Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 243/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 listopada 2019 r.

Sąd Rejonowy w Pruszkowie, III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Mirosław Barszcz

Protokolant: st. sekr. sądowy Katarzyna Nowicka

po rozpoznaniu w dniu 12 listopada 2019 r. w Pruszkowie

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniej D. B. (1) reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego U. A.

przeciwko D. B. (2)

o podwyższenie alimentów

oddala powództwo.

UZASADNIENIE

Do Sądu Rejonowego w Pruszkowie dnia 16 maja 2019 r. wpłynął pozew małoletniej D. B. (1) reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego U. A. przeciwko D. B. (2) o podwyższenie alimentów ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Pruszkowie dnia 25 października 2017 r. w sprawie o sygn. akt III RC 235/17 do kwoty 1500zł miesięcznie płatnych do rąk matki U. A. do 10 – tego dnia każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat począwszy od dnia wniesienia powództwa.

W uzasadnieniu pozwu zostało wskazane, że mimo nieznacznego upływu czasu doszło do zmiany stosunków zarówno po stronie małoletniej, jak i jej ojca. D. B. (1) ma problem z koncentracją, przez co potrzebuje korepetycji ze wszystkich przedmiotów. Generuje to koszt rzędu 1870 zł miesięcznie. Ponadto wzrosły jej koszty utrzymania w zakresie wyżywienia, wyjazdów, kosmetyków. Przedstawicielka ustawowa podniosła, że D. B. (2) (...) i posiada możliwości zarobkowe. Często wyjeżdża, kupuje drogie ubrania i posiada dwa drogie samochody. U. A. podkreśliła, że jej sytuacja materialna uległa pogorszeniu. Nadal wykonuje (...), ale tylko w wymiarze, który nie koliduje jej z obowiązkami związanymi z wychowaniem dziecka. Co więcej spłaca kredyt zaciągnięty przez byłego partnera. D. B. (2) nie uczestniczy w życiu codziennym dziecka, a alimenty płaci nieregularnie.(k.3-5)

Dnia 7 października 2019 r. do Sądu Rejonowego w Pruszkowie wpłynęła odpowiedź na pozew D. B. (2). Wniósł on oddalenie powództwa w całości wskazując, że w obecnej sytuacji życiowej nie jest w stanie płacić alimentów w wysokości 1500 zł miesięcznie. Podkreślił, że jest osobą bezrobotną od (...) r., zarejestrowaną w urzędzie pracy, lecz ze względu na wymagane przez pracodawców (...) nie może znaleźć pracy. Utrzymuje się z zajęć dorywczych. D. B. (2) podniósł, że wspiera córkę jak może, choć posiada wiele zobowiązań komorniczych. (k.61-62)

Na rozprawie poprzedzającej wydanie wyroku dnia 12 listopada 2019 r. pełnomocnik strony powodowej poprał powództwo, a pozwany wniósł o jego oddalenie. (k.72, nagranie k.73)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

U. A., działająca w imieniu mał. D. B. (1), i D. B. (2) w dniu 27 października 2017 r. zawarli przed Sądem Rejonowym w Pruszkowie ugodę, na mocy której ojciec małoletniej zobowiązał się łożyć na rzecz córki kwotę 700 zł miesięcznie tytułem alimentów do 10 – tego dnia każdego miesiąca do rąk U. A. z góry z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat (sygn. akt III RC 235/17).

D. B. (1) urodzona (...) pochodzi z nieformalnego związku U. A. i D. B. (2). Jej rodzice nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego. Mieszka z matką w P.. Uczęszcza do V klasy szkoły podstawowej. Nie jest pod opieką poradni pedagogiczno - psychologicznej. Uzyskuje średnią ocen powyżej 4,0. Już od zerówki pobiera lekcje języka angielskiego w szkole (...), których koszt wynosi 200 zł miesięcznie w miesiącach roku szkolnego. Od września 2019 r. dodatkowo małoletniej pomaga w odrabianiu lekcji z języka angielskiego studentka, co kosztuje 50 zł tygodniowo.

Od I klasy przychodzi do małoletniej emerytowana nauczycielka, która pilnuje, by odrobiła lekcje i pomaga jej w nauce. Początkowo lekcje te odbywały się 2 razy w tygodniu, następnie w III klasie po 3 razy w tygodniu, w IV klasie 5 razy w tygodniu po 1,5 godziny, a obecnie są świadczone codziennie po 2 godziny. Koszty tej pomocy ponosi obecnie siostra U. A.. Koszt tych lekcji to 100 zł dziennie – 2000 zł miesięcznie.

Od czasu zawarcia ugody sądowej koszt utrzymania małoletniej zmienił się tylko ze względu na większą liczbę godzin zajęć dodatkowych. Koszty związane z wyżywieniem, zakupem ubrań, opłatami mieszkaniowymi pozostały na tym samym poziomie. W skład usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki wchodzą standardowo koszty mieszkaniowe w kwocie 500 zł, żywność 500 zł, język angielski 350 zł, ubrania 200 zł, leczenie 100 zł, inne potrzeby 100 zł i dodatkowo koszty jazdy konnej 400 zł.

U. A. ma (...)lata i jest (...). Od 2015 r. prowadzi działalność gospodarczą, która w 2018 r. przyniosła 26 821,02 zł straty. Usługi świadczy w (...). Ukończyła (...). Wykonuje prace dorywcze. Posiada dwa kredyty odnawialne na kwotę po 20 000 zł i jeden na 75 000 zł. Zobowiązania istniały już poprzednio w chwili zawarcia ugody sądowej. Nie posiada nikogo poza D. B. (1) na utrzymaniu. Ponosi opłaty mieszkaniowe na poziomie ok. 1000 zł miesięcznie. Wyjeżdżała z córką na zagraniczne wycieczki opłacane przez jej przyjaciela.

D. B. (2) ma (...)lata. Mieszka w P. w lokalu użyczonym przez znajomych. Opłaca rachunki za energię elektryczną. W okresie poprzedniej sprawy alimentacyjnej (...) W dniu (...) w I.. Od tamtej pory pozostaje bezrobotny. Jest zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w P.. Utrzymuje się z prac dorywczych, ponieważ z uwagi na (...) nie może podjąć zadowalającego go zatrudnienia. Wyjeżdżał do pracy weekendowej do (...), gdzie zarabiał 200-220 (...)za weekend. Są prowadzone przeciwko niemu postępowania egzekucyjne. Z tego powodu nie może też otworzyć działalności gospodarczej. Regularnie spędza czas z córką. Od września 2019 r. D. B. (2) zabiera córkę do siebie na każdy weekend, proponował również zabieranie dziecka w każdą środę. Od września 2019 r. zabiera ją w weekendy na konie. Opłaca wydatki związane z jazdą konną córki, które poprzednio opłacała U. A., które poprzednio wynosiły 400 zł miesięcznie.

Aktualnie D. B. (2) płaci alimenty zasądzone ugodą sądową w wysokości 700 zł oraz zapewnia koszty jady konnej. Zdarzają mu się nieregularne wpłaty. Obecnie posiada zaległość w płatności jedynie alimentów za poprzedni miesiąc. Jest współwłaścicielem działki na M. obciążonej zobowiązaniami komorniczymi. Posiada zadłużenie w wysokości ok. 130 000-140 000 zł. Korzysta z pomocy przyjaciół i partnerki. Pomaga partnerce np. w dowożenie dokumentów do urzędu skarbowego. Za co użycza mu zatankowany samochód. D. B. (2) przekazał byłej partnerce U. A. 12 500 zł tytułem spłaty zobowiązań, 400 zł na aparat ortodontyczny dla córki, 1000 zł na prezent dla córki.

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o następujące dowody: postanowienie Sądu Rejonowego w Pruszkowie z dnia 25 października 2017 r. w sprawie o sygn. akt III RC 235/17 (k.6), wezwanie (k.7), potwierdzenie przelewu/pokwitowanie (k.8-9), pismo spółdzielni (k.17), zeznanie podatkowe i informacja o wysokości dochodu (straty) z pozarolniczej działalności gospodarczej za 2018 r. U. A. (k.44-52), potwierdzenie zawarcia aneksu do umowy kredytu odnawialnego (k.54-58), paragony (k.65-69).

Ustalenia Sądu znajdują uzasadnienie we wszystkich przeprowadzonych dowodach, które zostały wyżej powołane. Jakkolwiek niektóre z dokumentów zostały złożone w kserokopiach, to jednak nic nie wskazuje na to, by ich treść nie odzwierciedlała wiernie treści dokumentów oryginalnych. Strona przeciwna nie kwestionowała ich prawdziwości.

W niniejszej sprawie Sąd ustalił możliwości zarobkowe pozwanego i usprawiedliwione potrzeby uprawnionej do alimentacji D. B. (1) na podstawie wiedzy ogólnej i doświadczenia życiowego. Usprawiedliwione potrzeby małoletniej na wskazanym w zestawieniu przez U. A. poziomie nie zostały w żaden sposób udowodnione, a Sąd uznał je za znacznie przeszacowane.

Sąd wyjątkowo dopuścił jako dowód w sprawie paragony, gdyż strona powodowa potwierdziła, iż są to koszty poniesione przez pozwanego na rzecz D. B. (1).

Zeznania U. A. i D. B. (2) Sąd uznał za częściowo wiarygodne. W świetle wiedzy ogólnej i doświadczenia życiowego zeznania U. A. w zakresie dochodowości jej działalności gospodarczej musiały być przez Sąd ocenione krytycznie. Na taką ocenę przyczyniły się wskazana ilość godzin pracy wykonywanej przez nią, pozostawienie w ciągłej stracie (w świetle zeznania podatkowego) w porównaniu z oświadczeniem, iż zarabia 2000 zł. Również suma wskazywanych przez nią comiesięcznych wydatków nie wskazywała ma możliwość utrzymania się z dochodów przez nią deklarowanych. Natomiast, zdaniem Sądu, nie ma podstaw do kwestionowania wydatków związanych z utrzymaniem małoletniej powódki, co nie znaczy, iż zasługują one na uznanie jako usprawiedliwione koszty utrzymania powódki.

Również Sąd nie dał wiary zeznaniom D. B. (2) w zakresie braku możliwości znalezienia przez niego pracy od czasu (...). W aktualnej sytuacji na rynku pracy, nie ma żadnego problemu ze znalezieniem pracy, (...). Inną sprawą jest czy praca ta byłaby dla pozwanego zadowalająca.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią przepisu art. 133 kro na obydwojgu rodzicach ciąży obowiązek łożenia na utrzymanie dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Zakres tego obowiązku, stosownie do przepisu 135 kro, wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej, z drugiej zaś zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji, ale także takie, które stworzą uprawnionemu normalne warunki bytowania odpowiadające jego wiekowi, stanowi zdrowia, wykształceniu i statusowi rodziców.

Stosownie do treści przepisu art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Zmiana stosunków może zatem prowadzić do podwyższenia alimentów wówczas, gdy po uprawomocnieniu się orzeczenia ustalającego wysokość alimentów zwiększeniu ulegną potrzeby uprawnionego albo zwiększą się możliwości zarobkowe lub majątkowe zobowiązanego.

Strona powodowa wniosła o podwyższenie alimentów ustalonych ugodą sądową z dnia 27 października 2017 r. z kwoty 700 zł do kwoty 1500zł. Jako uzasadnienie powództwa wskazane zostało, że wzrosły koszty utrzymania małoletniej powódki. Przedstawicielka ustawowa wyliczyła usprawiedliwione potrzeby D. B. (1) na poziomie 4971,74 zł.

W postępowaniu dowodowym, w trakcie przesłuchania przedstawicielka ustawowa wskazała, że nie doszło do zmiany kosztów utrzymania małoletniej w zakresie jej wyżywienia, zakupu ubrań czy opłat mieszkaniowych. Nie zostały wskazane również zmiany w zakresie innych podstawowych potrzeb małoletniej powódki. Jedyna zmiana, na którą powoływała się strona powodowa, dotyczyła kosztów korepetycji. Z przesłuchania U. A. wynika, że ponoszone jest 200 zł miesięcznie za zajęcia córki w szkole językowej, 200 zł miesięcznie za odrabianie lekcji z języka angielskiego oraz 2000 zł związanych z zajęciami pozaszkolnymi córki z emerytowaną nauczycielką. Podkreśliła, że córka potrzebuje korepetycji codziennie. Dla porównania w dacie zawarcia ugody sądowej korepetycje odbywały się trzy razy w tygodniu w mniejszej ilości godzin.

Nie można przyjąć, iż codzienne korepetycje z wszystkich przedmiotów należy zaliczyć do usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki. Są to już wydatki wykraczające poza te potrzeby. Małoletnia nie ma żadnych specjalnych uwarunkowań rozwojowych potwierdzonych orzeczeniem poradni pedagogiczno- psychologicznej, uczy się dobrze, o czym świadczy średnia ocen. Te codzienne zajęcia nie są więc konieczne, są jedynie formą zapewnienia opieki dla małoletniej i równoczesnego dopilnowania, aby ta odrabiała lekcje, podczas gdy U. A. przebywa w pracy. W zaistniałej sytuacji to U. A. wybrała taką formę zarobkowana, która powoduje, iż całe dnie, do późnych godzin jest ona poza domem. Wymaga więc zapewnienia opieki nad dzieckiem. Pozwany zaoferował zapewnienie takiej opieki w środy każdego tygodnia. Gdyby przedstawicielka ustawowa pracowała w zakresie takim jak praca etatowa, mogłaby sama spędzać z córką więcej czasu i samodzielnie dopilnować ją w kwestii odrabiania szkoły. Nie można przyjąć, iż normalnym i usprawiedliwionym jest korzystania codzienne z korepetycji ze wszystkich przedmiotów. Źle to świadczy o szkole, do której uczęszcza małoletnia powódka, bądź wskazana pomoc nie ma charakteru korepetycji, a jedynie opieki.

Nie można jednak przerzucać ciężaru tej opieki na pozwanego. Jest to efekt prowadzenia działalności gospodarczej przez przedstawicielkę ustawową. Częściowo koszty te zasługiwałyby na usprawiedliwienie, tylko że przedstawicielka ustawowa wskazywała na ciągłe pozostawanie w staracie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W takiej sytuacji przedstawicielka ustawowa winna zastanowić się, czy prowadzenie przez nią działalności gospodarczej jest celowe, czy też winna szukać innej pracy i móc poświęcać córce samodzielnie więcej czasu, chyba że działalność ta przynosi inny dochód niż oficjalnie wykazywany.

Pozwany wskazał, że zasadne są zajęcia dodatkowe córki z języka angielskiego. Zajęcia takie są prowadzone już od początku edukacji małoletniej. Pozwany nie potwierdził natomiast, by córka miała problemy z innymi przedmiotami. Kwota 2000 zł na przedmiotowe zajęcia jest zdaniem Sądu nieuzasadniona, chociażby mając na uwadze deklarowane możliwości zarobkowe i majątkowe obojga rodziców.

W skład usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki wchodzą standardowo koszty mieszkaniowe w kwocie 500 zł, żywność 500 zł, język angielski 350 zł, ubrania 200 zł, leczenie 100 zł, inne potrzeby 100 zł i dodatkowo koszty jazdy konnej 400 zł.

Kolejną przesłanką badaną przez Sąd były możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego do alimentacji. Z uwagi na trudności w ocenie możliwości zarobkowych D. B. (2), który prowadząc działalność gospodarczą przed kilkoma laty dysponował dużymi dochodami, a po(...) nie posiada stałej pracy, Sąd przyjął, iż jego możliwości zarobkowe są na poziomie 2500-3000 zł miesięcznie. Wynagrodzenie w takiej wysokości, mając na uwadze sytuację na rynku pracy, jest możliwe do osiągnięcia przez pozwanego bez większych trudności. Nie posiada on żadnego istotnego majątku. Zadłużenie jego sięga 130 000-140 000 zł. Prowadzone są przeciwko niemu egzekucje komornicze. Podwyższenie alimentów do kwoty 1500 zł, nie zasługiwało na uwzględnienie. Na marginesie należy zaznaczyć, iż w porównaniu z poprzednim okresem obecnie pozwany pokrywa koszty jazdy konnej córki i deklaruje dalsze ich ponoszenie. Kwoty wydatków związanych z jazdą konną są zbliżone do 400 zł miesięcznie. Koszty takie poprzednio obciążały matkę dziecka.

Odnosząc się do możliwości zarobkowych U. A. to należy podkreślić, iż wykazywanie straty z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej nie odzwierciedla faktycznie uzyskiwanych dochodów. Biorąc pod uwagę doświadczenie w zawodzie (...)i odbyte kursy Sąd przyjął, że możliwości zarobkowe matki małoletniej powódki wynoszą co najmniej 3000 zł netto miesięcznie nie uwzględniając dodatkowych prac dorywczych. W zakresie sytuacji majątkowej matki małoletniej powódki, nie nastąpiła również żadna istotna zmiana. Posiadane przez nią zadłużenie istniało w okresie poprzednim.

Sąd oddalił powództwo uznając, że udział pozwanego w kosztach utrzymania powódki na poziomie dotychczasowych alimentów w kwocie 700 zł miesięcznie plus opłacanie przez niego jazdy konnej na poziomie 400 zł miesięcznie, daje gwarancję pokrycia usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki przy równoczesnym odpowiednim zaangażowanie matki małoletniej powódki. Od czasu poprzedniego ustalenia wysokości alimentów nie nastąpiła żadna zmiana, która powinna skutkować zmianą wysokości dotychczasowych alimentów, w szczególności ich zwiększeniem do żądanej w pozwie kwoty 1500 zł miesięcznie.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 138 k.r.o. sąd oddalił powództwo.