Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 stycznia 2013r.

Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Renata Żywicka

Protokolant: sekr.sądowy Jolanta Fiedorowicz

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2012r. w Elblągu

na rozprawie sprawy

z odwołania K. D.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

z dnia 07/08/2012 r. znak: 520000/2012/1736966/SER

o wysokość emerytury

oddala odwołanie.

(...)

UZASADNIENIE

Wnioskodawca K. D. wniósł odwołanie od decyzji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. z dnia 07 sierpnia 2012r., którą to decyzją pozwany odmówił skarżącemu prawa do przeliczenia emerytury i doliczenia do stażu pracy ubezpieczonego okresu praktycznej nauki zawodu w okresie od 01.09.1950r. do 27.06.1952r. . W uzasadnieniu wskazał ,że odbywał dwuletnią praktyczną naukę zawodu przy szkole zawodowej , a po ukończeniu nauki został zatrudniony w Zakładach (...). K. Ś. w E. .

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o oddalenie odwołania ,powołując się na art.6 ust.2 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS ( Dz. U. Nr 153 , poz. 1227. 2009r. ze zm) . W uzasadnieniu pozwany wskazał ,że w aktach osobowych wnioskodawcy brak dokumentu świadczącego o zawarciu umowy o pracę za ten okres .

Sąd Okręgowy ustalił i zważył , co następuje :

Decyzją z dnia 12 grudnia 1990r. organ rentowy przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury od 01 listopada 1990r. . Do ustalenia wysokości emerytury uwzględniono wnioskodawcy 38 lat okresów składkowych .

Do wniosku o emeryturę skarżący dołączył między innymi zaświadczenie wystawione przez Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe (...)w E. , poświadczające ,że wnioskodawca odbywał praktyczną naukę zawodu w Zakładach (...). K. Ś. w E. w okresie od 01 września 1950r. do 27 czerwca 1952r. .Zakład wskazał ,że w aktach osobowych brak jest dokumentów świadczących o zawarciu umowy o pracę za ten okres, a powyższe zaświadczenie wydano na podstawie oryginału świadectwa (...) Szkoły Zawodowej w E. .

Skarżący złożył również do akt emerytalnych kserokopię świadectwa ukończenia (...) Szkoły Zawodowej w E. z dnia 27 czerwca 1952r. ,poświadczające zdanie egzaminu z praktycznej nauki zawodu w Zakładach (...). Ś. w E. w zawodzie ślusarz narzędziowy .

/ dowód : decyzja o przyznaniu emerytury k.12-15 a.r. , zaskarżona decyzja k. 234 a.r. ,zaświadczenie k. 16 ar. , kserokopia świadectwa szkolnego k. 18-19 a.r. /

W dniu 16 lutego 2012r. skarżący wniósł o doliczenie do stażu pracy okresu praktycznej nauki zawodu w (...) w trakcie uczęszczania do (...) Szkoły Zawodowej w E. w latach 1950-1952. Do wniosku załączył kserokopie dwóch świadectw szkolnych z lat 1950- 1952.

Decyzją z dnia 09 marca 2011r. pozwany odmówił wnioskodawcy prawa do przeliczenia świadczenia , podnosząc ,że przedłożone świadectwa szkolne nie mogą stanowić dowodu na okoliczność zawarcia umowy o praktyczną naukę zawodu z zakładem pracy .

Wnioskodawca nie zgodził się z powyższą decyzją i wniósł odwołanie od decyzji , w którym żądał doliczenia do stażu pracy spornego okresu .

Postanowieniem z dnia 13 maja 2011r. w sprawie IV U 410/11 , Sąd Okręgowy w Elblągu umorzył postępowanie wobec cofnięcia odwołania przez skarżącego .

/ dowód: postanowienie k. 10 akt IV U410/11 tut. Sądu /

W dniu 09 lipca 2012r. ubezpieczony ponownie wniósł o doliczenie mu do stażu okresu praktycznej nauki zawodu w okresie od 01.09.1950r. do 27.06.1952r. załączając do wniosku zeznania dwóch świadków – F. K. i H. N. , którzy według oświadczeń mieli z nim uczęszczać do jednej klasy w (...) Szkole Zawodowej przy ul. (...) wykonywać praktykę w Zakładach (...) w E. w latach 1950-1952.

/ dowód : wniosek k. 222 a.r , zeznania świadków k. 228-230 a.r. /

Decyzją z dnia 07 sierpnia 2012r. pozwany odmówił doliczenia do stażu pracy spornego okresu argumentując ,że co prawda umowy zawierane przez zakłady pracy z młodocianymi pracownikami rodziły skutki ubezpieczenia społecznego , jednak (...) Zakłady (...) zaczęły zawierać umowy o pracę z uczniami dopiero od (...) .

/ dowód : zaskarżona decyzja k.234 ar. /

Zdaniem Sądu Okręgowego odwołanie wnioskodawcy nie zasługiwało na uwzględnienie , choć pozwany wskazał błędną podstawę prawną wydania decyzji w odpowiedzi na odwołanie .

Odnosząc się do dochodzonego przez wnioskodawcę roszczenia tj. okresu praktycznej nauki zawodu 01.09.1950r. do 27.06.1952r. , wskazać należy ,że zgodnie z treścią art. 6 ust.1 cyt. wyżej ustawy o emeryturach i rentach z FUS :

Okresami składkowymi są następujące okresy:

1)ubezpieczenia;

2)opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w wysokości określonej w przepisach o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych, w przepisach wymienionych w art. 195 pkt 1-4 i 8, w przepisach o adwokaturze, w przepisach o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz w przepisach o pomocy społecznej;

3)zaliczone do okresów ubezpieczenia społecznego duchownych:

a)okresy pozostawania duchownymi przed dniem 1 lipca 1989 r., pod warunkiem opłacania składek na ubezpieczenie społeczne za cały okres podlegania temu ubezpieczeniu,

b)okresy przebywania duchownych na misjach oraz okresy prowadzenia przez duchownych działalności duszpasterskiej wśród Polonii, przypadające po dniu 14 listopada 1991 r., do dnia wejścia w życie ustawy;

4)czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub okresy jej równorzędne albo okresy zastępczych form tej służby;

5)działalności kombatanckiej, działalności równorzędnej z tą działalnością, a także okresy zaliczane do okresów tej działalności oraz okresy podlegania represjom wojennym i okresu powojennego, określone w przepisach o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego;

6)pełnionej w Polsce służby:

a)w Policji (Milicji Obywatelskiej),

b)w Urzędzie Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu (w organach bezpieczeństwa publicznego),

c)w Straży Granicznej,

d)w Służbie Więziennej,

e)w Państwowej Straży Pożarnej,

f)w Służbie Celnej,

g)w Biurze Ochrony Rządu;

7)pobierania zasiłku macierzyńskiego;

8)osadzenia w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski na mocy skazania albo bez wyroku po dniu 31 grudnia 1956 r. za działalność polityczną;

9)zatrudnienia za granicą osób, które w tym czasie nie były obywatelami polskimi, jeżeli osoby te powróciły do kraju po dniu 22 lipca 1944 r. i zostały uznane za repatriantów;

10)świadczenia pracy po 1956 r. na rzecz organizacji politycznych i związków zawodowych, nielegalnych w rozumieniu przepisów obowiązujących do kwietnia 1989 r.

2. Za okresy składkowe uważa się również przypadające przed dniem 15 listopada 1991 r. następujące okresy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne:

1)zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia:

a)na obszarze Państwa Polskiego - w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, jeżeli w tych okresach pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy albo rentę chorobową, ….

3)zatrudnienia młodocianych na obszarze Państwa Polskiego na warunkach określonych w przepisach obowiązujących przed dniem 1 stycznia 1975 r.;

Zatrudnienie młodocianych po 8 maja 1945 r. a przed 1 stycznia 1975 r. regulowały m.inn. przepisy Dekretu z dnia 2 sierpnia 1951 r. o pracy i szkoleniu zawodowym młodocianych w zakładach pracy (Dz. U. Nr 41, poz. 311 ze zm.) oraz wydanego z upoważnienia tego Dekretu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 1952 r. (Dz. U. Nr 21, poz. 135).

W świetle art. 9 powyższego dekretu :

,, Do dnia 31 sierpnia 1952 r. pozostają w mocy dotychczasowe przepisy w odniesieniu do młodocianych pracowników, którzy w dniu wejścia w życie dekretu niniejszego są uczniami II klasy zasadniczej szkoły zawodowej lub III klasy państwowej szkoły przemysłowej bądź III klasy średniej szkoły zawodowej” .

Co za tym idzie , ponieważ wnioskodawca ukończył naukę w szkole zawodowej w dniu 27 czerwca 1952r. wbrew twierdzeniom pozwanego przepisy powyższego dekretu nie miały zastosowania do skarżącego lecz przepisy dotychczasowe .

Stosownie do art. 10 w/w dekretu :

W zakresie, unormowanym niniejszym dekretem, tracą moc obowiązującą:

1)przepisy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 czerwca 1927 r. o prawie przemysłowym (Dz. U. R. P. Nr 53, poz. 468 wraz z późniejszymi zmianami) oraz

2) przepisy ustawy z dnia 2 lipca 1924 r. w przedmiocie pracy młodocianych i kobiet (Dz. U. R. P. Nr 65, poz. 636 wraz z późniejszymi zmianami) z zastrzeżeniem wynikającym z art. 9 niniejszego dekretu.

Ustawa z dnia 2 lipca 1924 r. w przedmiocie pracy młodocianych i kobiet była zmieniona m.inn. ustawą z dnia 07 listopada 1931r. w sprawie zmian i uzupełnień niektórych postanowień ustawy z 02 lipca 1924r. w przedmiocie pracy młodocianych i kobiet ( Dz. U. R.P 101, poz.773), która weszła w życie w dniu 25 listopada 1931r. .

O ile ustawa z 02 lipca 1924r. nie wprowadzała obowiązku zawierania umowy między pracodawcą a młodocianym / osobą między 15 a 18 rokiem życia – art. 2 ustawy z 02 lipca 1924r. / , to ustawa z 07 listopada 1931r. po art. 7 dodała w ustawie z 02 lipca 1924r. art. 7-a i 7-b

W świetle art. 7-a :

-Bezpłatne zatrudnienie młodocianego jest wzbronione . Wzbronione jest również przyjmowanie przez pracodawcę wynagrodzenia za naukę młodocianego .

- Wysokość wynagrodzenia młodocianego winna być określona dokładnie w umowie i ujawniona w wykazie prowadzonym w myśl art. 11 ustawy z 02 lipca 1924r. / wykaz zatrudnianych młodocianych / . Przy czym umowa o pracę zawarta wbrew postanowieniom przepisu art. 7a ulegała rozwiązaniu z winy pracodawcy .

Nie ulega więc wątpliwości ,że ówczesne przepisy wymagały zawarcia umowy o pracę między pracodawcą a młodocianym w formie pisemnej ze wskazaniem wysokości wynagrodzenia i obowiązkiem wypłaty przez pracodawcę wynagrodzenia za pracę młodocianemu .

Z wyjaśnień wnioskodawcy , jak też zeznań świadków nie wynika czy i w ogóle łączyła wnioskodawcę umowa o pracę oraz czy była ona zawierana przez młodocianego z pracodawcą czy też przez szkołę z pracodawcą .

Wnioskodawca słuchany informacyjnie wyjaśnił ,że nie pamięta z uwagi na upływ czasu ,czy on sam podpisywał umowę o pracę czy też podpisywała go szkoła . Początkowo wykonywał pracę w warsztacie szkolnym / wstępny instruktarz / , a następnie pracował przez 3 dni w tygodniu w (...) przez 8 godzin dziennie , a przez 3 dni uczęszczał do szkoły .

Świadkowie F. K. i H. N. , którzy uczęszczali z wnioskodawcą do tej samej klasy ,również nie byli w stanie potwierdzić czy łączyła ich jakakolwiek umowa o pracę z zakładem (...).

Świadek F. K. zeznał ,że dano mu do podpisania jakieś pismo ,, że są pracownikami młodocianymi w zakładzie ” i je podpisał . Zeznał przy tym ,że przez pierwszy rok praktyka odbywała się w warsztatach szkolnych , a wynagrodzenie wypłacano im w szkole i nie były to duże pieniądze , ale wystarczały na swoje wydatki . Po roku pracował na wydziale turbinowym w ,, Z. „ i otrzymywał wynagrodzenie z zakładu . Pracował chyba po 8 godzin dziennie od 6.00 do 14.00 . W tym okresie nie stykał się już z wnioskodawcą , gdyż w zakładzie było dużo wydziałów . Praca odbywała się w godz. od 6.00 do 14.00 .

Świadek H. N. zeznał ,że początkowo praktykę odbywał w warsztatach zakładowych , a później skierowano go do pracy w zakładzie (...) . Świadek nie pamiętał czy w tym czasie otrzymał umowę o pracę. Praca w zakładzie odbywała się w godz. od 6.00do 14.00 jak każdego pracownika .Pamiętał natomiast ,że po ukończeniu szkoły otrzymał umowę o pracę wraz z nakazem pracy.

/ wyjaśnienia wnioskodawcy k.15a.s. , zeznania świadków k. 16/

Sąd dał wiarę powyższym zeznaniom świadków albowiem były one logiczne i w zakresie podstawowych wiadomości przekazanych przez świadków zgodne . Świadkowie co prawda nie pamiętali szczegółów odbywania praktyki szkolnej w latach 1950-1952 , co nie może dziwić z uwagi na bardzo duży upływ czasu.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 i ust 2 pkt 3 ww. ustawy podlegają uwzględnieniu okresy zatrudnienia młodocianych na obszarze Państwa Polskiego na warunkach określonych w przepisach obowiązujących przed dniem 1 stycznia 1975 r. . Okresy nauki zawodu mogą być zaliczone do okresów składkowych w rozumieniu w/w ustawy o emeryturach i rentach z FUS .Warunkiem zaliczenia okresów zatrudnienia młodocianego do okresów składkowych było jednak w świetle w/w przepisów - zawarcie umowy o pracę między zakładem pracy a młodocianym, a podpisania takiej umowy wnioskodawca nie wykazał.

Biorąc powyższe pod uwagę , na zasadzie art. 477 ¹⁴ par 1 kpc Sąd orzekł jak w pkt I wyroku .