Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 3 kwietnia 1997 r.
I PKN 40/97
Bezasadna odmowa wykonania polecenia dotyczącego pracy może uzasadniać
rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (art. 52 § 1 pkt 1
KP) bez potrzeby uprzedniego stosowania kar porządkowych.
Przewodniczący SSN: Walerian Sanetra, Sędziowie SN: Kazimierz Jaśkowski
(sprawozdawca), Adam Józefowicz.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 3 kwietnia 1997 r. sprawy z powództwa
Jolanty P. przeciwko Kombinatowi "P.-H.", Spółce Akcyjnej w W. o przywrócenie do pracy,
na skutek kasacji powódki od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych we Wrocławiu z dnia 24 września 1996 r. [...]
o d d a l i ł kasację
U z a s a d n i e n i e
Jolanta P. w sprawie o przywrócenie do pracy w pozwanym Kombinacie "P.-H." S.A.
w W. wniosła kasację od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych we Wrocławiu z dnia 24 września 1996 r. [...] Zaskarżonym wyrokiem
zmieniono wyrok Sądu I instancji, przywracający powódkę do pracy i zasądzający
wynagrodzenie za trzy miesiące pozostawania bez pracy, w ten sposób, że oddalono
powództwo. W kasacji postawiono zarzut naruszenia art. 52 § 1 KP uzasadniony
twierdzeniem, że odmowa wykonania polecenia przez powódkę nie jest podstawą do
rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z jej winy, a pracodawca powinien
zastosować karę porządkową z art. 108 KP. Wniesiono o uchylenie wyroku Sądu II instancji i
oddalenie rewizji pozwanego, ewentualnie o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja nie jest uzasadniona.
Jak wynika z niezakwestionowanych przez powódkę ustaleń Sądów, powódka była
osobą wywołującą liczne konflikty w zakładzie pracy, a swoje obowiązki wykonywała
przeciętnie. Dla uniknięcia tych konfliktów z innymi pracownikami pozwany stworzył dla
powódki nową placówkę zatrudnienia w oddzielnym pomieszczeniu, w którym miałaby ona
wykonywać podobną pracę do dotychczasowej, tj. zamiast wydawania rysunków
technicznych powinna wydawać z archiwum opisy technologiczne. Powódka została
pouczona przez kierownika działu kadr o skutkach odmowy wykonywania polecenia.
Związek zawodowy, którego członkiem była powódka oświadczył, że nie widzi przeszkód do
rozwiązania z nią umowy o pracę w trybie art. 52 KP. W tej sytuacji należy w pełni podzielić
pogląd Sądu II instancji, że odmowa wykonania polecenia byłą nieuzasadniona i stworzyło to
możliwość rozwiązania z powódką umowy o pracę bez wypowiedzenia z jej winy. Polecenie
wydawania innych dokumentów niż dotychczas nie wymagało wypowiedzenia warunków
pracy (art. 42 KP), gdyż nie wykraczało poza dotychczasowy rodzaj pracy. Bezzasadna
odmowa wykonania polecenia stanowi naruszenie podstawowych obowiązków
pracowniczych (art. 52 § 1 pkt 1 w związku z art. 100 § 1 KP). W okolicznościach niniejszej
sprawy tego rodzaju zachowanie stanowi zarazem naruszenie tych obowiązków noszące
znamiona znacznego stopnia winy powódki. Była ona bowiem uprzedzona przez pracodawcę
o konsekwencjach niewykonania polecenia. Nie jest zatem uzasadnione twierdzenie
wnoszącej kasację, iż pozwany powinien zastosować karę porządkową z art. 108 KP.
Powódka ciężko naruszyła podstawowy obowiązek pracowniczy polegający na wykonywaniu
poleceń przełożonych dotyczących pracy i dlatego rozwiązanie z nią stosunku pracy bez
wypowiedzenia z jej winy było uzasadnione.
Z tych względów na podstawie art. 39312
KPC orzeczono jak w sentencji.
N o t k a
Co do odmowy wykonania polecenia jako przesłanki rozwiązania umowy o pracę w trybie
art. 52 § 1 KP - patrz: wyrok z dnia 13 czerwca 1973 r., I PR 160/73 (OSNCP 1974 z. 4 poz. 75),
według którego niewykonanie polecenia służbowego zagraża w sposób szczególny porządkowi oraz
dyscyplinie pracy i uzasadnia nawet natychmiastowe rozwiązanie umowy o pracę z winy pracownika;
pracownik, który nie wykonuje bez uzasadnionej przyczyny poleceń przełożonego, nie może
powoływać się na to, że wypowiedzenie mu umowy o pracę było sprzeczne z zasadami współżycia
społecznego. Patrz także: wyrok z dnia 2 września 1982 r., I PR 78/82 (OSPiKA 1983 z. 9 poz. 184
z glosą A. Nowaka, NP 1983 nr 7-8 s. 167 z glosą M. Piekarskiego).
========================================