Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 60/08
POSTANOWIENIE
Dnia 8 października 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Irena Gromska-Szuster
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
w sprawie z powództwa S. B.
przeciwko Przedsiębiorstwu Produkcji, Handlu i Usług "A.-H."
Spółce z o.o. w C.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 8 października 2008 r.,
zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 15 maja 2008 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie.
2
Uzasadnienie
W skardze kasacyjnej strony pozwanej został zamieszczony wniosek
o zwolnienie od opłaty kasacyjnej. Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia
4 kwietnia 2008 r. oddalił ten wniosek, a następnie – wobec nieuiszczenia opłaty
w oznaczonym terminie – postanowieniem z dnia 15 maja 2008 r. odrzucił skargę
kasacyjną (art. 3986
§ 2 k.p.c.).
W zażaleniu pozwana wniosła o uchylenie postanowienia odrzucającego
skargę kasacyjną, wnosząc jednocześnie o kontrolę niezaskarżalnego
postanowienia z dnia 4 kwietnia 2008 r., twierdziła bowiem, że odmowa zwolnienia
od kosztów sądowych była nieuzasadniona, uniemożliwiając dostęp do instancji
kasacyjnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przy rozpoznawaniu zażalenia na odrzucenie skargi kasacyjnej Sąd
Najwyższy bada również – w trybie art. 380 k.p.c. – niezaskarżalne postanowienie
odmawiające zwolnienia od kosztów sądowych, będące przesłanką odrzucenia
nieopłaconej skargi (zob. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2000 r.,
I CZ 259/99, niepubl., z dnia 17 stycznia 2003 r., I CZ 193/02, niepubl., z dnia
29 kwietnia 2003 r., V CZ 45/03, niepubl., oraz z dnia 14 października 2005 r.,
III CZ 77/05, niepubl.).
Postanowienie odmowne z dnia 4 kwietnia 2008 r. nie zostało uzasadnione,
z braku takiego obowiązku. Utrudnia to, w istotnym stopniu, kontrolę motywów
rozstrzygnięcia o odmowie zwolnienia od opłaty kasacyjnej, wynoszącej 18650, zł.
Istnieją jednak zastrzeżenia co do takiej decyzji, skoro działalność pozwanej Spółki
przynosiła straty (k. 759-760), a stan kasy wyniósł 1206,89 zł (k. 758).
Stan majątkowy pozwanej nie polepszył się też w świetle późniejszych informacji
(k. 774-781). Należy także wskazać, że strona pozwana korzystała ze zwolnienia
od opłaty apelacyjnej (zob. postanowienie - k. 711), a nie ma informacji
o powiększeniu jej możliwości płatniczych od tego czasu. Należy w konsekwencji
przyjąć, że odmowa zwolnienia pozwanej od opłaty kasacyjnej była - w świetle
3
przedstawionych danych - nieuzasadniona, co przesądza o uwzględnieniu
zażalenia (art. 39815
§ 1 k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.).
Uchylenie postanowienia odrzucającego skargę kasacyjną powoduje jednocześnie
upadek postanowienia odmownego z dnia 4 kwietnia 2008 r. (por. uchwałę SN
z dnia 16 listopada 2004 r., III CZP 62/04, OSNC 2005, nr 11, poz. 181).