Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 czerwca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 czerwca 2021 r. w O.

sprawy z odwołania E. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o nauczycielskie świadczenia kompensacyjne

na skutek odwołania E. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 29.09.2020r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustala, iż prawo E. M. do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego nie ustało w dniu 22.08.2020r.;

2.  na mocy art. 477 ¹⁰ § 2 k.p.c. przekazuje wniosek E. M. o wypłatę nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego do ZUS celem rozpoznania;

3.  zasądza od organu rentowego na rzecz odwołującego kwotę 180zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Sygn. akt III U 701/20

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 września 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P. podjął wypłatę nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego od dnia 1 marca 2020 r. do dnia (...). i wypłacił za ww. okres kwotę 26.339,66zł.

E. M. wniósł odwołanie od tej decyzji. Zażądał ustalenia, że ma prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego do dnia ukończenia 67 lat i dlatego zażądał wypłaty tego świadczenia od dnia (...)

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu wskazał, że przyznał E. M. prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego do dnia poprzedzającego ukończenie przez niego 65 lat tj. do dnia (...) Ponadto wskazał, że wprawdzie podjął jego wypłatę od dnia 1 marca 2020 r., jednakże w tym zakresie decyzja była błędna, bo wypłata tego świadczenia winna być zawieszona z uwagi na przekroczenie w tym okresie przychodów przekraczających 130% przeciętnego wynagrodzenia. Wobec powyższego po zakończeniu niniejszego postępowania ZUS zapowiedział zmianę decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

E. M. urodził się dnia (...) Wyrokiem Sądu Okręgowego w Ostrołęce z dnia 20.06.2011 r. (III U 158/11) zostało mu przyznane nauczycielskie świadczenie kompensacyjne począwszy od dnia 1 grudnia 2010 r. ZUS wykonał ten wyrok decyzją z dnia 16 stycznia 2012 r., wskazując w niej, że świadczenie należne jest do dnia osiągnięcia wieku 65 lat. Od dnia 1 marca 2012 r. wypłata świadczenia została wstrzymana z uwagi na fakt, że E. M. uzyskał przychód przekraczający 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.

Dnia 11 sierpnia 2020 r. E. M. złożył wniosek o ponowne ustalenie świadczenia oraz podjęcie jego wypłaty. Zaskarżoną decyzją z dnia 29 września 2020 r. ZUS podjął wypłatę nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego od dnia 1 marca 2020 r. do dnia (...) tj. do dnia poprzedzającego ukończenie przez E. M. 65 lat i wypłacił za ww. okres kwotę 26.339,66zł.

Sąd zważył, co następuje:

w niniejszej sprawie spór koncentrował się jedynie na kwestii, do jakiej daty przysługuje odwołującemu prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. ZUS stoi bowiem na stanowisku, że prawo do przysługiwało do dnia (...) (65 lat), a odwołujący wskazuje datę (...) (67 lat).

Zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r., poz.128.) prawo do świadczenia ustaje z dniem:

1.  poprzedzającym dzień nabycia prawa do emerytury, która jest ustalona decyzją organu rentowego lub innego organu emerytalno-rentowego, określonego w odrębnych przepisach;

2.  poprzedzającym dzień osiągnięcia przez uprawnionego wieku:

a)  60 lat - w przypadku kobiet,

b)  65 lat - w przypadku mężczyzn

- jeżeli uprawniony nie ma prawa do emerytury ustalonego decyzją organu rentowego lub innego organu emerytalno-rentowego, określonego w odrębnych przepisach;

2.  śmierci uprawnionego.

Podłożem sporu pomiędzy stronami jest okoliczność, że z dniem 1 stycznia 2013 r. ustawą z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2012 r., poz. 637) – obowiązywał inny wiek emerytalny. Na podstawie tej ustawy odwołujący uzyskiwał uprawnienie do emerytury dopiero po ukończeniu 67 lat tj. dnia (...) Przy czym dnia 1 października 2017 r. weszła w życie ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2017 r., poz. 38), która przywracała dla mężczyzn wiek emerytalny 65 lat.

W ocenie Sądu rację w sporze ma odwołujący. Zgodnie z art. 19 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw – Zakład Ubezpieczeń Społecznych powiadamia osoby, które w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy mają ustalone prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego o zachowaniu prawa do świadczenia do dnia osiągnięcia wieku emerytalnego określonego dla danej osoby zgodnie z przepisami obowiązującymi w dniu poprzedzającym dzień wejścia w życie niniejszej ustawy, chyba że prawo do tych świadczeń ustanie przed tym dniem, oraz o obowiązujących od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy warunkach nabywania prawa do emerytury i możliwości zgłoszenia wniosku o emeryturę po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.

W ocenie Sądu treść przywołanego powyżej art. 19 ww. ustawy nie pozostawia wątpliwości, że ustawodawca, wobec zmiany przepisów regulujących powszechny wiek emerytalny, zachował dla uprawnionych prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego do dnia poprzedzającego osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego ustalonego ustawą z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Z brzmienia tego przepisu wynika zatem, że odwołujący zachował prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego do 67 roku życia, bowiem w dniu poprzedzającym wejście w życie tej ustawy (1 października 2017 r.), był to dla niego wiek emerytalny.

Okoliczność ta finalnie stała się bezsporna pomiędzy stronami, albowiem w piśmie z dnia 25 marca 2021 r. ZUS przyznał, że odwołującemu przysługuje prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego także w okresie od (...)do (...)tj. do osiągnięcia 67 roku życia (k.27).

Ponieważ jednak stanowisko ZUS nie przełożyło się na wydanie decyzji w tym zakresie, zatem Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustalił, iż prawo odwołującego do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego nie ustało w dniu (...) Sąd nie określił końcowej daty, do której świadczenie to jest należne, albowiem w myśl art. 8 pkt 1 ustawy z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych – może ono ustać wcześniej, jeżeli odwołujący zdecyduje się przejść na emeryturę przed ukończeniem 67 roku życia.

Z tych względów Sąd Okręgowy na mocy art.477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję

W toku postępowania odwołujący złożył także wniosek o wypłatę nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego. W tym zakresie Sąd stosownie do treści art. 477 ^{( 10 )}§ 2 k.p.c. przekazał wniosek do ZUS celem rozpoznania. Zasadą bowiem przy rozpoznawaniu spraw z ubezpieczeń społecznych jest zakres wyznaczony przez zaskarżoną decyzję. Tymczasem z decyzji tej wynika, że organ rentowy wypłacił odwołującemu świadczenie za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia (...) Wprawdzie w odpowiedzi na odwołanie ZUS zasygnalizował, że decyzja w tym zakresie była błędna, gdyż wypłata świadczenia winna być nadal zawieszona z uwagi na przekroczenie przez odwołującego przychodu przekraczającego 130% przeciętnego wynagrodzenia, lecz stanowisko to nie zostało wyrażone w formie decyzji. Wobec powyższego brak jest aktualnie substratu zaskarżenia w kwestii żądania wypłaty świadczenia. Ponieważ odwołujący wnosi także o rozstrzygnięcie o wypłacie świadczenia kompensacyjnego po dniu(...), zatem konieczne było przekazanie wniosku w tym zakresie organowi rentowemu do rozpoznania.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z §9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.