Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 października 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 8 października 2013 r. w Szczecinie

sprawy M. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o przyznanie renty

na skutek apelacji ubezpieczonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Gorzowie Wlkp. VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 20 lutego 2013 r. sygn. akt VI U 1325/11

oddala apelację.

SSA Urszula Iwanowska SSA Jolanta Hawryszko SSA Romana Mrotek

Sygn. akt III AUa 273/13

UZASADNIENIE

Decyzją z 2.09.2011 r. organ rentowy odmówił przyznania M. R. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, albowiem Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 10 sierpnia 2011 r. ustaliła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

Ubezpieczony M. R. wniósł odwołanie od wydanej decyzji podnosząc, iż stan jego zdrowia i charakter chorób nie pozwala mu na normalne funkcjonowanie, a także na podejmowanie jakiejkolwiek pracy.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentacje jak w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 20 lutego 2013 r., oddalił odwołanie ubezpieczonego od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. z dnia 2 września 2011 r.

Sąd Okręgowy w ustaleniach faktycznych wskazał, iż M. R., ur. (...) wniosek o rentę złożył dnia 6.05.2011 r. W ostatnim dziesięcioleciu przed złożeniem wniosku wykazał ponad 5 lat okresów ubezpieczenia. Ostatnio podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu pobierania zasiłku dla bezrobotnych w okresie do 31.03.2011 r. Z zawodu jest frezerem-wiertaczem po szkole zawodowej. Pracował jako ślusarz, a ostatnio jako kierowca.

Komisja Lekarska ZUS w Z. orzeczeniem z dnia 10.08.2011 r. ustaliła brak niezdolności do pracy ubezpieczonego. Decyzją z 2.09.2011 r. odmówiono M. R. prawa do renty.

U ubezpieczonego rozpoznano przebytą boreliozę, dnę moczanową, nadciśnienie, tętnicze.

W ocenie ortopedycznej nie stwierdzono u ubezpieczonego ograniczeń funkcji narządu ruchu w stopniu kwalifikującym uznanie długotrwałej niezdolności u pracy, jednocześnie wskazano, że ewentualne dolegliwości stawów winny być leczone w ramach okresowej niezdolności do pracy (L-4). Również w ocenie neurologicznej brak jest u ubezpieczonego jakiejkolwiek patologii w zakresie centralnego i obwodowego układu nerwowego.

M. R. przebył zakażenie krętkami Borrelia burgdorferi. Fakt zakażenia i zachorowania na boreliozę potwierdziły badania laboratoryjne i kliniczne. Od 2009 roku badania serologiczne testem potwierdzenia Western-Blott wypadają ujemnie w klasie IgG, co znaczy, że w organizmie ubezpieczonego nie stwierdza się przeciwciał przeciw krętkom boreliozy. Wyniki te pozwalają na wykluczenie czynnego stanu zapalnego boreliozy. Takie wnioski ustalono już w 2009 roku w czasie pobytu wskazanego w Klinice (...) w P.. Ostatnie przedłożone badanie z dnia 06.04.2011 r. - przeciwciała p/Borrelia burgdorferii w klasie IgG metodą Western-Blott - test potwierdzenia, wykazał wynik ujemny. Świadczy to o wygaśnięciu stanu zapalnego wywołanego zakażeniem krętkiem Borrelia burgdorferi. Przebyta boreliozy w organizmie ubezpieczonego nie powoduje zatem jego niezdolności do pracy, co potwierdzają także opinie biegłych specjalistów z ortopedii i neurologii, którzy wykluczają następstwa przebytej boreliozy.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Okręgowy uznał, że odwołanie ubezpieczonego nie zasługiwało na uwzględnienie. W uzasadnieniu swojego stanowiska sąd rozstrzygający wskazał, iż zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j. t. Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz.1227 ze zm.; zwana dalej jako ustawa) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: 1) jest niezdolny do pracy; 2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy; 3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b), pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a), pkt 10 lit. a), pkt 11-12, 13 lit. a), pkt 14 lit. a) i pkt 15-17 orazart.7 pkt 1-4, 5 lit. a), pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Jednocześnie sąd rozstrzygający wskazał, iż art. 12 ustawy stanowi, iż niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu (ust.2), natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (ust.3). Stosownie zaś do treści art. 13 ust. 1 ustawy przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się: 1) stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, 2) możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne. Ust. 4 tego przepisu stanowi natomiast, iż zachowanie zdolności do pracy w warunkach określonych w przepisach o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych nie stanowi przeszkody do orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy.

W sprawie spornym było to, czy ubezpieczony jest niezdolny do pracy. Dla wyjaśnienia wskazanej okoliczności Sąd Okręgowy dopuścił dowód z opinii biegłych: ortopedy, neurologa i specjalisty chorób zakaźnych, a więc specjalistów z zakresu schorzeń zgłaszanych przez ubezpieczonego. Biegli zgodnie uznali, iż występujące u ubezpieczonego choroby nie powodują niezdolności do pracy. Zdaniem sądu pierwszej instancji przedmiotowe opinie zostały sporządzone przez biegłych w zakresie ich uprawnień, w oparciu o dokumentację medyczną zawartą w aktach organu rentowego, a także na wywiadzie uzyskanym od ubezpieczonego oraz na bezpośrednim jego badaniu. Opinie sporządzono w sposób konkretny, jasny i spójny. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 03 listopada 1976 r. w sprawie IV CR 481/76 -OSNC 1977/5-6/102 „sąd nie może oprzeć swego przekonania o istnieniu lub braku okoliczności, których zbadanie wymaga wiadomości specjalnych, wyłącznie na podstawie konkluzji opinii biegłego, ale powinien sprawdzić poprawność poszczególnych elementów opinii, składających się na trafność jej wniosków końcowych."

Analiza wszystkich okoliczności w ujęciu aspektów medycznych (gdzie brany jest pod uwagę charakter i przebieg procesów chorobowych oraz ich wpływ na

stan czynnościowy organizmu) oraz socjalnych (gdzie uwzględnia się posiadane kwalifikacje, wiek, zawód, wykonywane czynności i warunki pracy oraz możliwość dalszego wykonywania pracy zarobkowej, a także możliwość przywrócenia zdolności do pracy przez leczenie rehabilitację lub przekwalifikowanie zawodowe) potwierdziła w ocenie sądu rozstrzygającego zasadność stanowiska biegłych, iż ubezpieczony jest zdolny do pracy.

Równocześnie sąd pierwszej instancji wskazał, iż samo subiektywne poczucie ubezpieczonego, iż jest niezdolny do pracy nie dowodzi jeszcze istnienia niezdolności do pracy. Występowanie schorzeń, przyjmowanie leków, korzystanie z porad i pomocy lekarzy czy nawet leczenia szpitalnego nie powoduje samo przez się, ani nie dowodzi niezdolności do pracy. Dopiero kiedy nasilenie chorób jest takie, że w znacznym stopniu ogranicza zdolność do wykonywania pracy odpowiadającej kwalifikacjom, można mówić o niezdolności do pracy w rozumieniu art. 12 ustawy. Występujące u ubezpieczonego dysfunkcje słusznie zostały ocenione przez biegłych jako nie powodujące długotrwałej niezdolności do pracy. Jednocześnie to na ubezpieczonym, zgodnie z treścią art. 232 k.p.c. ciąży obowiązek wskazania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzi skutki prawne. Ubezpieczony dowodów na istnienie niezdolności do pracy, nie przedłożył.

Tak podnosząc, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie ubezpieczonego.

Od powyższego wyroku apelację złożył ubezpieczony, jednocześnie wnosząc o zmianę wydanego rozstrzygnięcia i uwzględnienie odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 2 września 2011 r. poprzez przyznanie mu prawa do renty ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Ubezpieczony w wywiedzionej apelacji nie wskazał żadnych argumentów odnośnie wydanego rozstrzygnięcia. Mimo to Sąd Odwoławczy poddał przedmiotowe orzeczenie kontroli instancyjnej w wyniku której nie dopatrzył się wadliwości postępowania przed Sądem pierwszej instancji. Sąd Okręgowy starannie zebrał i rozważył wszystkie dowody oraz ocenił je w sposób nienaruszający zasady swobodnej oceny dowodów. Prawidłowo dokonane ustalenia faktyczne oraz należycie umotywowaną ocenę prawną sporu Sąd Apelacyjny przyjmuje za własną, w pełni podzielając wywody zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Z tego też względu Sąd Apelacyjny nie dostrzega potrzeby ponownego szczegółowego przytaczania zawartych w nim argumentów (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 05 listopada 1998 r., I PKN 339/98, OSNAP 1999/24/776; z dnia 22 lutego 2010 r., I UK 233/09, lex nr 585720 i z dnia 24 września 2009 r., II PK 58/09, lex nr 558303).

Kwestią sporną w niniejszej sprawie było ustalenie, czy M. R. jest niezdolny do pracy w rozumieniu art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., nr 153, poz. 1227). Sąd Okręgowy prawidłowo więc, w celu ustalenia faktycznego stanu zdrowia ubezpieczonego, przeprowadził dowód z opinii biegłych sądowych o specjalnościach adekwatnych do schorzeń ubezpieczonego, tj. ortopedy, neurologa i specjalisty chorób zakaźnych.

Niezdolność do pracy jest kategorią prawną, wymagającą dla zakwalifikowania danego stanu faktycznego na dzień wydania zaskarżonej decyzji z 2 września 2011 roku dokonania ustaleń na podstawie opinii biegłych w zakresie wymagającym wiedzy medycznej. Dla oceny i stopnia zaawansowania chorób, ich wpływu na stan czynnościowy organizmu uprawnione są osoby posiadające fachową wiedzę medyczną, a zatem okoliczności tych można dowodzić tylko przez dowód z opinii biegłych. Dowód z opinii biegłego podlega ocenie według art. 233 § 1 k.p.c. Zgodnie z wyjaśnieniem udzielonym przez Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 17 maja 1974 r., sygn. akt I CR 100/74 opinia biegłego tak, jak każdy inny dowód, podlega ocenie sądu orzekającego tak co do jej zupełności i zgodności z wymaganiami formalnymi, jak i co do jej mocy przekonywującej. Wskazać należy, iż kryteria mające w tym przypadku dla oceny materiału dowodowego zastosowanie, sformułował Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 7 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001/4/64 wyjaśniając, iż opinia biegłego podlega ocenie na podstawie właściwych dla jej przymiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki, wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Takiej oceny dokonał Sąd Okręgowy i na podstawie wszechstronnej oceny materiału zgromadzonego w sprawie wysnuł prawidłowe wnioski.

Sąd Apelacyjny, dokonał ponownej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i doszedł do przekonania, że apelacja jest niezasadna. Należy powtórzyć za Sądem pierwszej instancji, że przedmiotem rozstrzygania w niniejszej sprawie nie jest to czy skarżący jest chory, ale czy zakres rozpoznanych schorzeń i stopień ich nasilenia czyni go niezdolnym do pracy, a to wymagało już odniesienia stanu zdrowia do jego kwalifikacji zawodowych, opisanych dokładnie w ustaleniach faktycznych Sądu Okręgowego. I tak w opinii z dnia 5 października 2012 r. biegły z zakresu ortopedii podał, iż nie stwierdził u ubezpieczonego ograniczeń funkcji narządu ruchu w stopniu kwalifikującym uznanie długotrwałej niezdolności do pracy, jednocześnie wskazał, iż ewentualne dolegliwości stawów winny być leczone w ramach okresowej niezdolności do pracy. Zaś biegły z zakresu neurologii wskazał, iż u M. R. brak jest jakiejkolwiek patologii w zakresie centralnego i obwodowego układu nerwowego. (k-12 verte) Natomiast biegły z zakresu chorób zakaźnych w opinii z dnia 14 grudnia 2012 r. stwierdził, iż przebyta borelioza nie powoduje u ubezpieczonego niezdolności do pracy. (k-24)

Zdaniem Sądu Apelacyjnego opinie biegłych sądowych w niniejszej sprawie zostały sporządzone prawidłowo. Poprzedziły je badania i opis stanu zdrowia ubezpieczonego. Wnioski opinii są jednoznaczne i zdecydowane oraz logicznie wynikające z opisu przebiegu badań. Z tych powodów brak jest przesłanek do negowania prawidłowości opinii biegłych sądowych w zakresie oceny stanu zdrowia na dzień wydania zaskarżonej decyzji z 2 września 2011 r. i zdolności do pracy ubezpieczonego zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami. W konsekwencji, w ocenie Sądu odwoławczego przedmiotowe opinie mogły stanowić podstawę do stanowczego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, pozwalając sądowi pierwszej instancji na przyjęcie, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy zgodnie z jego kwalifikacjami, pomimo występowania u niego rozpoznanych schorzeń.

W świetle powyższego Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację ubezpieczonego jako bezzasadną.