Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 142/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 marca 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant

st. sekr. sądowy Marzena Mazurek

po rozpoznaniu w dniu 5 marca 2014 r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania Z. N.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 30 marca 2012 r. Nr (...)

w sprawie Z. N.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o prawo do renty rolniczej

oddala odwołanie

Sygn. akt: IV U 142/13 UZASADNIENIE

Decyzją z 30 marca 2012r. znak: (...) Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, działając na podstawie art.21 ust.1 i ust.2 pkt 5 ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników odmówił Z. N. prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym wskazując, iż u wymienionego nie stwierdzono całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.

Odwołanie od w/w decyzji złożył Z. N. wnosząc o jej zmianę i przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. Podniósł, że stan jego zdrowia nie pozwala mu na pracę w gospodarstwie rolnym, gdyż ma wysokie ciśnienie i chory kręgosłup (odwołanie k.1).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując że zaskarżona decyzja wydana została na podstawie orzeczenia Komisji Lekarskiej Kasy z 26 marca 2013r., która uznała, że ubezpieczony nie jest całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym, a odwołanie nie wnosi do sprawy żadnych nowych dowodów faktycznych i prawnych, które miałyby wpływ na zmianę zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.2).

Wyrokiem z 7 listopada 2012r. Sąd Okręgowy w Siedlcach oddalił odwołanie ubezpieczonego od powyższej decyzji opierając swoje rozstrzygnięcie na opinii biegłego ortopedy, neurologa i kardiologa, którzy stwierdzili, że stan narządu ruchu oraz układu krążenia ubezpieczonego nie powoduje u niego całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym (wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z 7 listopada 2012r. wraz z uzasadnieniem k.18 i 20-21).

Na skutek apelacji ubezpieczonego od powyższego wyroku, Sąd Apelacyjny w Lublinie wyrokiem z 16 stycznia 2013r. uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Siedlcach do ponownego rozpoznania wskazując na wewnętrzną sprzeczność opinii, na której oparł się Sąd pierwszej instancji, a także na konieczność uwzględnienia w ustaleniach okoliczności dotyczących gospodarstwa rolnego, w którym ubezpieczony pracuje ,tj. rodzaju prowadzonej działalności oraz czynności podejmowanych przez ubezpieczonego przy prowadzeniu gospodarstwa rolnego (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 16 stycznia 2013r. wraz z uzasadnieniem k.34 i 36-39).

W toku ponownego rozpoznania sprawy Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony Z. N. jest rolnikiem i podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników. Ma 60 lat. W dniu 17 lutego 2012r. ubezpieczony wystąpił do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z wnioskiem o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym (wniosek k.1 akt organu rentowego). Rozpoznając wniosek organ rentowy skierował ubezpieczonego na badanie przez Lekarza Rzeczoznawcę, który w orzeczeniu z 24 lutego 2012r. nie uznał ubezpieczonego za całkowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym (wypis z orzeczenia Lekarza Rzeczoznawcy z 24 lutego 2012r. k.54 akt organu rentowego).

Na skutek odwołania ubezpieczonego od powyższego orzeczenia Lekarza Rzeczoznawcy ubezpieczony skierowany został na badanie przez Komisję Lekarską Kasy, która w orzeczeniu z 26 marca 2012r. nie uznała ubezpieczonego za całkowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym (odwołanie wnioskodawcy od orzeczenia Lekarza Rzeczoznawcy k.59 i wypis z orzeczenia Komisji Lekarskiej Kasy z 26 marca 2012r. k.62 akt organu rentowego). Na podstawie powyższego orzeczenia, zaskarżoną decyzją z 30 marca 2012r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmówił ubezpieczonemu prawa do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy (decyzja z 30 marca 2012r. k.64 akt organu rentowego).

Ubezpieczony jest właścicielem gospodarstwa rolnego położonego w miejscowości B. gmina B.. Powierzchnia gospodarstwa wynosi 6 ha, nie licząc lasu. Ubezpieczony uprawia mieszankę zbożową na sprzedaż na całości posiadanych gruntów ornych. Ponadto hoduje kilka sztuk trzody chlewnej i niewielką ilość kur. Od trzech lat jest wdowcem. Od śmierci żony sam uprawia gospodarstwo rolne. W pracach polowych, wymagających użycia ciągnika pomaga mu syn, który na stałe pracuje poza gospodarstwem rolnym, a w weekendy uczy się. Do koszenia zboża ubezpieczony wynajmuje kombajn z pracownikiem. Do codziennych czynności ubezpieczonego należy karmienie osypką trzody chlewnej oraz karmienie kur. Ubezpieczony karmi trzodę chlewną codziennie rano. Wieczorem czynność tę wykonuje syn ubezpieczonego. Ubezpieczony nie sadzi ziemniaków i nie uprawia innych warzyw (zeznania ubezpieczonego k.45-45v).

Biegli lekarze o specjalizacjach kardiolog i neurolog w opinii sporządzonej na zlecenie sądu rozpoznali u ubezpieczonego nadciśnienie tętnicze, zespół bólowy kręgosłupa L-S na podłożu zmian zwyrodnieniowo-dyskopatycznych bez objawów korzeniowych i stwierdzili, że stan zaawansowania tych schorzeń nie powoduje u ubezpieczonego całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. W ocenie biegłych u ubezpieczonego występuje umiarkowane, niepowikłane zmianami narządowymi nadciśnienie tętnicze. Układ krążenia jest wydolny, nie ma też powikłań naczyniowych naruszających sprawność organizmu. Choroba nadciśnieniowa w obecnym stadium zaawansowania wymaga leczenia farmakologicznego ,tj. zbyt wysokie wartości ciśnienia wymagają modyfikacji leczenia, ale nie upośledzają wydolności układu krążenia w stopniu sprowadzającym niezdolność do pracy. W odniesieniu do zespołu bólowego kręgosłupa biegli wskazali, że wynik badania MR potwierdza obecność zmian zwyrodnieniowo-dyskopatycznych będących przyczyną zespołu bólowego kręgosłupa L-S i okresowych objawów korzeniowych. W klinicznym badaniu neurologicznym nie stwierdza się objawów niewydolności krążenia mózgowego. W badaniu części obwodowej układu nerwowego nie stwierdza się aktywnych objawów korzeniowych i istotnych klinicznie objawów zespołu bólowego kręgosłupa L-S. Kliniczny stan neurologiczny nie narusza sprawności organizmu w stopniu powodującym uznanie całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym (opinia biegłych lekarzy kardiologa i neurologa k.49 i 51 akt sprawy).

Z kolei biegły lekarz ortopeda w opinii sporządzonej na zlecenie Sądu rozpoznał u ubezpieczonego stan po złamaniu obojczyka lewego - 10 lat temu, skręcenie stawu skokowego lewego – 3 lata temu i zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa stwierdzając, że schorzenia te nie powodują u ubezpieczonego całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. Na podstawie badania biegły stwierdził u ubezpieczonego prawidłowy zakres kręgosłupa szyjnego, zgięcie kręgosłupa lędźwiowego do odległości 30 cm palce-podłoga, prawidłowe skręty kręgosłupa, prawidłowe zakresy ruchów kończyn górnych i dolnych, poza stawem skokowym prawym, co do którego wskazał na jego pogrubienie z ograniczeniem krańcowych ruchów stopy prawej. Mając na uwadze powyższe, a także sprawny i wydolny chód ubezpieczonego (brak utykania) i samodzielność w samoobsłudze biegły nie znalazł podstaw do uznania ubezpieczonego za całkowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym (opinia biegłego ortopedy k.59-60 akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego Z. N. okazało się nieuzasadnione i jako takie podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art.21 ust.1 i 2 pkt 5 ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2008r., Nr 50, poz. 291 ze zm.) renta rolnicza przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnia następujące warunki: podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres, o którym mowa w ust.2 wskazanego przepisu – w przypadku ubezpieczonego, który ukończył 30 lat – przez okres co najmniej 5 lat, jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym, a całkowita niezdolność do pracy powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu lub w okresach, o których mowa w art.20 ust.1 i 2 ustawy, lub nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. W myśl art.21 ust.5 w/w ustawy za całkowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym uważa się ubezpieczonego, który z powodu naruszenia sprawności organizmu utracił zdolność do wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym.

Z przedstawionych wyżej ustaleń Sądu wynika, że ubezpieczony podlega ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu jako rolnik – w trybie art.16 ust.1 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci opinii biegłych lekarzy z zakresu kardiologii, neurologii i ortopedii nie dał natomiast podstaw do uznania, że ubezpieczony jest całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym. Z ustaleń biegłych wynika, że u ubezpieczonego występuje schorzenie narządu ruchu w postaci zespołu bólowego kręgosłupa L-S na podłożu zmian zwyrodnieniowo-dyskopatycznych bez objawów ogniskowych i korzeniowych oraz nadciśnienie tętnicze, które wymaga wprawdzie modyfikacji leczenia farmakologicznego – z uwagi na wysokie wartości ciśnienia, ale jest ono niepowikłane zmianami narządowymi i naczyniowymi i łącznie schorzenia te ,tj. schorzenie dotyczące układu krążenia i narządu ruchu nie powodują u ubezpieczonego całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym.

Analizując powyższe opinie biegłych Sąd doszedł do przekonania, że stanowią one miarodajne i wiarygodne dowody w sprawie, gdyż wydane zostały przez lekarzy specjalizujących się w schorzeniach występujących u ubezpieczonego, a ponadto poprzedzone zostały analizą dokumentacji lekarskiej ubezpieczonego i jego badaniem. Zauważyć przy tym należy, że ubezpieczony nie zgodził się z opiniami biegłych, ale nie zgłosił do nich umotywowanych zastrzeżeń przedstawiając subiektywną ocenę swojego stanu zdrowia. Wskazał przy tym, że nie chodzi na wizyty do kardiologa i przyjmuje leki przepisane przez lekarza rodzinnego (wyjaśnienia k.68-68v), co może mieć znaczenie w świetle stwierdzenia biegłego kardiologa, że w przypadku ubezpieczonego wskazana jest modyfikacja leczenia farmakologicznego nadciśnienia tętniczego z uwagi na wysokie wartości ciśnienia.

Mając na uwadze powyższe okoliczności stwierdzić należało, że ubezpieczony nie spełnia ustawowych przesłanek do przyznania mu prawa do renty rolniczej i dlatego na podstawie art.477.14§1 kpc Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.