Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CNP 15/09
POSTANOWIENIE
Dnia 17 kwietnia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Hubert Wrzeszcz
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 17 kwietnia 2009 r.,
skargi A. A. – S.
o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Z.
z dnia 7 października 2008 r., wydanego
w sprawie z powództwa A. A. – S.
przeciwko Gminie Z.
o zapłatę,
odrzuca skargę i nie obciąża A. A. – S. kosztami z tytułu
zastępstwa procesowego przed Sądem Najwyższym.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 7 października 2008 r. Sąd Okręgowy– po rozpoznaniu
apelacji pozwanej – zmienił wyrok Sądu Rejonowego uwzględniający powództwo o
zapłatę 1115 zł w ten sposób, że oddalił powództwo i nie obciążył powódki
kosztami procesu.
Od wyroku Sądu drugiej instancji powódka wniosła skargę o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia,
ustanowiona ustawą z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks
postępowania cywilnego oraz ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych
(Dz. U. z 2005 r. Nr 13, poz. 98) jest – podobnie jak skarga kasacyjna – środkiem
prawnym sformalizowanym. Wysokie wymagania formalne stawiane skardze są
związane nie tylko z jej specjalną, nadzwyczajną funkcją w systemie prawa, ale
wynikają także z potrzeby spełnienia wysokich oczekiwań profesjonalnych.
Zgodnie z art. 4245
§ 1 k.p.c. skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia powinna zawierać oznaczenie orzeczenia, od którego
została wniesiona, przytoczenie jej podstaw i ich uzasadnienia, wskazanie przepisu
prawa, z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne, uprawdopodobnienie
wyrządzenia szkody, spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego skarga
dotyczy, wykazanie, że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych
środków prawnych nie było i nie jest możliwe oraz wniosek o stwierdzenia
niezgodności orzeczenia z prawem.
Wymienione wymagania skargi mają charakter konstrukcyjny i powinny być
spełnione kumulatywnie. To oznacza, że skarga niespełniające któregokolwiek
z nich jest dotknięta tzw. brakiem istotnym, nienaprawialnym w trybie właściwym
dla usuwania braków i podlega odrzucenie bez wzywania do ich usunięcia. Każde
z tych wymagań przewidzianych w art. 4245
§ 1 k.p.c. – na co Sąd Najwyższy
wielokrotnie zwracał uwagę – ma charakter samoistny, powinno być zatem
3
spełnione niezależnie od innych wymagań (por. postanowienia Sąd Najwyższego:
z dnia 20 lipca 2005 r., IV CMP 1/05 i z dnia 18 stycznia III CNP 21/05 niepubl.).
W literaturze i orzecznictwie przyjmuje się, że obciążający skarżącego
obowiązek wykazania, iż wzruszenie zaskarżonego orzeczenia w drodze innych
środków prawnych nie było i nie jest możliwe oznacza przeprowadzenie prawniczej
analizy przepisów dotyczących środków prawnych, których zastosowanie jest
niedopuszczalne lub które z innych przyczyn nie mogły odnieść skutku. Zgodnie
z art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c. skarżący musi „wykazać” (a więc nie „wskazać”,
„przytoczyć” czy „uwiarygodnić”), że wzruszenie zaskarżonego orzeczenia
w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest możliwe. Podkreśla się, że
nie chodzi tylko o skargę kasacyjną czy skargę o wznowienie postępowania, ale
także o inne środki prawne pozwalające na zmianę lub uchylenie orzeczenia,
ewentualnie służące pozbawieniu lub ograniczeniu wykonalności
(por. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 27 stycznia 2006 r., III CZP 23/05,
OSNC 2006, nr 7-8, poz. 140, z dnia 21 grudnia 2006 r., III CZP 57/06 niepubl.).
Tymczasem powódka poprzestała na stwierdzeniu, że wzruszenie
zaskarżonego orzeczenia w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest
możliwe, a „nadto wyrok apelacyjny nie może być zaskarżony kasacją w świetle
art. 3982
§ 1 k.p.c.” Okoliczności powołane przez skarżącą nie mogą zatem być
uznane za spełniające wymaganie przewidziane w art. 4241
§ 1 pkt 5 k.p.c.
Przytoczenie podstaw skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia i ich uzasadnienia polega nie tylko na ogólnym
wytknięciu naruszeń prawa materialnego lub przepisów postępowania i wskazaniu
przepisów, które zostały naruszone (z podaniem numeru artykułu, paragrafu lub
ustępu), ale także na wyjaśnieniu, na czym to naruszenie polegało. Należy też
pamiętać, że w wypadku omawianej skargi wytykane w ramach podstaw
naruszenia prawa muszą stanowić przyczynę niezgodności z prawem
zaskarżonego orzeczenia. Nie wystarczy więc przytoczenie samych naruszeń;
konieczne jest również wykazanie normalnego związku przyczynowego między
mini a niezgodnością orzeczenia z prawem (por. postanowienie Sąd Najwyższego
z dnia 29 listopada 2006 r., II CNP 65/06, niepubl.).
4
Skarga powódki – w zakresie przytoczenia podstaw i jej uzasadnienia – nie
odpowiada przedstawionym wymaganiom. Przewidziane w art. 4245
§ 1 pkt 2
wymaganie zostało ograniczone w skardze do wskazania naruszonych przepisów
prawa. Przytoczenie podstawy skargi nie zawiera natomiast jej uzasadnienia
wyjaśniającego, na czym naruszenie wskazanych przepisów prawa polegało.
Z przedstawionych powodów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
postanowienia (art. 4248
§ 1 k.p.c. oraz art. 102 w związku z art. 391, art. 39821
i art.
42412
k.p.c.).
md