Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 7 lipca 2022 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Anna Pogorzelska

po rozpoznaniu w dniu 7 lipca 2022 roku w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa grupowego wytoczonego przez Powiatowego Rzecznika Konsumentów w Powiecie (...)

przeciwko (...) Spółce akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę

w przedmiocie ustalenia składu grupy

postanowił :

odmówić statusu członka grupy w stosunku do następujących osób: A. S. (1), T. R., S. J., M. N., L. N., H. J., K. P., M. M., A. S. (2), M. F., R. W., J. W., E. C., A. S. (3), K. F., G. N. – S., W. D., G. Ż., F. K., K. W..

UZASADNIENIE

postanowienia z 07 lipca 2022 r.

Powiatowy Rzecznik Konsumentów w Powiecie (...), jako reprezentant grupy, wystąpił z pozwem w postępowaniu grupowym, skierowany przeciwko pozwanemu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W., w którym wniósł :

‒

o zasądzenie od pozwanego zwrotu kwot równych wartości korzyści majątkowych uzyskanych przez pozwanego bez podstawy prawnej kosztem członków grupy, w wykonaniu nieważnych czynności prawnych - nieważnych oświadczeń złożonych przez członków grupy pozwanemu o chęci skorzystania z zastrzeżenia na ich rzecz ochrony ubezpieczeniowej oraz nieważnych umów ubezpieczenia grupowego na życie i dożycie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym,

a w przypadku nieuwzględnienia:

‒

o zasądzenie zwrotu kwot pobranych przez pozwanego od członków grupy bez podstawy prawnej, w oparciu o niedozwolone postanowienia umów ubezpieczenia grupowego na życie i dożycie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, przewidujące, że w razie rezygnacji przez członka grupy z ubezpieczenia, pozwany wypłaci na jego rzecz jedynie tzw. wartość wykupu, tj. część środków zgromadzonych na jego rachunku oraz o

‒

zasądzenie zwrotu kwot pobranych przez pozwanego od członków grupy bez podstawy prawnej jako opłata administracyjna, w oparciu o niedozwolone postanowienia umów ubezpieczenia grupowego na życie i dożycie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym

‒

zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu. (pozew – k. 2 i nast.)

W odpowiedzi na pozew, pozwany (...) S.A. w W. wniósł o odrzucenie pozwu z uwagi na niedopuszczalność rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym, a w przypadku prawomocnego rozstrzygnięcia o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym wniósł o oddalenie powództwa w całości. (odpowiedź na pozew – k. 5114 i nast.).

W dniu 28 kwietnia 2020 r. Sąd Okręgowy wydał postanowienie w przedmiocie ustalenia składu grupy, w którym w punkcie 1. ustalił skład grupy w podziale na podgrupy, do których zaliczył poszczególne osoby, a w punkcie 2. odmówił statusu członka grupy pozostałym zgłoszonym osobom.

Na skutek zażalenia obu stron postępowania Sąd Apelacyjny w Warszawie postanowieniem z 23 marca 2021 r. w punkcie III zmienił częściowo ww. postanowienie Sądu Okręgowego, a w punkcie 4 uchylił zaskarżone postanowienie częściowo tj. w punkcie 1. w stosunku do A. S. (1), T. R., S. J., M. N., L. N., W. S., H. J., K. P., M. M., A. S. (2), M. F., R. W., J. W., E. C., A. S. (3), K. F., G. N. – S. i W. D., a w punkcie 2. w stosunku do G. Ż., F. K. i K. W. i sprawę w tym zakresie przekazał Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Analizując zarzuty strony pozwanej Sąd Apelacyjny, w odniesieniu do L. N., wskazał, że Sąd Okręgowy powinien zbadać i wziąć pod uwagę okoliczność związaną z faktem zawarcia przez L. N. ugody i pozyskania dodatkowych wpłat, czego dotychczas nie dokonał. Co do ustalenia statusu członków grupy w osobach: A. S. (1), T. R., S. J., M. N., W. S., H. J., K. P., M. M., A. S. (2), M. F., R. W., J. W., E. C., A. S. (3), K. F., G. N. – S. i W. D., Sąd Apelacyjny wskazał, że Sąd pierwszej instancji nie rozpoznał istoty sprawy wobec niedokonania wszechstronnej analizy dokumentów związanych z otrzymaniem dodatkowych wpłat w związku z decyzją Prezesa UOKiK. Natomiast odnosząc się do zarzutów stron powodowej Sąd Apelacyjny uznał zasadność stanowiska powoda, ale jednocześnie wskazał, iż Sąd Okręgowy nie rozpoznał istoty sprawy w co do G. Ż., F. K. i K. W. w związku z nieuwzględnieniem zarzutu pozwanego co do dokonania dodatkowych wpłat na rzecz tych osób (postanowienie SA k. 15282-15283).

Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Zgodnie z przepisem art. 15 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym z dnia 17 grudnia 2009 r. pozwany może, w wyznaczonym przez sąd terminie nie krótszym niż miesiąc, podnieść zarzuty co do członkostwa określonych osób w grupie lub podgrupach.

Realizując swoje uprawnienie pozwany wskazał, że status członka grupy nie przysługuje: A. S. (4), E. Z., T. R., G. Ż., K. W., S. J., M. N., H. J., K. P., M. M., A. S. (5), M. F., J. W., R. W., E. C., A. S. (3), G. S., K. F., F. K. i W. D. z powodu otrzymania przez nich dodatkowych wypłat w związku z Decyzją Prezesa UOKiK z dnia 30 grudnia 2015 r. lub w związku z Porozumieniem między Prezesem UOKiK a (...) (...) S.A. z dnia 20 grudnia 2016 r. Natomiast co do L. N. pozwany wskazał na zawarcie przez niego ugody z pozwanym, co również wyklucza możliwość przyznania ww. statusu członka grupy.

Analizując zarzuty przedstawione przez pozwanego należy pamiętać, że badanie przynależności do grupy to nic innego jak przykładanie indywidualnych roszczeń członków grupy do wzorca roszczenia określonego w postanowieniu o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym. Oznacza to zatem stosowanie przesłanek dopuszczalności postępowania grupowego w wymiarze indywidualnym, do każdego z roszczeń z osobna. W doktrynie podkreśla się, że podstawą zarzutów zmierzających do wykazania, że dana osoba nie spełnia kryteriów przynależności do grupy, może być: zarzut braku oparcia roszczenia danego członka grupy na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej co roszczenia objęte postanowieniem o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym (np. w związku z tym, że stan faktyczny leżący u podstaw roszczenia danej osoby zawiera elementy specyficzne, niewystępujące w przypadku innych członków grupy, mogące wpływać na ocenę prawną jego roszczeń); zarzut, iż roszczenie danego członka grupy jest roszczeniem innego rodzaju niż roszczenia objęte postanowieniem o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym; zarzut, iż wysokość roszczenia pieniężnego danego członka grupy nie jest ujednolicona z wysokością roszczeń innych członków grupy lub podgrupy; zarzut, iż ujednolicenie roszczenia danego członka grupy lub podgrupy nie jest uzasadnione wspólnymi okolicznościami; czy też zarzut, iż roszczenie danego członka grupy, w przeciwieństwie do roszczeń innych członków grupy, nie mieści się w zakresie przedmiotowym ustawy. Uznaje się ponadto, że podstawą zarzutów może być niedopełnienie wymogów formalnych niezbędnych dla przystąpienia do grupy (zob. Tomasz Jaworski, Patrick Radzimierski: Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. Komentarz, Warszawa 2010).

Zaznaczenia wymaga, że na tym etapie postępowania pozwany powinien podnosić tylko te zagadnienia procesowe, które są istotne z punktu widzenia decyzji Sądu w wyżej wymienionych kwestiach. Natomiast, zarówno podczas pierwszej, jak i drugiej fazy postępowania grupowego pozwany nie powinien podnosić zarzutów, które miałyby wykazać brak zasadności roszczeń dochodzonych na rzecz członków grupy. Na obecnym etapie okoliczności te pozostają poza przedmiotem zainteresowania Sądu i będą rozpoznawane dopiero podczas trzeciego etapu tj. merytorycznej fazy postępowania grupowego.

Po szczegółowym zbadaniu zarzutów pozwanego Sąd Okręgowy podzielił jego stanowisko o braku podstaw do przyznania statusu członka grupy w niniejszym postępowaniu grupowym dla: A. S. (1), T. R., S. J., M. N., H. J., K. P., M. M., A. S. (2), M. F., R. W., J. W., E. C., A. S. (3), K. F., G. N. – S., W. D., K. W., G. Ż. i F. K. .

W dniu 30 grudnia 2015 r. Prezes UOKiK wydał decyzję nr (...), w której zobowiązał (...) S.A. do dokonania określonych zmian w trwających stosunkach ubezpieczenia. Określono w niej minimalne stawki procentowe Wartości rachunku udziałów służące do ustalania Wartości wykupu w poszczególnych latach ubezpieczenia. Następstwem tej decyzji było zawarcie 20 grudnia 2016 r. Porozumienia pomiędzy Prezesem UOKiK, a (...) S.A. W którym w § 1 ustalono odpowiednio minimalne stawki procentowe wartości rachunku udziałów tj. odpowiednio: 1 rok – 75%, 2 rok – 76%, 3 rok – 79%, 4 rok – 82%, 5 rok – 85%, 6 rok – 88%, 7 rok – 91%, 8 rok – 93%, 9 rok – 95%, 10 rok – 97%, 11 rok i następne – 100% (decyzja Prezesa UOKiK nr (...) k. 14562-14645, Porozumienie k. 14651-14654).

Następnie Sąd ustalił że:

- dla A. S. (1) objętego ubezpieczeniem od 07 grudnia 2012 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 29 października 2018 r. tj. w 7 roku ubezpieczenia. Wobec tego Wartość wykupu zgodnie z warunkami ubezpieczenia powinna wynosić 60%. Tymczasem na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymał on wartość wykupu na poziomie 91%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 5.028,71 zł, a wartość wykupu 4.536,05 zł. (certyfikat k. 13291, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13292, rozliczenie wartości wykupu k. 13294).

- dla T. R. objętego ubezpieczeniem od 06 kwietnia 2012 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 15 maja 2019 r. tj. w 8 roku ubezpieczenia. Wobec tego Wartość wykupu zgodnie z warunkami ubezpieczenia powinna wynosić 70%. Tymczasem na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymał on wartość wykupu na poziomie 93%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 9.922,40 zł, a wartość wykupu 9.201,18 zł. (certyfikat k. 13323, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13324, rozliczenie wartości wykupu k. 13328).

- dla S. J. objętego ubezpieczeniem od 07 września 2011 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 25 lipca 2019 r. tj. w 8 roku ubezpieczenia. Wobec tego Wartość wykupu zgodnie z warunkami ubezpieczenia powinna wynosić 70%. Tymczasem na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymał on wartość wykupu na poziomie 93%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 8.774,46 zł, a wartość wykupu 8.160,25 zł. (certyfikat k. 13412, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13413, rozliczenie wartości wykupu k. 13417).

- dla M. N. objętego ubezpieczeniem od 07 grudnia 2011 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 31 maja 2019 r. tj. w 8 roku ubezpieczenia. Wobec tego Wartość wykupu zgodnie z warunkami ubezpieczenia powinna wynosić 70%. Tymczasem na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymał on wartość wykupu na poziomie 93%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 21.215,73 zł, a wartość wykupu 19.678,13 zł. (certyfikat k. 13464, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13465, rozliczenie wartości wykupu k. 13468).

- dla H. J. objętej ubezpieczeniem od 07 września 2011 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 25 lipca 2019 r. tj. w 8 roku ubezpieczenia. Wobec tego Wartość wykupu zgodnie z warunkami ubezpieczenia powinna wynosić 70%. Tymczasem na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymała ona wartość wykupu na poziomie 93%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 8.774,46 zł, a wartość wykupu 8.160,25 zł. (certyfikat k. 13509, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13510, rozliczenie wartości wykupu k. 13514).

- dla K. P. objętej ubezpieczeniem od 07 września 2012 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 10 lutego 2017 r. tj. w 5 roku ubezpieczenia. Wobec tego Wartość wykupu zgodnie z warunkami ubezpieczenia powinna wynosić 50%. Tymczasem na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymała ona wartość wykupu na poziomie 85%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 17.174,49 zł, a wartość wykupu 14.598,32 zł. (certyfikat k. 13535, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13536, rozliczenie wartości wykupu k. 13538).

- dla M. M. objętego ubezpieczeniem od 07 lutego 2012 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 24 marca 2017 r. tj. w 6 roku ubezpieczenia. Wobec tego Wartość wykupu zgodnie z warunkami ubezpieczenia powinna wynosić 50%. Tymczasem na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymał on wartość wykupu na poziomie 88%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 43.998,72 zł, a wartość wykupu 38.718,87 zł. (certyfikat k. 13588, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13589, rozliczenie wartości wykupu k. 13468).

- dla A. S. (2) objętej ubezpieczeniem od 07 września 2011 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 25 lipca 2019 r. tj. w 8 roku ubezpieczenia. Wobec tego Wartość wykupu zgodnie z warunkami ubezpieczenia powinna wynosić 70%. Tymczasem na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymała ona wartość wykupu na poziomie 93%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 35.097,82 zł, a wartość wykupu 32.640,97 zł. (certyfikat k. 13631, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13632, rozliczenie wartości wykupu k. 13635).

- dla M. F. objętego ubezpieczeniem od 08 listopada 2011 r. (nr rachunku udziałów (...)) ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 27 lipca 2019 r. tj. w 8 roku ubezpieczenia. Wobec tego na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymał on wartość wykupu na poziomie 93%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 47.791,50 zł, a wartość wykupu 44.446,09 zł. (certyfikat k. 13661, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13662, rozliczenie wartości wykupu k. 13666). A także objętego ubezpieczeniem od 08 listopada 2011 r. (nr rachunku udziałów (...)) ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 27 lipca 2019 r. tj. w 8 roku ubezpieczenia. Wobec tego na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymał on wartość wykupu na poziomie 93%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 47.791,50 zł, a wartość wykupu 44.446,09 zł. (certyfikat k. 13672, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13673, rozliczenie wartości wykupu k. 13676).

- dla R. W. objętego ubezpieczeniem od 09 stycznia 2012 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 12 stycznia 2017 r. tj. w 6 roku ubezpieczenia. Wobec tego Wartość wykupu zgodnie z warunkami ubezpieczenia powinna wynosić 50%. Tymczasem na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymał on wartość wykupu na poziomie 88%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 7.985,06 zł, a wartość wykupu 7.026,85 zł. (certyfikat k. 13740, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13741, rozliczenie wartości wykupu k. 13743).

- dla J. W. objętego ubezpieczeniem od 07 grudnia 2012 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 12 stycznia 2017 r. tj. w 6 roku ubezpieczenia. Wobec tego na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymał on wartość wykupu na poziomie 88%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 8.122,99 zł, a wartość wykupu 7.148,23 zł. (certyfikat k. 13751, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13752, rozliczenie wartości wykupu k. 13754).

- dla E. C. objętej ubezpieczeniem od 08 czerwca 2012 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 14 maja 2018 r. tj. w 6 roku ubezpieczenia. Wobec tego Wartość wykupu zgodnie z warunkami ubezpieczenia powinna wynosić 50%. Tymczasem na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymała ona wartość wykupu na poziomie 88%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 14.395,94 zł, a wartość wykupu 12.628,38zł. (certyfikat k. 13762, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13763,, rozliczenie wartości wykupu k. 13765).

- dla A. S. (3) objętej ubezpieczeniem od 09 stycznia 2012 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 13 marca 2017 r. tj. w 6 roku ubezpieczenia. Wobec tego Wartość wykupu zgodnie z warunkami ubezpieczenia powinna wynosić 50%. Tymczasem na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymała ona wartość wykupu na poziomie 88%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 18.018,16 zł, a wartość wykupu 15.855,98 zł. (certyfikat k. 13818, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13820,, rozliczenie wartości wykupu k. 13822).

- dla K. F. objętej ubezpieczeniem od 08 listopada 2011 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 27 lipca 2019 r. tj. w 8 roku ubezpieczenia. Wobec tego na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK otrzymała ona wartość wykupu na poziomie 93%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 47.791,50 zł, a wartość wykupu 44.446,09 zł. (certyfikat k. 13856, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13857, rozliczenie wartości wykupu k. 13861).

dla G. N. – S. objętej ubezpieczeniem od 07 grudnia 2012 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 17stycznia 2018 r. tj. w 6 roku ubezpieczenia. Wobec tego Wartość wykupu zgodnie z warunkami ubezpieczenia powinna wynosić 60%. Tymczasem na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymała ona wartość wykupu na poziomie 88%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 44.200,12 zł, a wartość wykupu 39.805,92 zł. (certyfikat k. 13888, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13889, rozliczenie wartości wykupu k. 13891).

- dla W. D. objętego ubezpieczeniem od 07 lutego 2013 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 30 lipca 2018 r. tj. w 6 roku ubezpieczenia. Wobec tego Wartość wykupu zgodnie z warunkami ubezpieczenia powinna wynosić 60%. Tymczasem na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymał on wartość wykupu na poziomie 88%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 45.745,27 zł, a wartość wykupu 35.229,08 zł. (certyfikat k. 13954, rozliczenie wartości wykupu k. 13956).

- dla F. K. objętego ubezpieczeniem od 08 listopada 2012 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 19 marca 2019 r. tj. w 7 roku ubezpieczenia. Wobec tego Wartość wykupu zgodnie z warunkami ubezpieczenia powinna wynosić 70%. Tymczasem na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymał on wartość wykupu na poziomie 91%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 73.935,66 zł, a wartość wykupu 67.281,45 zł. (certyfikat k. 13963, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13971, rozliczenie wartości wykupu k. 13975).

- dla G. Ż. objętego ubezpieczeniem od 11 stycznia 2012 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 10 lutego 2017 r. tj. w 6 roku ubezpieczenia. Wobec tego Wartość wykupu zgodnie z warunkami ubezpieczenia powinna wynosić 50%. Tymczasem na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymał on wartość wykupu na poziomie 88%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 12.839,55 zł, a wartość wykupu 11.298,80 zł. (certyfikat k. 13362, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13324, rozliczenie wartości wykupu k. 13371).

- dla K. W. objętej ubezpieczeniem od 08 kwietnia 2013 r. ochrona ubezpieczeniowa zakończyła się na skutek wniosku o dokonanie wypłaty Wartości wykupu z dnia 28 czerwca 2019 r. tj. w 7 roku ubezpieczenia. Wobec tego Wartość wykupu zgodnie z warunkami ubezpieczenia powinna wynosić 70%. Tymczasem na skutek ww. Decyzji Prezesa UOKiK/ww. Porozumienia otrzymała ona wartość wykupu na poziomie 91%. Wartość rachunku udziałów wyniosła 18.096,93 zł, a wartość wykupu 16.468,21 zł. (certyfikat k. 13384, wniosek o dokonanie wypłaty k. 13391, rozliczenie wartości wykupu k. 13395).

Jak zostało już wyżej podkreślone, na obecnym etapie Sąd bada jedynie czy sytuacja faktyczna członków grupy jest taka sama. Nie ulega wątpliwości, że wskutek decyzji Prezesa UOKiK i zawartego porozumienia sytuacja osób, które zostały nimi objęte jest inna niż osób, których akty te nie dotyczyły. Ww. osoby otrzymały wypłatę wartości wykupu w wysokości istotnie innej (wyższej) niż ta, którą przewidywały warunki ubezpieczenia stanowiące przedmiot badania w niniejszym postępowaniu. Okoliczność ta w sposób istotny modyfikuje podstawę faktyczną roszczenia dochodzonego w ramach postepowania grupowego. Nie sposób zatem uznać, że roszczenia tych osób są oparte na tej samej podstawie co roszczenia pozostałych członków grupy, podczas gdy zgodnie z art. 1 ust. 1. u.p.g. tylko występowanie wspólnej podstawy faktycznej umożliwia rozpoznanie roszczeń członków grupy w jednym postępowaniu.

Jest to tym bardziej istotne, iż powód upatruje przyczyn abuzywności właśnie w wysokości wartości wykupu. W razie przedterminowej rezygnacji z ubezpieczenia stawki procentowe służące do ustalenia tej wysokości – określone w warunkach ubezpieczenia objętych kontrolą niniejszego postępowania – mają duże znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy i są istotną okolicznością faktyczną. Stawki te stanowią zatem jedno z kryteriów oceny, czy wszyscy członkowie grupy oparli swoje roszczenia na podobnej podstawie faktycznej. W ocenie Sądu zmiana wysokości świadczenia wypłacanego w razie przedterminowego wykupu powoduje, że ocenie nie podlegają już nieobowiązujące warunki ubezpieczenia, ale nowe warunki ustalone przez ubezpieczyciela z Prezesem UOKiK. Wartość wykupu nie jest w takim wypadku ustalana na podstawie warunków ubezpieczenia, które zostały zakwestionowane przez stronę powodową, ale na podstawie postanowień ww. Decyzji i Porozumienia, które korzystają z domniemania braku nieuczciwego charakteru. W tym przypadku nie ma wątpliwości, że osoby, które otrzymały przy wykupie dodatkowe wypłaty wynikające z podwyższenia stawki procentowej w związku z zawartym porozumieniem pozwanego z Prezesem UOKiK, utraciły kwalifikacje do uczestnictwa w postępowaniu grupowym.

Należy w tym miejscu przywołać także stanowisko Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 20 marca 2019 r., zgodnie z którym wprowadzenie zmian w warunkach ubezpieczenia w wykonaniu porozumienia z Prezesem Urzędu lub decyzji zobowiązującej oznacza wykluczenie z postępowania grupowego tych członków grupy, których dotyczą wprowadzone zmiany (postanowienie SA z 20 marca 2019 r, I ACz 34/19).

Sam powód w piśmie z 16 kwietnia 2020 r. (k. 14880-14911) przyznał, że ww. osoby otrzymały dodatkowe wpłaty na skutek wspomnianej decyzji Prezesa UOKiK lub wskutek zawarcia Porozumienia z Prezesem UOKiK. Wskazał też, że wpłaty te zostały uwzględnione przy ujednolicaniu wysokości roszczeń dochodzonych w niniejszym postępowaniu. Wbrew stanowisku strony powodowej, zdaniem Sądu, okoliczność ta powoduje utratę kwalifikacji ww. osób do uczestnictwa w postępowaniu grupowym. Dla ustalenia statusu członka grupy bez znaczenia pozostaje tu fakt, że zarówno decyzja jak i porozumienie zawierają zastrzeżenie, iż nie wyłączają one możliwości dochodzenia przez konsumenta roszczeń. Sąd zauważa, że powód również przyznał, że wypłata dodatkowych wpłat ma wpływ na wysokość dochodzonego roszczenia.

Reasumując, stan faktyczny leżący u podstaw roszczenia ww. osób, które zostały objęte Decyzją i Porozumieniem z Prezesem UOKiK, zawiera takie elementy specyficzne, niewystępujące u innych członków grupy, które skutkują odmową przyznania im statusu członka grupy.

W ocenie Sądu również zarzuty pozwanego dotyczące członka grupy L. N. są zasadne. W dniu 9 września 2015 r. L. N. otrzymał od pozwanego tytułem wykupu środków kwotę 2.363,82 zł. Ponadto, na skutek skierowania do ubezpieczyciela wezwania do zapłaty, (...) S.A. nie uznał roszczeń L. N., ale niezależnie od tego stanowiska wypłacono mu dopłatę do wartości wykupu równej 100% Wartości Rachunku Udziałów na dzień zakończenia ochrony ubezpieczeniowej tj. kwotę 5.693,60 zł (pismo (...) S.A. z 18.10.2018 r. k. 13445-13446, rozliczenie wykupu całkowitego k. 13449). L. N. potwierdził fakt otrzymania tych dodatkowych środków na rozprawie w dniu 07 grudnia 2021 r. (protokół rozprawy k. 15.425-15426). Tym samym okoliczność ta została w sposób dostateczny wykazana przez pozwanego.

Należy podkreślić, że ustawodawca nie wymaga wykazania zawarcia ugody, aneksu, czy też innego konkretnego formalnego zdarzenia zmieniającego relacje pomiędzy stronami do uznania, iż dana podstawa faktyczna dotycząca członka grupy jest odmienna od tej dla pozostałych członków grupy. Istotnym jest tylko rozróżnienie okoliczności faktycznych. Oświadczenie pozwanego o dokonaniu dodatkowej wypłaty zawarte w ww. piśmie nie jest co prawda ugodą sensu stricto, ale niewątpliwie zachowanie pozwanego miało charakter ugodowy, gdyż poczynił on ustępstwo ze swojej mając na celu „utrzymanie dobrych relacji z Klientem”. Zdaniem Sądu z całą pewnością okoliczność, w której L. N. otrzymał częściową rekompensatę swojego roszczenia poprzez dodatkową wpłatę środków jest elementem specyficznym niewystępującym w przypadku innych członków grupy. Różnicuje to sytuację faktyczną, a tym samym także prawną L. N. na tyle, że uniemożliwia rozpoznawanie zgłoszonych przez niego roszczeń w niniejszym postępowaniu grupowym.

Sąd w treści postanowienia nie uwzględnił członka grupy W. S., co do którego również Sąd Apelacyjny przekazał sprawę do ponownego rozpoznania, gdyż z informacji podanych przez powoda na rozprawie w dniu 25 stycznia 2022 r. wynika, że osoba ta zmarła 13 sierpnia 2020 r. Okoliczność ta została później potwierdzona poprzez odpis skrócony aktu zgonu W. S. (k. 15769).

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji postanowienia.