Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 marca 2022 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 marca 2022 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa K. W.

przeciwko (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1.  pozbawia wykonalności w całości wobec powódki K. W. tytuł wykonawczy – nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym wydany przez Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny w dniu 13 lutego 2012 roku
w sprawie o sygnaturze akt VI Nc-e 1818052/11 zaopatrzony w klauzulę wykonalności nadaną postanowieniem Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia
2 lipca 2015 roku sygnatura akt I Co 1704/15;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 7.417 (siedem tysięcy czterysta siedemnaście 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Tadeusz Trojanowski

Sygn. akt I C 1081/21

UZASADNIENIE

Powódka K. W. wniosła o pozbawienie w całości w stosunku do swojej osoby tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie (tzw. e - sądu) z dnia 13 lutego 2012 roku sygn. akt VI Nc – e 181052/11 wydanego na rzecz pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. oraz obciążenie pozwanej kosztami postępowania. W uzasadnieniu wskazała, iż ww. orzeczenie zostało wydane z udziałem poprzedników prawnych stron postępowania (A. N. – dłużnik główny, J. N. - poręczyciel, (...) w G. – wierzyciel pierwotny). J. N. po wydaniu orzeczenia oraz wszczęciu postepowania egzekucyjnego zmarła w związku z czym postępowanie egzekucyjne zostało zawieszone o czym wiedział poprzednik prawny pozwanego. Mimo to złożył on wniosek o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko zmarłej osobie w związku z czym postępowanie klauzulowe toczyło się z udziałem osoby nieżyjącej i jako takie jest nieważne. Również nieważna jest umowa cesji wierzytelności na rzecz (...) Sp. z o.o. w stosunku do nieżyjącego dłużnika solidarnego. Powódka jest spadkobiercą II rzędu po J. N.; względem niej dług jest wymagalny z chwilą prawomocności postanowienia spadkowego wydanego w postępowaniu z jej udziałem .

Pozwana w odpowiedzi uznała roszczenie w całości wnosząc jednocześnie o przyznanie na swoją rzecz kosztów procesu na zasadzie art. 101 kpc.

Sąd ustalił:

W dniu 13 lutego 2012 roku e – sąd w sprawie VI Nc – e 1818052/11 wydał nakaz zapłaty na mocy którego nakazał pozwanym J. N. oraz A. N. zapłatę na rzecz (...) im. (...) w G. kwotę 92462,01 zł wraz z odsetkami oraz kosztami procesu. Ww należności zasądzono z tytułu umowy pożyczki zaciągniętej z (...) przez A. N. jako dłużnika głównego oraz J. N. jako poręczyciela (umowa pożyczki k. 18 - 24). Postanowieniem e- sądu z 29 marca 2012 roku ww. nakazowi zapłaty nadano klauzulę wykonalności. (nakaz zapłaty i postanowienie k. 14 - 15).

W dniu 24 sierpnia 2014 roku J. N. zmarła. Postanowieniem z dnia 24 września 2014 roku postępowanie egzekucyjne zawieszono z uwagi na śmierć J. N.. Postanowieniem SR Ruda Śląska z 2 lipca 2015 roku (sygn. akt I Co 1704/15) ww. nakazowi nadano klauzulę wykonalności na rzecz pozwanej w niniejszej sprawie (postanowienie k. 30). Postanowieniem SR w Rudzie Śląskiej z dnia 13 listopada 2018 roku (sygn. akt I Ns 707/18) stwierdzono nabycie spadku po J. N. w ten sposób, iż nabył go na podstawie ustawy jej mąż A. N. oraz siostra – powódka. Postanowienie to jest prawomocne z dniem 5 grudnia 2018 roku (postanowienie SR Ruda Śląska k. 16). Postanowieniem komornika M. D. z 17 czerwca 2021 roku postępowanie na wniosek pozwanej podjęto z udziałem powódki; tego samego dnia powódkę wezwano do złożenia wykazu majątku (postanowienie o podjęciu postępowania egzekucyjnego k. 13; wezwanie k. 25).

W dniach 19 lipca 2021 roku 29 lipca 2021 roku, 2 sierpnia 2021 roku doszło do zajęcia wierzytelności powódki z rachunku bankowego, z jej świadczeń emerytalno – rentowych (zajęcia k. 10 - 12).

Sąd zważył:

Powództwo podlegało uwzględnieniu. Zgodnie z art. 840 par. 1 i 2 kpc dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:

1) przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;

2) po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne, a także na zarzucie potrącenia.

Pozwany uznał roszczenie. Sąd badając uznanie stwierdził, iż nie jest ono sprzeczne z prawem ani z zasadami współżycia społecznego ani nie zmierza do obejścia prawa. Egzekucja wobec powódki była prowadzona na podstawie tytułu wykonawczego stanowiącego tytuł egzekucyjny – odpis nakazu zapłaty wraz z klauzulą wykonalności oraz postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności na rzecz pozwanej (...) sp. z o.o. jako nowego wierzyciela. Sąd podziela argumentację strony powodowej o nieważności umowy cesji wierzytelności w części dotyczącej wierzytelności wobec J. N. jako poręczycielki jako dotyczącej wierzytelności wobec osoby zmarłej oraz nieważności postępowania klauzulowego przed Sądem Rejonowym w Rudzie

Śląskiej z uwagi na to, iż było ono prowadzone z udziałem osoby zmarłej, nie posiadającej zdolności sądowej, nie mogącej być uczestniczką postępowania klauzulowego. Zmarła J. N. była poręczycielem wyżej opisanej umowy pożyczki; ponosiła ona odpowiedzialność niezależnie od odpowiedzialności dłużnika głównego. Jej śmierć skutkuje wygaśnięciem zobowiązania z tytułu poręczenia. Powódka jako dłużnik wstępujący w prawa spadkodawcy ma prawo podnosić wobec nabywcy wierzytelności zarzuty które przysługiwały jej w stosunku do zbywcy wierzytelności. Winna mieć zatem prawo do podniesienia zarzutu nieistnienia umowy cesji wierzytelności jako nieważnej. W ocenie Sądu nieważność takiej umowy jest zdarzeniem powodującym niemożliwość egzekucji zobowiązania wobec powódki. Powstało ono po powstaniu tytułu egzekucyjnego tj. po dniu 13 lutego 2012 roku a zatem spełniona została przesłanka pozbawienia wykonalności tytułu egzekucyjnego w rozumieniu art. 840 par. 1 pkt 2 kpc; nakazywało to uwzględnienie powództwa niezależnie od stanowiska pozwanej.

Sąd nie znalazł podstaw do zastosowania art. 101 kpc i ostatecznie zasądził od pozwanej na rzecz powódki koszty procesu zgodnie z ogólną zasadą odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 kpc). W ocenie Sądu należy podzielić argumentację strony powodowej z jednego z pism złożonych w toku procesu w myśl której należyte zabezpieczenie interesów powódki możliwe było do osiągnięcia jedynie w drodze wyroku prawomocnego. Jakiekolwiek porozumienie (ugoda) – czy to pozasądowe, czy sądowe nie stworzy pewności, że pozwany w przyszłości – jako dysponent tytułu wykonawczego – nie zainicjuje postępowania egzekucyjnego wobec powódki w przyszłości. Zatem zachodził powód do wytoczenia powództwa; uznanie powództwa przy pierwszej czynności procesowej nie mogło spowodować zwrotu kosztów procesu na rzecz strony pozwanej. Na zasądzone koszty procesu składa się opłata od pozwu 2000 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa procesowego 17 zł; koszty zastępstwa procesowego zgodnie z par. 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku 5400 zł.

.