Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II PZ 18/10
POSTANOWIENIE
Dnia 2 czerwca 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Korzeniowski
w sprawie z powództwa C. M.
przeciwko Zakładowi Produkcji Betonów Z., Zakładowi P-9 w R.
o ustalenie pracy w warunkach szczególnych,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 2 czerwca 2010 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Najwyższego - Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych
z dnia 11 grudnia 2009 r.,
odrzuca zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z 11 grudnia 2009 r. Sąd Najwyższy na podstawie art. 3989
§ 2
k.p.c. odmówił przyjęcia do rozpoznania skargi kasacyjnej powoda C. M. wniesionej
od postanowienia Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 26
maja 2009 r., którym oddalono jego zażalenie na postanowienie Sądu Rejonowego-
Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 19 grudnia 2008 r. odrzucające pozew
przeciwko Zielonogórskiemu Zakładowi Produkcji Betonów Z. P-9 w R. o ustalenie
pracy w warunkach szczególnych. Sąd Najwyższy stwierdził, że strona pozwana
uległa likwidacji i została wykreślona z rejestru przedsiębiorstw. Niedopuszczalne
było zatem prowadzenie postępowania z udziałem strony nieistniejącej. Kwestia to
była wielokrotnie przedmiotem utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego, stąd
w sprawie nie występowało istotne zagadnienie prawne ani potrzeba wykładni
2
przepisów prawa i tym samym wykluczone było uznanie, że skarga jest oczywiście
uzasadniona.
Powód wniósł zażalenie na postanowienie od odmowie przyjęcia skargi kasacyjnej
do rozpoznania z wnioskiem o jego uchylenie i przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania na podstawie art. 3989
§ 1 pkt 1, 2 i 4 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie na postanowienie Sądu Najwyższego o odmowie przyjęcia skargi
kasacyjnej do rozpoznania jest niedopuszczalne i dlatego zostało odrzucone.
Niedopuszczalność zażalenia wynika z prawa procesowego. Wyliczenie
postanowień na które przysługuje zażalenie do Sądu Najwyższego jest
wyczerpujące (art. 3941
§ 1 i 2 k.p.c.).
Zażalenie do Sądu Najwyższego dopuszczalne jest na określone postanowienia
sądu drugiej instancji. Skarga kasacyjna jest nadzwyczajnym środkiem
odwoławczym, przysługuje wszak od wydanego przez sad drugiej instancji
prawomocnego wyroku lub postanowienia w przedmiocie odrzucenia pozwu albo
umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie. Sąd Najwyższy
przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania jeżeli zachodzą podstawy (przesłanki)
przedsądu z art. 3989
§ 1 pkt 1-4 k.p.c. W przeciwnym razie odmawia przyjęcia
skargi kasacyjnej do rozpoznania. Postanowienie to podlega uzasadnieniu. Jednak
postanowienie o odmowie przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania nie jest
zaskarżalne. Nie ma tu dwuinstancyjności postępowania, gdyż sama sprawa
rozpoznawana jest w dwuinstancyjnym postępowaniu przed sądami powszechnymi
pierwszej i drugiej instancji, co obejmuje również przeszkodę procesową
wymagającą odrzucenia pozwu (art. 3981
§ 1 k.p.c.). Odmowa przyjęcia skargi
kasacyjnej do rozpoznania nie stanowi więc rozpoznania sprawy w pierwszej
instancji.
Postanowienie wydane w ramach przedsądu jest niezaskarżalne (por.
postanowienie Sądu Najwyższego z 20 lipca 2001 r., I PZ 42/01, OSNP 2003 nr 13,
poz. 316).
Potwierdza to również orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego (zob., wyrok z
30 maja 2007 r., SK 68/06 i powołane w nim orzecznictwo). Trybunał Konstytucyjny
wielokrotnie podkreślał w swoim orzecznictwie, że „zarówno z Konstytucji, jak i z
3
przepisów Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności,
sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmienionej następnie Protokołami
nr 3, 5 i 8 oraz uzupełnionej Protokołem nr 2 (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284, ze
zm.) wynika, że standardem minimalnym odnoszącym się do postępowania
sądowego jest dwuinstancyjność. Wszystko, co ponad ten standard wykracza,
włącznie z instytucją kasacji i sposobem jej ukształtowania, jest naddatkiem,
podwyższeniem standardu minimalnego. Przepisy k.p.c. nie muszą zatem
zapewniać stronom prawa do rozpatrzenia sprawy przez Sąd Najwyższy, a
możliwość odwołania się do trzeciej instancji wykracza poza konstytucyjne
minimum. Oznacza to, że strona nie ma roszczenia do państwa o takie
ukształtowanie obowiązujących przepisów, które zapewniałyby jej rozpoznanie
każdej sprawy przez Sąd Najwyższy (por. wyroki TK: z 10 lipca 2000 r., sygn. SK
12/99, OTK ZU nr 5/2000, poz. 143, z 17 maja 2004 r., sygn. SK 32/03, OTK ZU nr
5/A/2004, poz. 44, z 6 października 2004 r., sygn. SK 23/02, OTK ZU nr 9/A/2004,
poz. 89, z 31 marca 2005 r., sygn. SK 26/02, OTK ZU nr 3/A/2005, poz. 29, z 16
stycznia 2006 r., sygn. SK 30/05, OTK ZU nr 1/A/2006, poz. 2)".
Z powyższych względów, wobec niedopuszczalności zażalenia na
postanowienie o odmowie przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania, orzeczono
jak w sentencji.