Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2014r. w Katowicach

sprawy z odwołania K. K. (K. K. )

przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych

o wysokość emerytury policyjnej

na skutek apelacji Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w Katowicach

z dnia 6 marca 2013r. sygn. akt X U 176/13

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od organu rentowego Dyrektora Zakładu Emerytalno - Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych na rzecz ubezpieczonego K. K. kwotę 120 złotych (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

/-/SSA I. Goik /-/SSA M. Procek /-/SSA M. Żurecki

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt III AUa 1194/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 6 marca 2013 roku Sąd Okręgowy – Sąd Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach w punkcie 1 zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z dnia 3 lipca 2012 roku w ten sposób, że przy obliczaniu wysługi emerytalnej ubezpieczonego K. K. uwzględnił okres służby od 23 grudnia 1985 roku do 15 listopada 1986 roku w wymiarze 2,6% podstawy wymiaru. Natomiast w punkcie 2 wyroku oddalił odwołanie w pozostałym zakresie.

Na podstawie akt emerytalnych i osobowych ubezpieczonego, zeznań świadków P. S. i M. J. oraz przesłuchania ubezpieczonego Sąd Okręgowy ustalił, że ubezpieczony pełnił służbę jako funkcjonariusz Milicji Obywatelskiej od 5 października 1082 r. do dnia 15 września 1988 r., a następnie w Policji od 1 marca 1990 r. do 22 lutego 2012 r. Osiągnął 26 lat 5 miesięcy i 16 dni wysługi emerytalnej, w tym 2 miesiące zasadniczej służby wojskowej.

Według ustaleń Sądu pierwszej instancji, w okresie od 1 sierpnia 1984 r.
do 15 listopada 1986 r. ubezpieczony pełnił służbę na stanowisku milicjanta kierowcy
w Wydziale (...) Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w K.. Następnie w dniu 23 grudnia 1985 r. ubezpieczony złożył Szefowi WUSW w K. raport, wnosząc o przeniesienie go do Wydziału (...) tego Urzędu
z uwagi na zamiar podjęcia studiów. Po zapoznaniu się z czterema negatywnymi opiniami przełożonych ubezpieczonego w tym zakresie, Zastępca Szefa WUSW do spraw Służby Bezpieczeństwa w K. płk E. M. wyraził odmowę uwzględnienia wniosku ubezpieczonego. Stąd w dalszym ciągu, do 15 listopada 1986 r. pracował on
na dotychczasowym stanowisku milicjanta kierowcy Wydziału (...) WUSW
w K..

W dalszej kolejności Sąd ten wskazał, że w okresie od 16 grudnia 1987 r.
do 15 września 1988r. ubezpieczony pełnił służbę na stanowisku wywiadowcy w Grupie Ochrony (...) Służby Bezpieczeństwa WUSW
w K.. Była to służba w organach bezpieczeństwa państwa, tj. podległej instytucjom centralnym Służby Bezpieczeństwa jednostce terenowej SB w WUSW. Biuro (...), w jakim ubezpieczony pełnił wówczas służbę, zajmowało się całokształtem działań w zakresie obserwacji m.in. wywiadami, ustaleniami, wstępnym rozpoznaniem, zabezpieczeniem operacyjnym dyplomatów, cudzoziemców i innych osób, zaleceniach do poddania kontroli obserwacyjnej przez uprawnione do tego jednostki MSW.

Sąd pierwszej instancji ustalił, że decyzją z dnia 14 marca 2012 r. organ rentowy przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury policyjnej. Emeryturę obliczono w wysokości odpowiadającej 75% podstawy wymiaru. Do tego poziomu obniżono wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wynoszący 76,19%, gdzie za 15 lat służby przyjęto 40% podstawy wymiaru, a 13 lat i 1 miesiąc służby oraz 10 miesięcy okresu składkowego przeliczono przez 2,6% podstawy wymiaru za każdy rok. Wysokość emerytury ubezpieczonego wynosiła
7.600 zł. Zaskarżoną decyzją ustalono nową wysokość emerytury policyjnej ubezpieczonego wynoszącą 72,18 % podstawy wymiaru przyjmując za 26 lat i 6 miesięcy oraz 10 miesięcy okresu składkowego 2,6% podstawy wymiaru, a za 1 rok i 7 miesięcy – 0,7% podstawy wymiaru. Obniżona wysokość jego emerytury wynosi odtąd 7.314,35 zł.

Dokonując rozważań prawnych, Sąd Okręgowy powołał się na treść art. 15b
w związku z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej
i Służby Więziennej oraz ich rodzin (jednolity tekst: Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 67
z późn. zm.), w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 23 stycznia 2009 r. zmieniającą ustawę zaopatrzeniową (Dz. U. Nr 24, poz. 145) oraz art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 18 października 2006r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat
1944-1990 oraz treści tych dokumentów (jednolity tekst: Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 425
z późn. zm.), stwierdzając, że przy obliczaniu wysługi emerytalnej ubezpieczonego okres jego służby od 23 grudnia 1985 roku do 15 listopada 1986 roku należy uwzględnić w wymiarze 2,6% podstawy wymiaru. Natomiast w pozostałym zakresie Sąd ten uznał odwołanie ubezpieczonego jako bezzasadne.

Motywując swoje rozstrzygnięcie, Sąd pierwszej instancji wskazał, że wbrew wymogom przewidzianym w art. 232 k.p.c., organ rentowy nie wykazał, by w okresie
od 23 grudnia 1985r. do 15 listopada 1986r. ubezpieczony pełnił funkcję w wymienionej wyżej jednostce SB. Sąd ten podkreślił, że co prawda dnia 23 grudnia 1985r. złożył powołany
w zaświadczeniu IPN raport o przeniesienie go do Wydziału (...) WUSW w K., ale bez wątpienia raport ten nie został uwzględniony. Stąd przez cały ten okres nadal wykonywał on dotychczasową pracę milicjanta kierowcy w Wydziale (...) tego Urzędu. Potwierdzają to jednoznaczne zapisy w aktach osobowych ubezpieczonego o braku zgody na wnioskowane przeniesienie oraz zeznania świadków P. S. i M. J. oraz przesłuchanie ubezpieczonego. Tym samym, brak było podstaw do obniżenia ubezpieczonemu za powyższy okres podstawy wymiaru świadczenia, którą z mocy powołanych regulacji należało uwzględnić w dotychczasowym wymiarze 2,6%.

Natomiast uzasadniając swoje rozstrzygnięcie w zakresie oddalenia odwołania ubezpieczonego Sąd Okręgowy wskazał, że w okresie służby ubezpieczonego od 16 grudnia 1987r. do 15 września 1988r. spełnione zostały przesłanki przewidziane treścią art. 15b ust. 1 ustawy zaopatrzeniowej. Ubezpieczony wyraźnie przyznał, iż w tym czasie (ujętym
w zaświadczeniu IPN) - za jaki organ rentowy przyjął 0,7% podstawy wymiaru jego emerytury - pełnił służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 powołanej wyżej ustawy z dnia 18 października 2006r., tj. w Grupie (...) Służby Bezpieczeństwa WUSW w K. - jednostce terenowej SB w WUSW, podległej instytucjom centralnym Służby Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Ponadto pozostawał w służbie przed dniem 2 stycznia 1999r. Okoliczności te uzasadniały, zdaniem Sądu pierwszej instancji obniżenie ubezpieczonemu jedynie za ten okres wysokości emerytury policyjnej, zgodnie z brzmieniem powołanej regulacji.

Odnosząc się do zarzutów ubezpieczonego w przedmiocie wykonywania w spornym okresie służby jedynie czynności patrolowo – ochronnych placówek konsularnych, Sąd pierwszej instancji wskazał, że według art. 15b ust. 3 znowelizowanej ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy do okresów, o których mowa w art. 13 ust. 1, na żądanie wnioskodawcy, mogą być doliczone w pełnym wymiarze okresy służby w latach 1944-1990 w organach bezpieczeństwa państwa, jeżeli funkcjonariusz udowodni, że przed rokiem 1990, bez wiedzy przełożonych, podjął współpracę i czynnie wspierał osoby lub organizacje działające na rzecz niepodległości Państwa Polskiego. Sąd ten, powołując się na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 3 marca 2011r. (II UZP 2/11; OSNP 2011/15-16/210), podkreślił, że regulacja ta zawiera jedyny wyjątek od ogólnej reguły unormowanej w art. 15b ust. 1 powołanej ustawy i jako taka nie może być interpretowana rozszerzająco.
Wyłącznie spełnienie wskazanych tam warunków pozwala na doliczenie w pełnym wymiarze okresów służby w organach bezpieczeństwa państwa. Wobec tego, Sąd pierwszej instancji uznał, że skoro zatem ubezpieczony nie udowodnił, iż przed rokiem 1990, bez wiedzy przełożonych podjął współpracę i czynnie wspierał osoby lub organizacje działające na rzecz niepodległości Państwa Polskiego, przeto brak jakichkolwiek podstaw do doliczenie mu
w pełnym wymiarze okresu służby w organach bezpieczeństwa państwa od 16 grudnia 1987r. do 15 września 1988r. Sąd Okręgowy wskazał, że z treści powołanych przepisów jednoznacznie wynika, iż jakiekolwiek inne okoliczności poza unormowanymi w art. 15b
ust. 3 tej ustawy nie uzasadniają doliczenia w pełnym wymiarze okresów tej służby.

Nadto, odwołując się do poglądów zaprezentowanych we wskazanej już wyżej uchwale Sądu Najwyższego z dnia 3 marca 2011 roku, Sąd pierwszej instancji zwrócił uwagę, że powoływanie się przez ubezpieczonego na zasadę ochrony praw nabytych, które w istocie rzeczy zmierza do utrzymania przywilejów nabytych niesłusznie, niegodnie lub niegodziwie
z tytułu lub w związku z uczestnictwem w strukturach służb niebezpieczeństwa totalitarnego PRL, które zwalczały przyrodzone prawa człowieka i narodu oraz podstawowe wolności obywatelskie, nie stanowi prawnej ani etyczno-moralnej podstawy do kontestowania zgodnej z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej legalności zmian ustawodawczych zmierzających do zrównoważenia uprawnień zaopatrzeniowych byłych funkcjonariuszy służb bezpieczeństwa państwa totalitarnego - i co istotne tylko za okresy takiej represyjnej służby - do standardów
i poziomu powszechnych uprawnień emerytalno-rentowych ogółu ubezpieczonych obywateli.

Sąd Okręgowy przytoczył również treść uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 lutego 2010 r. (K. 6/09; OTK-A 2010 nr 2, poz. 15) uznającego wskazane wyżej przepisy za zgodne z Konstytucją RP.

Mając na względzie powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w punkcie 1 sentencji. W pozostałym zakresie z mocy art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Sąd ten oddalił odwołanie ubezpieczonego jako bezzasadne.

Apelację od powyższego wyroku wniósł organ rentowy.

Zaskarżając wyrok Sądu Okręgowego w zakresie punktu 1, apelujący zarzucił mu naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnię i niewłaściwie zastosowanie, w szczególności art. 13a ust. 5, art. 15 b ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej
i Służby Więziennej oraz ich rodzin, § 14 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2004 r. w sprawie trybu postępowania
i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej oraz ich rodzin oraz sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego
w sprawie materiału.

Wskazując na powyższe zarzuty, organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt 1 i oddalenie odwołania w całości, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w pkt 1 i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Uzasadniając wniesiony środek odwoławczy, apelujący wskazał, że postępowanie wszczął na podstawie informacji z dnia 16 maja 2012 roku o przebiegu służby ubezpieczonego o nr (...). Przy czym podkreślił, że do organu rentowego nie wpłynęła nowa zweryfikowana przez IPN informacja o przebiegu służby ubezpieczonego, która mogłaby stanowić podstawę do zmiany zaskarżonej decyzji.

Jednocześnie apelujący wskazał, że zgodnie z § 14 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2004 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej oraz ich rodzin (Dz. U.
z 2004 r., Nr 239, poz. 2404), środkiem dowodowym potwierdzającym datę i podstawę zwolnienia ze służby oraz okres służby jest zaświadczenie o przebiegu służby, sporządzone na podstawie akt osobowych funkcjonariusza, wystawione przez właściwe organy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu lub Państwowej Straży Pożarnej. Natomiast zgodnie z art. 13a ust. 5 policyjnej ustawy emerytalnej, informacja o przebiegu służby jest równoważna
z zaświadczeniem o przebiegu służby sporządzanym na podstawie akt osobowych przez właściwe organy. Mając na względzie powyższe - zdaniem organu rentowego - informacja
o przebiegu służby nr (...) jest wiążąca dla apelującego.

W odpowiedzi na apelację, ubezpieczony wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie od Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych na rzecz ubezpieczonego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:

Przyjmując ustalenia poczynione przez Sąd pierwszej instancji jako własne, uznał,
iż apelacja nie jest zasadna.

Sąd Okręgowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w zakresie uznania,
że w stosunku do K. K. nie sposób przyjąć, iż w okresie od dnia
23 grudnia 1985 roku do dnia 15 listopada 1986 roku pełnił służbę w organach bezpieczeństwa państwa.

Zgodnie z art. 15b ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej
i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 , Nr 8, poz. 67, tekst jednolity, dalej jako ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy), w przypadku osoby, która pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia
18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów, i która pozostawała w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., emerytura wynosi:

1) 0,7% podstawy wymiaru - za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990;

2) 2,6% podstawy wymiaru - za każdy rok służby lub okresów równorzędnych ze służbą, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, 1a oraz pkt 2-4.

Zatem warunkiem zastosowania w stosunku do ubezpieczonego powyższego przepisu było ustalenie, że w spornym okresie od dnia 23 grudnia 1985 roku do dnia 15 listopada 1986 roku pełnił służbę w organach bezpieczeństwa państwa.

Po myśli zaś art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (jednolity tekst: Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 425 z późn. zm., dalej jako ustawa o ujawnianiu informacji) organami bezpieczeństwa państwa w rozumieniu ustawy są instytucje centralne Służby Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz podległe im jednostki terenowe w wojewódzkich, powiatowych i równorzędnych komendach Milicji Obywatelskiej oraz w wojewódzkich, rejonowych i równorzędnych urzędach spraw wewnętrznych.

Na gruncie niniejszej sprawy z akt osobowych ubezpieczonego oraz zeznań świadków P. S. (pełniącego w spornym okresie funkcję Naczelnika Wydziału (...) Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w K.) i M. J. (współpracownika ubezpieczonego), wynika w sposób jednoznaczny, że w okresie
od 1 sierpnia 1984 roku do 15 listopada 1986 roku pełnił on służbę na stanowisku milicjanta kierowcy we wskazanym wyżej Wydziale (...).

Również w zaświadczeniu Instytutu Pamięci Narodowej o przebiegu służby ubezpieczonego z dnia 16 maja 2012 roku stwierdzono, że z raportu z dnia 23 grudnia 1985 roku wynika, iż ubezpieczony był na etacie milicjanta-kierowcy Wydziału (...) Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w K.. Przy czym Instytut jednocześnie zaznaczył, że - jego zdaniem - ubezpieczony faktycznie był kierowcą Wydziału (...) Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w K..

Jak wynika z apelacji organu rentowego, powyższe zaświadczenie Instytutu Pamięci Narodowej stanowiło dla niego jedyną podstawę dla przyjęcia, że ubezpieczony w spornym okresie pełnił służbę w organach bezpieczeństwa, w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy
o ujawnianiu informacji.

Sąd Apelacyjny ma na uwadze, że zgodnie z treścią § 14 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2004 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r., Nr 239, poz. 2404) środkiem dowodowym potwierdzającym datę i podstawę zwolnienia ze służby oraz okres służby jest zaświadczenie o przebiegu służby, sporządzone na podstawie akt osobowych funkcjonariusza, wystawione przez właściwe organy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu lub Państwowej Straży Pożarnej. Natomiast, zgodnie z art. 13a ust. 5 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy, informacja o przebiegu służby jest równoważna
z zaświadczeniem o przebiegu służby sporządzanym na podstawie akt osobowych przez właściwe organy.

Podkreślić jednak trzeba, że organ rentowy, poza przytoczonym już wyżej zaświadczeniem Instytutu Pamięci Narodowej, dysponował również – dołączonym do odwołania - zaświadczeniem z dnia 22 lutego 2012 roku o przebiegu służby ubezpieczonego sporządzonym na podstawie jego akt osobowych przez Komendanta Wojewódzkiego Policji w K. (k. 7 a.s.). Z zaświadczenia tego wynikało, że ubezpieczony w okresie
od 5 października 1982 roku do 15 września 1988 roku pełnił służbę w charakterze funkcjonariusza MO. Nadto wskazać należy, że z dokładnego wykazu przebiegu służby ubezpieczonego z dnia 15 czerwca 2010 roku sporządzonego przez Zastępcę Naczelnika Wydziału (...)Komendy Wojewódzkiej Policji w K. wynika,
że w okresie od 1 sierpnia 1984 roku do 16 grudnia 1987 roku ubezpieczony pełnił służbę na stanowisku milicjanta – kierowcy w Wydziale (...) Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w K. (k. 6 a.s.).

Skoro zatem organ rentowy jest w niniejszej sprawie związany w toku prowadzonego przez siebie postępowania tylko i wyłącznie treścią powołanych wyżej dokumentów,
to podkreślić należy, że zgodnie z treścią art. 477 ¹³ k.p.c., miał możliwość zweryfikowania swojego stanowiska zajętego w zaskarżonej decyzji w oparciu o zaświadczenie z dnia
22 lutego 2012 roku o przebiegu służby ubezpieczonego sporządzonego na podstawie jego akt osobowych przez Komendanta Wojewódzkiego Policji w K.. Chybiona zatem jest argumentacja organu rentowego, że tylko informacja Instytutu Pamięci Narodowej jest dla niego wiążąca i nie miał prawnych i faktycznych podstaw do zmiany swojego stanowiska.

Niezależnie od powyższego, odnosząc się do zarzutu apelacyjnego dotyczącego zawiązania także Sądu informacją o służbie ubezpieczonego uzyskaną z Instytutu Pamięci Narodowej, należy wskazać, że sąd powszechny (sąd ubezpieczeń społecznych), rozpoznający sprawę w wyniku wniesienia odwołania od decyzji organu emerytalnego (Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych
w (...).) w sprawie ponownego ustalenia (obniżenia) wysokości emerytury policyjnej byłego funkcjonariusza Służby Bezpieczeństwa, nie jest związany treścią takiej informacji zarówno co do faktów (ustalonego w tym zaświadczeniu przebiegu służby), jak i co do kwalifikacji prawnej tych faktów (zakwalifikowania określonego okresu służby jako służby
w organach bezpieczeństwa państwa). Takie stanowisko zostało zaprezentowane w uchwale Sądu Najwyższego Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z dnia 9 grudnia 2011 r. (II UZP 10/2011, Lex Polonica nr 2802706, OSNP 2012/23-24 poz. 298).

Stanowisko to Sąd Apelacyjny w pełni akceptuje. Związanie informacją uzyskaną
z Instytutu Pamięci Narodowej obejmuje jedynie organ rentowy, który przy wydawaniu decyzji musi kierować się danymi zawartymi w informacji o przebiegu służby. Ustalenia faktyczne i interpretacje prawne Instytutu Pamięci Narodowej nie mogą natomiast wiązać sądu - do którego wyłącznej kompetencji (kognicji) należy ustalenie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia w przedmiocie prawa do emerytury policyjnej i jej wysokości oraz odpowiednia kwalifikacja prawna (subsumcja) ustalonych faktów. Taka argumentacja jest uzasadniona tym bardziej, że w postępowaniu z zakresu ubezpieczeń społecznych nie obowiązują ograniczenia dowodowe wynikające z przepisów rozporządzenia, odmiennie niż w postępowaniu przed organem rentowym, a zastosowanie znajdują wyłącznie przepisy k.p.c., w tym także przepisy dotyczące postępowania dowodowego.

Powyższe, jak wskazał Sąd Najwyższy w powołanej uchwale, oznacza, że ostatecznie ocena co do zakwalifikowania określonych okresów służby emerytowanego funkcjonariusza jako służby w organach bezpieczeństwa państwa należy do sądu ubezpieczeń społecznych. Tylko do sądu należy też interpretacja art. 15 i 15b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy, w szczególności jej art. 15b ust. 1 w związku z art. 2 ust. 1 i ust. 3 ustawy
o ujawnianiu informacji.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, słusznie zatem Sąd pierwszej instancji zweryfikował informację IPN i przyjął, że organ rentowy nie wykazał, by w okresie od 23 grudnia 1985r. do 15 listopada 1986r. ubezpieczony pełnił funkcję w wymienionej wyżej jednostce SB.
Co prawda, dnia 23 grudnia 1985r. złożył powołany w zaświadczeniu IPN raport
o przeniesienie go do Wydziału (...) WUSW w K., ale bez wątpienia nie został on uwzględniony. Z akt osobowych ubezpieczonego wynika bowiem jednoznacznie, że ówcześni jego przełożeni negatywnie zaopiniowali raport o przeniesienie do pracy w jednostce SB (k. 64 akt osobowych). Poza tym warto podkreślić, że ubezpieczony nie posiadał dobrej opinii u swoich ówczesnych przełożonych pełniąc służbę jako funkcjonariusz ZOMO, gdyż w opinii służbowej z dnia 4 czerwca 1984 roku stwierdzono,
że w służbie osiągał słabe wyniki. We współżyciu koleżeńskim przejawiał skłonności do wywoływania negatywnych nastrojów i opinii. W pracach społecznych nie brał udziału. Przejawiał w tym stosunku negatywny stosunek – dyskutował nawet nad celowością składek
w TPPR. W stosunku do przełożonych był nietaktowny i nierozważny…. Biorąc pod uwagę dotychczasowy przebieg jego służby w przyszłości wymaga on dużego uświadomienia po linii etyki moralności socjalistycznej, dużo kontroli i nadzoru ze strony przełożonych i kolektywów milicyjnych. Opinię identycznej treści - na skutek zastrzeżeń ubezpieczonego - wyraziła komisja złożona z trzech oficerów.

Powyższe utwierdza zatem jedynie Sąd Apelacyjny w przekonaniu, że ubezpieczony posiadając tak negatywną opinię służbową u swoich przełożonych, nie był przykładnym funkcjonariuszem ZOMO według ówczesnej „etyki moralności socjalistycznej”,
co skutkowało między innymi odmową przeniesienia go do służby w SB. Tym bardziej budzi zdziwienie Sądu Apelacyjnego wniosek wysnuty przez IPN w informacji z dnia 16 maja 2012 roku, jakoby ubezpieczony faktycznie był kierowcą (...)Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w K.. Taki wniosek w ocenie Sądu Apelacyjnego nie znajduje bowiem żadnego oparcia w zgromadzonym w niniejszej sprawie materiale dowodowym,
a zwłaszcza w aktach osobowych ubezpieczonego.

Zatem okres pełnienia przez ubezpieczonego od dnia 23 grudnia 1985 roku do dnia
15 listopada 1986 roku służby na stanowisku milicjanta kierowcy w Wydziału (...) Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w K. nie mógł zostać uznany za pełnienie służby w organie bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ustawy o ujawnianiu informacji. Zasadnie zatem Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób,
że w punkcie 1 zaskarżonego wyroku uznał, iż powyższy okres służby powinien zostać wyliczony przy przyjęciu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury 2,6%.

Mając na uwadze całokształt powyżej przytoczonych okoliczności Sąd Apelacyjny
w całej rozciągłości podzielił stanowisko Sądu pierwszej instancji zarówno odnośnie ustalenia stanu faktycznego, jak również dokonanej oceny prawnej i opierając się na treści art. 385 k.p.c. w pkt 1 oddalił apelację uznając ją za bezzasadną. W pkt 2 o kosztach orzeczono po myśli art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z § 12 ust. 2 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu zasądził od Dyrektora Zakładu Emerytalno – Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych na rzecz ubezpieczonego K. K. kwotę 120 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

/-/SSA I. Goik /-/SSA M. Procek /-/SSA M. Żurecki

Sędzia Przewodniczący Sędzia

ek