Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 stycznia 2022 roku

Sąd Rejonowy w Koszalinie w Wydziale I Cywilnym w składzie następującym:

Przewodnicząca sędzia Marta Knotz

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w postępowaniu uproszczonym

sprawy z powództwa (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego w B.

przeciwko K. G.

o zapłatę

oddala powództwo.

(sędzia Marta Knotz)

Sygn. akt I C 1019/21

UZASADNIENIE

Powód (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz sekurytyzacyjny w B. wniósł o zasądzenie od pozwanej K. G. kwoty 1911,62 złotych wraz z należnościami ubocznymi. Uzasadniając swoje żądanie powód wskazał, że dochodzi należności z umowy pożyczki zawartej przez pozwaną ze spółką (...).

Pozwana nie złożyła odpowiedzi na pozew.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 16 grudnia 2015 roku pozwana K. G. zawarła z zawarła z (...) spółką akcyjną w K. umowę pożyczki numer (...). Kwota pożyczki wyniosła 900 złotych, czas obowiązywania umowy (...) tygodni. Pożyczka miała być spłacana w ratach tygodniowych wraz z oprocentowaniem w wysokości 10% w stosunku rocznym. W umowie określono opłatę za „opcjonalny pakiet komfort” w wysokości 1128,42 złotych. W ramach świadczenia z ww. pakietu ustalono przekazanie kwoty pożyczki i spłaty rat w gotówce. Powódka nabyła wierzytelności wobec pozwanej z ww. umowy od spółki (...).

(niesporne)

Sąd ustalił, co następuje:

Zgodnie z art. 385 ¹§1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne), co nie dotyczy postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu, w szczególności zostały przejęte z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta (§ 3).

Nie budzi wątpliwości, że przedmiotowa umowa została zawarta pomiędzy przedsiębiorcą ( spółka (...)) i konsumentem (pozwana), miała charakter wzorca umownego, który konsument mógł jedynie zaakceptować. Równocześnie zapis umowy odnoszący się do opłaty z tytułu „opcjonalnego pakietu komfort” nie stanowi postanowienia określającego główne świadczenia stron, co pozwala na jego kontrolę pod względem abuzywności.

W niniejszym przypadku klauzula umowna przewidująca dodatkową opłatę w wysokości przekraczającej znacznie wysokość całkowitej kwoty kredytu za niedookreślone świadczenie polegające na gotówkowym rozliczaniu stron narusza dobre obyczaje i interesy konsumenta, zmierzając do zachwiania równorzędności stron stosunku prawnego, nakładając na konsumenta nieuzasadnione i krzywdzące obciążenia, bez adekwatnego świadczenia po stronie przedsiębiorcy.

Sąd miał tu przede wszystkim na uwadze, iż wysokość udzielonej pożyczki wyniosła 900 złotych. Pozwana zobowiązała się do zwrotu pożyczki wraz z odsetkami umownymi w ich maksymalnej wysokości. Naliczenie dodatkowej opłaty w wysokości 1128,42 złotych stanowiło obejście przepisów wprowadzających maksymalne odsetki wynikające z czynności prawnej, wynoszące w chwili zawarcia umowy 10% - zgodnie z art. 359§2 ¹ k.c. w brzmieniu z dnia 16.12.2015 r.

Kwota opłaty w wysokości 1128,42 złotych przy kwocie pożyczki 900 złotych jest rżąco wygórowana. Świadczenie, za które ma ona stanowić wynagrodzenie, nie zostało w umowie sprecyzowane. Z treści zapisów punktu 3 i 4 umowy wynika jedynie, iż jest to opłata za obsługę gotówkową pożyczki – przekazanie pieniędzy w gotówce i odbiór rat w gotówce. W umowie nie wskazano żadnych szczegółowych warunków świadczenia takiej usługi, co przekonuje Sąd, iż zapis ten miał na celu wyłącznie obciążenie pożyczkobiorcy kosztami pożyczki w wysokości przekraczającej dozwolony poziom odsetek kapitałowych stanowiących wynagrodzenie za korzystanie z cudzych środków finansowych.

Mając powyższe okoliczności na uwadze na podstawie art. 385 ¹§1 k.c. postanowienie umowne przewidujące opłatę w wysokości 1128,42 złotych uznano z urzędu za niewiążące. Zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 13 września 2018 r. sprawie C-176/17 sąd krajowy jest zobowiązany do zbadania z urzędu, czy dane warunki umowy wchodzące w zakres stosowania dyrektywy 93/13 mają nieuczciwy charakter, a także do tego, by dokonawszy takiego badania, zniwelować brak równowagi między konsumentem a przedsiębiorcą.

Odnosząc się do kwestii możliwości zastąpienia wadliwej klauzuli umownej inną treścią (np. zmniejszenia wysokości opłaty) – sąd uznaje to za niedopuszczalne, podzielając w pełni argumentację zawartą w szeregu orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości, iż sądy krajowe są zobowiązane wyłącznie do zaniechania stosowania nieuczciwego warunku umownego, aby nie wywierał on obligatoryjnych skutków wobec konsumenta, przy czym nie są one uprawnione do zmiany jego treści (wyroki w sprawach C-618/10, C-415/11, C-168/15, C-453/10, C-472/10, C-137/08).

Pozew w części dotyczącej należności głównej – kwoty pożyczki również podlega oddaleniu z uwagi na przedawnienie znacznej części roszczenia. Wobec braku wypowiedzenia umowy pożyczki (powód nie wskazywał, by wypowiedzenie miało miejsce), roszczenie o jej zwrot stawało się wymagalne w częściach – zgodnie z treścią umowy - z datą płatności poszczególnych rat. Cotygodniowa płatność rat wynika z tabeli części A umowy.

Umowa zawarta została w dniu 16.12.2015 roku. Z treści umowy wynika, iż był to 2016 rok (k. 13 v.), lecz jest to omyłkowa data, co wynika z treści wniosku o pożyczkę (k. 14) oraz z treści pozwu (k. 3v.) i pozwu w (...) (k. 24).

Tygodniowe raty płatne więc były w latach 2015, 2016 i 2017. Należności wymagalne w tych latach przedawniały się więc odpowiednio w dniach 31.12.2018 r. (należności wymagalne w roku 2015), 31.12.2019 r. (należności wymagalne w roku 2016) i 31.12.2020 r. (należności wymagalne w roku 2017).

Termin przedawnienia należności wynosił bowiem 3 lata i upływał na koniec roku kalendarzowego – zgodnie z art. 118 k.c. w brzmieniu po nowelizacji.

Pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym wniesiony został w dniu 17.12.2020 roku - przedawnieniu uległa więc w sprawie większość z dochodzonych należności (52 raty z 60). Wobec braku szczegółowego rozliczenia umowy i wskazania prawidłowego terminu wymagalności roszczenia przez powoda – brak było możliwości uwzględnienia roszczenia w części co do rat kwoty pożyczki i odsetek wymagalnych w 2017 roku.

Mając powyższe okoliczności na uwadze powództwo oddalono w całości na podstawie art. 385 ¹§1 k.c. i art. 117§2 ¹ k.c.

(sędzia Marta Knotz)