Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 57/10
POSTANOWIENIE
Dnia 27 lipca 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk (sprawozdawca)
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie z wniosku K. C.
przy uczestnictwie R. B. i H. B.
o wpis hipoteki przymusowej zwykłej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 27 lipca 2010 r.,
zażalenia wnioskodawczyni
na postanowienie Sądu Okręgowego w S. z dnia 27 stycznia 2010 r., sygn. akt II Ca
(…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 3 lutego 2010 r. Sąd Okręgowy w S. zmienił zaskarżone
postanowienie w ten sposób, że nakazał wpisać w dziale IV księgi wieczystej Kw (…)
prowadzonej przez Sąd Rejonowy w G. hipotekę przymusową zwykłą w kwocie
89 137,16 zł na nieruchomości rolnej niezabudowanej, stanowiącej współwłasność R. B.
i H. B. na rzecz K. C. i stwierdził, że koszty postępowania przed Sądami obu instancji
oraz Sądem Najwyższym wnioskodawca i uczestnicy ponoszą we własnym zakresie.
O kosztach postępowania orzekł w oparciu o przepis art. 520 § 1 k.p.c. Wskazał,
że co prawda interesy wnioskodawcy i uczestników były sprzeczne jednak właściciele
2
nieruchomości nie dali żadnych podstaw do wystąpienia z wnioskiem; poza tym
występujący w sprawie problem prawny wyjaśniło dopiero zapadłe w sprawie
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 2009 r.
Na postanowienie w przedmiocie kosztów wnioskodawca wniósł zażalenie,
zarzucając naruszenie art. 520 § 2 k.p.c. W tym zakresie wniósł o uchylenie
zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie wniesiono w sprawie wieczysto-księgowej o wpis hipoteki
przymusowej, w którym to postępowaniu brak jest przepisów szczególnych dotyczących
zasad orzekania o kosztach tego postępowania. Wobec powyższego do postępowania
tego mają zastosowanie ogólne przepisy dotyczące zasad orzekania o kosztach
postępowania nieprocesowego, zawarte w art. 520 k.p.c. Zgodnie z art. 520 § 1 k.p.c. w
postępowaniu nieprocesowym każdy biorący w nim udział ponosi koszty z nim
związane. Natomiast według art. 520 § 2 k.p.c. zwrot kosztów pomiędzy uczestników
postępowania nieprocesowego może być orzeczony wtedy, gdy ich interesy są
sprzeczne lub jeżeli uczestnicy są w różnym stopniu zainteresowani wynikiem
postępowania. Przepis zawarty w art. 520 § 1 k.p.c. zawiera ogólną zasadę orzekania o
kosztach postępowania nieprocesowego w stosunku do której art. 520 § 2 k.p.c. jest
wyjątkiem podobnie, jak art. 520 § 3 k.p.c. dotyczący sytuacji, gdy wnioski jednego z
uczestników zostały odrzucone bądź oddalone przy sprzeczności interesów
występujących między uczestnikami postępowania. W związku z powyższym art. 520 §
2 k.p.c. jako przepis zawierający wyjątek od zasady rozliczeń kosztów postępowania
nieprocesowego nie powinien podlegać wykładni rozszerzającej.
Przesłanką warunkującą zastosowanie art. 520 § 1 k.p.c. jest wystąpienie
sprzeczności interesów wnioskodawcy i uczestników w niniejszej sprawie. W uchwale
Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 1973 r., III CZP 96/72 (OSNC 1973, nr 9, poz.
146) zostało wyjaśnione, że w sprawie o wpis hipoteki przymusowej nie występuje
sprzeczność interesów pomiędzy żądającym wpisu tego ograniczonego prawa
rzeczowego wnioskodawcą, a uczestnikami - właścicielami nieruchomości.
Ustanowienie bowiem hipoteki przymusowej leży tylko w interesie wnioskodawcy.
Dlatego też w takiej sprawie ma zastosowanie zasada wyrażona w art. 520 § 1 k.p.c. i
brak podstaw do zastosowania art. 520 § 2 k.p.c.
Wobec powyższego zażalenie jako niezasadne podlegało oddaleniu na
podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.