Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lutego 2021 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Dorota Załęska

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 lutego 2021 roku w Sieradzu

odwołania M. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z dnia 3.09.2020 r. Nr (...)

w sprawie M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o rekompensatę z tytułu pracy w warunkach szczególnych

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje M. K. prawo do rekompensaty od 1 sierpnia 2020 roku.

Sygn. akt IV U 736/20

UZASADNIENIE

Decyzją z 3.09.2020r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. przyznał M. K. zaliczkę na poczet przysługującej emerytury od 1.08.2020r., tj. od miesiąca w którym zgłoszono wniosek. Do wartości kapitału początkowego jak i wysokości emerytury nie uwzględniono rekompensaty, z uwagi na nieprzedłożenie świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony wnosił o zaliczenie do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia w Państwowym Ośrodku (...) w W. od 9.08.1974 – 31.03.1991 oraz w Przedsiębiorstwie (...) w C. od 27.06.1989 – 31.12.1990 i przyznanie prawa do rekompensaty. Precyzując stanowisko wnosił o zaliczenie do szczególnych warunków zatrudnienia w (...) w W. od 9.08.1974 – 31.03.1991.

W odpowiedzi organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania argumentując, że odwołujący nie udowodnił 15 letniego stażu w szczególnych warunkach.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. K. urodził się (...) Nie składał wniosku o emeryturę w szczególnych warunkach, z uwagi na brak 25 letniego stażu ubezpieczenia.

W okresie od 9.08.1974 – 31.03.1991, M. K. był zatrudniony w Państwowym Ośrodku (...) w W. z tym, że od 24.04.1975 – 7.04.1977 odbywał zasadniczą służbę wojskową.

W dniu 9.08.1974r., została zawarta umowa o pracę, mocą której powierzono wnioskodawcy obowiązki stażysty – ślusarza na 3 – miesięczny okres próbny. M. K. pracował wówczas w warsztacie na produkcji. W dniu 2.05.1977r., została zawarta umowa o pracę na czas nieokreślony, mocą której powierzono wnioskodawcy obowiązki ślusarza na wydziale warsztatowym. Od dnia 2.01.1979r. powierzono wnioskodawcy obowiązki ślusarza - spawacza. Praca wnioskodawcy polegała na przygotowywaniu części metalowych do produkcji części i podzespołów do urządzeń rolniczych, np. wapniarek, rozrzutników do oborników. Zajmował się także wierceniem w metalu, żeliwie. Po powrocie z wojska, odwołujący wrócił do pracy (...) w W. i nadal pracował jako ślusarz , wykonując te same prace.

W dniu 13.03.1978r., wnioskodawca został oddelegowany przez (...) na kurs spawania elektryczno – gazowego do (...) M., który ukończył 21.04.1978.

Po odbyciu kursu, od 2.01.1979r., M. K. został przeniesiony na stanowisko spawacza i wykonywał tylko pracę spawacza, tj. spawanie elementów do maszyn rolniczych, suszarni. Praca odbywała się w akordzie, na produkcji, na 2 zmiany, a później na jedną. Wnioskodawca pracował w odzieży roboczej, tj. maska, skórzane rękawice, fartuch, nakolanniki, wysokie buty skórzane. Otrzymywał także do picia 0,5 l mleka dziennie. Od momentou nabycia uprawnień spawalniczych z dniem 2.01.1979r. do końca zatrudnienia w w w.w zakładzie odwołujący otrzymywał dodatek szkodliwy.

W okresie od 23.06.1989 – 14.02.1991, M. K. korzystał z urlopu bezpłatnego w (...). W tym czasie był zatrudniony w (...) w C. i oddelegowany do pracy w Czechach od 27.06.1989 – 31.12.1990 i pracował jako spawacz. (...) był zakładem budowlano- remontowym na rzecz górnictwa. W w.w. zakładzie remontowano wagony kolejowe. Ślusarze wycinali zardzewiałe burty zewnętrzne wagonów, a spawacze, w tym wnioskodawca wspawywali nowe blachy. Spawacze nie otrzymywali mleka. Po powrocie z eksportu, M. K. wrócił do pracy w (...) i korzystał z 2 – miesięcznego urlopu, z uwagi na nadpracowane godziny nadliczbowe.

(zeznania wnioskodawcy – na nagraniu CD – 00:20:36 – 00:26:24 k. 21/akta sprawy; podanie o pracę, angaże, zaświadczenie Nr (...), potwierdzenie zawarcia umowy o pracę z 9.08.1974r., umowa o pracę z 2.05.1977r., świadectwo pracy, karty obiegowe zmiany, podanie o urlop bezpłatny, zgoda na urlop bezpłatny, odpisu karty powołania do wojska, karty zarobkowe/akta osobowe z (...); rozliczenie pracy eksportowej, umowa o pracę na czas określony na eksporcie, kserokopia książki spawacza z 21.04.1979r./akta osobowe z (...) oraz karty zarobkowe / akta ZUS ).

W dniu 3.08.2020r., M. K. złożył w ZUS wniosek o emeryturę oraz przyznanie prawa do rekompensaty, wnosząc o zaliczenie do szczególnych warunków okresu zatrudnienia w (...) w W., (...) od 27.06.1989 – 31.12.1990 oraz (...) w W. od 5.04.1993 – 11.06.1999 (wniosek k. 1 - 6/akta ZUS).

Decyzją z 3.09.2020r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. przyznał M. K. zaliczkę na poczet przysługującej emerytury od 1.08.2020r., tj. od miesiąca w którym zgłoszono wniosek. Do wartości kapitału początkowego jak i wysokości emerytury nie uwzględniono rekompensaty, z uwagi na nieprzedłożenie świadectw wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (decyzja k. 11 - 13/akta ZUS).

W dniu 7.10.2020r., wnioskodawca złożył w ZUS świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach za okres od 5.04.1993 – 11.06.1999 (k. 14/akta ZUS).

Po rozpoznaniu wniosku zaliczono w-cy do szczególnych warunków okres od 5.04.1993 - 11.06.1999, z wyłączeniem okresów zwolnienia lekarskiego; łącznie 6 lat 1 miesiąc i 29 dni (odpowiedź na odwołanie, stanowisko pełnomocnika ZUS na rozprawie – adnotacja w protokole k. 21v/akta sprawy).

Decyzją z 20.10.2020r., ZUS przyznał M. K. emeryturę od 1.08.2020r., tj. od miesiąca w którym zgłoszono wniosek, bez rekompensaty (decyzja k. 15/akta ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym. W poczet materiału dowodowego Sąd przyjął także akta osobowe wnioskodawcy z okresu zatrudnienia w (...) w W. oraz karty zarobkowe z akt ZUS oraz akta osobowe z (...) w C..

Fakty dotyczące zatrudnienia i charakterystykę pracy wnioskodawcy w (...) w W. od 9.08.1974 – 31.03.1991, Sąd ustalił na podstawie zeznań wnioskodawcy jako strony , którym dał w pełni wiarę. W ocenie Sądu zeznania są logiczne i korelują z dokumentacją osobową. W ocenie Sądu, okres zatrudnienia wnioskodawcy w (...) od 2.01.1979r., po ukończeniu kursu spawania elektryczno – gazowego, do dnia 23.06.1989r., tj. rozpoczęcia urlopu bezpłatnego w związku z wyjazdem w- cy do pracy w Czechach, kwalifikuje się do zaliczenia do pracy w szczególnych warunkach i jest wystarczający do uzupełnienia stażu szczególnego, który ZUS zaliczył w wymiarze 6 lat, 1 miesiąca i 29 dni. W tym okresie, tj. od 2.01.1979r do 23.06.1989r. odwołujący wykonywał pracę spawacza, wykonując spawanie elementów do maszyn rolniczych, np. suszarni. Praca odbywała się w akordzie, na produkcji. na 2 zmiany, a później na jedną. Potwierdzeniem tego są zapisy w kartach zarobkowych, z których ewidentnie wynika, że od nabycia uprawnień spawalniczych i powierzeniu obowiązków spawacza, wnioskodawca otrzymywał od stycznia 1979r. aż do końca zatrudnienia ( z wyłączeniem urlopu bezpłatnego ) każdego miesiąca dodatek szkodliwy do pensji.

Z uwagi na wyczerpujący materiał dowodowy, Sąd postanowił odstąpił od dopuszczenia dowodu z zeznań świadków wskazanych przez w-cę.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 2 pkt 5 ustawy z 9.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2017r., poz. 644 ze zm.), rekompensata - odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Jak wynika z art. 21 cyt. ustawy, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Celem rekompensaty, podobnie jak i emerytury pomostowej, jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega jednak nie na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, lecz na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. W taki sposób istotę rekompensaty określa zresztą sam ustawodawca, definiując ją w art. 2 pkt 5 ustawy o e. p.

Definicję pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze uprawniającą do wcześniejszej emerytury reguluje art. 32 ustawy emerytalno – rentowej oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Zgodnie z §3 i §4 cyt. rozporządzenia, pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury jeżeli łącznie spełnia warunki: mężczyzna jeżeli osiągnął wiek 60 lat, ma wymagany „okres zatrudnienia” 25 lat, w tym przepracował co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Postępowanie dowodowe wykazało, że wnioskodawca spełnił sporną przesłankę zatrudnienia w szczególnych warunkach, bowiem w okresie zatrudnienia w (...) W., tj. od 2.01.1979 - 23.06.1989, wykonywał pracę spawacza, wymienioną w wykazie dział XIV poz. 12. Okres ten wraz z uznanym przez ZUS w wymiarze 6 lat, 1 miesiąca i 29 dni, stanowi wymagane 15 lat stażu szczególnego, co uprawnia M. K. do nabycia prawa do rekompensaty do kapitału początkowego .

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§2k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji.