Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI U 1984/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 sierpnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Ewa Milczarek

Protokolant – sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 6 sierpnia 2019 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: A. U.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 9 czerwca 2016 r., znak:(...)

w sprawie: A. U.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

1)  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu A. U. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 1 kwietnia 2016 r. do dnia 31 maja 2021 r.,

2)  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania.

Na oryginale właściwy podpis.

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. ustalił ubezpieczonemu A. U. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od dnia 1kwietnia 2016 roku do dnia 31maja 2019 roku. W uzasadnieniu wydanej decyzji pozwany powołał się na treść orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS, zgodnie, z którym nie stwierdzono u ubezpieczonego występowania całkowitej niezdolności do pracy.

Ubezpieczony od powyższej decyzji złożył odwołanie, wnosząc o zmianę wydanej decyzji poprzez przyznanie prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, iż stan jego zdrowia nie uległ poprawie i czyni go niezdolnego do wykonywania jakiegokolwiek zatrudnienia.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Ubezpieczony A. U. (z wykształcenia mechanik samochodowy, ostatnio zatrudniony jako pracownik ochrony) do dnia 31marca 2016 roku uprawniony był do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. W dniu 22 lutego 2016 roku ubezpieczony złożył w pozwanym organie rentowym wniosek o ustalenie uprawnienia do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, przedkładając zaświadczenie o stanie zdrowia.

Pozwany organ rentowy poddał go badaniu przez lekarza orzecznika ZUS, i Komisję lekarską ZUS które w wydanych orzeczeniach nie uznały ubezpieczonego za osobę całkowicie niezdolną do pracy.

-okoliczności bezsporne

W celu zweryfikowania powyższych orzeczeń wydanych przez lekarza orzecznika i komisję lekarską ZUS Sąd powołał biegłych lekarzy sądowych z zakresu następujących specjalności: neurologa, specjalisty medycyny pracy o okulisty.

Biegły neurolog w wydanym orzeczeniu w dniu 9 sierpnia 2017 roku rozpoznał u badanego stwardnienie rozsiane i otyłość. Biegły we wnioskach opinii na podstawie badania dokumentacji medycznej i badania ubezpieczonego stwierdził, że jest on całkowicie niezdolny do pracy do grudnia 2017 r. , określając datę powstania tej niezdolności na okres przed majem 2016 r.

Dowód: opinia biegłego k. 15-22 oraz opinia uzupełniająca k.47-48

Biegły okulista w swojej opinii z dnia 29.03.2018 r. orzekł , że z uwagi na stwierdzony u ubezpieczonego częściowy zanik nerwów wzrokowych na skutek przebiegu stwardnienia rozsianego ubezpieczony jest częściowo trwale niezdolny do pracy.

Dowód: opinia biegłego k. 73

Po złożeniu zastrzeżeń do opinii biegłego neurologa zarówno przez ubezpieczonego jak i organ rentowy Sąd dopuścił dowód z opinii kolejnego biegłego z dziedziny neurologii, który w swojej opinii z dnia 7.07.2017 r. rozpoznała w badaniu neurologicznym u ubezpieczonego:

-

otyłość

-

przytomny, z logicznym kontaktem słownym

-

oczopląs grubofalisty obustronny

-

od strony innych nerwów czaszkowych bez nieprawidłowości

-

napięcie P=L prawidłowe

-

odruchy głębokie z kończyn górnych żywe P=L

-

odruchy głębokie z kończyn dolnych poliklomczne P=L

-

dodatni objaw Babińskiego obustronnie

-

dysmetria przy próbie palec-nos i pięta-kolano

-

próba Romberga dodatnia, bez ewidentnej lateralizacji

-

chodzi samodzielnie

-

chód na szerokiej podstawie

-

ruchomość kręgosłupa zachowana

Na podstawie dokumentacji medycznej, dołączonej do akt, oraz
badania podmiotowego i przedmiotowego w opinii biegłej w dziedzinie
neurologii w dniu 31.05.2016r. czyli badania Komisji Lekarskiej ZUS nie było wskazań do uznania powoda za osobę
całkowicie niezdolną do pracy.

Dowód :opinia k.87-88

Wobec sprzecznych co do rodzaju niezdolności do pracy ubezpieczonego opinii dwóch neurologów Sąd dopuścił w sprawie dowód z opinii trzeciego neurologa.

W swojej opinii z dnia 23.05.2019 r. biegły rozpoznał u ubezpieczonego:

-stwardnienie rozsiane z objawowym niedowładem czterokończynowym i zespołem móżdżkowym

-organiczne zaburzenia nastroju, osobowości i funkcji poznawczych

-chorobę zwyrodnieniowa kręgosłupa z wielopoziomową dyskopatią szyjną z zespołem bólowym szyjno-barkowym objawowym

-otyłość.

Po przeprowadzonych badaniach sądowo - lekarskich i zapoznaniu się z dokumentacją znajdującą się w aktach sprawy i ZUS oraz dostarczoną przez ubezpieczonego biegły stwierdził, że stan jego zdrowia czyni go obecnie całkowicie niezdolnym do pracy.

Przyczyną jest stwardnienie rozsiane z objawowym niedowładem czterokończynowym i zespołem móżdżkowym, organiczne zaburzenia nastroju, osobowości i funkcji poznawczych, choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa z wielopoziomową dyskopatią szyjną z zespołem bólowym szyjno-barkowym objawowym, otyłość.

Schorzenia te skutkują u ubezpieczonego niedowładem czterokończynowym, drżeniem całego ciała, zawrotami głowy, zaburzeniami chodu i równowagi z koniecznością korzystania ze sprzętu inwalidzkiego w postaci chodzika, postępującym osłabieniem ostrości wzroku, upośledzeniem wykonywania ruchów precyzyjnych, funkcji intelektualnych oraz zaburzeniami nastroju i osobowości, przewlekłym zespołem bólowym szyjno - barkowym.

Powyższe schorzenia powodują , zdaniem biegłego, znaczne upośledzenie sprawności psychofizycznej ustroju i całkowitą niezdolność do zatrudnienia.

Biegły podkreślił, że w przypadku ubezpieczonego przebieg stwardnienia rozsianego ma charakter rzutowy i wtórnie postępujący, co potwierdza również dostarczona dokumentacja lekarska i konieczność częstych modyfikacja leczenia. Również badania radiologiczne w postaci MRI mózgowia i rdzenia szyjnego pokazują progresję zmian chorobowych mimo stosownego leczenia. Biegły uznał iż od czasu uznania ubezpieczonego za osobę całkowicie w jego stanie zdrowia nie nastąpiła istotna poprawa stanu zdrowia a wręcz odwrotnie cały czas jego stan zdrowia ulega pogorszeniu. Zasadniczym schorzeniem w przypadku ubezpieczonego jest stwardnienie rozsiane, które było leczone w ramach programu lekowego, ale bez większej poprawy. Z tego powodu podjęto decyzję o intensyfikacji leczenia. W przypadku stwardnienia rozsianego przez cały czas wprowadzane są do leczenia nowe leki, ale nadal jest to schorzenie nieuleczalne a stosowane leczenie tylko modyfikuje jego przebieg.

We wnioskach opinii biegły stwierdził:

Badany jest okresowo całkowicie niezdolny do pracy do 05.2021r.

Całkowita niezdolność do pracy istnieje nadal od daty 1.04.2016r i spowodowana jest stwardnieniem rozsianym oraz schorzeniami współistniejącymi a stan zdrowia ubezpieczonego ulega stałemu pogorszeniu

Całkowita niezdolność do pracy ma charakter okresowy z powodu możliwości poprawy stanu zdrowia po zastosowanym leczeniu specjalistycznym w tym lekami nowej generacji.

Biegły nie podzielił opinii Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 31.03.2016r i KL ZUS z dnia 31.05. 2016r (k - 82 akt) oraz biegłego neurologa wydającego opinię z dnia 07.07.2018r z powodu większego nasilenia dolegliwości w przebiegu istniejących u Orzekanego schorzeń, które nadal powodują znaczne upośledzenie sprawności ustroju i całkowitą niezdolność do pracy.

Dowód : opinia k. 145-146

Organ rentowy złożył zastrzeżenia do powyższej opinii, stwierdzając, że nie podziela opinii biegłych o całkowitej niezdolności do pracy u powoda od 1.04.2016r. do 5.2021r. Z analizy akt sprawy wynika, że do pogorszenia stanu zdrowia doszło w trakcie postępowania sądowego, a nie rentowego. Również biegły sądowy z dziedziny neurologii w swojej opinii z dnia 23.05.2019 r. podaje, że u powoda w ciągu ostatnich dwóch lat nastąpiło istotne pogorszenie stanu zdrowia w wyniku progresji zmian chorobowych w przebiegu SM.

Biegły neurolog w orzeczeniu z 29.03.2018 r. stwierdził deficyt neurologiczny w przebiegu SM, który uzasadniał orzeczenie częściowej niezdolności do pracy i nie stwierdził całkowitej niezdolności do pracy. W wypisie z K. N. w B. z 26.01.-2.02.2018 r. ocena skali EDSS 4,0- co odpowiada częściowej niezdolności do pracy. Zaznaczenia wymaga, że stwardnienie rozsiane jest schorzeniem przewlekłym, ma charakter rzutowy, przebiega z okresami zaostrzeń i częściowej remisji choroby. Postępowanie dowodowe przed sądem w sprawie o świadczenie uzależnione od niezdolności do pracy powinno zmierzać do ustalenia, czy w dacie orzekania przez organ rentowy po stronie ubezpieczonego występowały w tym zakresie wszystkie przesłanki warunkujące przyznanie świadczenia. Jeżeli doszło do pogorszenia stanu zdrowia w okresie późniejszym, po badaniu przez Komisję Lekarską, ubezpieczonemu przysługuje prawo do wystąpienia do ZUS z nowym wnioskiem rentowym.

Organ rentowy wskazał także, że odwołujący wystąpił do ZUS z wnioskiem o uszczerbek na zdrowiu 30.05.2018 r. (tj. po badaniu przez Komisję Lekarską), co świadczy zdaniem organu o tym, że był w tym okresie aktyny zawodowo, a tym samym przeczy całkowitej niezdolności do pracy.

Wobec powyższego pozwany wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej biegłych. W przypadku odmowy uwzględnienia przedmiotowego wniosku, organ rentowy wnioskuje o oddalenie odwołania.

Sąd uwzględnił opinię wydaną przez biegłego neurologa A. M. oraz opinię wydaną przez biegłego neurologa T. Ś. w całości i uznał je za wyczerpujące oraz poddające wszechstronnej analizie stan zdrowia ubezpieczonego w odniesieniu do jego możliwości zawodowych, odnośnie rodzaju i okresu trwania stwierdzonej u ubezpieczonego niezdolności do pracy. Sąd Okręgowy, z uwagi na stopień zaawansowania schorzeń i związane z tym ograniczenia, uwzględnił okres stwierdzonej całkowitej niezdolności do pracy wskazany w opinii wydanej przez biegłego T. Ś..

Opinie wydane przez biegłych, które Sąd uznał za miarodajne do oceny stanu zdrowia ubezpieczonego, zostały szczegółowo uzasadnione, wnioski w nich zawarte nie nasuwały wątpliwości, co do ich trafności. Biegli są, bowiem doświadczonymi specjalistami z tych dziedzin medycyny, które odpowiadały schorzeniom ubezpieczonego. Opinie wydali po zapoznaniu się z wszystkimi dokumentami leczenia przedłożonymi przez ubezpieczonego. Stanowisko swoje fachowo, logicznie i wyczerpująco uzasadnili, zatem brak było podstaw do prowadzenia dalszego postępowania dowodowego. Z powyższych względów, Sąd Okręgowy nie podzielił wniosków biegłego neurologa T. J., bowiem biegła przy ocenie aktualnego stanu zdrowia ubezpieczonej i stopnia stwierdzonej niezdolności do pracy nie uwzględniła potwierdzającego stan zdrowia ubezpieczonego dokumentu w postaci karty informacyjnej leczenia szpitalnego z marca 2019 r., które miało miejsce już po wydaniu opinii przez biegłego T. J.. Sąd Okręgowy nie podzielił również zarzutów sformułowanych przez pozwany organ rentowy po wydaniu opinii przez biegłego T. Ś., bowiem jak wynika w sposób nie budzący wątpliwości z opinii biegłego T. Ś. u ubezpieczonego stan uzasadniający przyznanie całkowitej niezdolności do pracy istniał już od daty 1.04.2016 r. i nie doszło, wbrew twierdzeniom organu rentowego, do pogorszenia stanu zdrowia ubezpieczonego w trakcie postępowania sądowego.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 i 2 ustawy przytoczonej na wstępie – renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki :

1)  jest niezdolny do pracy,

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

3)  niezdolność do pracy powstała w okresach wskazanych w ustawie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący, co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy. Przy czym w myśl art. 12 wspomnianej wyżej ustawy – niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu.

Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się:

1)stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji;

2)możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne. ( art. 13 ust. 1 w/w ustawy)

Na podstawie przepisu art. 107 ustawy FUS prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego, przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności lub jej ponowne powstanie.

W tej sytuacji Sąd, w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w tym zwłaszcza zgodne opinie dwóch biegłych sądowych z dziedziny neurologii uznał, że odwołanie ubezpieczonego odnośnie stwierdzenia całkowitej, okresowej niezdolności do pracy zasługuje na uwzględnienie, i zgodnie z art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję, przyznając ubezpieczonemu prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na okres od dnia 1.04. 2016 roku do 31.05.2021 r.

W pkt2 wyroku Sąd Okręgowy zgodnie z przepisem art. 118ust. 1a ustawy emerytalno- rentowej FUS z urzędu orzekał w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Zdaniem Sądu Okręgowego, w okolicznościach przedmiotowej sprawy nie wystąpiły podstawy do stwierdzenia odpowiedzialności organu rentowego, bowiem dowody zaprezentowane w trakcie postępowania sądowego nie były tożsame z dowodami, którymi dysponował pozwany organ rentowy w trakcie prowadzonego postępowania orzeczniczego. Biegli dysponowali bowiem nowym dowodem w postaci karty informacyjnej leczenia szpitalnego ubezpieczonego w marcu 2019r. Oznacza to, że przyczyną, dla której ubezpieczony uzyskał prawo do żądanego świadczenia dopiero w następstwie postępowania sądowego były nie tylko dowody, do których organ rentowy mógł się ustosunkować ale także nowy dowód, który wpłynął na ostateczną opinię biegłych. Wobec powyższego nie wystąpiły w niniejszej sprawie podstawy do stwierdzenia odpowiedzialności pozwanego organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.