Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 2 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Janusz Kasnowski

Sędziowie: SO Irena Dobosiewicz

SO Aurelia Pietrzak (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 2 września 2014 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym sprawy

z powództwa S. D.

przeciwko Skarbowi Państwa – Aresztowi Śledczemu w (...)

o zapłatę

na skutek skargi powoda S. D.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w toku sprawy prowadzonej przez Sąd Rejonowy w(...)sygn. akt I C 1701/13

postanawia :

o d d a l i ć s k a r g ę.

Na oryginale właściwe podpisy

Sygn. akt II S 50/14

UZASADNIENIE

W dniu 17 lipca 2014 roku do Sądu Okręgowego w Bydgoszczy wpłynęła skarga S. D. na przewlekłość postępowania w sprawie I C 1701/13, prowadzonej przez Sąd Rejonowy w (...). Skarżący domagał się nakazania temu Sądowi podjęcia działań zmierzających do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy oraz zasądzeniu na jego rzecz kwoty 20.000 złotych.

Skarżący wskazał, iż pozew został wniesiony dnia 9 sierpnia 2013 roku, po rozpoznaniu wniosku o zwolnienie od kosztów i ustanowienie pełnomocnika z urzędu, pierwszy termin rozprawy wyznaczony został na dzień 27 czerwca 2014 roku. Na powyższym terminie postępowanie się nie zakończyło, a kolejny termin rozprawy wyznaczony został na 30 września lub 9 października 2014 roku.

O złożeniu skargi powiadomiony został Skarb Państwa - Prezes Sądu Rejonowego w (...)który skorzystał z przysługującego prawa do udziału w postępowaniu skargowym wnosząc o uznanie skargi za niezasadną i jej oddalenie. Wskazał, iż skarga jest nieuzasadniona, albowiem w sprawie I C 1701/13 nie nastąpiło takie przekroczenie rozsądnego terminu rozpoznania sprawy, które zasługiwałoby na stwierdzenie przewlekłości postępowania, jak i w konsekwencji rekompensowania jej skarżącemu pieniężnie. Podejmowane w sprawie czynności, związane z koniecznością rozpoznania wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu, były prawidłowe, a upływ czasu związany z tymi czynnościami wynikał z konieczności dokonywania doręczeń. Po wyznaczeniu pełnomocnika z urzędu zachodziła konieczność złożenia pisma przygotowawczego oraz odpowiedzi na pozew. Po otrzymaniu pism niezwłocznie został wyznaczony termin rozprawy, na którym przeprowadzono część dowodów. Wobec konieczności prowadzenia dalszego postępowania dowodowego rozprawa została odroczona na pierwszy wolny termin.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 9 sierpnia 2013 roku do Sądu Rejonowego w(...)wpłynął pozew S. D.. Wraz z pozwem powód złożył wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Dowód: pozew k.2-5 wnioski k. 6, k 7akt Sądu Rejonowego w (...) I C 1701/13.

Zarządzeniem z dnia 8 listopada 2013 roku powód został wezwany do uzupełnienia braków wniosku i złożenia oświadczenia o stanie majątkowym w terminie tygodniowym pod rygorem zwrotu wniosku.

Dowód: zarządzenie k. 7 akt Sądu Rejonowego w (...) I C 1701/13.

W dniu 27 listopada 2013 roku do Sądu Rejonowego w (...) wpłynęło oświadczenie o stanie majątkowym powoda.

Dowód: oświadczenie k. 11-147 akt Sądu Rejonowego w (...)I C 1701/13.

Postanowieniem z dnia 13 stycznia 2014 roku Sąd Rejonowy w(...)zwolnił powoda od ponoszenia kosztów sądowych i przyznał powodowi pełnomocnika z urzędu, którego wyznaczy Dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w B.. Zarządzeniem odpis postanowienia przesłano do Okręgowej Rady Adwokackiej celem wyznaczenia pełnomocnika z urzędu, zakreślając Okręgowej Radzie Adwokackiej 14-stodniowy termin do poinformowania Sądu o wyznaczonym pełnomocniku z urzędu.

Dowód: postanowienie k. 15 akt Sądu Rejonowego w (...) I C 1701/13.

Pismem z dnia 18 lutego 2014 roku Okręgowa Rada Adwokacka poinformowała o wyznaczeniu dla powoda pełnomocnika z urzędu w osobie adwokat T. M.. W związku z otrzymaną informacją zarządzeniem z dnia 19 lutego 2014 roku zobowiązano pełnomocnika powoda do złożenia w terminie 14 dni pisma przygotowawczego i wskazania wszelkich twierdzeń i dowodów pod rygorem pominięcia. Ponadto zarządzono odpis pozwu doręczyć pozwanemu i zobowiązać do udzielenia odpowiedzi na pozew w terminie 14 dni, jak i wskazania wszelkich twierdzeń i dowodów pod rygorem pominięcia.

Dowód: pismo k. 20, zarządzenie k. 23 akt Sądu Rejonowego w(...)I C 1701/13.

Pismem z dnia 21 marca 2014 roku pełnomocnik powoda sprecyzowała pozew i sformułowała żądanie powoda. Pozwany złożył 4 kwietnia 2014 roku odpowiedź na pozew.

Dowód: pismo k. 29-32, odpowiedź na pozew k. 36-40 akt Sądu Rejonowego w (...) I C 1701/13.

Zarządzeniem z dnia 14 kwietnia 2014 roku wyznaczono termin rozprawy na dzień 11 czerwca 2014 roku, wezwano na termin świadków, powoda poprzez doprowadzenie, zarządzono przesłanie pełnomocnikom stron złożonych pism, jak i zażądano danych od pozwanego.

W dniu 25 kwietnia 2014 r. otrzymano informację od Dyrektora (...)w B. , że powód nie zostanie doprowadzony na termin 11 czerwca, albowiem od dnia 16 kwietnia 2014 roku, skazani odbywający karę pozbawienia wolność poza (...) będą doprowadzani na posiedzenie tylko w poniedziałki, czwartki i piątki.

W związku z otrzymana informacją zmieniono termin rozprawy na 27 czerwca 2014 roku.

Dowód: zarządzenie k. 50, pismo k. 51 akt Sądu Rejonowego w (...) I C 1701/13.

W dniu 27 czerwca 2014 roku odbyła się pierwsza rozprawa, na której przesłuchano zawnioskowanych świadków. Zgłoszone zostały kolejne wnioski dowodowe, co skutkowało odroczeniem rozprawy do dnia 30 września 2014 roku.

Dowód: protokół rozprawy k. 98-107

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Skarga jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy (...) w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki /Dz.U. z 2004r., nr 179, poz. 1843 ze zm./ strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne dla załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania).

Dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności w myśl art. 2 ust. 2, ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez Sąd, w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia, co do istoty lub czynności podjętych przez sąd (...) uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

Przyjmuje się i jest to pogląd ugruntowany w orzecznictwie, że o przewlekłości postępowania można mówić dopiero wówczas, gdy pomiędzy czynnościami procesowymi występują długie, nieuzasadnione przerwy albo też gdy pewne czynności nie są podejmowane w ogóle (vide: postanowienie Sądu Apelacyjnego z 28 grudnia 2012r., II S 25/12 czy postanowienie Sądu Najwyższego z 7 października 2010r., sygn. akt. WSP 13/10). Zatem przewlekłość postępowania zachodzi wtedy tylko, gdy zwłoka w czynnościach jest nadmierna, rażąca i nie znajduje uzasadnienia w obiektywnych okolicznościach sprawy. Przewlekłość postępowania jest pojęciem względnym, względność ta zaś oznacza, że w każdym przypadku odnoszone być musi do realiów konkretnej sprawy (zob. też M. Laskowski, Skarga na przewlekłość postępowania przygotowawczego (pierwsze refleksje), Przegląd Sądowy 2009).

Należy zatem w kontekście oceny zasadności skargi ocenić czas trwania całości postępowania, a nie terminowość podejmowania przez Sąd poszczególnych czynności.

Pozew w niniejszej sprawie wpłynął w dniu 9 sierpnia 2013 roku. Z uwagi jednak na zawarte w nim wnioski o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu zachodziła wpierw konieczność rozpoznania zgłoszonych wniosków. Zasada szybkości i sprawności postępowania nie może jednak kolidować z zasadą rzetelności i konieczności rozpatrywania wszelkich składanych w sprawie pism.

Analiza akt sprawy doprowadziła Sąd Okręgowy do wniosku, że nie zaistniała w niej przewlekłość postępowania. W ocenie Sądu Okręgowego z poczynionych w sprawie ustaleń wynika, że postępowanie w sprawie I C 1701/13 toczyło się bez zwłoki.

Nie ulega również wątpliwości, iż skuteczność wniesionego do Sądu pozwu, odpowiedzi na pozew, wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, uwarunkowana jest od tego czy pismo to spełnia wszystkie konieczne wymogi formalne uprawniające do nadania mu odpowiedniego biegu. W razie braków formalnych rzeczą Sądu jest wpierw wszcząć postępowanie mające na celu usunięcie braków formalnych, fiskalnych pisma, a dopiero w razie uzupełnienia braków we wskazanym terminie dalsza dekretacja pism i podejmowanie odpowiednich czynności na skutek wniesionego pisma.

I tak wniosek skarżącego o zwolnienie od kosztów sądowych zawierał braki w postaci niedołączenia oświadczenia o stanie majątkowym, co skutkowało wzywaniem go do uzupełnienia braku. W dalszej kolejności oczekiwano na informacje z Okręgowej Rady Adwokackiej w B. o pełnomocniku wyznaczonym dla powoda, jak i zachodziła konieczność złożenia pism procesowych przez pełnomocników przed wyznaczeniem pierwszego terminu rozprawy.

Następnie podejmowane były czynności zmierzające do rozstrzygnięcia sprawy w rozsądnym terminie, przy uwzględnieniu kolejności rozpoznawania spraw, co pozwoliło ostatecznie na wyznaczenie terminu rozprawy na dzień 11 czerwca 2014 roku. Termin ten okazał się jednak niemożliwy do zachowania, albowiem brak było możliwości doprowadzenia powoda. Dlatego też wyznaczono termin rozprawy na 27 czerwca 2014 roku. Ponadto Sądowi Okręgowemu wiadomym jest, że I Wydział Cywilny Sądu Rejonowego w (...) ma bardzo duży wpływ spraw, co niewątpliwie nie pozwalało na wyznaczenie wcześniejszego terminu rozprawy.

Niemożność zakończenia postępowania na pierwszym terminie wynikała natomiast z faktu zgłoszenia przez stronę powodową kolejnych wniosków dowodowych, w tym przesłuchania kolejnych świadków.

Tym samym wszelkie czynności podejmowane przez Sąd miały na celu zakończenie sprawy i były podejmowane terminowo. Istotne jest, że były też prawidłowe, a Sąd Okręgowy nie dostrzega bezczynności w pracy sądu.

W konsekwencji Sąd Okręgowy skargę jako bezzasadną na mocy art. 12 ust.1 przywołanej ustawy oddalił.

Na oryginale właściwe podpisy

Za zgodność z oryginałem