Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 7/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 marca 2019r.

Sąd Rejonowy w Łomży IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Urszula Zaleska

Protokolant: st. sekr. sąd. Magdalena Laskowska

po rozpoznaniu w dniu 28 marca 2019r. w Łomży

na rozprawie

sprawy z odwołania W. W.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o odszkodowanie

na skutek odwołania od decyzji z dnia 15.12.2017r. znak: (...)-DS.(...), GO- (...)

I.  Zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustała, iż zdarzenie z dnia 7 sierpnia 2017r. było wypadkiem przy pracy rolniczej , w wyniku którego odwołujący się W. W. doznał 4% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu i w związku z tym przyznaje odwołującemu się tytułem odszkodowania kwotę 2.800 ,-( dwa tysiące osiemset) złotych.

II.  Zasądza od Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na rzecz odwołującego się W. W. kwotę 180,-( sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 7/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15 grudnia 2017r., znak: (...)-DS.(...), GO- (...) Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmówił W. W. prawa do odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy rolniczej, ponieważ nie uznał zdarzenia z dnia 07.08.2017r. za wypadek przy pracy rolniczej. Organ rentowy stwierdził,, na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego, że do powstania urazów doszło poza terenem gospodarstwa rolnego, podczas wykonywania czynności nie związanych z prowadzeniem działalności rolniczej. Wskazał, że okoliczności podane przez ubezpieczonego, tj. podróż w celu zakupu paszy dla cieląt w sklepie (...), stoją w sprzeczności z ustaleniami Prokuratury Rejonowej w Zambrowie, z których wynika, że do wypadku doszło około godz. 13 w miejscowości D. na (...), do której zajechał w celu zakupu napojów do domu. W związku z powyższym wypłaty odszkodowania odmówiono.

Od powyższej decyzji odwołanie złożył W. W. i wniósł o jej zmianę poprzez przyznanie jemu prawa do odszkodowania z tytułu uszczerbku na zdrowiu doznanego w wyniku wypadku przy pracy rolniczej , któremu uległ 07.08.2017r. oraz zasądzenia zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepianych.

Stwierdził, że do wypadku drogowego, w którym doznał licznych urazów (złamania łopatki prawej, skręcenia i naderwania odcinka szyjnego kręgosłupa) doszło w trakcie podróży z miejsca jego zamieszkania do D. w celu zakupu paszy( odżywki) dla cieląt w sklepie (...). Podał, że złożył wniosek o odszkodowanie, ponieważ podróż ta była związana z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, tj. zakupem paszy dla cieląt, a nie produktów żywnościowych do domu. Podniósł, że nie wie co znajduje się w aktach Prokuratury Rejonowej w Zambrowie, ponieważ bezpośrednio po wypadku został zabrany do szpitala i nie przypomina sobie i nie pamięta by z kimkolwiek rozmawiał na temat celu podróży do D..

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji. Wskazał, że na podstawie dokumentacji powypadkowej uzyskanej z Prokuratury Rejonowej w Zambrowie uznał, że odwołujący się uległ wypadkowi w wyniku kolizji drogowej poza terenem gospodarstwa rolnego, podczas wykonywania czynności nie związanych z działalnością rolniczą, tj. zakupem napojów do domu.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

Odwołujący W. W. mieszka w C.. Prowadzi gospodarstwo rolne specjalizujące się w hodowli bydła mlecznego. Podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników od dnia 12.04.1999r. (potwierdzenie podlegania ubezpieczeniu - akta KRUS).

W dniu 7 sierpnia 2017r. W. W. udał się pojazdem osobowym marki R. (...) o nr rej. (...) z miejsca swojego zamieszkania do sklepu firmy (...) Sp. z o.o. w D. i jechał drogą krajową nr (...) (C.Z.) w celu zakupu paszy dla cieląt -mlekomiksu ( dowód: zeznania św. D. J. (1) k. 21 i A. W. (1) k. 21-21v). Firma (...) sp. z o.o jest firmą sprzedającą towary do produkcji rolnej ,w tym różnego rodzaju pasze, odżywki, mleka w proszku. W tym magazynie można nabyć także produkty spożywcze i napoje. T. przy tym sklepie znajduje się stacja benzynowa , należącą także do tej firmy. Odwołujący się jest stały klientem tego sklepu i klika razy w miesiącu zaopatruje się w tym sklepie w różne produkty potrzebne do pracy rolniczej , w tym pasze i odżywki dla hodowanych przez siebie zwierząt (dowód: zeznania świadka S. S. prezesa firmy (...) k. 32-32v). Około godz. 13 na zjeździe do sklepu i mieszczącej się obok stacji (...), samochód prowadzony przez W. W. podczas prawidłowo wcześniej sygnalizowanego skrętu w prawo i zwolnienia, został uderzony w tył przez innego użytkownika ruchu, który także został uderzony przez kolejny pojazd jadący z nadmierną prędkością (dokumentacja fotograficzna i szkic sytuacyjny miejsca wypadku; pismo Komendy Powiatowej Policji w Z. z dnia 30.10.2017r. – akta KRUS).

W wyniku tego zdarzenia odwołujący się doznał: złamania wyrostka kruczego łopatki prawej, urazu więzadła szyjnego odcinka kręgosłupa Został zabrany karetką pogotowia do Szpitala w Z.. Przebywał na oddziale od 07.08.2017r. do 09.08.2017r. Następnie był leczony w (...) (kołnierz – 5 tyg., orteza barku prawego – 2 miesiące). Na zwolnieniu lekarskim przebywał 2 miesiące. Następnie kontynuował leczenie w (...) , gdzie przeszedł sześć 10-dniowych cykli rehabilitacji. Leczenie zostało zakończone dniu 24.10.2018r. (dowód:, dokumentacja medyczna Szpitala (...) w Z. k. 45-49 , karta informacyjna leczenia szpitalnego – akta KRUS, zaświadczenie o stanie zdrowia na druku KRUS N-14 - k. 55).

Odwołujący się złożył w dniu 09.10.2017r. w P. Terenowej KRUS w Z. wniosek o jednorazowe odszkodowanie z tytułu uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem przy pracy rolniczej z dnia 07.08.2017r. Jak wynika ze sporządzonego protokołu oględzin miejsca i przedmiotów związanych z wypadkiem, W. W. prowadzi hodowlę bydła mlecznego, zwierzęta w dniu oględzin przebywały na stanowiskach w oborze, a cielęta w kojcu (dowód: protokół oględzin z dnia 11.10.2017r.; dokumentacja fotograficzna - akta KRUS).

W dniu 07.11.2017r. organ rentowy sporządził protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy rolniczej. Odwołujący się podał ,że do sklepu (...) w D. pojechał własnym samochodem po zakup worka mlekomiksu dla cieląt i w momencie , gdy skręcał w prawo , by wjechać na pojazd przed sklepem, doszło do wypadku. Jego samochód został uderzony w tył przez samochód jadący z tyłu ( dowód: k. 4-5v akt KRUS).

Z treści protokołu przesłuchania W. W. w charakterze świadka, sporządzonego na potrzeby postępowania karnego prowadzonego przeciwko M. S. , sprawcy wypadku drogowego w dniu 07.11.2017r., wynika, że odwołujący się podał ,iż jechał na stację (...) w D. w celu zakupu napojów do domu (dowód: k.25,26 akt sprawy o sygn. akt. II K 328/17 Sądu Rejonowego w Zambrowie).

W wyniku przeprowadzonego postępowania powypadkowego organ rentowy decyzją z dnia 15.12.2017r. odmówił W. W. prawa do jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy rolniczej, ponieważ nie uznał zdarzenia z dnia 07.08.2017r. za wypadek przy pracy rolniczej. Wskazał, że okoliczności podane przez ubezpieczonego, tj. podróż w celu zakupu paszy dla cieląt w sklepie (...) stoją w sprzeczności z ustaleniami Prokuratury Rejonowej w Zambrowie, z których wynika, że przebywał on w dniu wypadku około godz. 13 w miejscowości D. na (...), do której zajechał w celu zakupu napojów do domu. Na tej podstawie odmówiono odwołującemu się prawa do jednorazowego odszkodowania(dowód: decyzja z 15.12.2017r. k. 37 akt KRUS).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie jako zasadne, zasługuje na uwzględnienie.

W rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników za wypadek przy pracy rolniczej uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej albo pozostających w związku z wykonywaniem tych czynności na terenie gospodarstwa rolnego, które ubezpieczony prowadzi lub w którym stale pracuje, albo na terenie gospodarstwa domowego bezpośrednio związanego z tym gospodarstwem rolnym, a także poza terenem gospodarstwa rolnego lub w drodze do miejsca wykonywania tych czynności, albo w drodze powrotnej( art. 11 ust. 1 pkt. 3 i 4 ww ustawy ).

Bezspornym w niniejszej sprawie było, że W. W. w dniu 07.08.2017r. uległ wypadkowi drogowemu, w wyniku którego doznał obrażeń ciała w postaci: złamania wyrostka kruczego łopatki prawej, urazu więzadła szyjnego odcinka kręgosłupa.

W omawianej sprawie spór ogniskował się wokół zakwestionowania przez organ rentowy okoliczności, że do zdarzenia doszło przy wykonywaniu czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej.

W ocenie Sądu, w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego , nie sposób podzielić stanowiska organu rentowego, że zaistniałe zdarzenie nie było wypadkiem przy pracy rolniczej, bowiem wydarzyło się poza terenem gospodarstwa rolnego, a cel podróży nie był związany z czynnościami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Organ rentowy odmówił uznania zdarzenia za wypadek związany z prowadzeniem działalności rolniczej uznając, iż celem podróży odwołującego się był zakup napojów na stacji (...), a nie zakup mlekomiksu dla cieląt w znajdującym się w tym samym miejscu sklepie z artykułami rolniczymi (...).

Po pierwsze wskazać należy, iż okoliczności przebiegu wypadku, jak i jego przestrzennego umiejscowienia nie były sporne pomiędzy stronami i znalazły potwierdzenie we wnioskach zawartych w protokole ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, szkicu sytuacyjnym miejsca wypadku (akta KRUS). Zdaniem Sądu dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy należy wskazać, że do zdarzenia doszło na zjeździe z drogi (...) prowadzącym jednocześnie do sklepu (...) Sp. z o.o. i stacji benzynowej należącej do tej samej spółki.

Sąd na podstawie zeznań świadków ustalił jednoznacznie, że celem wyjazdu odwołującego się do D. był zakup worka mlekomiksu dla cieląt. Jak wynika z zeznań świadka W. S. (1) , prezesa zarządu (...) sp. z o.o., W. W. stale zaopatruje się w jego sklepie w pasze dla zwierząt i inne artykuły do produkcji rolniczej (dowód: zeznania świadka W. S. - k. 32). Także żona odwołującego się świadek A. W. (1) potwierdziła, że mąż pojechał do sklepu kupić paszę dla cieląt (worek mlekomiksu) i miał też kupić kanister paliwa do ciągnika (dowód: zeznania świadka A. W. k. 21). Świadek D. J. (1) również potwierdziła cel wyjazdu odwołującego się do D.. Zeznała, że odwołujący się jechał po paszę dla cieląt, która ostatecznie została przez nią i jego żonę zakupiona dzień po wypadku (dowód: zeznania świadka D. J. k. 21).

Zeznaniom tychże świadków Sąd dał wiarę, bowiem są one spójne, logiczne i wzajemnie ze sobą korespondują oraz są zbieżne z twierdzeniami odwołującego się złożonymi w postępowaniu powypadkowym ( dowód - akta KRUS). Tym samym, w ocenie Sądu, podane przez odwołującego się okoliczności zdarzenia są wiarygodne . Zeznania świadków pozwoliły Sądowi na ustalenie celu podróży odwołującego się do D.. Organ rentowy nie kwestionował wiarygodności zeznań świadków. Zdaniem Sądu organ rentowy zupełnie pominął zeznania wyżej wskazanych świadków, opierając decyzję jedynie na treści zeznania W. W., złożonego w prowadzonym postępowaniu prokuratorskim , gdzie wpisano ,iż jechał na stację (...) w D. w celu zakupu napojów do domu (k.25,26 akt sprawy o sygn. akt. II K 328/17.

W ocenie Sądu, z uwagi na umiejscowienie sklepu i stacji benzynowej, nie jest wykluczone, że odwołujący się oprócz zakupu mlekomiksu dla cieląt, planował także, jak wynika z zeznań jego żony, zakup paliwa do ciągnika i mógł przy tej okazji na stacji benzynowej dokonać zakupu napojów do domu. Należy mieć na uwadze, że w postępowaniu prokuratorskim odwołujący się nie był szczegółowo pytany o cel podróży i czy był to cel związany z prowadzeniem działalności rolniczej. Czynności prokuratorskie zmierzały do ustalenia przyczyny wypadku, a nie celu podróży odwołującego się. Zeznania składał tuż po wypadku , w dniu 07.08.2017r., niewątpliwie będąc pod wpływem emocji i towarzyszącego tego typu sytuacji stresu. Abstrahując od powyższego, zdaniem Sądu, zawarte w protokole postępowania karnego stwierdzenie, że odwołujący się jechał na stację benzynową w celu zakupu napojów, nie stanowi podstawy do zakwestionowania podanego przez niego do protokołu powypadkowego celu podróży i przyjęcia, że zakup napojów do domu był to główny cel jego wyjazdu. Jak wyżej wskazano, składając zeznania w postępowaniu karnym, niewątpliwie skupiał się na podaniu okoliczności wypadku , a nie celu jego wyjazdu do D. . Niewątpliwie przy okazji dokonywania zakupów w sklepie firmy (...) w D., mógł też dokonać zakupu napojów.

Dlatego też Sąd nie zgodził się z ustaleniami organu rentowego, uznał je za nietrafne i sprzeczne z materiałem dowodowym. Na tej podstawie stwierdził, że wyjazd W. W. do D. był związany z prowadzoną przez niego działalnością rolniczą i służył w pierwszej kolejności zakupowi odżywki( mlekomiksu) dla cieląt. Ewentualny zamiar dokonania przez niego przy tej okazji innego typu zakupów, ma drugorzędne znaczenie dla sprawy.

Z tych względów, w ocenie tut. Sądu, wypadek któremu uległ W. W. był wypadkiem związanym z prowadzeniem czynności rolniczej w rozumieniu art. 11 ust. 1 pkt. 3 i 4 ustawy z dnia 20.12.1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników( Dz.U. z 2016, poz.277 z póżn, zm,).

Po ustaleniu, że zdarzenie z dnia 07.08.2017r.było wypadkiem przy pracy rolniczej Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu ortopedii w celu ustalenia czy w wyniku tego wypadku W. W. doznał trwałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu i w jakiej wysokości.

Po analizie dokumentacji medycznej, a przede wszystkim dokładnym zbadaniu odwołującego się biegły rozpoznał u badanego: skręcenie odcinka szyjnego kręgosłupa, przewlekły zespół bólowy kręgosłupa z ograniczeniem ruchomości w stopniu umiarkowanym, złamanie wyrostka kruczego łopatki prawej wygojone z nieznacznym ograniczeniem funkcji barku prawego. Biegły orzekł ,że stwierdzone urazy uzasadniają przyznanie odwołującemu 4 % trwałego uszczerbku na zdrowiu (poz. 94 a – 2% i poz. 99a – 2%). W ocenie biegłego orzeczona wysokość uszczerbku na zdrowiu jest adekwatna do stopnia upośledzenia funkcji kręgosłupa szyjnego i barku prawego. Wskazał, że badaniem przedmiotowym stwierdził wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych z nieznacznym ograniczeniem ruchomości odcinka szyjnego, głównie w zakresie ruchów rotacyjnych, z przewlekłym zespołem bólowym. Ustalił, że następstwem urazu barku prawego są przewlekłe dolegliwości bólowe z miernym ograniczeniem jego ruchomości (dowód: opinia k. 68-73).

Lekarz (...) Inspektor Orzecznictwa Lekarskiego KRUS nie zgłosił zastrzeżeń do opinii biegłego sądowego, ustalającej 4 % uszczerbek na zdrowiu ( dowód- k. 82). Zarzuty wniósł natomiast odwołujący się twierdząc, że biegły błędnie określił wysokość uszczerbku, poprzez jego zaniżenie, ponieważ za urazy których doznał przewidziany jest uszczerbek w wyższej wysokości (pismo z dnia 31.01.2019r. k. 86,87).

Sąd dopuścił dowód z opinii uzupełniającej na okoliczność odniesienia się do powyższych zarzutów (k.89). Biegły w opinii uzupełniającej stwierdził, że wysokość orzeczonego uszczerbku jest adekwatna do stopnia upośledzenia funkcji kręgosłupa szyjnego i barku prawego. Dlatego też orzekł 4 % uszczerbek na zdrowiu (k.92,93). Strony nie wniosły zastrzeżeń do opinii uzupełniającej.

Zdaniem Sądu opinia biegłego ortopedy stanowi wiarygodny dowód w sprawie i daje podstawę do ustalenia, że doznane przez odwołującego się urazy spowodowały uszczerbek na zdrowiu we wskazanej w opinii wysokości. Opinia wydana została bowiem przez specjalistę – ortopedę mającego szeroką wiedzę i doświadczenie w swojej specjalności. Została przy tym wyczerpująco uzasadniona, spełniając tym samym wymagania nałożone przepisem art. 285 § 1 kpc, a zawarte w niej ostateczne wnioski sformułowane są w przystępny i zrozumiały sposób. W ocenie tut. Sądu opinia biegłego sądowego stanowi wiarygodny dowód w sprawie i dają podstawę do ustalenia, że W. W. doznał w wyniku tego wypadku przy pracy rolniczej 4% uszczerbku na zdrowiu.

Zgodnie z treścią przepisu art. 10 pkt.1 ustawy z dnia 20.12.1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników ubezpieczonemu, który wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Wysokość przysługującego odwołującemu się jednorazowego odszkodowania Sąd ustalił w oparciu o stawki obowiązujące w dniu wydania zaskarżonej decyzji (vide- uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2009r, I UZP 2/09). Na dzień wydania zaskarżonej decyzji wysokość jednorazowego odszkodowania wynosiła po 700 zł za każdy procent uszczerbku na zdrowiu. Należne W. W. odszkodowanie wynosi zatem 2.800 zł.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 477 14§2 kpc w zw. z art. 10 pkt.1 ustawy z dnia 20.12.1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, Sąd orzekł jak w sentencji.

O kosztach zastępstw procesowego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 kpc. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika będącego radcą prawnym została ustalona na podstawie § 9 ust. 1 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804 z zm.)