Pełny tekst orzeczenia

Postanowienie z dnia 12 maja 1998 r.
II UKN 47/98
Niedopuszczalna jest kasacja w sprawie, w której spór dotyczy rodzaju
świadczeń, o których mowa w § 7 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29
stycznia 1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubez-
pieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz roz-
liczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego (jednolity tekst:
Dz.U. z 1993 r. Nr 68, poz. 330 ze zm.).
Przewodniczący SSN: Teresa Romer, Sędziowie SN: Roman Kuczyński (spra-
wozdawca), Andrzej Wróbel.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 12 maja 1998 r. sprawy z powództwa
Przedsiębiorstwa Budownictwa Elektroenergetycznego „E.” w W. przeciwko Zakła-
dowi Ubezpieczeń Społecznych-Oddziałowi w W. o składki na ubezpieczenie spo-
łeczne, na skutek kasacji organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego-Sądu
Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z dnia 28 października 1997 r. [...]
p o s t a n o w i ł:
o d r z u c i ć kasację.
U z a s a d n i e n i e
Przedsiębiorstwo Budownictwa Elektroenergetycznego „E.” spółka z o.o. w W.
w odwołaniu od decyzji Oddziału ZUS w W. z dnia 13 listopada 1990 r. kwestiono-
wało uznanie przez organ rentowy wypłacany pracownikom zakwaterowanym w ho-
telu pracowniczym, zwrot kosztów zakwaterowania za rodzaj wypłaty, wchodzący do
podstawy wymiaru składki ubezpieczeniowej.
Wyrokiem z dnia 9 czerwca 1997 r. Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w Warszawie oddalił odwołanie „E.” z uzasadnieniem, że wypłacony
2
pracownikom zwrot kosztów zakwaterowania w hotelu pracowniczym stanowi dochód
tych pracowników, a zatem kwoty tych kosztów wlicza się do podstawy wymiaru
składek na ubezpieczenie społeczne.
Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 28 października 1997 r. w wy-
niku apelacji „E.” zmienił zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję organu
rentowego, w ten sposób, że zwolnił tę spółkę z obowiązku zapłaty na rzecz Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych-Oddziału w W. kwoty 21.131,66 zł z tytułu składki ubez-
pieczeniowej.
Sąd Apelacyjny uznał, iż skoro w świetle przepisu § 7 ust. 1 pkt 11 rozporzą-
dzenia Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1990 r. w sprawie wysokości i podstawy
wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia spo-
łecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego (jedno-
lity tekst: Dz. U. z 1993 r. Nr 68, poz. 330 ze zm.), należności otrzymywane przez
pracownika z tytułu wyrównania wydatków ponoszonych w związku z wykonywaniem
zatrudnienia poza stałym miejscem zamieszkania uznaje się za zwolnione od składki,
to świadczenia ponoszone przez „E.” z tytułu wynajmu miejsc hotelowych dla
pracowników, są tylko wyrównaniem wydatków. Zdaniem Sądu Apelacyjnego w
ostatecznym rozliczeniu koszty zakwaterowania ponosi pracodawca, niezależnie od
tego, czy pracownicy bezpośrednio by je regulowali, a na podstawie przedstawionych
rachunków otrzymywaliby od pracodawcy zwrot kosztów, czy też pracodawca
bezpośrednio regulowałby te rachunki.
Kasacja organu rentowego od powyższego wyroku zarzuca błędną wykładnię i
niewłaściwe zastosowanie § 7 ust. 1 pkt 11 i ust. 3 pkt 2 rozporządzenia Rady Minis-
trów w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne,
zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z
ubezpieczenia społecznego przez przyjęcie, że wynajem miejsc hotelowych a więc
usługa zakupiona przez pracodawcę stanowi wypłatę należności z tytułu wydatków
ponoszonych przez pracowników w związku z wykonywaniem pracy poza stałym
miejscem zamieszkania, wyłączoną z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie
społeczne.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:
3
Decyzja organu rentowego z dnia 13 listopada 1996 r., zobowiązująca Spółkę
„E.” do zapłaty kwoty 21.131,66 zł składki na ubezpieczenie społeczne nie budzi
wątpliwości co do tego, że stwierdzona przez ZUS nieprawidłowość naliczenia skła-
dek ubezpieczeniowych wynika z zaniżenia podstawy wymiaru składek o kwoty za
zakwaterowanie w hotelu pracowniczym. Także z odwołania Spółki do Sądu od tej
decyzji, jak i wyroku Sądu pierwszej instancji, apelacji „E.” oraz wyroku Sądu drugiej
instancji a także kasacji organu rentowego wynika w sposób oczywisty, że spór do-
tyczy określenia, czy do podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne
wchodzi wartość ponoszonych przez pracodawcę kosztów zakwaterowania w hotelu
pracowniczym.
W szczególności zaś przepis § 7 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 29
stycznia 1990 r. rozpoczyna się od słów: „Podstawę wymiaru składek na ubezpie-
czenie społeczne pracowników stanowi dochód pracownika w gotówce i w naturze” a
spór dotyczy wykładni punktu 11 ustępu 1 tego przepisu, według stanu prawnego na
dzień 13 listopada 1996 r. (data wydania zaskarżonej decyzji), który to przepis wyłą-
czał z dochodu pracownika między innymi wypłaty z tytułu wyrównywania wydatków
ponoszonych przez pracownika w związku z wykonywaniem pracy poza stałym
miejscem pracy lub poza stałym miejscem zamieszkania. Nie ulega zatem kwestii, że
przedmiotem sporu jest określenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie
społeczne.
Oceniając zatem przede wszystkim kasację pod względem jej dopuszczalno-
ści Sąd Najwyższy stwierdza, że z uwagi na treść przepisu art. 393 pkt 5 KPC ka-
sacja w przedmiotowej sprawie jest niedopuszczalna. Powołany przepis stanowi bo-
wiem, że kasacja nie przysługuje w sprawie (...) o określenie podstawy wymiaru
składek na ubezpieczenie społeczne.
Kasacja podlegała już zatem odrzuceniu przez Sąd drugiej instancji (art. 393
5
KPC), skoro zaś nie uczynił on tego, Sąd Najwyższy w oparciu o art. 393
8
§ 1 KPC
orzekł jak w sentencji.
========================================