Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lutego 2013 roku

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Teresa Przybyłko

Protokolant: Klaudia Treter

po rozpoznaniu w dniu 19 lutego 2013 roku w Legnicy

sprawy z wniosku E. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o przeliczenie renty rodzinnej i jej wyrównanie od 02.12.2011 r.

na skutek odwołania E. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 16 listopada 2012 roku

znak (...)

I.  odrzuca odwołanie wnioskodawczyni E. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 16 listopada 2012 roku znak (...) w części dotyczącej żądania przeliczenia renty rodzinnej z zastosowaniem przeliczników górniczych 1,5 i 1,8,

II.  w pozostałym zakresie odwołanie oddala.

Sygn. akt VU 11/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 16 listopada 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił wnioskodawczyni prawa do wyrównania świadczenia od 02.12.2011r., tj. od przyznania prawa do renty rodzinnej.

W uzasadnieniu wskazał, że zgodnie z art. 129 ustawy o emeryturach i rentach z FUS świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Wnioskodawczyni złożyła stosowny wniosek w trakcie postępowania przed Sądem Apelacyjnym, składając apelację w dniu 27.03.2012r. Po dostarczeniu przez ubezpieczoną kserokopii książeczki wojskowej w dniu 17.08.2012r. decyzją z dnia 18.09.2012r. doliczono okres pełnienia służby wojskowej jej męża od 22.10.1969r. do 13.10.1971r. oraz zgodnie z obowiązującymi przepisami wyrównano świadczenie od dnia 01.03.2012r., tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym zgłoszono stosowny wniosek. Wobec powyższego nie ma podstaw do wypłaty wyrównania od 02.11.2011r.

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła E. W. wnosząc o uwzględnienie w podstawie wymiaru świadczenia okresów pracy jej męża w szczególnych warunkach, tj. zastosowanie przeliczników górniczych 1,5 i 1,8 – zgodnie z zapisami ustawy z dnia 01.02.1983r. o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin. Wskazała, że ustawa ta została wprawdzie uchylona z dniem 01.01.1999r., ale data ta jest późniejsza niż termin nabycia i pozostawania jej małżonka na rencie. Domagała się nadto wypłaty wyrównania w związku z doliczeniem okresów służby wojskowej jej męża od daty przyznania renty rodzinnej, tj. od 02.12.2011r., a nie od 01.03.2012r., tj. zgodnie z twierdzeniem ZUS od miesiąca rozpatrzenia wniosku z 05.03.2012r. i ponownego skopiowania książeczki wojskowej. Wskazała, że przy składanym przez jej męża w 2006r. wniosku o ustalenie kapitału początkowego i dołączonym do niego kwestionariuszu dotyczącym okresów składkowych i nieskładkowych okres ten został wyszczególniony i dołączone do niego zostały następujące dokumenty: legitymacja ubezpieczeniowa oraz ksero książeczki wojskowej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego odrzucenie na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 kpc w części dotyczącej żądania przeliczenia renty rodzinnej z zastosowaniem przeliczników górniczych 1,5 i 1,8 oraz oddalenie odwołania w pozostałym zakresie. W uzasadnieniu wskazał, że kwestia zasadności nieuwzględnienia przy ustalaniu wysokości renty rodzinnej przeliczników górniczych, była już przedmiotem oceny dokonanej przez Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, który w wyroku z dnia 27.06.2012r. (sygn. akt III AUa 583/12) oddalił apelację złożoną przez wnioskodawczynię od wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 05.03.2012r. (sygn. akt VU 61/12), w której to apelacji podnoszona była m.in. kwestia przeliczników górniczych. W ocenie organu rentowego w powyższym zakresie wyrok ten korzysta z przymiotu powagi rzeczy osądzonej. O/ZUS w L. nadto wskazał, że zmarły mąż wnioskodawczyni - B. W., w okresie pobierania przez niego renty nigdy nie domagał się przeliczenia świadczenia z uwzględnieniem przeliczników górniczych ani nie składał odwołania od decyzji organu rentowego w tym zakresie. Nadto organ rentowy wskazał, że wniosek o doliczenie do stażu ubezpieczeniowego okresu służby wojskowej został zgłoszony przez odwołującą po raz pierwszy w apelacji z dnia 26.03.2012 r. wniesionej od wyroku wydanego w sprawie VU 61/12. Wbrew twierdzeniom wnioskodawczyni, książeczka wojskowa nie została złożona w organie rentowym wraz z wnioskiem o ustalenie kapitału początkowego zmarłego męża odwołującej, który to wniosek wpłynął do organu rentowego w dniu 21.11.2006r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

B. W. był uprawniony do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy od 12.03.1988r. ( od 2003r. na stałe ). Do okresów składkowych i nieskładkowych stanowiących podstawę do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia nie został przyjęty okres służby wojskowej od 22.10.1969r. do 13.10.1971r.

bezsporne

W dniu (...). B. W. zmarł.

Decyzją z dnia 15.12.2011r. O/ZUS w L. przyznał E. W. prawo do renty rodzinnej od dnia śmierci męża na stałe.

Wnioskodawczyni złożyła odwołanie od tej decyzji domagając się przyznania jej prawa do renty rodzinnej w wysokości 85% świadczenia, jakie pobierał przed śmiercią jej mąż.

Wyrokiem z dnia 27 czerwca 2012r. Sąd Okręgowy w Legnicy oddalił odwołanie E. W.. W uzasadnieniu wskazał, że wysokość świadczenia została ustalona prawidłowo, gdyż śmierć męża wnioskodawczyni nie nastąpiła wskutek wypadku przy pracy.

W apelacji od powyższego wyroku złożonej w dniu 26 marca 2012r. wnioskodawczyni zarzucała m.in., że Sąd Okręgowy nie uwzględnił w podstawie wymiaru okresu pracy górniczej (przeliczniki 1,5 i 1,8 ) oraz służby wojskowej zmarłego męża.

Wyrokiem z dnia 27 czerwca 2012r. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu oddalił apelację, a wniosek o doliczenie do wysokości renty rodzinnej okresu zasadniczej służby wojskowej męża wnioskodawczyni przekazał do O/ZUS w L. celem rozpoznania. W uzasadnieniu wskazał, że żądanie w zakresie przeliczenia renty rodzinnej z uwzględnieniem przeliczników pracy górniczej nie może zostać uwzględnione, gdyż przepis art. 51 ustawy emerytalnej ma zastosowanie do emerytur górniczych, a wnioskodawczyni pobiera rentę rodzinną.

Pismem z dnia 13.08.2012r. O/ZUS w L. wezwał wnioskodawczynię do doręczenia oryginału książeczki wojskowej lub zaświadczenia z (...) dot. okresu odbywania służby wojskowej przez zmarłego.

W piśmie z dnia 17.08.2012r. E. W. wskazała, że książeczka była przedłożona w ZUS celem sporządzenia kserokopii i wraz z legitymacją ubezpieczeniową została dołączona do wniosku o ustalenie kapitału początkowego. Do pisma dołączyła kserokopię książeczki wojskowej męża.

Decyzją z dnia 18.09.2012r. organ rentowy przeliczył rentę rodzinną odwołującej doliczając okres pełnienia służby wojskowej jej męża z wyrównaniem od 01 marca 2012r.

W piśmie z dnia 16.10.2012r. wnioskodawczyni domagała się wyrównania renty rodzinnej w związku z doliczeniem służby wojskowej od daty przyznania renty, tj. 02.12.2011r. oraz podwyższenia i wyrównania świadczenia w zastosowaniem przeliczników górniczych 1,5 i 1,8. Wskazywała, że na podstawie ustawy z 01.02.1983r. o zaopatrzeniu emerytalnym górników… przeliczniki pracy górniczej były uwzględniane również przy ustalaniu wysokości renty inwalidzkiej.

Dowody: - dokumenty w aktach ZUS: t. III: kserokopia aktu zgonu, k. 9, decyzja z 15.12.2011r., k. 19, odpis wyroku SA we Wrocławiu z dnia 27.06.2012r. z uzasadnieniem, wezwanie z dnia 13.08.2012r., decyzja z 18.09.2012r., pismo z 16.10.2012r. wraz z załącznikami

- dokumenty w aktach Sądu Okręgowego w Legnicy, sygn. VU 61/12

Do wniosku B. W. z dnia 21.11.2006r. dołączony został kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych, w którym wymieniony został okres służby wojskowej od 22.10.1969r. do 13.10.1971r. W zestawieniach dokumentów stanowiących podstawę ustalenia kapitału początkowego nie wymieniono dokumentu w postaci książeczki wojskowej ( jej kserokopii ).

Dowód: dokumenty w aktach kapitału początkowego.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

W części dotyczącej żądania przeliczenia renty rodzinnej z zastosowaniem przeliczników górniczych 1,5 i 1,8 odwołanie podlega odrzuceniu na podstawie art. 199 § 1 pkt 2 kpc. Przepis ten stanowi, że sąd odrzuci pozew jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona. Jak słusznie wskazał organ rentowy kwestia zasadności uwzględnienia przy ustalaniu wysokości renty rodzinnej przeliczników górniczych, była już przedmiotem oceny dokonanej przez Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, który w wyroku z dnia 27.06.2012r. (sygn. akt III AUa 583/12) oddalił apelację złożoną przez wnioskodawczynię od wyroku Sądu Okręgowego w Legnicy z dnia 05.03.2012r. (sygn. akt VU 61/12), w której to apelacji podnoszona była m.in. kwestia przeliczników górniczych. W uzasadnieniu wymienionego wcześniej wyroku Sąd Apelacyjny stwierdził: „Żądanie wnioskodawczyni w zakresie przeliczenia przysługującego jej świadczenia rentowego z uwzględnieniem przeliczników pracy górniczej nie może zostać uwzględnione. Zgodnie z art. 51 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS, przeliczniki wymienione w przepisie stosuje się przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury. Wnioskodawczyni tymczasem pobiera obecnie – rentę rodzinną, do którego to świadczenia powyższy przepis nie ma zastosowania. Stąd też zarzuty apelacji w tym zakresie nie mogą stanowić podstawy do zmiany zaskarżonego wyroku".

Mając zatem na względzie, że kwestia przeliczenia renty rodzinnej z zastosowaniem przeliczników pracy górniczej została już prawomocnie osądzona odwołanie w powyższym zakresie podlegało odrzuceniu.

Brak również podstaw do stosowania, zgodnie z wnioskiem ubezpieczonej, przepisów ustawy z dnia 01.02.1983r. o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin. Ustawa ta utraciła moc w całości z dniem 01.01.199r., tj. z dniem wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z FUS, zatem od tej daty obowiązują przepisy nowej ustawy, w której jest mowa wyłącznie o stosowaniu przeliczników górniczych przy obliczaniu emerytur. Gdyby mąż wnioskodawczyni złożył wniosek o przeliczenie renty z zastosowaniem przeliczników określonych w art. 10a ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym górników… przed dniem 01.01.1999r. wówczas jego wniosek zostałby uwzględniony. Po dniu 31.12.1998r. nie ma takiej możliwości w odniesieniu do przeliczenia świadczeń w postaci renty z tytułu niezdolności do pracy, czy renty rodzinnej.

W pozostałym zakresie zarzuty zawarte w odwołaniu należało uznać za nieuzasadnione. Bezpodstawny jest wniosek ubezpieczonej o przeliczenie renty rodzinnej od daty jej przyznania tj. 02.12.2011r. Nie budzi wątpliwości, że wnioskodawczyni po raz pierwszy wniosek o doliczenie okresu służby wojskowej zmarłego męża złożyła w dniu 26.03.2012r. w apelacji w sprawie Sądu Okręgowego o sygn. akt VU 61/11. Na skutek przekazania tego wniosku do rozpoznania organowi rentowemu ten zażądał od ubezpieczonej książeczki wojskowej, którą wnioskodawczyni przedłożyła w sierpniu 2012r. Decyzją z dnia 18.09.2012r. organ rentowy doliczył wnioskodawczyni sporny okres od miesiąca złożenia wniosku w tym przedmiocie, tj. od marca 2012r., tj. w myśl przepisu art. 129 ustawy emerytalnej, który stanowi, że świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. Wprawdzie do wniosku B. W. z dnia 21.11.2006r. dołączony został kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych, w którym wymieniony został okres służby wojskowej od 22.10.1969r. do 13.10.1971r., ale w zestawieniach dokumentów stanowiących podstawę ustalenia kapitału początkowego nie wymieniono dokumentu w postaci książeczki wojskowej ( jej kserokopii ). Brak również takiego dowodu w aktach rentowych zmarłego. Natomiast legitymacja ubezpieczeniowa została w oryginale złożona do akt rentowych w dniu 08.12.2006r.

Mając powyższe na uwadze decyzję ZUS z dnia 16 listopada 2012r. należało uznać za prawidłową, a odwołanie w zakresie żądania wyrównania świadczenia w związku z doliczeniem okresu służby wojskowej, od dnia 02.12.2011r. należało oddalić na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc.