Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lipca 2021 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Dorota Załęska

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 lipca 2021 roku w Sieradzu

odwołania K. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z dnia 25.03.2021 r. Nr (...)

w sprawie K. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o emeryturę

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 320/21

UZASADNIENIE

Decyzją z 25.03.2021r. ( (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. w związku ze złożonym wnioskiem z dnia 23.02.2021r. odmówił K. G. prawa do emerytury.

Nie podzielając powyższej decyzji w/w złożył odwołanie, zarzucając wadliwą interpretację art. 46 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, powoływał się na przepis art. 39 pkt 2 ustawy emerytalno – rentowej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy zważył:

K. G., ur. (...)

W dniu 23.02.2021r., złożył w ZUS wniosek o emeryturę (wniosek/akta ZUS).

Na dzień 1.01.1999r., wnioskodawca udowodnił 21 lat, 8 miesięcy i 15 dni okresów składkowo – nieskładkowych, w tym 5 lat, 5 miesięcy i 15 dni pracy górniczej pod ziemią; do 31.12.2008r., udowodnił 25 – letni okres pracy. Decyzją z 25.03.2021r. ( (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił K. G. prawa do emerytury; na dzień (karta przebiegu zatrudnienia k. 5, decyzja k. 6/akta ZUS).

Powyższy niesporny stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w postępowaniu przed organem rentowym.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2021.291), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Jak wynika z art. 46 ust. 1, 2 cyt. ustawy, prawo do emerytury na warunkach określonych w art. 29, 32, 33 i 39 przysługuje również ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. a przed dniem 1 stycznia 1969r., jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:

1)  nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa;

2)  warunki do uzyskania emerytury określone w tych przepisach spełnią do dnia 31 grudnia 2008r.

Jeżeli ubezpieczony, o którym mowa w ust. 1, nie zawrze umowy o przystąpieniu do otwartego funduszu emerytalnego w terminie do dnia 31 grudnia 1999r., uważa się, że ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Z kolei z godnie z art. 39 ustawy, ubezpieczonemu urodzonemu przed dniem 1 stycznia 1949r., spełniającemu warunek określony w art. 27 pkt 2 i niespełniającemu warunków wymaganych do uzyskania górniczej emerytury na podstawie art. 50a, który ma co najmniej 5 lat:

1) pracy górniczej, o której mowa w art. 50c ust. 1, wykonywanej pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, albo

- wiek emerytalny, o którym mowa w art. 27 pkt 1, obniża się o 6 miesięcy za każdy rok takiej pracy, nie więcej jednak niż o 15 lat.

Spór w rozpoznawanej sprawie dotyczy interpretacji art. 46 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2021.291),

Ubezpieczony jest osobą urodzoną po dniu 31 grudnia 1948 r. (wiek 60 lat osiągnął (...)) i należy do tej kategorii ubezpieczonych, w stosunku do której ustawodawca, w ramach "wygaszania dotychczasowych uprawnień z uwzględnieniem zasad łagodnej ewolucji", przewidział wprawdzie możliwość nabycia uprawnień emerytalnych na zasadach dotychczasowych, jednakże wyłącznie na podstawie szczególnych uregulowań mających charakter przejściowy i wyjątkowy. Dał temu wyraz w cytowanym wyżej art. 46 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Przepis ten, co trafnie podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 lutego 2009 r., I UK 243/08 (LEX nr 571847), jest (zaś) przejściowy w tym sensie, że dotyczy wąskiej grupy ubezpieczonych, gwarantując im prawo do wcześniejszej emerytury, mimo iż prawo to nie jest przewidziane przez nowy system emerytalno-rentowy. Celem takiej regulacji jest osłabienie niedogodności wynikających z nowego systemu dla osób, które nabywały ekspektatywę emerytury w starym systemie. Cechą relewantną dla tej regulacji jest (z kolei) fakt urodzenia w okresie od 1949 r. do 1968 r., fakt nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz fakt ukończenia wieku emerytalnego, o którym mowa w art. 29 ustawy, do 2008 r.

Zatem na gruncie regulacji art. 46 tej ustawy niezbędne jest wykazanie wszystkich przesłanek wymienionych w art. 29, 32, 33 i 39 ustawy najpóźniej do dnia 31 grudnia 2008 r., w tym przesłanki osiągnięcia odpowiedniego wieku emerytalnego. Z kolei cyt. przepis art. 39 pkt.1 tej ustawy pozwalający na obniżenie wieku emerytalnego o 6 miesięcy za każdy rok pracy górniczej w rozumieniu art. 50c ust.1 pkt.4i 5 ustawy, w przypadku legitymowania się co najmniej 5 letnim stażem takiej pracy, a taki 5 letni staż pracy górniczej ma odwołujący , daje możliwość obniżenia odwołującemu wieku o 2 lata i 6 miesięcy. Zatem obniżony wiek 62 lata i 6 miesięcy odwołujący ukończył w 2020r. , a to sprawia , że warunek wieku nadal jest niespełniony do 31.12.2008r.

Odnosząc się do konstytucyjności uregulowania art. 46 ustawy emerytalno - rentowej należy odwołać się do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 czerwca 2011 r. III UK 217/10, że przewidziana w art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy z 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS regulacja uzależniająca nabycie przez ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r. a przed dniem 1 stycznia 1969 r. prawa do emerytury na podstawie art. 29 tej ustawy od spełnienia wszystkich warunków określonych w tym przepisie do dnia 31 grudnia 2008 r. nie narusza zasady równości kobiet i mężczyzn w zakresie zabezpieczenia społecznego.

Organ rentowy w zaskarżonej decyzji powołał się także na art. 184 ustawy emerytalno – rentowej w związku z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r.

Przepisy art. 184 tej ustawy oraz art. 46 ustawy zawierają odrębnie wymogi nabycia prawa do świadczenia emerytalnego w wieku obniżonym w stosunku do powszechnie obowiązującego, między innymi z racji wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Art. 184 ust. 1 tej ustawy statuuje wymóg, że przesłanki związane ze stażem ubezpieczeniowym (okres pracy w warunkach szczególnych oraz sumaryczny okres składkowy i nieskładkowy) muszą zostać spełnione przed dniem 1 stycznia 1999 r. Różnica pomiędzy art. 46 , a art.184 ustawy dotyczy nie tylko daty, według której ocenia się spełnienie warunków nabycia prawa do świadczenia emerytalnego, lecz przejawia się również w tym, że na gruncie regulacji art. 46 tej ustawy- co już wyżej podniesiono - niezbędne jest wykazanie wszystkich przesłanek wymienionych w art. 29, 32, 33 i 39 ustawy najpóźniej do dnia 31 grudnia 2008 r., w tym przesłanki osiągnięcia odpowiedniego wieku emerytalnego. Tymczasem przepis art. 184 ww. ustawy dopuszcza możliwość ukończenia wieku emerytalnego po dniu 31 grudnia 1998 r., a nawet po dniu 31 grudnia 2008 r., pod warunkiem posiadania wymaganego przez ustawodawcę okresu ubezpieczenia przed dniem 1 stycznia 1999 r., tj. 25 letniego w przypadku mężczyzny w tym 15 letniego stażu szczególnego. Obydwie regulacje prawne niewątpliwie znajdują zastosowanie przy ustalaniu uprawnień emerytalnych osób urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., do której to grupy przynależy ubezpieczony. Wnioskodawca nie może nabyć prawa do emerytury w obniżonym wieku z uwagi na pracę w szczególnych warunkach , bowiem na 31.12.1998r. nie legitymuje się zarówno ogólnym 25 letnim stażem, jak i 15 letnim stażem szczególnym.

Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 477 ¹⁴§1 kpc, orzeczono jak w sentencji.