Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2021 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Protokolant: osobiście

po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2021 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko M. T.

o zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej od wyroku Sądu Rejonowego dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie z dnia 5 lutego 2021 roku sygnatura akt I C 2584/20/K

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach niniejszego postępowania apelacyjnego.

SSO Grzegorz Buła

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 23 czerwca 2021 roku

Sąd Okręgowy rozpoznał niniejszą sprawę w trybie przepisów o postępowaniu uproszczonym, nie prowadził postępowania dowodowego, dlatego uzasadnienie wyroku zostało ograniczone do wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa zgodnie z art. 505 ¹³§ 2 k.p.c.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja była zasadna i skutkowała uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

W ocenie Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie Sąd pierwszej instancji nie rozpoznał istoty sporu. Nierozpoznanie istoty sprawy odnosi się do roszczenia będącego podstawą powództwa i zachodzi, gdy sąd pierwszej instancji nie orzekł w ogóle merytorycznie o żądaniach stron, zaniechał zbadania materialnej podstawy żądania pozwu albo pominął merytoryczne zarzuty pozwanego.

W sprawie strona powodowa w pozwie z 5 lutego 2020 r. domagała się zasądzenia kwoty 12097,73 zł od pozwanego wskazując w uzasadnieniu, że zawarła z pozwanym umowę o kredyt gotówkowy 27 czerwca 2019 r. Przy czym dołączona do pozwu dokumentacja w postaci umowy kredytu z 1 lipca 2016 r., wniosku o kredyt na miarę z 28 czerwca 2016 r., potwierdzenia realizacji przelewu z 1 lipca 2016 r., wezwania do zapłaty z 15 marca 2019 r., wypowiedzenia umowy o kredyt z 13 maja 2019 r. wykazywały na właściwą datę zawarcia umowy. Następnie strona powodowa w kolejnym piśmie z 20 października 2020 r. wyjaśniła, że w pozwie omyłkowo został oznaczony dzień zawarcia umowy jako „27 czerwca 2019 r.”, podczas gdy prawidłową datą zawarcia umowy był dzień 1 lipca 2016 r.

Podkreślić należy, że według stanowiska judykatury (por. uzasadnienie orzeczenia SN z dnia 13 września 1960 r., II CR 212/60, OSNC 1962, Nr 1, poz. 16) i doktryny nie stanowi zmiany powództwa ani bliższe określenie żądania, ani uzupełnienie okoliczności faktycznych podanych pierwotnie, jeżeli w ich wyniku nie zmienia się podstawa faktyczna powództwa. Powszechnie przyjęło się w doktrynie prawa, iż za zmianę powództwa nie można uznać czynności procesowych polegających na sprostowaniu żądania lub uzupełnienia podstawy faktycznej, natomiast są zmianą wszystkie te czynności, które prowadzą do zmiany ilościowej lub jakościowej żądania, a więc wprowadzają nowe żądania, wycofują dotychczasowe albo w istotny sposób zmieniają podstawę faktyczną, doprowadzając do nowego prawnego uzasadnienia. „Zmianą powództwa nie są czynności procesowe mające charakter czystej rektyfikacji, a mianowicie takie, jak sprostowanie lub uzupełnienie podstawy faktycznej powództwa” (M. Manowska, Komentarz do art. 193, w "Kodeks postępowania cywilnego" pod red. M. Manowskiej, WK 2015). Podzielić także należy pogląd wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 8 lipca 2010 r. II CSK 645/09 (Lex nr 822546), zgodnie z którym czynności procesowe polegające na sprostowaniu, doprecyzowaniu czy też bliższym określeniu żądania nie stanowią zmiany powództwa w rozumieniu art. 193 k.p.c. Ocena, jakie powództwo zostało zgłoszone, a w konsekwencji - czy nastąpiła jego zmiana, musi być przeprowadzona przy uwzględnieniu kompleksowo potraktowanego stanowiska procesowego powoda, a obowiązkiem Sądu jest wyjaśnienie ewentualnych wątpliwości, czego zgłoszone żądanie dotyczy.

Mając powyższe na względzie stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie nie budzi wątpliwości, iż w treści pozwu doszło do oczywistej omyłki. Wynika to m.in. z tego, że podana w pozwie data zawarcia umowy jest tożsama ze wskazaną w tym samym piśmie datą wymagalności roszczenia. Zatem wbrew twierdzeniu Sądu pierwszej instancji strona powodowa była uprawniona do sprostowania oczywistej omyłki zawartej w uzasadnieniu pozwu i nie stanowiło to zmiany powództwa, o jakiej mowa w art. 193 k.p.c. Strona powodowa w piśmie z dnia 20 października 2020 r. nie zastąpiła dotychczasowej podstawy faktycznej inną, a także jej żądanie było niezmienne. O zastąpieniu podanej pierwotnie podstawy faktycznej, nową podstawą w sprawie o świadczenie można mówić wtedy, gdy zmiana okoliczności faktycznych powoduje, że żądanie (choć tak samo sformułowane, np. dotyczące zapłaty takiej samej sumy pieniężnej) nie jest już tym samym, gdyż inne jest materialnoprawne źródło obowiązku, którego realizacji strona powodowa dochodzi.

W niniejszej sprawie materialnoprawne źródło obowiązku pozostawało niezmienione podobnie jak samo żądanie strony powodowej. W tej sytuacji za zasadny należało uznać zarzut naruszenia art. 505 ⁴ §1 k.p.c. w zw. z art. 193 k.p.c.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy uznał apelację strony powodowej za w pełni zasadną. Sąd Okręgowy uznał, że w związku z tym zachodzi konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. Przyjąć bowiem należało, że Sąd Rejonowy nie rozpoznał istoty sprawy, opierając swoje rozstrzygnięcie wyłącznie na uznaniu, iż sprawie doszło do zmiany powództwa, która w postępowaniu uproszczonym zgodnie z art. 505 ⁴ § 1 k.p.c. jest niedopuszczalna, jednocześnie nie dokonując innych ustaleń faktycznych w sprawie. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd pierwszej instancji winien dokonać pełnej i wszechstronnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, a także dokonać oceny wszystkich zarzutów podniesionych w toku postępowania przez strony, przy uwzględnieniu jedynie stanowiska Sądu drugiej instancji o niedokonaniu przez stronę powodową zmiany przedmiotowej powództwa.

Wobec stwierdzenia braku rozpoznania przez Sąd pierwszej instancji istoty tej sprawy zbędne było ustosunkowywanie się do pozostałych zarzutów strony powodowej, które odnosiły się do materiału dowodowego, którego Sąd Rejonowy w ogóle nie uwzględniał z uwagi przyjęte przez siebie stanowisko.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. orzekł jak w sentencji. O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy nie rozstrzygał, a to w związku z art. 108 § 2 k.p.c.

SSO Grzegorz Buła