Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 5/07
POSTANOWIENIE
Dnia 7 marca 2007 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Barbara Myszka (przewodniczący)
SSN Iwona Koper (sprawozdawca)
SSN Marek Sychowicz
w sprawie ze skargi "L." Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu
Apelacyjnego z dnia 18 lutego 2003r., sygn. akt [...]
uzupełnionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 4 kwietnia
2003r., wydanym w sprawie z powództwa "L." Spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością
przeciwko Miastu Ł.
o zapłatę 2.453.533,64zł ,
oraz z powództwa wzajemnego Miasta Ł.
przeciwko "L." Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
o zapłatę 292.252,07zł,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 7 marca 2007 r.,
zażalenia strony powodowej - pozwanej wzajemnej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 6 czerwca 2006 r., sygn. akt [...],
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny odrzucił skargę „L.” spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością o wznowienie postępowania zakończonego
prawomocnym wyrokiem tego Sądu z dnia 18 lutego 2003 r., której twierdzenia nie
uzasadniają przyjęcia, iż oparta została na wskazanej w niej ustawowej podstawie
(art. 410 § 1 k.p.c.).
Spółka wskazała jako podstawę wznowienia art. 403 § 2 k.p.c., powołując się
na odnalezienie w dniu 28 stycznia 2006 r. nowego środka dowodowego w postaci
pisma z dnia 16 grudnia 1993 r. zawierającego oświadczenie Spółki o uchyleniu się
od skutków oświadczenia woli z dnia 9 listopada 1993 r., z powodu podstępnego
wprowadzenia w błąd. Na oświadczenie to Spółka powoływała się uprzednio
w procesie, lecz nie dysponowała potwierdzającym je dokumentem, który został
odnaleziony przez K.F. podczas przeglądania w jego mieszkaniu prywatnych
dokumentów.
Zdaniem Sądu Apelacyjnego skarżący mógł przy dołożeniu należytej
staranności podjąć działania zmierzające do odnalezienia tego dokumentu, a jeśli
pozostawał w przekonaniu o jego zaginięciu, powinien był wnioskować o zwrócenie
się do Miasta K. o potwierdzenie okoliczności jego doręczenia lub zgłosić na tę
okoliczność wnioski dowodowe z zeznań świadków. W świetle tego zaś dowód
z przedmiotowego pisma oraz powołanych w skardze świadków nie jest nowym
dowodem, z którego strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.
W zażaleniu skarżąca wnosiła o uchylenie postanowienia zarzucając
naruszenie art. 410 § 1 w zw. z art. 403 § 2 k.p.c. polegające na bezzasadnym
przyjęciu, że wniesiona skarga nie została oparta na ustawowej podstawie i jej
bezzasadnym odrzuceniu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Trafnie podnosi skarżący na konieczne rozróżnienie między wymienionymi
w art. 403 § 2 k.p.c., później wykrytymi okolicznościami faktycznymi oraz środkami
dowodowymi. Okoliczność faktyczna, która stanowi obok środka dowodowego
3
równoważną i samodzielną podstawę wznowienia postępowania jest zarazem
przedmiotem innych podstaw wznowienia tj. wskazanego już środka dowodowego,
albo prawomocnego wyroku (art. 403 § 3 k.p.c.). Możliwa i dopuszczalna z punktu
widzenia dowodzenia podstaw wznowienia z art. 403 § 2 jest sytuacja, gdy
określona okoliczność jest znana stronie postępowania, lecz dopiero po jego
prawomocnym zakończeniu nastąpi wykrycie, mającego ją wykazać środka
dowodowego.
Przez wykrycie nowego środka dowodowego (art. 403 § 2 k.p.c.) rozumieć
należy nie tylko powzięcie wiedzy o jego istnieniu, lecz także uzyskanie możności
skorzystania ze środka dowodowego, o którego istnieniu strona w poprzednim
postępowaniu zakończonym wyrokiem wprawdzie wiedziała, jednak nie mogła na
niego się powołać, nie wiedząc gdzie się znajduje. Niemożność skorzystania
w poprzednim postępowaniu z określonego środka dowodowego nie zachodzi, gdy
istniała obiektywna możliwość powoływania ich w tym postępowaniu, a tylko na
skutek opieszałości, zaniedbań, zapomnienia lub błędnej oceny potrzeby ich
powołania strona tego nie uczyniła (postanowienie SN z dnia 10 lutego 1999 r.,
II CKN 807/ 98, nie publ.).
Okoliczności takie w odniesieniu do zachowania skarżącej Spółki nie zostały
jednakże przez Sąd Apelacyjny ustalone. Stwierdzenie natomiast możliwości
wcześniejszego podjęcia poszukiwań przedmiotowego dokumentu w zasobach
prywatnych przez K.F. (nie będącego członkiem organów skarżącej Spółki) nie
uzasadnia przyjęcia, iż skarżąca jedynie z własnej winy nie skorzystała z tego
środka dowodowego.
Z tych przyczyn Sąd Najwyższy w uwzględnieniu zażalenia uchylił
zaskarżone postanowienie (art. 39815
§ 1 w z. z art. 3941
§ 3 k.p.c.).