Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II C 814/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 września 2014 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie Wydział II Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Bogdan Wolski

Protokolant: Justyna Kowalik

po rozpoznaniu w dniu 18 września 2014 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa

J. S. (1)

przeciwko

Instytutowi (...) w W.

zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt II C 814/14

UZASADNIENIE

I.  Stanowiska stron.

1.1.  J. S. (1) wytoczył powództwo przeciwko Instytutowi (...) w W. o zapłatę kwoty
815.629 zł z ustawnymi odsetkami od dnia 17 października 2013 r. do dnia zapłaty.

1.2.  Uzasadniając żądanie powód wskazał, że (...) sp. z o.o. zawarła, jako Generalny Wykonawca, z pozwanym – inwestorem, umowę
na realizację robót budowlanych. Powód, jako Wykonawca, zawarł w dniu
25 kwietnia 2012 r. ze spółką (...), jako Zamawiającym, umowę
o podwykonawstwo robót budowlanych nr (...), zgodnie z którą
powód zobowiązał się wykonać instalacje elektroenergetyczne wewnętrzne
i zewnętrzne związane z Rozbudową i przebudową Kliniki (...)
i Intensywnej Terapii w Instytucie (...),
a (...) B. do zapłaty umówionego wynagrodzenia. Szczegółowy zakres robót zostały określony w harmonogramie rzeczowo – finansowym, dokumentacji projektowej instalacji wentylacji mechanicznej oraz ofercie wykonawcy. Pierwotny termin oddania całości przedmiotu umowy został ustalony na dzień 20 września 2012 r., jednak umowa był dwukrotnie zmieniana poprzez zawarcie stosownych aneksów w części dotyczącej zakresu prac oraz terminów realizacji przedmiotu umowy. Roszczenie
o zapłatę za wykonane prac objętych rzeczoną umową stanowi podstawę żądania pozwu. Powód, jako podwykonawca przy realizacji umowy zawartej między pozwanym a (...) B., został zgłoszony pozwanemu przez (...) B. w trybie art. 647 1 k.c. Zgłoszenie zostało dokonane w trakcie wykonywania przez powoda umowy. Pozwany nie kwestionuje, iż powód jest podwykonawcą (...) B.. Powód wykonał umowę w całości.
Po dokonaniu czynności odbioru przez pozwanego, powód sporządził jednostronny protokół odbioru i wystawił fakturę VAT. Powód zwrócił się do pozwanego o dokonanie zapłaty. Odpowiedzialność pozwanego wynika
z reżimu art. 647 1 k.c. Powód jest zaakceptowanym przez Inwestora – pozwanego podwykonawcą w rozumieniu art. 647 1 k.c.

2.  Instytut – (...) Centrum (...) w W. wniósł w sprzeciwie od nakazu zapłaty o oddalenie powództwa. 2.1. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany wskazał, że zawarto w dniu 31 sierpnia 2011 r. umowę ze spółką (...). W ramach zawartej umowy, zgodnie z art. 647 1 k.c. wykonawca miał wykonać cały zakres zamówienia własnymi siłami, bez udziału podwykonawców (§ 2 umowy). J. G. pełniący funkcję Z. Dyrektora ds. Klinicznych, wyrażając zgodę na podwykonawstwo powoda, nie był osobą uprawnioną do reprezentowania pokrzywdzonego i składania w jego imieniu oświadczeń woli. W tej sytuacji skuteczność jego oświadczenia należy interpretować
w kontekście regulacji zawartej w art. 104 kodeksu cywilnego. Nie można zatem przyjąć, że pozwany wyraził zgodę na osobę powoda jako podwykonawcy i tym samym zrealizowała się przesłanka jego odpowiedzialności jako inwestora. J. G. nie dość że złożył oświadczenie o przyjęciu do wiadomości informacji o podwykonawcy nie mając do tego umocowania, to jeszcze złożył to oświadczenie bez zapoznania się z treścią umowy zawartej z podwykonawcą. Pismo J. G. skierowane do powoda jest bowiem datowane na dzień 21 listopada 2012 r., podczas gdy załączone do pozwu pismo C. zawierające kopie umów zawartych z podwykonawcami jest datowane dopiero na dzień
4 grudnia 2012 r.

II.  Podstawa faktyczna rozstrzygnięcia.

Instytut (...)’ w W. zawarł
31 sierpnia 2011 r. z (...) sp. z o.o. w W. umowę o wykonanie kompleksowej realizacji zadania inwestycyjnego „Przebudowa istniejącej kliniki (...) i Intensywnej Terapii wraz z budową
nowego pawilonu B. Operacyjnego”. W § 2 ust. 1 umowy strony ustaliły, że Wykonawca wykona własnymi siłami cały zakres zamówienia.

okoliczność bezsporna

25 kwietnia 2012 r. J. S. (1) zawarł umowę z (...) B.
sp. z o.o. w W., której przedmiotem miało być wykonanie instalacji elektroenergetycznej wewnętrznej i zewnętrznej związanej z „Rozbudową
i P. Kliniki (...) i Intensywnej Terapii w Instytucie (...). 29 października 2012 r. został zawarty Aneks nr (...) do tej umowy dotyczący zwiększenia zakresu prac i zmiany terminów rozpoczęcia i zakończenia prac. W Aneksie nr (...) zawartym 13 marca 2013 r. zmieniono ponownie termin zakończenia robót.

okoliczność bezsporna

W piśmie z 21 listopada 2012 r. J. Z. (1) Dyrektora Instytutu ds. klinicznych oświadczył, że przyjmuje do wiadomości, że
J. S. (1) jest podwykonawcą (...) B. w zakresie wykonania instancji elektrycznych wysokoprądowych, niskoprądowych i (...).

dowód: dokument z 21 listopada 2012 r., k. 28

W piśmie z 4 grudnia 2012 r., podpisanym przez I. G.
w imieniu (...) B., które zostało skierowane do Instytutu (...) w W., przedstawiona została informacja
o przekazaniu w załączeniu kopii umów zawartych z podwykonawcami.
W piśmie tym został wymieniony między innymi J. S. (1), jako jeden
z podwykonawców.

dowód: dokument z 4 grudnia 2012 r., k. 29

W piśmie z 12 lipca 2013 r. J. Z. (2) - kierownik działu zarządzenia i infrastrukturą w Centrum (...), odpowiadając
na wezwanie do ostatecznego odbioru robót, poinformował, że przystąpi do odbioru robót i wskazał osoby, które będą uczestniczyć w odbiorze ze strony inwestora.

dowód: dokument z 12 lipca 2013 r. k. 31

J. S. (2) w piśmie z 19 października 2013 r. wezwał Instytut (...) do zapłaty kwoty 815.628,58 zł. Instytut nie zapłacił żądanej kwoty

okoliczność bezsporna.

III. Ocena zasadności roszczenia z wyjaśnieniem podstawy prawnej rozstrzygnięcia.

1.  Powództwo jako niezasadne podlega oddaleniu.

2.  Na gruncie obowiązującego prawa, w tym przy uwzględnieniu dyspozycji art. 647 1 k.c., możliwa jest zaistnienie solidarnej odpowiedzialności wykonawcy i inwestora z tytułu obowiązku zapłaty wynagrodzenia za rzecz podwykonawcy. Odpowiedzialność inwestora względem podwykonawcy wymaga wykazania, a w trakcie postępowania sądowego – udowodnienia,
że inwestor, któremu przedstawiono umowę z podwykonawcą lub projekt umowy wraz z odpowiednią częścią dokumentacji, wyraził zgodę na jej zawarcie lub nie zgłosił zastrzeżeń w terminie 14 dni. Wynika to wprost
z art. 647 1 § 2 k.c. Oczywiste jest zatem, skoro w przepisie mowa jest nie tylko o projekcie umowy, ale także umowie zawartej z podwykonawcą, że zezwolenie inwestora na zawarcie umowy z podwykonawcą może mieć charakter następczy, a więc zgoda może być skutecznie dokonania także po zawarciu umowy przez wykonawcę z podwykonawcą. Ponadto zgoda inwestora może mieć charakter dorozumiany, to jest wynikać z braku zastrzeżeń w ustawowym terminie.

3.  Odnosząc przedstawione wyjaśnienia do przedmiotowej sprawy
i roszczenia powoda wskazać należy, że powód nie przestawił dokumentu potwierdzającego zgodę pozwanego na zawarcie umowy z (...) B.
w sposób wyraźny, to jest poprzez złożenie oświadczenia zawierającego taką zgodę lub też w sposób dorozumiany - poprzez brak zgłoszenia zastrzeżenia w ustawowym terminie, po doręczeniu wymaganych prawem dokumentów.

Uzasadniając przedstawione stanowisko Sąd podkreśla na wstępie,
że solidarna odpowiedzialność Instytutu i (...) zaistniałaby
w sytuacji złożenia stosownego oświadczenia przez osoby upoważnione do reprezentacji Instytutu lub też braku zastrzeżenia ze strony tych osób.
W każdej sytuacji konieczne było jednak wcześniejsze przekazanie tym osobom wymaganej prawem dokumentacji.

Powód nie udowodnił spełnienia wymienionych warunków, a więc faktu doręczenia osobom upoważnionym do reprezentacji pozwanego dokumentów, o których mowa w art. 647 1 § 2 k.c. Pisma dołączone do pozwu, w tym dokumenty przywołane przy ustaleniu stanu faktycznego, to jest pisma z 21 listopada 2012 r., 4 grudnia 2012 r. i 12 lipca 2013 r., nie stanowią dowodu złożenia stosownego oświadczenia przez osoby upoważnione do reprezentacji pozwanego i dowodu doręczania tym osobom wymaganych prawem dokumentów. Oświadczenie złożone przez J. G. nie odniosło skutków prawnych, gdyż, po pierwsze, osoba ta, nie była umocowana do reprezentacji pozwanego. Po drugie, powód nie udowodnił, że przed datą złożenia oświadczenia w wymienionym piśmie wykonawca doręczył organowi Instytutu dokumenty, o których mowa w art. 647 1 § 2 k.c. Po trzecie, powód nie udowodnił, że nieważna czynność prawna dokonana przez J. G., została potwierdzona przez Instytut, to jest przez osoby umocowane do reprezentacji pozwanego (art. 104 w zw. z art. 103 § 1 k.c.). Odpowiednio nieskuteczne były oświadczenia składane przez pracowników pozwanego w ramach czynności związanych z odbiorem robót wykonanych przez powoda (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia
10 października 2013 r., I ACa 1516/12, niepubl.).

4.  Mając zatem na uwadze, że dokumenty przedstawione przez powoda, które miały potwierdzać odpowiedzialność pozwanego na postawie 647 1 § 5 k.c., nie stanowiły dowodu na tę okoliczność, nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy były dowody, które dotyczyły wykonania umowy przez powoda, skoro pozwany nie jest zobowiązany względem powoda do zapłaty wynagrodzenia z tytułu realizacji umowy zawartej z (...) B..

5.  Wobec powyższego Sąd orzekł jak w sentencji.