Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 kwietnia 2023 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2023 roku w Gliwicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa G. M.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda G. M. kwotę 15.000 (piętnaście tysięcy) złotych;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  odstępuje od obciążania powoda kosztami zastępstwa procesowego.

SSO Wojciech Hajduk

IC 306/18 UZASADNIENIE

Powód G. M. w ostatecznie ukształtowanym żądaniu przeciwko (...) oraz (...)w W. domagał się zasądzenia kwoty 200.000zł tytułem zadośćuczynienia oraz 30.000zł tytułem odszkodowania (pismo z 4.03.2018r. k-39). Uzasadnił, że w dniu 12.12.2014r. uległ wypadkowi, na przejściu dla pieszych został potrącony samochód osobowy niesprawny technicznie, którego kierowca naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Doznał stłuczenia łokcia i uderzenia głowy, skomplikowanego wieloodłamowego dostawowego złamania bliższej nasady i przynasady piszczeli lewej. Był poddany dwóm operacjom. Ma problemy z poruszaniem się. Stał sią ciężarem dla rodziny. Kalectwo spowodowało niemożność osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego, co doprowadziło do braku jego rentowności. Mimo posiadania zarejestrowanej firmy specjalizującej sią w wymianie gospodarczej z krajami wschodu, nie tylko towarowej, ale również turystycznej, zawiesił działalność, stąd też straty, które można szacować na dziesiątki tysięcy złotych W postępowaniu karnym przyznano mu kwotę 2.000zł zadośćuczynienia.

Pozwane (...) w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa wskazując na brak legitymacji biernej bowiem w dniu 26.10.2016r. na mocy art. 218 i 219 ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej zbyła swój portfel ubezpieczeń na rzecz (...) SA w W..

Pozwana (...) SA w W. wniosła o oddalenie powództwa wskazując, że nie kwestionuje odpowiedzialności za skutki wypadku, w którym uczestniczył powód. Wypłacono mu 17.000zł zadośćuczynienia oraz 2.814zł odszkodowania tytułem zwrotu kosztów opieki co w całości wyczerpuje jego roszczenia.

Należy wskazać, że w pozwie powód zapozwał jedynie (...) SA. Odpowiedź na pozew została złożona wspólnie (...) SA w (...) (k- 90-95,) jeszcze przed jej wezwaniem do udziału w sprawie, co miało miejsce postanowieniem z dnia 12.10.2018r (k-147). (...) SA podtrzymał stanowisko wyrażone w odpowiedzi na pozew w oświadczeniu na rozprawie 12.10.2018r. (k-143)

Postanowieniem z dnia 27.10.2021 umorzono postepowanie wobec (...) (k-486)

USTALENIA FAKTYCZNE

W dniu 12.12.2014r. powód uległ wypadkowi drogowemu w Z. na skrzyżowaniu ul (...), został potrącony przez samochód prowadzony przez I. S.. Doznał urazu głowy, złamania bliższej nasady kości piszczelowej lewej oraz uraz stawu łokciowego. Został zaopatrzony w Szpitalu Miejskim w Z., gdzie następnie został hospitalizowany. W dniu 17.12.2014r. przeszedł operację otwartej repozycji i zespolenia kłykcia bocznego piszczeli lewej ze stabilizacją płytką. Został poddany rehabilitacji, w dniu 16.05 2016 usunięto materiał zespalający. Doznane urazy spowodowały 8% uszczerbek na zdrowiu. U powoda cały czas utrzymuje się zespół bólowy w obrębie stawu kolanowego, rokowanie na przyszłość jest niepewne, niewykluczone będzie przeprowadzenie alloplastyki stawu kolanowego. Obecnie ma problemy z poruszaniem się po schodach [opinia biegłego ortopedy A. K. k-375-380; ustne wyjaśnienia do opinii k-543], zeznania powoda k- 339-340]. Powód jest właścicielem gospodarstwa rolnego w W. o pow. 3,28ha w tym około 2ha gruntów ornych pozostała część to łąki. Od 1993r ma zarejestrowaną działalność gospodarczą przy czym od 2007r. nie prowadzi jej i nie uzyskuje dochodów z tego tytułu. Co najmniej od 2009r. ma problemy finansowe, od tego czasu gospodarstwo rolne nie jest przez niego prowadzone, łąki stoją odłogiem. Powód nie posiada maszyn rolniczych. Z gruntów ornych powoda korzystał właściciel sąsiedniego gospodarstwa (...) w ten sposób, że wykaszał pole, obsiewał je owsem i żytem i zbierał plony, nie nawoził gleby. W zamian za opiekę nad gospodarstwem zbierał część plonów, część pozostawiał powodowi w jego zabudowaniach gospodarczych. Od 2009r. powód w ogóle nie użytkuje gospodarstwa. M. S. dalej uprawiał jego pole na własne potrzeby. Trwało to jeszcze jakiś czas po wypadku. Obecnie gospodarstwo w ogóle nie jest użytkowane i pozostaje zaniedbane. Od 1.04.2017r. powód otrzymuje emeryturę wypłacaną przez ZUS, początkowo 2.054,16zł brutto, a od 03.2018r. 2.115,37zł brutto. Od 23.05.2018r. otrzymuje również emeryturę z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w wysokości 976,76zł. [akt własności ziemi k-32; zaświadczenie Urzędu Skarbowego z 8.11.2018r. o braku dochodów z działalności gospodarczej powoda k-227; zeznania podatkowe powoda k- 228-259; zaświadczenie ZUS z 1.03.2018r. k-42, akta ZUS dołączone do akt sprawy – Nr (...) o wydanie orzeczenia przez orzecznika ZUS, Nr (...), Nr (...); Decyzja Prezesa KRUS o przyznaniu emerytury rolniczej z 23.05.2018 k- 186; zeznania świadka M. S. k- 338-339 i powoda k-339-340]. Postepowanie karne wobec sprawczyni wypadku warunkowo umorzono wyrokiem Sądu Rejonowego w Zabrzu z dnia 23.06.2016r. sygn. VIIK 508/15. Pozwana (...)przyznała powodowi 17.000zł zadośćuczynienia oraz 2.814zł tytułem opieki. W postepowaniu karnym przyznano powodowi kwotę 2000zł nawiązki

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o powołane dokumenty, opinie biegłego chirurga ortopedę oraz częściowo w oparciu o zeznania świadka i powoda.

Biegły ortopeda A. K. stwierdził zakres doznanych obrażeń, konsekwencje wypadku obecne i na przyszłość. Okoliczności te nie były kwestionowane przez strony. Powód w piśmie z dnia 30.07.2019r . zakwestionował jedynie uszczerbek na zdrowiu (k-390). W ustnych wyjaśnieniach do opinii biegły wskazał, że uszczerbek na zdrowiu powoda jest wynikiem odniesionych obrażeń, powód przeszedł operację otwartej repozycji, której wynikiem jest ograniczona ruchomość stawu kolanowego, zaniki mięśni i zespół bólowy. Ograniczenie ruchomości dotyczy zgięcia kończyny w zakresie kąta 100 ^o powodując. Dalsze zgięcie powodowało dolegliwości bólowe., rokowania są niepomyślne, zachodzą zmiany zwyrodnieniowe. Uzasadnia to przyjęcie 8% uszczerbku na zdrowiu [wyjaśnienia biegłego k-543]. Sąd w całości podzielił ustalenia biegłego jako rzetelne i jasno przedstawiające przyczynę zakres i skutki wypadku, któremu uległ powód. Przeprowadzono również dowód z opinii biegłego okulisty M. J. (k-505-506). Biegła ustaliła, że pogorszenie wzroku powoda nie miało związku przyczynowego z wypadkiem. Opinia nie została zakwestionowana. Sąd w pełni podzielił jej ustalenia. Powód cofnął wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego neurologa (k-340)

Powód reprezentowany przez fachowego pełnomocnika nie wykazał w jakiej wysokości dochody przynosiło gospodarstwo rolne. Nie przedłożył na tę okoliczność żadnych dokumentów, nie złożył wniosku o opinię biegłego, która pozwoliłaby na ustalenie dochodów i ewentualnych strat. Zeznania podatkowe powoda od 2010- do 2017r. wskazują, że nie uzyskiwał takich dochodów (zeznania podatkowe k-228 -259). Zeznania świadka M. S. oraz powoda nie pozwalają na ustalenie czy w okresie przed wypadkiem gospodarstwo przynosiło dochody i jaką szkodę poniósł powód z tytułu ich nieuzyskiwania. Zeznania są częściowo sprzeczne. Powód twierdził, że gospodarstwo pozostawało nieużytkowane już od 2009r., świadek zeznawał, że użytkował je w zamian za część zbiorów jeszcze po wypadku powoda, przy czym nie potrafił określić jakie zbiory uzyskiwał, jaką ich część oddawał powodowi, wskazywał, że zależało to od pogody. Według świadka okresie przed wypadkiem powód nawet miał mu płacić mu za utrzymywanie gospodarstwa, według twierdzeń powoda od 2009r. miał kłopoty finansowe, co przeczy by od tego czasu dawał środki finansowe świadkowi za utrzymywanie gospodarstwa rolnego i jest spójne z twierdzeniem powoda, że od 2009 nie użytkuje gospodarstwa. Bez opinii biegłego nie można określić czy i w jakim zakresie powód ponosił straty, które mogłyby być podstawą odszkodowania. Z twierdzeń powoda wynika, że co najmniej od 2009r. nie uzyskiwał dochodów z gospodarstwa. Żądanie odszkodowania w zakresie utraconych dochodów należy więc uznać za niewykazane. Odnosząc się do działalności gospodarczej powoda, to z dokumentów przedłożonych przez Urząd Skarbowy (k- 227) wynika, że nie prowadził jej od 2007r., brak podstaw więc do domagania się odszkodowania z tytułu nieuzyskanych przychodów.

ROZWAŻANIA PRAWNE

Odpowiedzialność pozwanego za skutki wypadku, któremu uległ powód pozostaje poza sporem. Zgodnie z art. 445§1kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Przyznanie oraz wysokość zadośćuczynienia zależy od całokształtu okoliczności i od uznania Sądu, zależy więc od wszystkich okoliczności mających wpływ na rozmiar doznanej krzywdy, w tym stopnia oraz czasu trwania cierpień fizycznych i psychicznych, trwałości uszczerbku na zdrowiu, wieku, a także prognozy na przyszłość. Pojęcie "sumy odpowiedniej" ma charakter nieokreślony, jednak w judykaturze wskazane są kryteria, którymi należy kierować się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Przede wszystkim ma mieć charakter kompensacyjny wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość, nie może prowadzić do podważenia kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia. Odniesione przez powoda obrażenia spowodowały łącznie 8% trwałego uszczerbku na zdrowiu związanego z dysfunkcją stawu kolanowego w związku ze złamaniem piszczeli.

Całokształt okoliczności sprawy, a w szczególności:

-doznany trwały uszczerbek na zdrowiu;

-dotkliwy zakres obrażeń;

-długotrwałość leczenia [skomplikowana operacja, usuwanie materiału zespalającego]

-utrzymujące się doznania bólowe;

-dyskomfort psychiczny związany ze złym samopoczuciem, czasowym ograniczeniem ruchomości oraz niepewne rokowania na przyszłość uzasadniają przyznanie zadośćuczynienia pieniężnego w łącznej kwocie 32.000zł. Zadośćuczynienie ma charakter kompensacyjny i nie może być ani symboliczne ani nadmierne. Powyższa kwota jest adekwatna do okoliczności sprawy i odpowiada aktualnym warunkom i stopie życiowej społeczeństwa. Uwzględnia rozmiar cierpień ich intensywność, nieodwracalny i trwały charakter. Powodowi wypłacono w toku postępowania likwidacyjnego kwotę 17.000zł zadośćuczynienia. Tym samym należna kwota wynosi 15.000zł. Nie domagał się zasądzenia odsetek.

Żądanie odszkodowania za straty w prowadzeniu gospodarstwa rolnego nie zostało wykazane. W zakresie strat w działalności gospodarczej jest bezzasadne. Powód od 2007r. nie prowadzi i nie uzyskuje dochodów z tego tytułu.

W świetle powyższego na zasadzie art. 15zzs ² ustawy z 2.03.2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych zamknięto rozprawę na posiedzeniu niejawnym i na mocy art 445§1kc w zw. z art.436§2kc oraz w zw. z art. 805§1kc w pkt 1 wyroku zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę 15.000zł zadośćuczynienia, w pkt 2 pozostałą część powództwa oddalono jako bezzasadną, w pkt 3 odstąpiono od obciążania powoda kosztami zastępstwa procesowego.