Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 października 2018 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący : SSO Grażyna Baran

Protokolant : st. sekr. sądowy Beata Zięba

po rozpoznaniu w dniu 30 października 2018 roku w Krakowie na rozprawie

sprawy T. M.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o emeryturę rolniczą

na skutek odwołania T. M.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 17 maja 2018 roku, Znak: (...)/ (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje T. M. emeryturę

od 1 kwietnia 2018r.

Sygn. akt VII U 1969/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 maja 2018r. Prezes kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, a podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2017r. poz.2336)- załatwiając wniosek z dnia 26 kwietnia 2018r. – odmówił T. M. prawa do emerytury rolniczej.

W uzasadnieniu decyzji rolniczy organ rentowy podał, że z dokumentów znajdujących się w posiadaniu KRUS wynika, że wnioskodawca jest współwłaścicielem gruntu o powierzchni 0,973 ha fiz. tj. 1,5365 ha przel. z A. M.. Umową dzierżawy z dnia 24 kwietnia 2018r. wnioskodawca wydzierżawił jedynie swój udział tj. ½ część w w/w gospodarstwie rolnym . Emerytura rolnicza wnioskodawcy nie przysługuje ponieważ nie spełnia warunków określonych w art. 19 ustawy:

a/ nie ukończył wieku emerytalnego wymaganego w art. 19 ust. 1 ustawy (65 lat)

b/ nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej wymaganej w art. 19 ust. 2 – do dnia 31 grudnia 2017r.

W odwołaniu od powyższej decyzji T. M. zarzucił naruszenie:

- art. 28 ust. 4 ustawy o ubezpieczeniu rolników poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie, ze emerytura rolnicza odwołującemu nie przysługuje albowiem nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej;

- art. 19 ust. 2 i 2a ustawy o ubezpieczeniu rolników poprzez jego niezastosowanie

W związku z powyższym wniósł o zmianę decyzji i przyznanie mu emerytury w pełnej wysokości.

T. M. podał, że wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 28 czerwca 2005t. zostało rozwiązane jego małżeństwo z A. M.. Wskutek powyższego odwołujący stał się współwłaścicielem nieruchomości położonej w W. o powierzchni 0,9730 ha (1,6 ha przeliczeniowego). Odwołujący podał, że 15 listopada 2017r. zawarł umowę dzierżawy, która została zakwestionowana przez KRUS. Więc następnie w dniu 24 kwietnia 2018r. odwołujący zawarł umowę dzierżawy przysługującego mu udziału na okres 10 lat z dzierżawcą M. A.. (umowa zarejestrowana w Starostwie Powiatowym w K.). Odwołujący powołał się również na okoliczność, że KRUS w dniu 31 stycznia 2018r. wydał decyzję o ustaniu ubezpieczenia społecznego rolników powołując się na okoliczność, ze odwołujący nie prowadzi działalności rolniczej. T. M. podkreślił, że wbrew twierdzeniom organu, ustawa nie przewiduje jako podstawy wypłaty pełnej renty wydzierżawienia całego gospodarstwa rolnego za zgodą wszystkich współwłaścicieli.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie od odwołującego na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Organ rentowy podał, że warunek zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej jest spełniony jeżeli:

1/ całe gospodarstwo rolne (z zachowaniem warunków określonych w art. 28 ust. 4) zostanie wydzierżawione za zgodą wszystkich współwłaścicieli lub posiadany udział zostanie wydzierżawiony osobie z kręgu współwłaścicieli;

2/ udział we współwłasności zostanie przekazany aktem notarialnym dowolnej osobie – nie dotyczy współmałżonka;

3/ współwłasność gospodarstwa rolnego zostanie zniesiona i własność utworzonego gospodarstwa rolnego zostanie zbyta, jeżeli grunty wchodzące w skład tego gospodarstwa przekraczają 1ha fizyczny lub przeliczeniowy.

Poza sporem pozostaje, ze T. M. (ur. (...)) ukończył 60 lat oraz iż do dnia 31 grudnia 2017r. legitymuje się co najmniej 30-letnim okresem podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu.

Niesporne jest również, iż Z. i H. M. przenieśli nieodpłatnie własność i posiadanie gospodarstwa rolnego na rzecz T. M. i jego żony A. (wspólność małżeńską majątkowa) własność i posiadanie działki nr (...) o pow. 97a,30 m kw. (1,6 ha przeliczeniowego) położonej w W.– akt notarialny z 14.12.1989r.

Na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach KRUS Sąd ustalił:

W dniu 8 grudnia 2018r. wnioskodawca złożył wniosek o emeryturę rolniczą, w którym podał, że zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej (dzierżawa). Do wniosku dołączył umowę dzierżawy z dnia 15.11.2017r. zawartą z M. A. (siostrzenica) – podał, że właścicielem gruntu rolnego o powierzchni 0,9730 ha co stanowi 1,6 ha przeliczeniowe (działka (...)) położne w W. i wydzierżawia na 10 lat M. A.. Dołączył też nakaz płatniczy wydany na T. i A. M.. Decyzją z dnia 27 grudnia 2017r. Prezes KRUS odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury albowiem nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej (jest współwłaścicielem gospodarstwa rolnego , zatem umowa dzierżawy powinna być podpisana przez wszystkich współwłaścicieli.

Jednocześnie decyzją z 31 stycznia 2018r. Prezes KRUS stwierdził ustanie ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie ubezpieczenia emerytalno-rentowego, wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego dla T. M. od 15 listopada 2017r. ponieważ zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej (umowa dzierżawy z dnia 15.11.2017r.).

T. M. nie złożył odwołania od decyzji z dnia 27 grudnia 2017r. lecz 7 marca 2018r. zwrócił się do Prezesa KRUS o ponowne rozpatrzenie wniosku o emeryturę – podał że został bez ubezpieczenia z uwagi na wyłączenie go z ubezpieczenia społecznego rolników.

Ponowny wniosek o emeryturę wnioskodawca złożył 26 kwietnia 2018r. (dołączył umowę dzierżawy z dnia 23.04.2018r. zawartą z M. A. -wydzierżawił swój udział w gospodarstwie rolnym, umowa została zarejestrowana w starostwie powiatowym w K.).

W dniu 17 maja 2018r. Prezes KRUS wydał zaskarżoną decyzję.

Ponadto sąd ustalił, co następuje:

T. M. w 1984r. zawarł związek małżeński z A. M.. Po ślubie małżonkowie zamieszali w domu rodzinnym A. M.. Małżeństwo wnioskodawcy zostało rozwiązane przez rozwód z winy obu stron (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 15 marca 2006r. sygn. akt IIIACa 1653/05). Około 10 lat temu A. M. wyjechała do Anglii , wnioskodawca nie ma z nią żadnego kontaktu. Nie utrzymuje również kontaktów z córką. T. M. nadal mieszka w domu rodzinnym byłej żony. Od zawarcia pierwszej umowy dzierżawy nie prowadzi działalności rolniczej. M. A., z którą wnioskodawca zawarł umowę dzierżawy jest rolnikiem ( ma ok. 3 ha) . Od byłej żony wnioskodawcy tj. A. M. ma ustną zgodę na „dzierżawę jej udziału”Z A. M. skontaktowała się przez córkę T. M. i A. M..

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie zeznań świadków M. A., M. K. oraz wnioskodawcy T. M.. Zeznania te są spójne, logiczne i wiarygodne.

Sąd zważył, co następuje.

Odwołanie jest uzasadnione.

Zgodnie z art. 19 ust. 2 i 2a ustawy z dnia 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu rolnikowi, który do dnia 31 grudnia 2017r. spełnił następujące warunki:

1/ osiągnął wiek – 60 lat jeśli jest mężczyzną;

2/ podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 30 lat

3/ zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej .

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że T. M. od 15 listopada 2017r. nie prowadzi działalności rolniczej. Grunty będące współwłasnością wnioskodawcy i jego byłej żony są w posiadaniu i są uprawiane przez M. A.. Podkreślić należy, że jednym z warunków uzyskania emerytury w wieku 60 lat (w przypadku mężczyzn) jest zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej. Tak więc decydujące znaczenie dla przyznania emerytury ma ustalenie, czy wnioskodawca faktycznie prowadzi działalność rolniczą. Sam fakt bycia współwłaścicielem niewydzielonej części gospodarstwa rolnego nie jest bowiem tożsamy z prowadzeniem działalności rolniczej. Faktycznie wnioskodawca jako współwłaściciel (w połowie gospodarstwa rolnego) nie mógł skutecznie wydzierżawić całości gospodarstwa (skomplikowane stosunki rodzinne powodują, że nie utrzymuje kontaktów z drugim współwłaścicielem – tj. byłą żoną). W orzecznictwie sądów ugruntowane jest stanowisko, iż możliwe jest wykazywanie przy pomocy środków dowodowych , iż dana osoba faktycznie nie prowadzi działalności rolniczej. Wynika to z niemożności utożsamiania ze sobą pojęć „ prowadzenia/kontynuowania działalności rolniczej” i „własności lub posiadania gruntu”.

W niniejszej sprawie wnioskodawca wykazał, że od listopada 2017r. nie prowadzi działalności rolniczej. Na marginesie należy zauważyć, że rolniczy organ rentowy decyzją z dnia 31 stycznia 2018r. stwierdził ustanie ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie ubezpieczenia emerytalno-rentowego, wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego dla T. M. od 15 listopada 2017r. ponieważ zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej ( i powołał się na umowę dzierżawy z dnia 15.11.2017r.).

Mając na uwadze, że T. M. spełnił wszystkie przesłanki z art. 19 ust. 2 i 2a ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników sąd na zasadzie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji i przyznał emeryturę od dnia 1 kwietnia 2018r. tj. od miesiąca złożenia wniosku,

A