 2011 r. umowa kredytu na zakup towarów jest nieważna z powodu działania pozwanego w stanie wyłączającym swobodne albo świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli, jest zupełnie nieudowodnione. Pozwany nie przedstawił żadnych dowodów, że w 2011 r. cierpiał na jakąkolwiek chorobę psychiczną. Ponadto strona powodowa wykazała umocowanie radcy prawnego T. W. do występowania w niniejszym postępowaniu w charakterze pełnomocnika powoda, w tym do wniesienia pozwu, poprzez złożenie pełnomocnictwa oraz wyciągu z rejestru funduszy inwestycyjnych i odpisu z KRS. Również zarzut dotyczący umowy sprzedaży wierzytelności jest nietrafny, gdyż do ważności umowy cesji nie jest wymagane, aby cesjonariusz przedstawił dowód zapłaty ceny nabycia wierzytelności.

Natomiast zarzut przedawnienia roszczenia zasługuje w pełni na uwzględnienie. Zgodnie z art. 117 § 2 kc po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Nie ulega wątpliwości, że zobowiązanie pozwanego wobec powoda wynika z umowy kredytu na zakup towarów, na podstawie której pierwotny wierzyciel- bank przyznał kredyt w wysokości 4.138 zł. Zatem jest to świadczenie związane z prowadzeniem przez pierwotnego wierzyciela działalności gospodarczej. W myśl przepisu art. 118 kc w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 13 kwietnia 2018 r. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej- trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata. Wobec tego nie ulega wątpliwości, że termin przedawnienia roszczeń wynikających z umowy kredytu na zakup towarów wynosi 3 lata. W myśl art. 120 § 1 kc zdanie pierwsze bieg przedawnienia zaczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Strona powodowa nie wskazała daty wymagalności dochodzonego roszczenia. Dla potrzeb rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy można przyjąć, że roszczenie objęte pozwem stało się wymagalne najpóźniej w dniu 26 listopada 2012 r., kiedy to pierwotny wierzyciel wystawił bankowy tytuł egzekucyjny. Zatem od tej daty Sąd liczył początek biegu terminu przedawnienia roszczenia.

Zgodnie z art. 123 § 1 pkt.1 kc każda czynność podjęta przed sądem lub organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju, przedsięwzięta bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia, przerywa bieg przedawnienia. Z załączonych przez powoda dowodów w postaci dokumentów wynika, że postanowieniem z dnia 3 lipca 2013 r. Sąd Rejonowy w (...) nadał klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z dnia 26 listopada 2012 r. wystawionemu przez (...) Bank (...) S.A. we W. przeciwko J. B.. Następnie pierwotny wierzyciel złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko pozwanemu, które zakończyło się wydaniem w dniu 7 sierpnia 2015 r. przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wołominie postanowienia o umorzeniu postępowania wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji. Nie ulega wątpliwości, że zarówno nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, jak i złożenie wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przerwało bieg przedawnienia roszczenia, ale tylko w stosunku pomiędzy pozwanym, a pierwotnym wierzycielem. Do przerwania biegu przedawnienia nie wystarczy bowiem identyczność wierzytelności, niezbędna jest identyczność podmiotu, na rzecz którego dana czynność, obiektywnie zdolna do przerwania przedawnienia, została dokonana (por. wyrok SN z dnia 19 listopada 2014 roku, II CSK 196/14, LEX nr 1622306). Podkreślić należy, iż wyżej wymieniony wyrok SN stanowi zapoczątkowanie linii orzeczniczej, łagodzącej kryteria przedawnienia w obrocie konsumenckim. Orzeczenie to dotyczyło skutków materialnoprawnych złożenia wniosku o wszczęcie egzekucji, lecz w uzasadnieniu wyroku SN zajął stanowisko mające o wiele szersze znaczenie. W uzasadnieniu wyroku wyrażono pogląd, że w postępowaniu egzekucyjnym „przerwanie przedawnienia następuje pomiędzy stronami postępowania o ile z istoty łączącego je stosunku prawnego wynika, że są materialnie zobowiązane. Pogląd ten wydaje się w ocenie Sądu logiczny i w pełni zrozumiały, zwłaszcza przy uwzględnieniu faktu, iż banki (do dnia 1 sierpnia 2016 r.) korzystają ze szczególnej ochrony prawnej w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego. Jednocześnie ochrona ta nie rozciąga się na inne podmioty, w tym również nabywców wierzytelności, pierwotnie przysługujących bankowi. Nie ma żadnych racjonalnych podstaw do uznania by nabywca wierzytelności, nie będący bankiem, miał korzystać z dobrodziejstw (...) (w tym również dobrodziejstwa w postaci przerwania biegu przedawnienia jedynie na skutek złożenia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności). Powyższe stanowisko znalazło potwierdzenie w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 2016 r. podjętej w sprawie o sygn. akt III CZP 29/16, zgodnie z którą nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności (art. 123 § 1 pkt 2 k.c.).

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, roszczenie powoda przedawniło się najpóźniej w dniu 26 listopada 2015 r. Tymczasem powództwo w przedmiotowej sprawie zostało wytoczone dopiero w dniu 13 grudnia 2017 r. W związku z przedawnieniem należności głównej, nie ulega wątpliwości, że przedawnieniu uległo również roszczenie o odsetki od należności głównej.

Uwzględnienie podniesionego przez pozwanego zarzutu przedawnienia roszczenia skutkowało oddaleniem powództwa.