Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 286/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2016 r.

Sąd Rejonowy w Sanoku I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Krzysztof Dziewulski

Protokolant: st. sekr. sądowy Małgorzata Burnat

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2016r. w Sanoku

na rozprawie

sprawy z powództwa P. N.

przeciwko Skarbowi Państwa - Aresztowi Śledczemu w S.

o zapłatę kwoty 33.449 zł

I.  Oddala powództwo.

II.  Zasądza od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Sanoku na rzecz radcy prawnego W. S. kwotę 147,60 zł brutto (sto czterdzieści siedem złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem wynagrodzenia pełnomocnika
z urzędu.

III. Zasądza od powoda P. N. na rzecz pozwanego Skarbu Państwa - Aresztu Śledczego w S. kwotę 2.400 zł (dwa tysiące czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Sygn. akt I C 286/15

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 20 grudnia 2016 r.

Powód P. N., w dniu 6 maja 2015 r. wniósł do Sądu Rejonowego w Sanoku pozew, którym domagał się zasądzenia na jego rzecz od pozwanego Skarbu Państwa – Dyrektora Aresztu Śledczego w S. kwoty 33448,01 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. W uzasadnieniu wskazał, że Dyrektor Aresztu Śledczego w S. bezprawnie uniemożliwił mu dostęp do elektronicznej platformy (...). Podniósł, że na skutek braku dostępu do tej platformy, nie miał możliwości obrony swych praw poprzez zaskarżenie zapadłych w tym postępowaniu orzeczeń, które w rezultacie uprawomocniły się, co pozbawiło go możliwości odzyskania dochodzonej w tym postępowaniu należności. W pismach z dnia 3 czerwca 2016 r. oraz 9 września 2016 r. ustanowiony dla powoda pełnomocnik z urzędu doprecyzował jego stanowisko, wskazując, że na dochodzoną kwotę złożyły się: kwota 21635,27 zł dochodzonej w elektronicznym postępowaniu upominawczym, w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 661889/13 należności głównej, kwota 11554,42 zł tytułem skapitalizowanych odsetek, suma 271 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu oraz kwota 17 zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Wyjaśnił on, że powód P. N. był pełnomocnikiem spółki (...) – (...) sp. z o.o. z siedzibą w P., na rzecz której toczyło się przedmiotowe elektroniczne postępowanie upominawcze. W ocenie powoda, z tej przyczyny winna mu być doręczana wszelka prowadzona w tym postępowaniu korespondencja, co w realiach niniejszej sprawy nie miało miejsca. Zdaniem powoda, fakt, że nie miał możliwości zapoznania się z wydanymi w elektronicznym postępowaniu upominawczym orzeczeniami, skutkował przegraniem procesu przez wyżej wymienioną spółkę. Wyjaśnił, że powstała w ten sposób szkoda w majątku spółki jest równocześnie szkodą w majątku powoda. Ponadto wskazał, że jest wysoce prawdopodobne, że gdyby zapadłe orzeczenia zostały zaskarżone, wyżej wymieniona spółka wygrałaby proces.

Pozwany Skarb Państwa Areszt Śledczy w S. wniósł w dniu 26 maja 2015 r. odpowiedź na pozew, domagając się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że P. N. przebywa w Areszcie Śledczym w S. od 20 kwietnia 2015 r. Wyjaśnił, że w dniu 21 kwietnia 2015 r. powód poprosił o zapewnienie mu możliwości korzystania z systemu LEX oraz platformy (...). W odpowiedzi, Dyrektor Aresztu Śledczego w S. wyraził zgodę na korzystanie przez P. N. z platformy LEX w czasie nieprzekraczającym jednej godziny, w zależności od możliwości czasowych funkcjonariuszy służby więziennej. Pozwany podniósł, że w dniu 4 maja 2015 r. powód ponownie złożył prośbę o umożliwienie mu korzystania z elektronicznej platformy (...), w wyniku czego Dyrektor Aresztu Śledczego w S. wyraził zgodę na korzystanie przez powoda z tej platformy w okresie co 6 dni, w czasie nieprzekraczającym 1 godziny. W ocenie pozwanego, osadzonemu P. N. został zapewniony odpowiedni dostęp do wyżej wymienionej platformy, stosownie do możliwości Aresztu Śledczego, a zatem nie można mówić o jakimkolwiek naruszeniu dóbr osobistych powoda.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27 marca 2013 r. spółka (...) (...) (...) (...) (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. wniosła do Sądu Rejonowego Lublin Zachód w Lublinie VI Wydziału Cywilnego pozew, którym domagała się od pozwanej K. M. zapłaty na jej rzecz kwoty 21635,12 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 05.02.2011 r. do dnia zapłaty. Pełnomocnikiem Spółki był P. N.. (dowód – pozew z dnia 27.03.2013 r., str. 2-5, akta Nc-e 661889/13). W rezultacie, Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wydał nakaz zapłaty, którym nakazał pozwanej K. M. aby zapłaciła na rzecz powoda (...) (...) (...) (...) (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. kwotę 21635,12 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 05.02.2011 r. do dnia zapłaty, a także kwotę 271 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. (dowód – nakaz zapłaty z dnia 25.04.2013 r., str. 6, akta Nc-e 661889/13). Pozwana K. M. w dniu 27 maja 2013 r. wniosła sprzeciw od wyżej wymienionego nakazu zapłaty. Postanowieniem z dnia 17 czerwca 2013 r. Sąd Rejonowy Lublin Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny uznał powyższy sprzeciw pozwanej za wniesiony skutecznie, dlatego też stwierdził utratę przez nakaz zapłaty mocy w całości i przekazał sprawę do Sądu Rejonowego w Tarnobrzegu, jako sądu właściwości ogólnej pozwanej. (dowody – sprzeciw z dnia 22.05.2013 r. str. 7-11, postanowienie z dnia 17.06.2013 r., str. 48). Postanowienie Sądu Rejonowego Lublin Zachód w Lublinie VI Wydziału Cywilnego o przekazaniu sprawy do Sądu Rejonowego w Tarnobrzegu zostało uznane za skutecznie doręczone powodowi drogą elektroniczną.(dowód – zarządzenie z dnia 29.01.2015 r., str. 87, akta VI Nc-e 661889/13). Rozpoznający sprawę jako właściwy z tytułu miejsca zamieszkania pozwanej, Sąd Rejonowy w Tarnobrzegu, postanowieniem z dnia 30 października 2013 r. umorzył postępowanie. Swoją decyzję uzasadnił tym, że strona powodowa w ustawowym terminie nie uzupełniła braków formalnych pozwu w ustawowym, dwutygodniowym terminie. Dodatkowo wskazał, że wiceprezes zarządu powodowej spółki, E. R., wypowiedziała pełnomocnictwo P. N.. (dowód – postanowienie o umorzeniu postępowania z dnia 30 października 2013 r., str. 80 -81, akta Nc-e 661889/13).

W dniu 20 kwietnia 2015 r. skazany P. N. został przetransportowany, z Zakładu Karnego w G., do Aresztu Śledczego w S.. (dowód – sprawozdanie z dnia 20.05.2015 r., k: 7-9, akta III Kow 1087/15). W dniu 23 kwietnia 2015 r. P. N. zaskarżył decyzję Dyrektora Aresztu Śledczego w S., który odmówił wyrażenia zgody na wydanie do jego celi więziennej komputera oraz drukarki. (dowód – skarga z dnia 23.04.2015 r., k: 6, akta III Kow 830/15). Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego w sprawie, Dyrektor Aresztu Śledczego w S. podtrzymał swoją wcześniejszą decyzję. (dowód – sprawozdanie z dnia 30.04.2015 r., k: 3-5). Rozpoznający powyższą skargę powoda P. N. Sąd Okręgowy w Krośnie Wydział III Penitencjarny i Nadzoru nad Wykonywaniem Orzeczeń Karnych postanowieniem z dnia 29 maja 2015 r. umorzył postępowanie w sprawie. (postanowienie SO w Krośnie z dnia 29.05.2015 r. k: 16-17, akta Kow 830/15). Na skutek złożenia przez powoda P. N. zażalenia, Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, postanowieniem z dnia 12 sierpnia 2015 r. utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie Sądu Okręgowego. (dowód – postanowienie Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 12.08.2015 r., k: 28-30, sygn. akt II AKzw 464/15).

W dniu 30 kwietnia 2015 r. powód P. N. skonsultował się z kierownikiem działu penitencjarnego Aresztu Śledczego w S. w sprawie dostępu do systemu LEX oraz platformy elektronicznego postępowania upominawczego. Powód skarżył się, że zapewniony mu przez Dyrektora Aresztu Śledczego dostęp do platformy (...) przez okres 1 godziny jest niewystarczający, albowiem w trakcie korzystania z tej platformy doświadcza licznych problemów technicznych. Jednakże po sprawdzeniu działania tych systemów w obecności powoda oraz funkcjonariusza służby więziennej okazało się, że działają one sprawnie. Jedyne strony internetowe do przeglądanie których osadzeni mają prawo to platforma (...), system LEX, Biuletyn Informacji Publicznych oraz strona Służby Więziennej. Z uwagi na to, że areszt śledczy jest zakładem o pełnym systemie ochrony, w przypadku korzystania z komputera osadzeni muszą być nadzorowani przez funkcjonariusza służby więziennej. (dowód – zeznania świadka J. W., k: 46). Kierownik działu penitencjarnego poinformował P. N., że ma możliwość zwrócenia się do dyrektora Aresztu Śledczego w S. o umożliwienie mu korzystania z e-sądu ze wskazaniem konkretnych dni, w które uprawnienie to winno mu przysługiwać. Po złożeniu takiej prośby przez powoda, Dyrektor Aresztu Śledczego w S. zapewnił mu dostęp do platformy (...) w okresie co 6 dni, w czasie nieprzekraczającym 1 godziny. (dowód – notatka służbowa J. W., k: 19).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów, które nie budzą żadnych zastrzeżeń pod względem formalnym, dlatego też Sąd uznał je za w pełni wiarygodne.

Za w pełni wiarygodne Sąd uznał również zeznania świadka J. W., albowiem w spójny i klarowny sposób przedstawił on okoliczności związane z zapewnieniem P. N., przez Dyrektora Aresztu Śledczego w S., odpowiedniego dostępu do elektronicznej platformy (...).

Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd pominął dowód z akt spraw o sygnaturach: III K. (...) III K. (...) III K. (...), III K. (...)III K. (...), albowiem prowadzone w tych sprawach postępowania dotyczą okoliczności faktycznych, które nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda P. N., w zakresie w jakim opisuje on dokonane przez funkcjonariuszy służby więziennej, a także Dyrektora Aresztu Śledczego w S. bezprawne naruszenia jego dóbr osobistych, albowiem twierdzenia te nie znajdują pokrycia w zgromadzonych w sprawie dokumentach.

Sąd zważył co następuje:

W pierwszej kolejności wskazać należy na treść art. 417 § 1 k.c. zgodnie z którym za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. W tym miejscu przywołać należy wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 22 kwietnia 2015 r. sygn. akt I ACa 5/15, LEX nr 1740668. Sąd Apelacyjny stwierdził, że nie każde naruszenie prawa stanowi podstawę odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa na gruncie art. 417 § 1 k.c. ale jedynie takie, które stanowiło warunek konieczny powstania uszczerbku poszkodowanego i którego normalnym następstwem w danych okolicznościach jest powstanie tej szkody. Przedmiotem rozważań Sądu w niniejszej sprawie było ustalenie czy zasadnym jest roszczenie powoda, który utrzymuje, że Dyrektor Aresztu Śledczego w S. bezprawnie uniemożliwił mu dostęp do elektronicznej platformy (...), w wyniku czego nie miał on możliwości zapoznania się z zapadłymi w sprawie o sygnaturze akt VI Nc-e 661880/13 orzeczeniami, co doprowadziło do przegrania przez niego procesu i niemożności odzyskania dochodzonej w tym postępowaniu kwoty. Dla uznania zasadności roszczenia powoda konieczne jest zatem wykazanie przez niego, że pozwany naruszył prawo, poprzez uniemożliwienie mu dostępu do platformy (...), wykazanie doznanej przez siebie w wyniku tego naruszenia szkody, jak również związku przyczynowego pomiędzy dokonanym naruszeniem, a szkodą. Z ustalonego przez sąd stanu faktycznego wynika, że Dyrektor Aresztu Śledczego w S. wyraził zgodę na korzystanie przez powoda P. N. z platformy (...) w okresie co 6 dni w wymiarze 1 godziny. W zakresie tym P. N. miał możliwość swobodnego korzystania z platformy, działała ona sprawnie, w czasie pracy na niej nie występowały problemy techniczne. W ocenie Sądu, przyznany przez Dyrektora Aresztu Śledczego w S. wymiar czasu korzystania z platformy (...) był w pełni wystarczający dla obrony jego praw. Zaznaczenia wymaga, że powód nie powołał się na żadną regulację, którą pozwany naruszyłby zapewniając P. N. dostęp do e-sądu we wskazanym wyżej zakresie. Powód P. N. składał liczne skargi zarzucając Dyrektorowi Aresztu Śledczego naruszenie jego praw, jednakże nie odnosiły się one bezpośrednio do okoliczności, których dotyczy przedmiotowe postępowanie, ponadto skargi te nie zostały uwzględnione. Z uwagi na brak spełnienia w realiach niniejszej sprawy przesłanki naruszenia prawa oraz konieczność łącznego spełnienia wyżej wymienionych przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa, bezzasadne byłoby badanie przesłanki naruszenia szkody, a także związku przyczynowego między naruszeniem, a szkodą.

Dodatkowo podkreślenia wymaga, że nawet przy przyjęciu założenia, że powyższe przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej zostały w niniejszej sprawie spełnione, roszczenie powoda nie zasługiwało na uwzględnienie. Do takich wniosków bezpośrednio prowadzi analiza akt elektronicznego postępowania upominawczego, sygn. Nc-e 661889/13. Z wydanego w dniu 29 stycznia 2015 r. przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny zarządzenia wynika jednoznacznie, że postanowienie z dnia 17 czerwca 2013 r. stwierdzające skuteczne wniesienie przez pozwaną K. M. sprzeciwu oraz przekazujące sprawę do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Tarnobrzegu zostało skutecznie doręczone P. N.. Na tym etapie nie można zatem stwierdzić jakiegokolwiek naruszenia jego uprawnień. Ponadto, jak wynika z treści uzasadnienia postanowienia Sądu Rejonowego w Tarnobrzegu, umarzającego postępowanie wskutek nieuzupełnienia przez powoda (...) (...) (...) (...) (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. braków formalnych pozwu w ustawowym terminie, reprezentująca wyżej wymienioną spółkę wiceprezes zarządu wypowiedziała pełnomocnictwo P. N.. W tym stanie rzeczy, w chwili wydania przez Sąd Rejonowy w Tarnobrzegu postanowienia o umorzeniu postępowania powód P. N., nie miał prawa do reprezentowania strony tego postępowania. W tym miejscu wskazać należy, że stosownie do treści art. 357 § 2 k.c. postanowienia wydane na posiedzeniu niejawnym doręcza się z urzędu obu stronom. Tym samym, skoro na tym etapie postępowania powodowi P. N. nie przysługiwały prawa do reprezentowania strony postępowania w sprawie Nc-e (...), brak możliwości zapoznania się z treścią powyższego postanowienia, jak również jego zaskarżenia, nie może być traktowany jako jakiekolwiek naruszenie jego praw.

Mając na uwadze powyższe, w punkcie I wyroku Sąd orzekł o oddaleniu powództwa.

W punkcie II wyroku, Sąd zasądził od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Sanoku na rzecz radcy prawnego W. S. kwotę 147,60 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu. Na kwotę tę złożyły się: kwota 120 zł zasądzona na podstawie § 10 ust. 25 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, powiększona o 23 % stawkę podatku Vat.

W punkcie III wyroku Sąd, na podstawie § 6 ust. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2002 r. poz. 1349 z późn. zm.) zasądził od powoda P. N. na rzecz pozwanego Skarbu Państwa kwotę 2400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.