Pełny tekst orzeczenia

WYROK Z DNIA 23 CZERWCA 2004 R.
SNO 13/04
Przewodniczący: sędzia SN Rafał Malarski.
Sędziowie SN: Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca),
Lech Walentynowicz.
Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny w Warszawie na rozprawie z
udziałem Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego sędziego Sądu Apelacyjnego
oraz protokolanta po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2004 r. sprawy sędziego
Sądu Okręgowego w związku z odwołaniami obwinionego i jego obrońcy od
wyroku Sądu Apelacyjnego – Sądu Dyscyplinarnego z dnia 18 listopada 2003 r.,
sygn. akt (...)
u c h y l i ł zaskarżony w y r o k i – na podstawie art. 81 § 1 Prawa o u.s.p. z
1985 r. w zw. z art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. w zw. z art. 128 i art. 204 § 1 Prawa o
u.s.p. z 2001 r. – umorzył postępowanie dyscyplinarne, a kosztami tego
postępowania obciążył Skarb Państwa.
U z a s a d n i e n i e
Sąd Apelacyjny – Sąd Dyscyplinarny wyrokiem z dnia 18 listopada 2003 r.
uznał obwinionego sędziego za winnego tego, że w dniu 25 maja 2001 r. w
miejscowości A., gm. B., woj. (...) kierując samochodem marki „Dogde” nr rej
(...) po drodze publicznej nr 527 doprowadził do czołowego zderzenia z
samochodem osobowym marki „Opel – Omega” nr rej. (...) kierowanym przez
Marka R. po czym opuścił samochód i udał się do pobliskiego sklepu, gdzie
kupił 4 piwa i w oczekiwaniu na funkcjonariuszy policji wypił 200 ml wódki, a
później w ich obecności, w tym w toku badania alkotestem, wypił 4 piwa, aby
2
ukryć istotną w tym postępowaniu okoliczność w postaci faktu, że w chwili
kolizji prowadząc pojazd mechaniczny znajdował się w stanie po użyciu
alkoholu, uchybiając przez to godności sprawowanego urzędu sędziego, tj.
przewinienia dyscyplinarnego z art. 107 § 1 u.s.p. i za to na podstawie art. 109 §
1 pkt 5 u.s.p. wymierzył mu karę dyscyplinarną złożenia sędziego z urzędu, a
kosztami postępowania dyscyplinarnego obciążył Skarb Państwa.
Odwołania od tego wyroku wnieśli obwiniony i jego obrońca.
Obwiniony zaskarżył wyrok w części opisowej czynu oraz w części
dotyczącej wymiaru kary. Zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych polegający
na przyjęciu, że w chwili kolizji znajdował się w stanie po użyciu alkoholu oraz
obrazę przepisów prawa materialnego przez przyjęcie, że nie nastąpiło
przedawnienie wykroczenia, a w konsekwencji i przedawnienie przewinienia
dyscyplinarnego, zgodnie z art. 204 § 1 u.s.p. Nadto skarżący zarzucił rażącą
niewspółmierność kary dyscyplinarnej do popełnionego przewinienia
dyscyplinarnego oraz nieuwzględnienie przez Sąd okoliczności łagodzących.
W odwołaniu sporządzonym przez obrońcę obwinionego zarzucono błąd w
ustaleniach faktycznych przez wadliwe przyjęcie, że w chwili popełnienia
zarzuconego czynu obwiniony znajdował się w stanie po użyciu alkoholu, a
nadto rażącą niewspółmierność wymierzonej kary dyscyplinarnej w stosunku do
faktycznego stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz cech osobowości
obwinionego, powołanych w uzasadnieniu wyroku ale nieuwzględnionych przy
wymiarze kary.
Na rozprawie przed Sądem Najwyższym w dniu 23 czerwca 2004 r
obwiniony oraz jego obrońca wnieśli o umorzenie postępowania
dyscyplinarnego ze względu na przedawnienie karalności czynu.
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego pozostawił powyższy wniosek do
rozważenia Sądowi.
Sąd Najwyższy –Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
3
Okolicznością bezsporną jest, że zarzucane obwinionemu przewinienie
dyscyplinarne popełnione zostało w dniu 25 maja 2001 r., a więc przed
wejściem w życie ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów
powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.) zwanej dalej „u.s.p. z 2001 r.”.
Z mocy art. 204 § 1 tej ustawy w sprawach przewinień dyscyplinarnych
sędziów, popełnionych przed jej wejściem w życie stosuje się przepisy tej
ustawy z wyjątkiem art. 108, z zastrzeżeniem § 2–5. Regulacje zawarte w
wymienionych paragrafach wskazują, że do przewinień popełnionych przed
dniem 1 października 2001 r. zawsze stosuje się poprzednio obowiązujące
zasady dotyczące przedawnienia, co oznacza, że stosuje się art. 81 prawa o u.s.p.
z 1985 r., a nie art. 108 obowiązującej ustawy. Rodzi to więc obowiązek Sądu
zastosowania m.in. art. 81 § 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. – Prawo o
ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 31, poz. 137 ze zm.), z którego wynika
wymóg umorzenia wszczętego postępowania dyscyplinarnego po upływie trzech
lat od chwili czynu, który nie zawiera znamion przestępstwa. Jeżeli natomiast
czyn zawierałby takie znamiona, to zastosowanie znalazłby art. 81 § 2 u.s.p. z
1985 r.
Ponieważ zarzucone obwinionemu sędziemu przewinienie dyscyplinarne
nie zawiera znamion przestępstwa, lecz znamiona wykroczenia, przeto,
uwzględniając dzień popełnienia czynu, należało przyjąć, że przed datą
orzekania przez Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny upłynął już trzyletni
termin przedawnienia karalności z mocy art. 81 § 1 u.s.p. z 1985 r. w zw. z art.
204 § 1 u.s.p. z 2001 r. (por. uchwałę składu siedmiu sędziów SN z dnia 14
kwietnia 1987 r. VI KZP 1/87, OSNKW 1987, nr 7-8, poz. 58), co skutkowało
koniecznością umorzenia postępowania dyscyplinarnego.
Umorzenie postępowania dyscyplinarnego nie jest oczywiście
równoznaczne z wydaniem wyroku uniewinniającego, bowiem w razie
ewentualnego stwierdzenia przez Sąd wystąpienia okoliczności wymienionych
w art. 17 § 1 pkt 1 i 2 k.p.k., skutkujących obowiązkiem umorzenia wszczętego
4
już postępowania, Sąd dyscyplinarny zobowiązany byłby wydać wyrok
uniewinniający na podstawie art. 414 § 1 in fine k.p.k. w zw. z art. 128 u.s.p. z
2001 r. (por. postanowienie SN z dnia 3 kwietnia 2002 r., V KKN 484/00, LEX
nr 53336; postanowienie SN z dnia 2 lipca 2002 r., IV KKN 264/99, LEX nr
54407). Jednakże w przedmiotowej sprawie Sąd Najwyższy – Sąd
Dyscyplinarny nie dopatrzył się wystąpienia którejkolwiek spośród przesłanek
materialnych wymienionych w art. 17 § 1 pkt 1 i 2 k.p.k., co skutkowało
brakiem jakichkolwiek podstaw do wydania wyroku uniewinniającego na mocy
art. 414 § 1 in fine k.p.k. w zw. z art. 128 u.s.p. z 2001 r.
W tym stanie rzeczy Sąd Najwyższy – Sąd Dyscyplinarny orzekł jak w
części dyspozytywnej wyroku na podstawie art. 81 § 1 ustawy z dnia 20 czerwca
1985 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 31, poz. 137 ze zm.)
w zw. z art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. i w zw. z art. 128 i art. 204 § 1 ustawy z dnia 27
lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070
ze zm.).
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13