Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IIIRC 56/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lipca 2023 r.

Sąd Rejonowy w Szczytnie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący sędzia Anna Podubińska

Protokolant p.o. sekr. sądowy Monika Mierzejek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 lipca 2023 r. w Szczytnie sprawy

z powództwa małoletnich E. S. i R. S. (1) reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową N. S.

przeciwko R. S. (2)

o podwyższenie alimentów

oraz z powództwa R. S. (2)

przeciwko małoletnim E. S. i R. S. (1) reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową N. S.

o obniżenie alimentów

I.  podwyższa alimenty od pozwanego R. S. (2) na rzecz małoletnich powodów E. S. z kwoty po 450 złotych miesięcznie zasądzonej w wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 7 kwietnia 2022 roku w sprawie VI C 1657/21 do kwoty po 800 /osiemset/ złotych miesięcznie i na rzecz R. S. (1) z kwoty po 450 złotych miesięcznie zasądzonej w wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 7 kwietnia 2022 roku w sprawie VI C 1657/21 do kwoty po 650 /sześćset pięćdziesiąt/ złotych miesięcznie, tj. łącznie do kwoty po 1450 /jeden tysiąc czterysta pięćdziesiąt/ złotych miesięcznie, płatne z góry do dnia 10 każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, do rąk przedstawicielki ustawowej małoletnich powodów N. S., poczynając od dnia 1 czerwca 2023 roku,

II.  w pozostałej części powództwo o podwyższenie alimentów oddala,

III.  oddala powództwo wzajemne o obniżenie alimentów,

IV.  zwalnia pozwanego od kosztów sądowych za I instancję,

V.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

Przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów E. S. i R. S. (1) N. S. wniosła o podwyższenie od pozwanego R. S. (2) alimentów z kwoty po 450 zł na każde z nich do kwot: na rzecz córki po 650 złotych miesięcznie i 900 złotych miesięcznie na rzecz syna.

W uzasadnieniu podniosła, iż po wydaniu wyroku nastąpiła zmiana potrzeb małoletnich- chodzą odpowiednio do I klasy szkoły średniej i szkoły podstawowej, możliwości finansowych ojca- zamieszkał w większym mieście, a także zmiana kosztów utrzymania wynikająca z inflacji.

Pozwany poza płaceniem alimentów nie partycypuje wydatkach.

Pozwany R. S. (2) wniósł o oddalenie powództwa, a jednocześnie złożył powództwo wzajemne o obniżenie alimentów do kwoty po 400 złotych miesięcznie na każde z dzieci, podając, że nie jest w stanie łożyć na utrzymanie małoletnich nie tylko większych kwot, ale też alimentów w takiej wysokości, jak obecnie.

Stwierdził, że od chwili ustalenia alimentów upłynął zaledwie rok, a okoliczności powoływane obecnie przedstawicielka ustawowa małoletnich przywoływała także w sprawie o rozwód. Ponosi koszty utrzymania małoletnich w okresie pobytu dzieci u niego, pokrywa koszty telefonu po 20 złotych miesięcznie na każde z nich, a także przekazuje kieszonkowe na syna i prezenty dla córki. Wskazał, że dochody ma niższe prawie połowę od matki małoletnich. Ponosi koszty samodzielnego mieszkania, samochodu, wykupił karnety na basen dla dzieci, wobec czego nie jest w stanie ponosi nawet dotychczasowych alimentów.

Przedstawicielka ustawowa w imieniu małoletniej powódki, pozwanej wzajemnej wniosła o oddalenie powództwa wzajemnego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Alimenty na rzecz małoletnich powodów E. S. i R. S. (1) zostały ustalone przed Sądem Okręgowym w Olsztynie w wyroku z dnia 7 kwietnia 2022 r. w sprawie VIC 1657/21 na kwotę po 450 zł. miesięcznie na każde z małoletnich, alimenty te zostały na tym poziomie ustalone zgodnie przez strony.

Strony w tym okresie mieszkały we wspólnym domu.

Wówczas matka powodów pracowała w (...) w S. i osiągała wynagrodzenie w kwocie blisko 5000zł netto miesięcznie. Spłacała pożyczkę w kasie zapomogowo-pożyczkowej w kwocie 500 zł miesięcznie.

Pozwany R. S. (2) był zatrudniony w (...) w S. jako pracownik magazynu i osiągał przeciętne wynagrodzenie 2900-3200 zł miesięcznie netto.

Małoletnia R. uczęszczała do przedszkola, korzystała z dodatkowych zajęć plastycznych oraz jazdy konnej, co do zasady była dzieckiem zdrowym, odbywała kontrolne i doraźne wizyty u lekarza rodzinnego.

Małoletni E. miał 15 lat, uczęszczał do szkoły podstawowej, dodatkowo chodził na prywatne lekcje języka angielskiego, lekcje gry na saksofonie, był w trakcie diagnozy w kierunku zespołu Aspergera i chodził na wizyty psychologa dziecięcego 2x w miesiącu, nosił okulary, odbywał wizytę kontrolną raz do roku, wymieniał oprawki do okularów, ponadto odbywał kontrolne wizyty u stomatologa raz w roku.

Pozwany pobierał świadczenie wychowawcze na dzieci 500+, dokonywał z niego opłaty za dom.

/ akta sprawy VIC 1657/21- zaświadczenia K 38, 78, wyrok K 89, protokół rozprawy K 82-86/.

Aktualnie małoletnia powódka ukończyła 8 lat, uczęszcza do 1 klasy Szkoły Podstawowej w S.. W związku ze szkołą matka małoletniej poniosła koszty zakupu początkowej wyprawki szkolnej, opłat za Komitet Rodzicielski w kwocie 150 zł rocznie, Radę Rodziców oraz regularnie odbywających się wycieczek szkolnych. Małoletnia nadal uczęszcza na zajęcia plastyczne oraz jazdę konną, której koszt wynosi jednorazowo 60 zł. Kontrolnie wymaga wizyt stomatologicznych i okulistycznych.

Małoletni E. chodzi obecnie do I klasy Liceum Ogólnokształcącego. Wiosną 2023 roku przeszedł diagnostykę w Fundacji (...) w W. pod kątem stwierdzenia zespołu Aspergera. Koszt diagnozy wyniósł 2000 zł, poniosła go matka małoletniego. Obecnie diagnoza została potwierdzona, małoletni W związku z tą diagnozą jest zgłoszony do zajęć z zakresu treningu umiejętności społecznych, zajęcia te rozpoczną się od nowego roku szkolnego, odbywają się co 2 tygodnie w O., koszt miesięczny to 300 zł. Ponadto małoletni, z uwagi na problemy z napięciem mięśniowym i integracją sensoryczną korzystał w bieżącym roku z siłowni oraz treningów personalnych, koszt wynosił 200 zł miesięcznie. E. jest też pod opieką rehabilitanta, korzysta z pomocy terapeuty w ramach NFZ, spotkania są online. Nie pobiera już dodatkowych zajęć z języka angielskiego, natomiast ma korepetycje z matematyki, których miesięczny koszty wynosi około 240 złotych. Obecnie matka występuje do Zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności o ustalenie stopnia niepełnosprawności. Jest już zapisany na wizyty o neurologopedy, koszt to 150 zł za wizytę oraz leczenia u psychiatry dziecięcego.

Matka małoletnich mieszka wraz dziećmi w dotychczasowym domu, który to w wyniku podziału majątku stał się jej wyłączną własnością. Nadal pracuje w dotychczasowym miejscu i obecnie jej wynagrodzenie wynosi ok. 6 tys złotych netto miesięcznie. Spłaca w pracy pożyczkę mieszkaniową w kwocie 600 zł miesięcznie. Ponosi koszt spłaty kredytu hipotecznego w wysokości 1162 złote miesięcznie, a nadto 1700 złotych miesięcznie z tytułu pożyczki w kwocie 96000 zł zaciągniętej od dalszej rodziny na 60 miesięcy. Część z tych zobowiązań została zaciągnięta celem jednorazowej spłaty pozwanego w kwocie 290000 złotych z tytułu podziału majątku, a część na ocieplenie domu. Pobiera świadczenie wychowawcze na małoletnich, przeznacza je na utrzymanie dzieci.

W związku z domem ponosi koszty następujących opłat- woda 317 złotych na dwa miesiące, energia 897 zł na 3 miesiące, gaz około 350 złotych na 2 miesiące, 75 złotych internet oraz 95 złotych miesięcznie podatku.

/ zeznania strony powodowej K 75-76, 139v, zaświadczenia o wynagrodzeniu K 5, potwierdzenia przelewów K 51-52, 54-55, 58-59, 118-129, faktury K 60, umowa pożyczki K 56, dokumentacja dotycząca małoletniego E. K 53, 131-138 /

Pozwany mieszka obecnie w O., w mieszkaniu zakupionym za środki uzyskane w wyniku podziału majątku. Ponosi koszty mieszkania w wysokości 433 złotych czynszu miesięcznie, energii w kwocie w ok 150 złotych miesięcznie, TV i internet 70 zł miesięcznie, telefon 21 złotych miesięcznie.

Ponadto doładowuje małoletnim telefony za kwotę około 50 złotych miesięcznie. Pozwany wykupił kartę Profit za 50 złotych miesięcznie i dokupuje wejścia na basen dla dzieci 2x 30 zł w miesiącu na dziecko. Jest to koszt 120 złotych miesięcznie. Przekazuje regularnie dla małoletniego E. drobne kwoty tytułem kieszonkowego, prezentów na różnego rodzaju święta i uroczystości, a R. kupuje drobne prezenty. Dzieci są u pozwanego dwa razy w miesiącu na weekend, pozostają wówczas na jego utrzymaniu, a ponadto pozwany stara się w ramach tych pobytów spędzić z nimi czas atrakcyjnie wychodząc co jakiś czas z dziećmi do KFC, papugarni, czy planetarium.

Pozwany pracuje w (...) spółka z o.o. jako magazynier i osiąga dochody miesięczne netto w kwotach od 3300 zł do 3800 zł netto, średnia za okres styczeń – marzec wyniosła 3600 zł. Nie ma żadnych zobowiązań kredytowych i pożyczek.

/ zeznania pozwanego K 157-15, zaświadczenie o wynagrodzeniu K 45, potwierdzenia przelewów i faktury K 41-44, 62-70).

Każda ze stron posiada samochód uzyskany po podziale majątku, a także ma na utrzymaniu zwierzęta.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 135 krio zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. W świetle art. 138 krio w razie zmiany stosunków można żądać zmiany wysokości dotychczasowych alimentów.

Alimenty ostatnio zostały ustalone rok temu, jednak w ocenie Sądu tak w zakresie możliwości pozwanego, możliwości finansowych matki małoletnich, a nadto w zakresie usprawiedliwionych potrzeb małoletnich powodów zaszły takie zmiany, które uzasadniają roszczenie o podwyższenie alimentów.

W przypadku obojga dzieci należy uwzględnić kwestie związane ze znaczną inflacją. W skali roku wynosi ona 15-20% i ma przełożenie na podstawowe koszty utrzymania związane z zakupem wyżywienia, odzieży, środków czystości i kosmetyków dla dzieci. Te koszty matka małoletnich w pozwie o rozwód wskazała na niskim poziomie, wydają się wręcz niedoszacowane, a zatem oczywistym jest, że nie uwzględniono w tych kwotach wzrostu cen, jaski w tym okresie miał miejsce.

Małoletnia powódka zaczęła chodzić do szkoły i wprawdzie matka nie ponosi opłat za przedszkole, to w to miejsce opłaca świadczenia stałe i okresowe związane ze szkołą. Poniosła także koszt wyprawki i doświadczenie życiowe wskazuje, ze koszt ten jest znacznie wyższy, szczególnie w pierwszym roku nauki niż pomoc w wysokości 300 zł ze strony państwa.

Znacznie większe zmiany nastąpiły, jeśli chodzi o małoletniego E.. Żadne koszty nie odpadły, małoletni przestał chodzić na język angielski, ale w to miejsce korzysta z korepetycji z matematyki. Natomiast wzrosły koszty związane ze szkołą, chłopiec zaczął uczęszczać do szkoły średniej, a co za tym idzie- nie jest już finansowany przez państwo zakup podręczników, matka małoletniego poniosła z tego tytułu koszt na rozpoczęcie roku szkolnego w kwocie 1200 zł i taki koszt – jak się wydaje – będzie konieczny do sfinansowania na każdy rok szkolny.

Znacząco wzrosły koszty medyczne i około medyczne niezbędne dla prawidłowego rozwoju małoletniego. W tym roku szkolnym matka chłopca ponosiła wydatki 200 zł miesięcznie na siłownię i trenera, obecnie deklaruje konieczność rezygnacji z uwagi na brak środków, przy czym zajęcia ta są potrzebne z uwagi na integracje sensoryczną i problemy z napięciem mięśniowym małoletniego. Wprawdzie już na etapie sprawy o rozwód małoletni był diagnozowany w kierunku zespołu Aspergera, ale to już po tym czasie przeprowadzono pełną diagnostykę, która potwierdziła podejrzenie. Diagnostyka była płatna, a z diagnozą wiąże się konieczność tak konkretnych odpłatnych wizyt lekarskich, jak i zajęć psychoterapeutycznych. Wprawdzie małoletni już wcześniej uczęszczał na spotkania z psychologiem, ale ich deklarowany koszt była to kwota 160 złotych miesięcznie, obecna jest dwukrotnie wyższa. Małoletni powód nadal pozostaje pod opieką stomatologa i okulisty, z kontrolnych wizyt u dentysty korzysta także R..

Ponadto, poza sytuacją samych dzieci zmianie uległa sytuacja rodziców.

Przede wszystkim sytuacja materialna matki powodów mimo wzrostu wynagrodzenia uległa zmianie na niekorzyść. Obecnie jest obciążona koniecznością samodzielnej spłaty kredytu hipotecznego ( 1160 zł ), a nadto pożyczki, z których sfinansowała spłatę pozwanego z tytułu podziału majątku ( 1600zł ), a także pożyczki zaciągniętej na ocieplenie budynku, w którym mieszka z dziećmi ( 600zł ). W konsekwencji zatem może ona przekazywać na małoletnich niższe kwoty, niż te, którymi mogła finansować ich utrzymanie w trakcie orzekania rozwodu i ustalania alimentów. Po uregulowaniu tych miesięcznych obciążeń pozostaje jej bowiem do dyspozycji kwota znacząco niższa, niż wynagrodzenie netto, osiągane aktualnie przez pozwanego.

Natomiast wynagrodzenie uzyskiwane przez pozwanego jest wyższe, niż dotychczas, wówczas deklarował on kwoty 2900-3200 miesięcznie, obecnie od 330-3800 zł miesięcznie. Nie ma żadnych zobowiązań finansowych. Jest on w stanie zatem ponosić koszty utrzymania małoletnich w wyższych kwotach, niż dotychczasowe, a uwzględniające ich wyższe koszty utrzymania.

Wniosek o podwyższenie alimentów na małoletniego E. do kwoty wskazanej w pozwie Sąd uznał za niezasadny. Mimo zwiększonych potrzeb, sąd uznał, że koszty utrzymania dziecka nie wzrosły i 100%, a nadto, kwoty żądane przez matkę małoletniego przekraczają możliwości finansowe pozwanego.

Trzeba tu podkreślić, że bezspornym jest, że pozwany także w inny sposób, poza przekazywanymi alimentami, uczestniczy w utrzymaniu obojga dzieci. Utrzymuje je w trakcie odbywanych kontaktów, które są regularne i częste, a także organizuje im drobne formy wyjść rozrywkowych, stale uczęszcza z dziećmi na basen. Z drugiej strony pozwany natomiast odmawia partycypacji w nadzwyczajnych wydatkach na kwestie zdrowotne związane z E..

Sąd analizując wysokość miesięcznych dochodów pozwanego, stałe miesięczne wydatki deklarowane przez niego na swoje utrzymanie, jak i dodatkowe na utrzymanie dzieci, uznał, że zasądzone kwoty mieszczą się w jego możliwościach zarobkowych i majątkowych.

Reasumując, Sąd uznał, że pozew o podwyższenie alimentów na R. jest zasadny co do kwoty, a na E. do kwoty wskazanej w pozwie jest wygórowany i ponad kwotę orzeczoną w wyroku powództwo oddalił, a jednocześnie Sąd uznał za niezasadne powództwo o obniżenie alimentów. Sąd uznał za uzasadnione podwyższenie alimentów od czerwca mając na uwadze, że część zwiększonych wydatków wprawdzie już została sfinansowana, ale część będzie poniesiona dopiero od nowego roku szkolnego

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 138 krio powództwo o podwyższenie alimentów w części uwzględniono, a w pozostałej części oraz powództwo o obniżenie alimentów oddalono.

O kosztach sądowych na mocy art. 102 u.k.s.c uznając, że przy uwzględnieniu dochodów pozwanego, obciążeń wynikających z zasądzonych alimentów oraz innych kosztów ponoszonych na małoletnich poniesienie kosztów sądowych naraziłoby go na z uszczerbek koniecznego dla siebie utrzymania.