Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CSK 547/09
POSTANOWIENIE
Dnia 24 lutego 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z wniosku Skarbu Państwa Naczelnika Urzędu Skarbowego w Ż.
przy uczestnictwie S. D. i K. D.
o wpis hipoteki przymusowej w księdze wieczystej Z(…)/6,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 24 lutego 2010 r.,
na skutek skargi kasacyjnej wnioskodawcy
od postanowienia Sądu Okręgowego w Z.
z dnia 10 lipca 2009 r., sygn. akt VI Ca (…),
odrzuca skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 10 lipca 2009 r. Sąd Okręgowy w Z. zmienił
postanowienie Sądu Rejonowego w Ż. – którym dokonano wpisu w księdze wieczystej
Kw. nr Z(…)/6 hipoteki przymusowej na rzecz Skarbu Państwa-Urzędu Skarbowego w
Ż. w kwocie 134 557,70 zł, zabezpieczającej należność z tytułu podatku od towarów i
usług – w ten sposób, że oddalił wniosek o wpis hipoteki przymusowej.
Wymienione postanowienie wnioskodawca Skarb Państwa – Naczelnik Urzędu
Skarbowego w Ż. zaskarżył skargą kasacyjną z dnia 1 września 2009 r., sporządzoną i
wniesioną przez jego pełnomocnika procesowego będącego radcą prawnym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 871
§ 3 k.p.c. w sprawach, w których obowiązuje wyłączne
zastępstwo Skarbu Państwa przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa nie jest
dopuszczalne zastępowanie go przez jakikolwiek inny podmiot. W orzecznictwie zostało
2
też wyjaśnione, że wyłączne zastępstwo Skarbu Państwa przez Prokuratorię Generalną
Skarbu Państwa obejmuje również czynności związane z postępowaniem przed Sądem
Najwyższym, podejmowane przed sądem niższej instancji (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 30 sierpnia 2006 r., I CSK 192/06, niepubl.).
Na skutek nowelizacji ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o Prokuratorii Generalnej
Skarbu Państwa (Dz. U. Nr 169, poz. 1417 ze zm.; dalej: „ustawa”), dokonanej ustawą z
dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa (Dz.
U. Nr 79, poz. 660; dalej: „ustawa nowelizująca), która weszła w życie z dniem 12
czerwca 2009 r., przewidziane w art. 4 ust. 1 ustawy wyłączne zastępstwo Skarbu
Państwa w postępowaniu przed Sądem Najwyższym objęło także sprawy rozpoznawane
w postępowaniu wieczystoksięgowym (przewidujący wyłączenie tego zastępstwa
przepis art. 4 ust. 4 ustawy został uchylony).
Zgodnie z art. 2 ust. 3 ustawy nowelizującej sprawy przed Sądem Najwyższym, w
których zgodnie z przepisem ustawy, w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą, po
dniu jej wejścia w życie , zastępstwo procesowe Skarbu Państwa przez Prokuratorię
Generalną Skarbu Państwa jest wyłączne, prowadzi się na dotychczasowych zasadach,
o ile przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej zostały w sprawie podjęte
czynności procesowe przed Sądem Najwyższym lub czynności procesowe związane z
postępowaniem przed Sądem Najwyższym, podejmowanie przed sądem niższej
instancji.
Skarga kasacyjna wnioskodawcy została wniesiona dnia 2 września 2009 r. Jej
wniesienie stanowiło czynność procesową związaną z postępowaniem przed Sądem
Najwyższym, podjętą przed sądem drugiej instancji. Wymieniona czynność, mimo że
objęta już wyłącznym zastępstwem Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, została
jednak dokonana przez reprezentującego Skarb Państwa radcę prawnego, czyli osobę
niemającą zdolności postulacyjnej. Wniesienie skargi kasacyjnej przez osobę
nieuprawnioną – zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego (por.
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 sierpnia 2006 r., I CSK 192/06) – nie
stanowi braku formalnego ani też innej wadliwości podlegającej konwalidacji (sanacji).
Skarga kasacyjna wnioskodawcy jako niedopuszczalna podlegała zatem – na podstawie
art. 3986
§ 2 k.p.c. – odrzuceniu przez Sąd drugiej instancji. Ponieważ nie zrobił tego
wymieniony Sąd, podlegała ona odrzuceniu przez Sąd Najwyższy (art. 3986
§ 3 k.p.c.).
Z przedstawionych powodów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
postanowienia.