Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2016 roku

Sąd Okręgowy Warszawa- Praga w Warszawie III Wydział Cywilny

w składzie: Przewodniczący: SSO Błażej Domagała

Protokolant: Anna Banasiak

po rozpoznaniu w dniu 20 kwietnia 2016 roku w Warszawie

sprawy z powództwa Gminy T.

przeciwko J. B. (1), M. S. (1), K. J.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanych J. B. (1) i M. S. (1) solidarnie na rzecz powoda Gminy T. kwotę 211.310,00 (dwieście jedenaście tysięcy trzysta dziesięć) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 27 sierpnia 2011 r. do 31 grudnia 2015 r. i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

2.  w pozostałym zakresie oddala powództwo;

3.  zasądza od pozwanych J. B. (1) i M. S. (1) solidarnie na rzecz powoda Gminy T. kwotę 17.766,00 (siedemnaście tysięcy siedemset sześćdziesiąt sześć) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 7.200,00 (siedem tysięcy dwieście) złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego;

4.  zasądza od powoda Gminy T. na rzecz pozwanego K. J. kwotę 7.200,00 (siedem tysięcy dwieście) złotych, tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Pozwem adhezyjnym złożonym w sprawie Sądu Rejonowego w Wołominie, sygn. akt II K 1117/10, powodowa Gmina T. żądała solidarnej zapłaty przez pozwanych J. B. (1), M. S. (1) i K. J. kwoty 211.310 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu.

Pozew został złożony 26 sierpnia 2011 r. i tego samego dnia doręczony J. B. (1) i M. S. (1), zaś K. J. otrzymał go dnia 05.10.2011 r. Powództwo cywilne pozostawione zostało w sprawie karnej bez rozpoznania i przekazane do tut. Sądu.

Pozwani wnosili o oddalenie powództwa.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

J. B. (1) w latach 2002-2010 pełnił funkcję burmistrza Gminy T..

M. S. (1) zatrudniony był w Urzędzie Miejskim w T., w 2005 i 2006 r. zajmował stanowisko Kierownika Wydziały Rozwoju Gminy, Dróg i Środowiska (do 31 grudnia 2006 r.).

K. J. prowadził działalność gospodarczą Przedsiębiorstwo (...).

Na mocy uchwały Rady Gminy zatwierdzono m.in. rozpoczęcie inwestycji przy Szkole Podstawowej w T., w postaci budowy wielofunkcyjnej hali sportowej, na nieruchomości stanowiącej działkę ew. (...) o pow. 8012 m ², położonej przy ul. (...).

W związku z tym podjęte zostały działania mające na celu przygotowanie realizacji obiektu; zlecono sporządzenie dokumentacji projektowej H. S. (umowa z dnia 23 maja 2005 r.). Dalsze czynności – po wykonaniu dokumentacji – podejmowane w sprawie sprowadzały się do uwzględnienia stosownej kwoty na rozpoczęcie inwestycji w budżecie Gminy (do dyspozycji dyrektora szkoły) oraz przeprowadzenia postępowania przetargowego mającego na celu wyłonienie wykonawcy fundamentów hali sportowej. Przetarg wygrał K. J..

Dnia 14.07.2006r. Gmina T., reprezentowana przez Burmistrza J. B. (1), podpisała umowę nr (...) z K. J., na podstawie której zobowiązał się on do wybudowania stanu zerowego hali za kwotę 170.000 zł. Zgodnie z § 13 umowy „wykonawca ustanawia kierownika budowy w osobie M. K.”. Dnia 10.08.2006 r. zawarto aneks do umowy, którym zmieniono termin zakończenia robót - z 20 sierpnia 2006 r. na 15 grudnia 2006 r.

Dnia 12.12.2006 r. doszło do komisyjnego odbioru fundamentów, przy udziale (zgodnie z protokołem) Dyrektora Szkoły (W. K.), M. J. jako przedstawiciela Urzędu Miasta, wykonawcy i M. S. (1) jako inspektora nadzoru. Budowlę odebrano bez zastrzeżeń, umówione wynagrodzenie zostało zapłacone K. J. dnia 28.12.2006 r.

Powodowa Gmina nie zapewniła objęcia budowy przez kierownika M. K., zgodnie z wymogami prawa budowlanego. M. S. (1) nie został formalnie powołany na inspektora nadzoru. W trakcie wykonywania prac ich przebieg odbywał się przy udziale zatrudnionego przez K. J. kierownik robót, dziennika budowy nie prowadzono.

W dacie podpisania umowy z wykonawcą, rozpoczęcia robót budowlanych oraz w chwili ich zakończenia Gmina T. nie była właścicielem nieruchomości, na której były prowadzone prace, nie miała również uprawnienia do dysponowania nią (w rozumieniu przepisów prawa budowlanego). W szczególności nie były zawarte żadne umowy pomiędzy uprzednim właścicielem a jednostką samorządu dotyczące użytkowania, dzierżawy, czy zarządu działką. W ewidencji gruntów Gmina T. wykazywana była jako władająca gruntem.

Na wniosek powódki toczyło się postępowanie o stwierdzenie nabycia własności przedmiotowej nieruchomości przez zasiedzenie, w jego ramach Sąd Rejonowy w Wołominie postanowieniem z dnia 7 września 2006 r. (I Ns 1082/05) uwzględnił wniosek, stwierdzając, że do nabycia własności doszło na rzecz Skarbu Państwa z dniem 2 września 1987 r. Następnie 10 maja 2007 r. Gmina zwróciła się do Wojewody (...), wskazując na zaistnienie przesłanek do wszczęcia z urzędu postępowania w przedmiocie potwierdzenia nabycia przez nią własności nieruchomości. Kolejno, po wyrażanie przez Radę Gminy zgody na nabycie własności od Skarbu Państwa w drodze darowizny, zwrócono się o zawarcie stosownej umowy, w związku z przeznaczeniem nieruchomości na cele publiczne. Stosowna umowa została zawarta 24 czerwca 2011 r., z tym dniem doszło do nabycia własności działki ew. (...) przy ul. (...) w T. na własność przez powódkę.

W dacie podpisania umowy z wykonawcą, rozpoczęcia robót budowlanych oraz w chwili ich zakończenia, jak również w późniejszym czasie, nie została wydana decyzja – pozwolenie na budowę fundamentów hali sportowej. Ze strony powodowej Gminy nikt o to nie wystąpił. Obowiązki tego rodzaju spoczywały na komórce organizacyjnej zarządzanej przez M. S. (1) oraz na Burmistrzu, jako osobie odpowiedzialnej za całokształt działań publicznych powódki, który był również osobą uprawnioną do składania w jej imieniu oświadczeń i wniosków. Pomimo braku niezbędnego dla możliwości realizacji procesu budowlanego pozwolenia, została podjęta przez J. B. (1) i kierownika wydziału odpowiedzialnego za inwestycje decyzja o przystąpieniu do wykonania robót w taki sposób, że doprowadzono do podpisania i zawarto umowę z K. J., a następnie aneks do niej, po czym prowadzono prace do końca stadium określonego w umowie. W ten sposób doszło do niedopełnienia obowiązków spoczywających na ówczesnym Burmistrzu i M. S., jako funkcjonariuszach publicznych, przekroczenia ich uprawnień i działania przez te osoby na szkodę interesu publicznego, z uwagi na sfinansowanie z budżetu Gminy obiektu stanowiącego samowolę budowlaną.

Dopiero 6 listopada 2008 r. Gmina złożyła wniosek o pozwolenie na budowę, podpisany przez pozwanego J. B.. Dnia 10.12.2008 r. wezwano wnioskodawcę do usunięcia nieprawidłowości i braków w projekcie budowlanym w terminie 7 dni. Wniosek został cofnięty przez Gminę 5 stycznia 2009 r., co skutkowało umorzeniem postępowania w przedmiocie wydania pozwolenia na budowę hali sportowej.

Kolejne wystąpienie o pozwolenie na budowę miało miejsce dnia 29.01.2010 r. Do wniosku dołączono m.in. oświadczenie J. B. (1) o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością. 16 lutego 2010 r. Gmina wniosła o zawieszenie postępowania administracyjnego, wniosek został uwzględniony w dniu 18.02.2010 r. Następnie 10 sierpnia 2010 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego zawiadomił powódkę o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie budowy fundamentów, zaś dnia 21.09.2010 r. wydał postanowienie o wstrzymaniu robót budowlanych, zobowiązując Gminę do przedstawienia dokumentów dotyczących zgodności budowy z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz m.in. projektu budowlanego i oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruch mością na cele budowlane w terminie 3 miesięcy. Ostatecznie, wobec niezłożenia żądanych dokumentów, decyzją z dnia 12 stycznia 2011 r. nakazano rozbiórkę