Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 58/09
POSTANOWIENIE
Dnia 11 grudnia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Józef Frąckowiak (przewodniczący)
SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca)
SSN Grzegorz Misiurek
w sprawie z powództwa K.K.
przeciwko P.O.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 11 grudnia 2009 r.,
zażalenia powódki na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 11 sierpnia 2009 r., sygn. akt [...],
oddala zażalenie oraz wniosek pozwanego o zasądzenie
kosztów postępowania zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 11 sierpnia 2009 r. Sąd Apelacyjny umorzył
postępowanie apelacyjne i zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 5400 zł
tytułem zwrotu kosztów procesu za drugą instancję. Sąd stwierdził, że w toku
postępowania apelacyjnego pełnomocnik powódki pismem procesowym z dnia 27
lipca 2009 r. cofnął wniesioną przez nią apelację, a pełnomocnik pozwanego złożył
w terminie 2 tygodni od otrzymania zawiadomienia o cofnięciu apelacji, wniosek o
zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego. Z tych
przyczyn Sąd Apelacyjny na podstawie art. 391 § 2 k.p.c. umorzył postępowanie
apelacyjne i zgodnie z art. 203 § 3 k.p.c. zasądził od powódki na rzecz pozwanego
zwrot kosztów postępowania apelacyjnego.
Pełnomocnik powódki wniósł zażalenie na powyższe rozstrzygnięcie
o kosztach postępowania apelacyjnego zarzucając naruszenie art. 131 § 1 k.p.c.
przez nie doręczenie mu odpisu pisma pełnomocnika pozwanego zawierającego
żądanie zasądzenia kosztów postępowania apelacyjnego w związku z cofnięciem
apelacji, wskutek czego nie mógł oponować przeciwko temu żądaniu oraz nie
uwzględnienie, że cofnięcie apelacji nastąpiło w wyniku zawarcia pozasądowej
ugody przez pozwanego i męża powódki, w której ustalono między innymi,
że koszty postępowania w rozpoznawanej sprawie wzajemnie się znoszą.
Pełnomocnik pozwanego wnosił o oddalenie zażalenia i zasądzenie kosztów
postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 391 § 2 k.p.c. w razie cofnięcia apelacji sąd drugiej instancji
umarza postępowanie apelacyjne i orzeka o kosztach jak przy cofnięciu pozwu, zaś
zgodnie z art. 203 § 3 k.p.c. w razie cofnięcia pozwu poza rozprawą
przewodniczący odwołuje wyznaczoną rozprawę i o cofnięciu zawiadamia
pozwanego, który może w terminie 2 tygodni złożyć sądowi wniosek o przyznanie
kosztów. Z regulacji tej wynika, że zasadą jest, iż przy cofnięciu pozwu obowiązek
zwrotu kosztów postępowania obciąża powoda a przy cofnięciu apelacji, stronę
cofającą apelację. Wyjątkowo tylko obowiązek zwrotu kosztów może nie obciążać
3
strony cofającej pozew lub apelację lecz ciążyć na stronie przeciwnej, gdy cofnięcie
pozwu wynikało z zaspokojenie powoda przez przeciwnika w toku postępowania
w pierwszej instancji a cofnięcie apelacji z zaspokojenie przez przeciwnika
interesów skarżącego w postępowaniu apelacyjnym. W każdym z tych przypadków
konieczne jest wykazanie przez stronę cofającą pozew lub apelację, że wniesienie
tych środków procesowych było niezbędne do celowego dochodzenia praw lub
celowej obrony (art. 98 § 1 k.p.c.). Z uwagi na to, że nie obciążenie cofającego
pozew lub apelację kosztami postępowania jest wyjątkiem od zasady, iż ponosi on
te koszty, na nim spoczywa ciężar wykazania, że zachodzą wskazane wyżej,
wyjątkowe okoliczności uzasadniające nie obciążenie go kosztami.
Jeżeli zatem strona cofająca apelację nie chce być obciążona, na żądanie
strony przeciwnej, kosztami postępowania apelacyjnego, powinna w piśmie
cofającym apelację wykazać, że jej cofnięcie wynikało z zaspokojenia przez
przeciwnika w postępowaniu apelacyjnym interesów skarżącego oraz, że
wniesienie apelacji było niezbędne do dochodzenia praw lub obrony skarżącego.
Powódka reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika nie wskazała
w piśmie procesowym zawierającym cofnięcie apelacji żadnych przyczyn cofnięcia
tego środka zaskarżenia. Nie wykazała zatem, że zachodzą szczególne
okoliczności uzasadniające nie obciążenie jej kosztami postępowania apelacyjnego
na ewentualne żądanie pozwanego złożone w warunkach określonych w art. 203
§ 3 k.p.c. Sąd Apelacyjny prawidłowo więc obciążył ją kosztami postępowania
apelacyjnego na żądanie pozwanego złożone w terminie wskazanym w art. 203 § 3
k.p.c. Nie ma przy tym znaczenia, że nie doręczył pełnomocnikowi powódki pisma
pełnomocnika pozwanego zawierającego żądanie zasądzenia kosztów
postępowania apelacyjnego, skoro prawo pozwanego do uzyskania tych kosztów
zależało tylko od złożenia przezeń wniosku w terminie określonym w art. 203 § 3
k.p.c., a powódka mogła uwolnić się od obowiązku zwrotu kosztów jedynie przez
wykazanie, już w piśmie cofającym apelację, że zachodzą opisane wyżej
szczególne okoliczności uzasadniające nie obciążenie jej tymi kosztami.
Z tych wszystkich względów Sąd Najwyższy oddalił zażalenie jako nie
uzasadnione (art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.). Oddalony został także wniosek
4
pozwanego o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego związanych ze
złożeniem odpowiedzi na zażalenie. Pismo nazwane odpowiedzią na zażalenie
zostało bowiem wniesione po terminie określonym w art. 395 § 1 zd. 2 k.p.c., a
zatem nie wywołuje skutków procesowych związanych z wniesieniem odpowiedzi
na zażalenie.