Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 maja 2021 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Dorota Załęska

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 maja 2021 roku w Sieradzu

odwołania H. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z dnia 24.03.2021 r. Nr (...)

w sprawie H. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o rekompensatę z tytułu pracy w szczególnych warunkach

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje H. K. prawo do rekompensaty od daty zgłoszenia wniosku.

Sygn. akt IV U 209/21

UZASADNIENIE

Decyzją z 24.03.2021r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił H. K. przyznania rekompensaty, z uwagi na nieudowodnienie 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W odwołaniu od powyższej decyzji ubezpieczony wnosił o zaliczenie do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia od: 1.08.1973 – 26.01.1976, 20.01.1978 – 31.05.1988, 2.02.1998 – 30.06.1999, 1.02.2000 – 28.02.2001 i przyznanie prawa do rekompensaty. Odwołanie poparł pełnomocnik strony ustanowiony w sprawie, z wyłączeniem ostatniego okresu zatrudnienia.

W odpowiedzi organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

H. K. urodził się (...)

W okresie od 1.09.1971 – 31.05.1988, był zatrudniony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w (...), w tym od 1.08.1973 – 26.01.1976, 20.01.1978 – 31.05.1988 wykonywał pracę zbrojarza – betoniarza przy produkcji betonu i zbrojeniu prefabrykatów; korzystał z urlopu bezpłatnego od 22.06. – 31.07.1973, 24.09.1975, 22.10.1975, 4.11.1975, 14.11.1978, 14.06. – 30.09.1982.

W okresie od 27.01.1976 – 20.12.1977, w/w odbywał zasadniczą służbę wojskową, a po jej Po zakończeniu wrócił do pracy 20.01.1978r. i wykonywał nadal pracę zbrojarza – betoniarza przy produkcji betonu i zbrojeniu prefabrykatów. Odwołujący pracował przy produkcji stropów. Wydział znajdował się przy ul. (...). Były 2 brygady betoniarzy – zbrojarzy, liczące po 5 osób. Praca wnioskodawcy polegała na zalewaniu gotowych prefabrykatów betonem i zbrojeniu. Blaty podpychało się pod formę, którą się opuszczało. Następnie przyjeżdżał wózek z betonem, z którego był wysypywany beton, który był rozprowadzany po formie. Następnie włączano wibratory, aby ubić wylany beton, tak aby można było wyciągnąć rdzeń. Blaty razem ze stropem były podnoszone na rolkach i transportowane suwnicą do komór parowych w celu suszenia. Na następny dzień stropy po osuszeniu były zdejmowane suwnicą i układane w określone słupki

( sztablowane) według rodzaju stropu, , po czym produkcja szła od nowa. Wnioskodawca pracował na dwie zmiany od godziny 5.00 - 13.00 i od 13.00 - 21.00. Każdego dnia na danej zmianie pracowała jedna zmiana. Odwołujący pracował wyłącznie przy stropach. Praca w prefabrykatach odbywała się na zewnątrz. Na początku był 6 - dniowy dzień pracy, nieraz wnioskodawca pracował w niedziele. Zakład nie wypłacał dodatków szkodliwych. Były napoje, mleko, kawa, mięta, a latem saturatory z wodą gazowaną.

W innych działach (...) były wykonywane ściany i inne elementy budowlane. (...)prowadził wiele budów - było to głównie budownictwo mieszkaniowe z wielkiej płyty.

W okresie od 2.02.1998 – 31.12.1998, H. K. był zatrudniony w (...) Sp. z o.o. z/s w B. jako drwal motorniczy z tym, że od 7.12.1998 – 18.12.1998, korzystał z urlopu bezpłatnego. Spółka (...) zajmowała się sprzedażą drewna. Na placu spółki był magazyn, w którym składowano ścięte drzewo, po czym było transportowane. W spółce byli także zatrudnieni kierowcy, była ładowarka, którą ładowano ścięte drzewo na wagony kolejowe Odwołujący wykonywał pracę w lesie szadkowskim oraz lasach tzw. tumidajach. Każdy las miał swoją nazwę , aby było wiadomo gdzie jechać. Praca w lesie trwała od 7.00 - 15.00. Odwołujący zajmował się ścinaniem drzew, ich obróbką, tj. rozcinaniem gałęzi, cięciem na określone długości, w zależności od potrzeby. Te czynności wnioskodawca wykonywał piłą spalinową S. (...) o mocy 3,5 KM. Wnioskodawca wykonywał także przecinkę drzew w ramach czyszczenia lasu, piłą spalinową, a drugi drwal tzw. siekierkowy szedł za w-cą i przewracał drzewa o mniejszej średnicy. Ponieważ były to odcinki, na których po wycięciu leżały drzewa, nie było możliwości cofnięcia się i trzeba było iść dalej ,dopóki dany odcinek pracy się nie skończył. Praca była wykonywana także zimą. Zakład nie zapewniał żadnych posiłków. Zimą wnioskodawca z kolegą rozpalał ognisko i korzystał z własnych kanapek (uwierzytelnione kserokopie akt osobowych z okresu zatrudnienia w-cy w (...) zawierające: świadectwa pracy w szczególnych warunkach z 19.02.2004r., angaży, umów o pracę, kart obiegowych zmiany k. 23 – 46, zeznania wnioskodawcy na nagraniu CD – 00:23:46 – 00:26:49 k. 65, ERP – 7 k. 52 – 53, dokumenty osobowe z okresu zatrudnienia w-cy w (...) Sp. z o.o. zawierające: umowy o pracę z: 2.02.1998r., 2.01.1999r., zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, świadectwo pracy z 30.06.1999r./akta sprawy).

W dniu 29.01.2021r., H. K. złożył w ZUS wniosek o rekompensatę do emerytury (wniosek z załącznikami/akta ZUS).

Decyzją z 24.03.2021r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił H. K. przyznania rekompensaty, z uwagi na nieudowodnienie 15 lat pracy w szczególnych warunkach (decyzja/akta ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym.

Okoliczności dotyczące zatrudnienia i charakterystyki pracy wnioskodawcy w (...) oraz (...) Sp. z o. o., Sąd ustalił na podstawie zeznań wnioskodawcy, którym dał w pełni wiarę, uwzględniając także dokumenty osobowe. W ocenie Sądu materiał dowodowy daje podstawy do uznania, że wnioskodawca legitymuje się wymaganym stażem w szczególnych warunkach uprawniającym do nabycia prawa do rekompensaty. W okresie zatrudnienia w (...) od 1.08.1973 – 26.01.1976, 20.01.1978 – 31.05.1988, z wyłączeniem urlopu bezpłatnego, z którego wnioskodawca korzystał od 22.06. – 31.07.1973, 24.09.1975, 22.10.1975, 4.11.1975, 14.11.1978, 14.06. – 30.09.1982, H. K. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę zbrojarza – betoniarza, która polegała na zalewaniu gotowych prefabrykatów betonem i ich zbrojeniu. Do zaliczenia do szczególnych warunków zatrudnienia, kwalifikuje się także okres służby wojskowej, którą wnioskodawca odbywał od 27.01.1976 – 20.12.1977, bowiem po jej odbyciu, powrócił w ustawowym terminie do wykonywania pracy zbrojarza – betoniarza w (...) stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Z kolei będąc zatrudnionym w (...) Sp. z o. o. z/s w B. od 2.02.1998 – 31.12.1998, z wyłączeniem okresu urlopu bezpłatnego od 7.12.1998 – 18.12.1998, H. K. wykonywał pracę pilarza – drwala w lesie (...) oraz lasach tzw. (...) wykonując ścinanie drzew, ich obróbkę , tj. rozcinanie gałęzi, cięcie na określoną długość w zależności od potrzeby, oraz przecinkę drzew w ramach czyszczenia lasu. Te czynności wnioskodawca wykonywał piłą spalinową S. (...) o mocy 3,5 KM.

Łącznie staż w szczególnych warunkach wyniósł 15 lat, 4 miesiące i 12 dni.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 2 pkt 5 ustawy z 9.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2017r., poz. 644 ze zm.), rekompensata - odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Jak wynika z art. 21 cyt. ustawy, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Celem rekompensaty, podobnie jak i emerytury pomostowej, jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega jednak nie na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, lecz na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. W taki sposób istotę rekompensaty określa zresztą sam ustawodawca, definiując ją w art. 2 pkt 5 ustawy o e. p.

Definicję pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze uprawniającą do wcześniejszej emerytury reguluje art. 32 ustawy emerytalno – rentowej oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Zgodnie z §3 i §4 cyt. rozporządzenia, pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury jeżeli łącznie spełnia warunki: mężczyzna jeżeli osiągnął wiek 60 lat, ma wymagany „okres zatrudnienia” 25 lat, w tym przepracował co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że wnioskodawca spełnił sporną przesłankę zatrudnienia w szczególnych warunkach. W okresie zatrudnienia w (...) od 1.08.1973 – 26.01.1976, 20.01.1978 – 31.05.1988 (plus służba wojskowa), z wyłączeniem urlopu bezpłatnego, od 22.06. – 31.07.1973, 24.09.1975, 22.10.1975, 4.11.1975, 14.11.1978, 14.06. – 30.09.1982, charakter wykonywanej przez H. K. pracy pozwala na zakwalifikowanie jej zgodnie z działem V poz. 4 - prace zbrojarskie i betoniarskie. Z kolei w okresie zatrudnienia w (...) Sp. z o. o. z/s w B. od 2.02.1998 – 31.12.1998, z wyłączeniem okresu urlopu bezpłatnego od 7.12.1998 – 18.12.1998, H. K. wykonywał pracę w szczególnych warunkach, o której mowa w dziale VI poz. 1. Łącznie staż pracy w szczególnych warunkach wyniósł 15 lat, 4 miesiące i 12 dni.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴§2k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał H. K. prawo do rekompensaty od daty zgłoszenia wniosku.