Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 czerwca 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Górny

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 czerwca 2022 roku w Sieradzu

odwołania M. D. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z dnia 08.02.2022 r. Nr (...)

w sprawie M. D. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o wysokość emerytury

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 130/22

UZASADNIENIE

Decyzją z 8.02.2022r., ZUS przeliczył M. D. (1) emeryturę od 1.01.2022r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o zmianę stażu pracy.

Nie podzielając treści decyzji, M. D. (1) złożył odwołanie w zakresie wysokości ustalonego świadczenia emerytalnego, tj. zasady związanej z pomniejszeniem kwoty brutto do kwoty netto.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wnosił o jego oddalenie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. D. (1), ur. (...)

Decyzją z 8.02.2022r., ZUS przeliczył M. D. (1) emeryturę od 1.01.2022r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o zmianę stażu pracy. Należność za okres od 1.01.2022 - 31.01.2022. w kwocie 37,88 zł. wraz ze świadczeniem za luty 2022r. przysługuje w kwocie 6340,29zł., po odliczeniu zaliczki na podatek 482,00zł., składki na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 511,48zł. i na konto w banku przekazano kwotę 5384,69zł. Do ustalenia wysokości emerytury uwzględniono dodatkowo 6 miesięcy okresów składkowych, który to wymiar dotyczy okresu zatrudnienia od 1.07.2021 - 31.12.2021. Ostatecznie, okresy składkowe stanowią 62 lata 10 miesięcy 13 dni, tj. 754 miesiące, a okresy nieskładkowe stanowią 4 lata 1 dzień, tj. 48 miesięcy.

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury uwzględniono przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych według najkorzystniejszego wariantu z całego okresu ubezpieczenia (wskaźnik wysokości podstawy wymiaru ograniczono do 250%) i podstawa wymiaru po waloryzacji od 1.03.2021r. wyniosła 5827,43zł. (k. 323/akta ZUS).

W postępowaniu odwoławczym dopuszczono dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu rachunkowości, który po zapoznaniu się z aktami sprawy, stanowiskiem stron procesu, aktami rentowymi, zaskarżoną decyzją z 8.02.2022r., przeliczył podstawę wymiaru i wysokość emerytury M. D. (1) na dzień 1 stycznia 2022r. (k. /akta sprawy).

Od stycznia 2022r. zmieniony został sposób ustalania zaliczki na podatek od składki na ubezpieczenie zdrowotne i od wysokości świadczenia wypłacanego przez ZUS zależy, czy osoba uprawniona otrzyma je w kwocie niższej, czy wyższej niż w 2021r. (ustawa z 29 października 2021r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do niektórych innych ustaw (Dz. U. 2021r., poz.2105). W przepisach tych określono między innymi, że w przedziale powyżej 4.920zł. do 12.800zł. emerytury netto wypłacane będą w kwocie niższej niż za grudzień 2021r. Zgodnie z późniejszą korektą przepisów, ZUS winien zwrócić nadpłacony podatek za m-c styczeń 2022r. z wypłatą emerytury za m-c luty 2022r. Jednakże jeżeli zaliczki nie pokryją całego podatku w ujęciu rocznym, to emeryt będzie musiał uiścić nadpłatę przy rozliczeniu rocznym. Nowe przepisy dotyczące zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych zostały wprowadzone systemowo przez ZUS i stosowane są do pobierania zaliczek na podatek dochodowy od stycznia 2022r. Interpretacja obowiązującej zmiany dotyczy wprowadzenia „Polskiego Ładu” oraz dokonywanych bieżących jego korekt, powinna mieć również odbicie w dokonywanych zmianach wysokości potrącanych przez ZUS zaliczek na podatek. Ponieważ sprawy potrącanych zaliczek na podatek w 2022r. dokonywane są rozwiązaniami systemowymi oraz bieżącymi korektami, na ten czas nie można określić poprawności stosowanych przez ZUS rozwiązań. Ponadto twierdzi się, że część potrąceń może być wyrównywane w następnych miesiącach lub na koniec okresu rozliczeniowego (brakuje w tej chwili jasnych przepisów wykonawczych dotyczących w/w zmian). Z wyjaśnień przedstawicieli ZUS wynikało również między innymi, że otrzymujący świadczenia w przedziale 4.920zł. do 12.800zł. nie stracą na Polskim Ładzie. ZUS decyzją z 13.08.2021r. o przeliczeniu emerytury po rozpatrzeniu wniosku M. D. (1) ustalił od 1.08.2021r., po zaliczeniu kolejnego stażu pracy, wysokość emerytury w kwocie 5.607,33zł. brutto. Emerytura netto wynosiła 5.322,75zł. Do ustalenia emerytury uwzględniono łącznie 62 lata, 4 m-ce okresów składkowych, (tj. 748 m-cy) oraz 4 lata okresów nieskładkowych, (tj. 48 m-cy). Po uwzględnieniu waloryzacji emerytura wynosiła netto 5.607,33zł. Do emerytury przysługiwały dodatki: dodatek pielęgnacyjny w wysokości 239,66zł., ryczałt energetyczny (dodatek kompensacyjny) w łącznej kwocie 215,76zł., dodatek kombatancki w kwocie 239,66zł. Łącznie z dodatkami emerytura od września 2021r. wynosiła 6.302,40zł. brutto

Następnie decyzją z 8.02.2022r., ZUS po zaliczeniu kolejnych lat stażu pracy od 1.07.2021 - 31.12.2021, tj. łącznie lata składkowe wynoszą: 62 lata, 10 m-cy, tj. 754 m-ce, przeliczył wnioskodawcy od 1.01.2022r., tj. od m-ca, w którym złożono wniosek o emeryturę, która od 1.01.2022r. wynosiła 5.645,21zł. brutto, plus dodatki jak wyżej w wysokości 695,08zł. (239,66zł. + 215,76zł. + 239,66zł.). Łącznie z dodatkami emerytura od 1.01.2022r. wynosiła brutto 6.340,29zł. Emerytura netto (po potrąceniu podatku i składki na ubezpieczenie zdrowotne) wraz z dodatkami wynosiła 5.354,22zł.

Według informacji ZUS w m-cu styczniu 2022r. przekazana została kwota w wysokości 5.354,22zł., natomiast w lutym przekazano kwotę 5.384,69zł., tj. kwota 5.354,22zł. plus wyrównanie za m-c styczeń 2022r. Zmieniające się przepisy oraz publikacje dotyczące zmian w Polskim Ładzie, jak i brak konkretnych ostatecznych rozstrzygnięć sądowych w tych sprawach, nie pozwalają zweryfikować poprawności systemowych postępowań ZUS, określonych w decyzji z 8.02.2022r. dotyczących przeliczenia podstawy wymiaru i wysokość emerytury M. D. (1) od 1 stycznia 2022r. oraz nie dają również podstaw do kwestionowania jej wysokości. Wydaje się jednak, że w świetle wprowadzonych zmian wyliczenia świadczenia wnioskodawcy dokonane przez ZUS będą bieżąco weryfikowane (opinia k. 11 – 12/akta sprawy).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postepowaniu przed organem rentowym. W poczet materiału dowodowego Sąd przyjął opinię biegłego z zakresu rachunkowości, którego zadaniem było przeliczenie podstawy wymiaru i wysokości emerytury M. D. (1) na dzień 1 stycznia 2022r., po zapoznaniu się ze stanowiskiem stron procesu, aktami rentowymi, zaskarżoną decyzją. W ocenie Sądu opinia jest fachowa i miarodajna. Z opinii tej wynika, że nowe przepisy dotyczące zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych zostały wprowadzone systemowo przez ZUS i stosowane są do pobierania zaliczek na podatek dochodowy od stycznia 2022r. Interpretacja obowiązującej zmiany dotyczy wprowadzenia „Polskiego Ładu” oraz dokonywanych bieżących jego korekt, powinna mieć również odbicie w dokonywanych zmianach wysokości potrącanych przez ZUS zaliczek na podatek. Ponieważ sprawy potrącanych zaliczek na podatek w 2022r. dokonywane są rozwiązaniami systemowymi oraz bieżącymi korektami, na ten czas nie można określić poprawności stosowanych przez ZUS rozwiązań. Ponadto twierdzi się, że część potrąceń może być wyrównywane w następnych miesiącach lub na koniec okresu rozliczeniowego (brakuje w tej chwili jasnych przepisów wykonawczych dotyczących w/w zmian). Zmieniające się przepisy oraz publikacje dotyczące zmian w Polskim Ładzie, jak i brak konkretnych ostatecznych rozstrzygnięć sądowych w tych sprawach, nie pozwalają zweryfikować poprawności systemowych postępowań ZUS, określonych w decyzji z 8.02.2022r. dotyczących przeliczenia podstawy wymiaru i wysokość emerytury w-cy od 1 stycznia 2022r. oraz nie dają również podstaw do kwestionowania jej wysokości. Wydaje się jednak, że w świetle wprowadzonych zmian wyliczenia świadczenia wnioskodawcy dokonane przez ZUS będą bieżąco weryfikowane.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Od stycznia 2022r., zmienił się sposób ustalania zaliczki na podatek oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne i od wysokości świadczenia wypłacanego przez ZUS zależy, czy osoba uprawniona otrzyma je w kwocie niższej, czy wyższej niż w 2021r. (podstawa prawna: ustawa z 29 października 2021r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2021.2105). Do najważniejszych zmian podatkowych w 2022r. należy podwyższenie: rocznej kwoty wolnej od podatku do 30000zł., rocznej kwoty zmniejszenia podatku do 5100zł., a w konsekwencji miesięcznej kwoty z 43,76zł. na 425zł., pierwszego progu podatkowego z 85528zł. do 120000zł. (stawka podatku wynosi 17% od dochodów do 120000zł., a 32% od dochodów ponad 120000zł.).

Podwyższenie w 2022r. miesięcznej kwoty zmniejszającej podatek do 425zł. z 43,76zł. obowiązującej w 2021r. ma bezpośredni wpływ na: ograniczenie zaliczki do kwoty 0zł. dla miesięcznego dochodu opodatkowanego poniżej 2500zł., obniżenie zaliczki w 2022r. niezależnie od kwoty dochodu miesięcznego.

W 2021 roku składka na ubezpieczenie zdrowotne była odliczana od zaliczki na podatek w kwocie stanowiącej 7,75% świadczenia oskładkowanego, a składka wyższa od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych za poszczególne miesiące była obniżana do wysokości tej zaliczki.

Od 2022 roku składka zdrowotna: nie pomniejsza kwoty faktycznej zaliczki za dany miesiąc, nie odlicza się składki na ubezpieczenie zdrowotne od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, w kwocie stanowiącej 7,75% podstawy wymiaru, co oznacza, że kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne nie wpływa już na wysokość zaliczki i podatku dochodowego od osób fizycznych, obliczanego od dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 roku i w wysokości 9% podstawy wymiaru będzie pomniejszane świadczenie wypłacane przez ZUS.

Ponieważ sprawy potrącanych zaliczek na podatek w 2022r. dokonywane są rozwiązaniami systemowymi oraz bieżącymi korektami, na ten czas nie można określić poprawności stosowanych przez ZUS rozwiązań. Ponadto twierdzi się, że część potrąceń może być wyrównywane w następnych miesiącach lub na koniec okresu rozliczeniowego (brakuje w tej chwili jasnych przepisów wykonawczych dotyczących w/w zmian). Zmieniające się przepisy oraz publikacje dotyczące zmian w Polskim Ładzie, jak i brak konkretnych ostatecznych rozstrzygnięć sądowych w tych sprawach, nie pozwalają zweryfikować poprawności systemowych postępowań ZUS, określonych w decyzji z 8.02.2022r. dotyczących przeliczenia podstawy wymiaru i wysokość emerytury w-cy od 1 stycznia 2022r. oraz nie dają również podstaw do kwestionowania jej wysokości. Wydaje się jednak, że w świetle wprowadzonych zmian wyliczenia świadczenia wnioskodawcy dokonane przez ZUS będą bieżąco weryfikowane.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴§1 k.p.c., orzeczono jak w sentencji.