Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 100/09
POSTANOWIENIE
Dnia 8 stycznia 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Krzysztof Pietrzykowski
ze skargi powoda
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego
z dnia 2 października 2008 r., sygn. akt I ACa (…)
w sprawie z powództwa H. Z.
przeciwko K. M. i M. M.
o rozwiązanie umowy dożywocia,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 8 stycznia 2010 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 12 sierpnia 2009 r., sygn. akt I ACa (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 12 sierpnia 2009 r. Sąd
Apelacyjny odrzucił skargę powoda H. Z. o wznowienie postępowania zakończonego
prawomocnym wyrokiem tego Sądu z dnia 2 października 2008 r.
Sąd Apelacyjny stwierdził, że nie istnieje powołana przez skarżącego podstawa
wznowienia, którą miało stanowić przewidziane w art. 403 § 1 pkt 1 k.p.c. oparcie
wyroku na podrobionym dokumencie. Według skarżącego, dokumentem tym było
2
sfałszowane oświadczenie z dnia 1 października 2007 r. Już jednak orzekający w
pierwszej instancji Sąd Okręgowy stwierdził w uzasadnieniu orzeczenia, że dokument
ten nie pochodził od osoby, której podpis w nim nakreślono i ustalenia faktyczne
poczynił nie uwzględniając tego dokumentu, lecz na podstawie innych dowodów
zebranych w sprawie. Potwierdził to wyraźnie Sąd Apelacyjny, odnosząc się do zarzutu
apelacji powoda. Wobec tego, że wyrok nie został oparty na podrobionym dokumencie,
nie zachodzi wskazana przez skarżącego podstawa wznowienia, co uzasadniało
odrzucenie skargi.
W zażaleniu na to postanowienie, skarżący – nie kwestionując, że nie jest
wystarczające powołanie się na ustawową podstawę wznowienia, gdyż podstawa ta
musi rzeczywiście zachodzić – podniósł, iż Sąd winien był uwzględnić dowód powołany
w skardze, czyli wyrok karny uznający pozwanego za winnego posługiwania się
sfałszowanym zaświadczeniem.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:
Cechą tak zwanych przyczyn restytucyjnych wznowienia postępowania, do
których zalicza się wymieniona w art. 403 § 1 pkt 1 k.p.c. podstawa polegająca na tym,
że wyrok został oparty na podrobionym dokumencie, jest to, by powołana okoliczność
pozostawała w związku z treścią tego wyroku. Dokumentem, o którym mowa w
powołanym przepisie jest zatem taki dowód, w oparciu o który zostały poczynione
ustalenia faktyczne stanowiące podstawę rozstrzygnięcia. Istota rozważanej przesłanki
polega na tym, że podrobiony dokument stanowił element podstawy orzeczenia, gdyż w
takiej jedynie sytuacji można mówić, że „wyrok został oparty na dokumencie
podrobionym (...)”.
Z uzasadnienia zaskarżonego skargą o wznowienie wyroku z dnia 2 października
2008 r. wyraźnie i jednoznacznie wynika, że podrobienie dokumentu zostało
stwierdzone już w postępowaniu pierwszoinstancyjnym i dokument ten nie był brany pod
uwagę przy ustalaniu podstawy faktycznej orzeczenia. Kwestia ta była przedmiotem
zarzutu apelacji, i podlegała ocenie w instancji apelacyjnej, a powołana przez
skarżącego podstawa skargi pozostaje w wyraźnej sprzeczności z rzeczywistym i
niebudzącym wątpliwości stanem rzeczy. Trafne jest zatem stanowisko Sądu
Apelacyjnego, że brak jakiejkolwiek podstawy do twierdzenia, iż wyrok został oparty na
dokumencie podrobionym.
3
Z punktu widzenia rozważanej przesłanki nie ma znaczenia orzeczenie przez sąd
karny o warunkowym umorzeniu postępowania i orzeczeniu środka karnego w stosunku
do pozwanego w związku z posłużeniem się przezeń sfałszowanym oświadczeniem z
dnia 1 października 2007 r. w sprawie cywilnej. Istotne jest to, że Sąd orzekający w tej
sprawie samodzielnie ustalił okoliczność podrobienia pisma i w konsekwencji nie
uwzględnił tego dokumentu przy czynieniu ustaleń faktycznych stanowiących podstawę
orzeczenia.
Dlatego nie ma racji skarżący ani wtedy, gdy zarzuca w zażaleniu naruszenie art.
403 § 1 pkt 1 k.p.c., ani wtedy, gdy twierdzi, że dołączając do skargi „nowy dowód” w
postaci odpisu wyroku karnego, uprawdopodobnił wystąpienie podstawy wznowienia, na
którą powołał się w skardze.
Z omówionych względów Sąd Najwyższy oddalił zażalenie, na podstawie
art. 3941
§ 3 w zw. z art. 39814
k.p.c.