Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 kwietnia 2019 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2019 roku w Człuchowie

na rozprawie

sprawy

z powództwa (...) Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w W.

przeciwko Ł. W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego Ł. W. rzecz powoda (...) Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w W. kwotę 750,00 zł (słownie: siedemset pięćdziesiąt złotych) wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym od dnia 20 marca 2016 roku do dnia 17 kwietnia 2019 roku,

2.  należność zasądzoną w punkcie 1 (pierwszym) wyroku wraz z odsetkami umownymi w wysokości 230,55 zł (słownie: dwieście trzydzieści złotych pięćdziesiąt pięć groszy), tj. kwotę 980,55 zł (słownie: dziewięćset osiemdziesiąt złotych pięćdziesiąt pięć groszy) rozkłada na trzy miesięczne raty – dwie pierwsze raty w wysokości 327,00 zł (słownie: trzysta dwadzieścia siedem złotych) i ostatnia trzecia rata w wysokości 326,55 zł (słownie: trzysta dwadzieścia sześć złotych pięćdziesiąt pięć groszy), płatnych do 15-tego dnia każdego miesiąca, poczynając od miesiąca następnego od tego, w którym niniejszy wyrok się uprawomocni, z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym - nie więcej jednak niż wysokości ustawowych odsetek maksymalnych za opóźnienie,

3.  zasądza od pozwanego Ł. W. rzecz powoda (...) Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w W. kwotę 30,00 zł (słownie: trzydzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Pobrano opłatę kancelaryjną

w kwocie zł – w znakach

opłaty sądowej naklejonych

na wniosku.

Sygn. akt I C 127/19

UZASADNIENIE

Powód – (...) Sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w W. złożył pozew do elektronicznego postępowania upominawczego przeciwko Ł. W. o zapłatę kwoty 750,00 złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP rocznie, a nie więcej niż w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 20 marca 2016 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu.

W uzasadnieniu podniósł, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (...) Sp. z o.o. drogą elektroniczną udzielił pozwanemu krótkoterminowej pożyczki gotówkowej przez internet nr (...) na okres 30 dni, w wysokości 750,00 złotych. Kwota pożyczki została przelana na rachunek pozwanego w dniu 18 lutego 2016 roku, którą pozwany był zobowiązany zwrócić do dnia 19 marca 2016 roku. Pozwany nie uregulował zobowiązania.

Powód podkreślił, że nabył przedmiotową wierzytelność wobec pozwanego.

Postanowieniem z dnia 7 lutego 2019 roku, wydanym w sprawie VI Nc-e (...), Sąd Rejonowy L. stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym i przekazał sprawę do tutejszego Sądu.

Pozwany - Ł. W. stawił się na termin rozprawy i uznała roszczenie powoda zarówno co do zasady, jak i wysokości. Jednocześnie wniósł o rozłożenie zasądzonego świadczenia na 3 raty, albowiem nie jest w stanie uregulować zobowiązania jednorazowo. Wskazał, że posiada stałe źródło dochodu w wysokości 1.600,00 złotych, które przeznacza na alimenty, jak również, że partycypuje w kosztach utrzymania mieszkania, które zajmuje wspólnie z rodzicami, w wysokości około 500,00 – 600,00 złotych miesięcznie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 lutego 20916 roku pozwany – Ł. W. zawarł z poprzednikiem prawnym powoda - (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę pożyczki nr (...), którą zobowiązał się spłacić w terminie 30 dni, to jest do dnia 19 marca 2016 roku.

W dniu 18 lutego 2016 roku na konto pozwanego została przelana kwota 750,00 złotych tytułem udzielonej pożyczki.

przyznane, nadto dowód z innych wniosków dowodowych: umowa pożyczki k. 16 – 22, przelew k. 23v.

Powód – (...) sp. z o.o. s.k. z siedzibą w W. nabył przedmiotową wierzytelność od poprzednika prawnego powoda.

przyznane, nadto dowód z innych wniosków dowodowych: oświadczenie k. 24.

Pozwany – Ł. W. posiada 110

przyznane, por. wyjaśnienia pozwanego Ł. W. 00:21:10 k. 31.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie powód dochodził roszczenia z tytułu niespłaconej pożyczki nr (...), wynikającej z umowy zawartej przez pozwanego z poprzednikiem prawnym powoda.

Stan faktyczny zarówno co do zasady, jak i wysokości nie był kwestionowany przez pozwanego Ł. W.. Pozwany przyznał, że nie uregulował zobowiązania w dacie objętej umową pożyczki.

Powód, prawidłowo wezwany na termin rozprawy, nie odniósł się do wskazywanej przez pozwanego sytuacji osobistej i majątkowej oraz do kwestii związanej z wnioskiem o rozłożenie zasądzonego roszczenia na 3 raty.

Zgodnie z treścią art. 213 § 2 k.p.c. Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa.

Uznanie powództwa jest aktem dyspozycyjności materialnej pozwanego, który za zasadne uznaje zarówno roszczenie powoda, jak i przyznaje uzasadniające je przytoczone przez powoda okoliczności faktyczne, a w konsekwencji godzi się na wydanie wyroku uwzględniającego żądanie pozwu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 września 1983 roku, III CRN 188/83, OSNC 1984, nr 4, poz. 60). Istotnym jest przy tym, iż mimo, że Sąd jest związany uznaniem powództwa, to obowiązany jest jednak dokonać oceny, czy czynność ta nie jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. W doktrynie zauważono, że ocena, czy zachodzi niedopuszczalność uznania powództwa, powinna nastąpić w zasadzie wyłącznie w świetle materiału procesowego znajdującego się w aktach sprawy. Wskutek uznania przewodniczący zamyka rozprawę (art. 224 § 1 kpc) i wydaje tzw. wyrok z uznania, uwzględniający powództwo w zakresie objętym uznaniem.

Mając na uwadze wskazany przez powoda stan faktyczny i wysokość dochodzonego roszczenia, Sąd stwierdził, że uznanie powództwa nie było sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego i nie zmierzało do obejścia prawa w zakresie wysokości udzielonej pożyczki w wysokości 750,00 złotych.

Dlatego też Sąd orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

Odnosząc się zaś do kwestii wniosku pozwanego Ł. W. o rozłożenie zasądzonego roszczenia na raty, to należy podkreślić, że z treści art. 229 k.p.c. jednoznacznie wynika, iż nie wymagają dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości. Z kolei art. 230 k.p.c. stanowi, że gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mają na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane.

Wobec powyższego Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 750,00 złotych wraz odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym od dnia 20 marca 2016 roku do dnia 17 kwietnia 2019 roku w wysokości 230,55 złotych, jednocześnie rozkładając kwotę 980,55 złotych na 3 miesięczne raty, przy czym pierwsze dwie raty w wysokości po 327,00 złotych oraz trzecia rata w wysokości 326,55 złotych miesięcznie.

Według bowiem art. 320 k.p.c. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenia, a w sprawach o wydanie nieruchomości lub o opróżnienie pomieszczenia wyznaczyć odpowiedni termin do spełnienia tego świadczenia. Przepis art. 320 k.p.c. - obok charakteru proceduralnego ma także – mimo zamieszczenia go w kodeksie postępowania cywilnego – cechy normy materialno-prawnej. Uprawnia on bowiem sąd do modyfikacji treści łączącego strony stosunku zobowiązaniowego, dając sądowi możliwość orzekania o sposobie spełnienia świadczenia w sposób bardziej dogodny dla zobowiązanego, aniżeli wynikałby to z regulacji prawno-materialnej.

Sąd rozkładając na raty należne wierzycielowi świadczenie dokonuje modyfikacji dotychczasowego stosunku cywilno-prawnego łączącego strony. Uprawnienia do rozłożenia zasądzonego świadczenia na raty przysługuje sądowi w szczególnie uzasadnionych wypadkach, a więc w sytuacjach w których ze względu na stan majątkowy, rodzinny czy zdrowotny spełnienie zasądzonego świadczenia byłoby dla pozwanego niemożliwe do wykonania lub w każdym razie bardzo utrudnione i narażałby go na niepowetowane szkody. Trudności w spełnieniu świadczenia mogą być obiektywne bądź subiektywne, w tym spowodowane działaniem samego dłużnika ( porównaj: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 kwietnia 2015r. II CSK 409/14, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 2014r. V CSK 302/13, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 kwietnia 2015r. II CSK 383/14, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 14 marca 2014r. I ACa 1239/13).

Przepis art. 320 k.p.c. określa zatem szczególną regułę wyrokowania, dotyczącą przedmiotu orzekania, dającą sądowi możliwość uwzględnienia także interesu pozwanego w zakresie czasu wykonania wyroku, a interesu powoda, przez uniknięcie bezskutecznej egzekucji. Ze swej istoty norma ta ingeruje w słuszne prawa wierzyciela odsuwając termin, od którego uprawniony może egzekwować swoje prawo w drodze przymusu (por. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 kwietnia 2014 roku V CSK 302/13).

Ochrona, jaką zapewnia dłużnikowi art. 320 k.p.c. wymaga jednak uwzględnienia wszystkich okoliczności sprawy, w tym uzasadnionego interesu podmiotu inicjującego proces. Decydując o rozłożeniu zasądzonego w wyroku świadczenia na raty należy odpowiednio wyważyć interesy obu stron. Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty jest racjonalne, gdy dłużnik wykaże, że dysponować będzie środkami umożliwiającymi tak zmodyfikowanego obowiązku w sposób odczuwalny ekonomicznie przez wierzyciela (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 31 maja 2012 roku IACa 242/12 i wyrok Sąd Apelacyjny w Warszawie z dnia 14 maja 2014 roku IACa 1681/13).

Rozłożenie na raty może więc mieć miejsce wtedy, gdy w sprawie ustalone zostało, że pozwany będzie w stanie realizować spłatę w ratach, że będzie dysponował środkami dla wykonania zmodyfikowanego obowiązku. Tylko to bowiem gwarantuje wykonanie wyroku bez wszczęcia i prowadzenia postepowania egzekucyjnego, a więc cel, któremu przyświeca regulacja wynikająca z art. 320 k.p.c.

Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty ma jednak ten skutek, że wierzycielowi nie przysługują odsetki od ratalnych świadczeń za okres od daty wyroku do daty płatności poszczególnych rat ( uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego - zasada prawna z dnia 22 września 1970 roku, III PZP 11/70, OSNC 1971, nr 4, poz. 61).

W niniejszej sprawie, w ocenie Sądu, zasądzone roszczenie na mocy art. 320 k.p.c. należało rozłożyć na raty, z uwagi sytuację materialną i osobistą pozwanego Ł. W.. Nie zastosowanie bowiem w tym wypadku przepisu art. 320 k.p.c. mogłoby narazić pozwanego na niepowetowaną szkodę.

W ocenie Sądu, na uwzględnienie wniosku pozwanego o rozłożenie na raty zaległego świadczenia, miała również wpływ postawa procesowa pozwanego, który nie kwestionował roszczenia ani co do zasady ani co do wysokości (zauważyć należy, że postawa taka może właśnie stanowić pozytywną przesłankę rozłożenia na raty świadczenia, gdy zobowiązany podnosi, iż nieuregulowanie długu jest spowodowane jego złą sytuacją majątkową – tak Sąd Najwyższy w powołanej już uchwale z 9 kwietnia 2015 roku).

Oceniając natomiast aktualną sytuację finansową i rodziną pozwanego, Sąd nie miał żadnych wątpliwości, że nie jest on w stanie jednorazowo uregulować zasądzonego świadczenia. Pozwany posiada bowiem stałe comiesięczne źródło dochodu w wysokości 1.600,00 złotych i pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym ze swoimi rodzicami oraz partycypuje w kosztach utrzymania tego gospodarstwa, uiszczając około 500,00 – 600,00 złotych miesięcznie. Ponadto pozwany Ł. W. posiada na utrzymaniu małoletnie dziecko i z tego tytułu ponosi on koszty w maksymalnej wysokości do 800,00 złotych.

Wobec powyższego aby uniknąć egzekucji i umożliwić pozwanemu dobrowolne regulowania swoich zobowiązań – wobec powoda – rozłożenie świadczenie na raty było celowe.

Wobec powyższego uznając, że zaistniały przesłanki określone w art. 320 k.p.c. Sąd rozłożył zasądzone świadczenie na 3 raty, zgodnie z wnioskiem pozwanego co do wysokości poszczególnej raty. Zasądzając świadczenie Sąd przyznał powodowi również odsetki od zasądzonego roszczenia za okres do dnia wydania wyroku (por. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1970 roku III CZP 11/70). Określił też obowiązek zapłaty odsetek - w razie uchybienie terminu płatności poszczególnych rat – z tym, że w zakresie rat obejmujących część świadczenia, od którego dochodzone były umowne odsetki w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie - z odsetkami stanowiącymi czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku, nie więcej niż odsetki maksymalne za opóźnienie.

O kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 98 kpc.