Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II C 738/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 października 2018 roku

Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie Wydział II Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Dubinowicz – Motyk

Protokolant: sekr. sąd. Aniela Zając

po rozpoznaniu w dniu 12 października 2018 roku na rozprawie

sprawy z powództwa Bank (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko A. Ł.

o zapłatę kwoty 896 745,60zł

I zasądza od pozwanej A. Ł. na rzecz powoda Bank (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 896 745,60zł (osiemset dziewięćdziesiąt sześć tysięcy siedemset czterdzieści pięć złotych sześćdziesiąt groszy) z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od kwoty 854 738,72zł (osiemset pięćdziesiąt cztery tysiące siedemset trzydzieści osiem złotych siedemdziesiąt dwa grosze) za okres od dnia 9 października 2017 roku do dnia zapłaty, zastrzegając pozwanej możliwość powoływania się w postępowaniu egzekucyjnym na ograniczenie jej odpowiedzialności do prawa użytkowania wieczystego gruntu i własności posadowionego na nim budynku opisanych w księdze wieczystej (...) Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie i do wysokości obciążającej to prawo hipoteki umownej, tj. do kwoty 1803258zł (jeden milion osiemset trzy tysiące dwieście pięćdziesiąt osiem złotych);

II zasądza od pozwanej A. Ł. na rzecz powoda Bank (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 42753zł (czterdzieści dwa tysiące siedemset pięćdziesiąt trzy złote) tytułem zwrotu kosztów procesu;

III wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt II C 738/18

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 9 marca 2018 roku Bank (...) S.A. w W. wniósł o zasądzenie od A. Ł. kwoty 896 745,60zł z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy procentowej kredytu lombardowego NBP od kwoty 854 738,72zł za okres od dnia 9 października 2017 roku do dnia zapłaty, z ograniczeniem odpowiedzialności pozwanej do kwoty 1 803 258zł, czyli do kwoty hipoteki obciążającej nieruchomość opisaną w księdze wieczystej (...), a także o zasądzenie od pozwanej kosztów procesu według norm przepisanych. (k.1-2)

A. Ł. uznała powództwo, domagając się zastrzeżenia w wyroku ograniczenia jej odpowiedzialności do udziału we własności nieruchomości opisanej w księdze wieczystej (...) i do kwoty hipoteki umownej w wysokości 1 803 258zł. Dodatkowo pozwana domagała się zasądzenia od powoda na jej rzecz kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, ewentualnie – odstąpienia od obciążania pozwanej kosztami procesu. (k.48-49)

Strona powodowa podtrzymywała swoje żądanie, wnosząc o zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu i oponując przeciwko zasądzeniu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz pozwanej. (k.55-56)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. Ł. – z tytułu zabezpieczenia wierzytelności o kredyt udzielony w dniu 19 lutego 2013 roku p. G. M. hipoteką ustanowioną na prawie użytkowania wieczystego nieruchomości przy ul. (...) w W. – jest dłużnikiem Banku (...) S.A. w W..

W dniu 19 sierpnia 2017 roku A. Ł. doręczono pismo Banku (...) S.A. w W. zawierające oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu konsolidacyjnego z dnia 19 lutego 2013 roku i wezwanie do spłaty zadłużenia w kwocie 885 299,83zł w okresie biegu 30 dniowego terminu wypowiedzenia. W piśmie sygnalizowano gotowość ustalenia indywidualnych warunków spłaty zadłużenia.

Na dzień 9 października 2017 roku w/w zadłużenie pozwanej wynosiło 896 745,60zł (w tym należność główna w kwocie 854 738,72zł, odsetki naliczone za okres 25.10.2016r. – 11.09.2017r. w kwocie 35 256,50zł i odsetki od należności przeterminowanej naliczone za okres 26.11.2016r. – 08.10.2017r. w kwocie 6 750,38zł). Niesporne, nadto wyciąg z ksiąg bankowych k.15, odpis zwykły księgi wieczystej (...) Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie k.16-17, umowa o kredyt konsolidacyjny k.21-25, wypowiedzenie umowy z potwierdzeniem doręczenia k.18-19

W dniu 25 listopada 2017 roku A. Ł. odebrała pismo Banku (...) S.A. w W. zawierające wezwanie do zapłaty w terminie 7 dni kwoty 896 745,60zł, stanowiącej zadłużenie z tytułu umowy o kredyt konsolidacyjny zawartej przez p. G. M. z w/w bankiem w dniu 19 lutego 2013 roku, która to wierzytelność została zabezpieczona hipoteką na nieruchomości przy ul. (...) w W. opisanej w księdze wieczystej (...). W treści pisma poinformowano, że bank wyraża gotowość przeprowadzenia restrukturyzacji zadłużenia oraz że brak reakcji na pismo i niespłacenie zadłużenia skutkować będą skierowaniem pozwu o zapłatę tej kwoty. Niesporne, nadto przesądowe wezwanie do zapłaty z potwierdzeniem doręczenia k.13-14

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione.

Pozwana uznała powództwo, czego konsekwencją jest pominięcie postępowania dowodowego w zakresie okoliczności objętych uznaniem i wydanie wyroku uwzględniającego powództwo. Uznanie powództwa jest bowiem aktem dyspozycyjności pozwanego, który uznaje żądanie powoda oraz przyznaje przytoczone dla jego uzasadnienia okoliczności faktyczne i godzi się na wydanie wyroku uwzględniającego to żądanie. Stosownie do art. 213§2 kpc sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Rozpatrując istnienie przesłanek negatywnych z art. 213§2 kpc, Sąd nie bada czy roszczenie objęte uznaniem rzeczywiście przysługuje stronie powodowej, lecz to, czy przesłanki skłaniające pozwanego do uznania powództwa nie przemawiają za przyjęciem, iż uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Z treści odpowiedzi na pozew wynika, że pozwana uznała powództwo z uwagi na świadomość konsekwencji prawnych faktu bycia dłużnikiem rzeczowym – współużytkownikiem wieczystym nieruchomości przy ul. (...) w W., na którym to prawie na rzecz powoda ustanowiona jest hipoteka umowna w kwocie 1 803 258zł na zabezpieczenie spłaty rat kapitałowych, rat odsetkowych, prowizji, opłat, odsetek karnych za zadłużenia przeterminowane itd. z umowy kredytu zawartej 19 lutego 2013 roku. W konsekwencji, nie sposób przyjąć w okolicznościach niniejszej sprawy by zaistniały przesłanki z art. 213§2 kpc. Skutkowało to uwzględnieniem powództwa i orzeczeniem jak w punkcie I sentencji wyroku.

Stosownie do art. 319 kpc, Sąd zastrzegł pozwanej prawo powoływania się w postępowaniu egzekucyjnym na ograniczenie jej odpowiedzialności do prawa użytkowania wieczystego gruntu i własności posadowionego na nim budynku opisanych w księdze wieczystej (...) Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie i do wysokości obciążającej to prawo hipoteki, tj. kwoty 1 803 258zł. Bezsporne między stronami i dodatkowo potwierdzone odpisem w/w księgi wieczystej było, iż na prawie użytkowania wieczystego gruntu i własności budynku stanowiącego odrębna nieruchomość ustanowiona jest hipoteka umowna w kwocie 1 803 258zł na rzecz Banku (...) S.A., a pozwana jest współużytkownikiem wieczystym owej nieruchomości. Z istoty hipoteki (art. 65 ust. 1 i 2 ustawy o księgach wieczystych i hipotece) wynika, że odpowiedzialność pozwanej ogranicza się do prawa obciążonego hipoteką i do jej wysokości, stąd konieczne jest zastrzeżenie owych ograniczeń w wyroku celem umożliwienia pozwanej ewentualnego podniesienia i wykazania na etapie postępowania egzekucyjnego ich istnienia. Sąd jest bowiem zobowiązany z urzędu zastrzec w wyroku prawo pozwanego do powołania się na ograniczenia odpowiedzialności (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 października 1977 roku II CR 335/77). Podobnie, z urzędu, na podstawie art. 333§1 pkt 2 kpc Sąd nadał wyrokowi w punkcie I rygor natychmiastowej wykonalności.

Orzekając o kosztach postępowania, Sąd uznał, iż brak jest podstaw do zastosowania art. 101 kpc i obciążenia powoda kosztami zastępstwa procesowego poniesionymi przez pozwaną. Przepis ten stanowi, iż zwrot kosztów należy się pozwanemu pomimo uwzględnienia powództwa, jeżeli nie dał powodu do wytoczenia sprawy i uznał przy pierwszej czynności procesowej żądanie pozwu. W rozpoznawanej sprawie spełniona została tylko jedna z przytoczonych przesłanek, tj. pozwana przy pierwszej czynności procesowej uznała żądanie pozwu. W żaden sposób nie zostało zaś wykazane przez pozwaną, że nie dała ona powodu do zainicjowania postępowania, a więc – że jej postępowanie i postawa wobec roszczenia strony powodowej, oceniona zgodnie z doświadczeniem życiowym, usprawiedliwiają wniosek, że strona powodowa uzyskałaby zaspokojenie roszczenia bez wytoczenia powództwa. Przeciwnie, co wskazano w części wstępnej uzasadnienia, wniesienie powództwa poprzedzone zostało skierowaniem do pozwanej dwukrotnie wezwań do zapłaty zadłużenia i informacji o możliwości zainicjowania rozmów ugodowych, z których to możliwości pozwana nie skorzystała. Dłużnik hipoteczny nie jest zobowiązany jedynie do znoszenia egzekucji z przedmiotu hipoteki, ale powinien spełnić świadczenie. Nie czyniąc tego dobrowolnie - naraża się na wytoczenie powództwa o zasądzenie i na poniesienie kosztów postępowania. Podobnie, nie znajdował uzasadnienia wniosek pozwanej o odstąpienie od obciążania jej kosztami procesu. Zgodnie z art. 102 kpc nie obciążenie strony przegrywającej kosztami procesu może nastąpić tylko w wypadkach szczególnie uzasadnionych. W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że do okoliczności tych mogą zaliczać się wyjątkowo trudna sytuacja majątkowa i życiowa strony przegrywającej. Pozwana nie powoływała się na tego rodzaju sytuację, a ograniczyła się do powołania na ujemne konsekwencje utraty jedynego składnika swego majątku, jak należy rozumieć - w razie wszczęcia przez powoda postępowania egzekucyjnego z nieruchomości obciążonej hipoteką i doprowadzenia do sprzedaży egzekucyjnej owej nieruchomości. Jest to jednak typowa konsekwencja zaniechania wykonania swego zobowiązania przez dłużnika rzeczowego, nie zaś „szczególnie uzasadniony wypadek” w rozumieniu art. 102 kpc. Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 98§1 i 2 kpc, Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda poniesione przez niego koszty procesu, czyli równowartość uiszczonej opłaty sądowej od pozwu.