Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 135/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Michalina Sanecka

Protokolant: st. sekr. sądowy Halina Ramska

po rozpoznaniu w dniu 21 marca 2014 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: D. W. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) D. W. w R.

przeciwko : H. W. zam. w L.

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

I. oddala powództwo,

II. zasądza od powoda D. W. na rzecz pozwanego H. W. kwotę 3.787 zł. ( trzy tysiące siedemset osiemdziesiąt siedem złotych tytułem kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 3.617 zł. ( trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych).

Sygn. akt GC 135/13

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 21 marca 2014 r.

Powód D. W. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą D. D. W. w R. wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego nakazu zapłaty z dnia 15 stycznia 2013 r, wydanego przez Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy sygn. akt VI GNc 596/12, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 4 marca 2013 r. – w całości.

W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwany wykonywał dla niego budynki mieszkalne nr (...) przy ul. (...) w R..

Roboty budowlane zostały wykonane po terminie, a powód uprawniony był do naliczania kar umownych z tego tytułu. Powód złożył oświadczenie o potrąceniu wierzytelności z tytułu kar umownych z wierzytelnością pozwanego o zapłatę za roboty budowlane pismem z dnia 27 lipca 2012 r.

Powód opiera swoje roszczenie na art. 840 § 1 pkt 2 kpc.

W odpowiedzi na pozew, pozwany H. W. zam. w L. wniósł o oddalenie powództwa zarzucając, że powód nie miał podstaw do naliczania kar umownych. Ponadto zarzut ten powinien zgłosić przed uzyskaniem tytułu wykonawczego.

Pozwany zarzucił również, że art. 840 § 1 pkt 2 dotyczy sytuacji, gdy zdarzenie nastąpiło po powstaniu tytułu egzekucyjnego, po zamknięciu rozprawy.

Sąd ustalił co następuje :

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 15 stycznia 2013 r, sygn. akt VI GNc 596/12, Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy nakazał pozwanemu D. W. aby zapłacił powodowi H. W. kwotę 153.870 zł. wraz z odsetkami i kosztami postępowania.

D. W. nie złożył sprzeciwu od nakazu zapłaty i postanowieniu z dnia 4 marca 2013 r. Sąd nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności.

Po zawiadomieniu Komornika przy Sądzie Rejonowym w Rzeszowie o wszczęciu egzekucji, D. W. złożył wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia niepieniężnego przez zawieszenie egzekucji komorniczej.

Postanowieniem z dnia 10 kwietnia 2013 r. sygn. akt VI GCo 53/13 Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy zabezpieczył roszczenie D. W. w stosunku do H. W. w ten sposób, że zawiesił postępowanie egzekucyjne wszczęte przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Rzeszowie J. Ł., sygn. akt KM 299/13, prowadzonego na podstawie nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 15 stycznia 2013 r, sygn. akt VI GNc 596/12 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 4 marca 2013 r. oraz wyznaczył termin do wniesienia powództwa o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego.

W zakreślonym terminie D. W. złożył pozew o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego oraz złożył wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków na okoliczność jakości wykonanych przez H. W. robót budowlanych oraz terminowości ich wykonania.

W odpowiedzi na pozew pozwany H. W. wniósł o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków na okoliczność, że opóźnienie wykonania robót nastąpiło na skutek winy powoda D. W..

W trakcie postępowania pozwany złożył wniosek o uchylenie zabezpieczenia poprzez podjęcie postępowania egzekucyjnego.

Postanowieniem z dnia 14 października 2013 r. sygn. akt VI GC 135/13 Sąd wniosek ten oddalił.

Sąd dopuścił dowód z zeznań świadków : T. K., J. P., D. S., K. T., W. F., S. S., W. Z., W. J. i M. G. na okoliczność wykonywania robót budowlanych przedmiotowych budynków.

Na rozprawie w dniu 16 grudnia 2013 r, w/wym. świadkowie zgodnie zeznali, że roboty miały opóźnienie z przyczyn leżących po obu stronach. Sąd dał wiarę zeznaniom świadków w tym zakresie jako wzajemnie się uzupełniających.

Sąd dopuścił również dowód z zeznań świadka S. J., który na rozprawie w dniu 21 marca 2014 r. złożył zeznanie spójne z poprzednimi, że współpraca stron nie była poprawna.

Sąd uchylił postanowienie o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków R. M., M. B., T. R. na podstawie art. 217 § 3 kpc.

Zeznania świadków zawnioskowanych przez strony nie były istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, ponieważ zmierzały do podważenia prawomocnego nakazu zapłaty, a powództwo przeciwegzekucyjne nigdy nie należało do wyjątków przełamujących zasadę prekluzji łączonej z prawomocnością materialną.

Przedmiotem niniejszego sporu nie jest ustalenie, z czyjej winy doszło do opóźnienia robót budowlanych lecz ustalenie, czy powód może skutecznie dokonać potrącenia wierzytelności po uprawomocnieniu się nakazu zapłaty.

Niespornym jest, że w postępowaniu sądowym o zapłatę powód D. W. nie wniósł zarzutu potrącenia przed uzyskaniem przez H. W. tytułu wykonawczego.

Sąd zważył co następuje :

Zgodnie z art. 840 § 1 pkt 2 kpc dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane, gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

Jak ustalono wyżej, zarzut potrącenia nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

W judykaturze oraz nauce prawa procesowego cywilnego argumentowane jest stanowisko, że z chwilą uprawomocnienia się wyroku dochodzi po prekluzji materiału faktycznego sprawy, w której został on wydany. Oznacza to, że jeżeli określone okoliczności i oparte na nich zarzuty lub wypływające z nich wnioski istniały i dały się sformułować w chwili zamknięcia rozprawy, lecz strona skutecznie ich nie podniosła lub przytoczyła, w związku z czym nie zostały spożytkowane przez Sąd przy wydawaniu wyroku, podlegają prekluzji, czyli jak to określono w orzecznictwie „ wykluczającemu działaniu prawomocności” (pow. uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego, zasada prawna z 23 października 1954 r, I CO 41/54, OSN 1956 nr 1, poz. 3 oraz uchwały Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2010 r, III CZP 477/10, OSNC 2010, nr 2, poz. 165 i z dnia 2 lutego 2011 r, III CZP 128/10, OSNC 2011, Nr 10, poz. 108. Jednocześnie podniesiono, że prekluzyjny skutek prawomocności oraz powagi rzeczy osądzonej jest niezależny od tego, czy strona ponosi winę w zaniechaniu przytoczenia określonych okoliczności lub podniesienia właściwych zarzutów (pow. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 1954 r, II CO 26/54, OSN 1955, Nr 2, poz. 30).

W orzecznictwie utrwalił się pogląd, że przedmiotem rozpoznania w powództwie przeciwegzekucyjnym nie mogą być zdarzenia istniejące przed powstaniem tytułu korzystającego z powagi rzeczy osądzonej, gdyż wówczas jego uwzględnienie prowadziłoby do zanegowania tej powagi i zakwestionowania prawomocnych orzeczeń, co jest niedopuszczalne.

Rozbieżność interpretacji art. 840 § 1 pkt 2 kpc usuwa uchwała Sądu Najwyższego z dnia 23 maja 2012 r, III CZP 16/12 która brzmi : „ oparcie powództwa przeciwegzekucyjnego na zarzucie spełnienia świadczenia (art.840 § 1 pkt 2 kpc ) jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy zarzut ten – ze względu na ustanowiony ustawą zakaz – nie mógł być rozpoznawany w sprawie, w której wydano tytuł egzekucyjny ”.

Jak ustalono wyżej, możliwość dokonania potrącenia wierzytelności między stronami istniała przed wydaniem nakazu zapłaty, od którego powód nie złożył sprzeciwu.

Dlatego też powód w postępowaniu egzekucyjnym nie może dokonać potrącenia i oprzeć roszczenia przeciwegzekucyjnego na treści art. 840 § 1 pkt 2 kpc i z tych względów Sąd powództwo oddalił.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 kpc.

(...)

- (...)

(...)