I CZ 165/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-05-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 165/10
POSTANOWIENIE
Dnia 20 stycznia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
SSN Bogumiła Ustjanicz
w sprawie z wniosku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w
W.Inspektorat w P.
przy uczestnictwie E. J.
o wpis,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 20 stycznia 2011 r.,
zażalenia uczestniczki postępowania
na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 19 maja 2010 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy odrzucił, jako nieopłaconą,
skargę kasacyjną uczestniczki postępowania – E. J., wniesioną od postanowienia
tego Sądu wydanego w dniu 3 listopada 2009 roku.
W motywach postanowienia Sąd Okręgowy wskazał, że wniesiona przez
ustanowionego z urzędu pełnomocnika skarga kasacyjna nie była opłacona, a tym
samym, stosownie do przepisu art. 3986
§ 2 k.p.c., podlega ona odrzuceniu.
Zaznaczył również, powołując się na uchwałę składu siedmiu sędziów z dnia
5 czerwca 2008 r., sygn. akt III CZP 142/07, publ. OSNC 2008, nr 11, poz. 122, że
mimo iż uczestniczka była w całości zwolniona od opłaty od apelacji, to zwolnienie
udzielone w toku postępowania przed sądami powszechnymi, nie obejmuje
postępowania kasacyjnego.
W zażaleniu na powyższe postanowienie skarżąca wniosła o jego uchylenie
w całości podnosząc przy tym w lakonicznym uzasadnieniu, że jej sytuacja
majątkowa uzasadniała zwolnienie jej od obowiązku uiszczenia opłaty od
wniesionej skargi kasacyjnej. Zwróciła ona uwagę, że postanowieniem z dnia
13 stycznia 2010 r. został ustanowiony dla niej pełnomocnik z urzędu do
wniesienia skargi kasacyjnej, a zatem w jej ocenie zachodziły tym samym
okoliczności uzasadniające również zwolnienie jej od obowiązku uiszczenia opłaty
od wniesionej skargi kasacyjnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 3986
§ 2 k.p.c. nieopłacenie lub nienależyte opłacenie skargi
kasacyjnej stanowi podstawę do jej odrzucenia przez sąd drugiej instancji.
Wniesiona przez skarżącego skarga kasacyjna nie była opłacona, a zatem słusznie
została odrzucona.
W pierwszej kolejności podnieść należy, że z akt sprawy wynika, iż skarżąca
nie złożyła stosownego wniosku o zwolnienie jej od obowiązku uiszczenia opłaty od
wniesionej skargi kasacyjnej, a zatem Sąd Okręgowy, związany żądaniem
3
uczestniczki zawartym w pkt 2 jej wniosku z dnia 2 grudnia 2009 r. (k. 125)
ograniczył się do ustanowienia pełnomocnika z urzędu (k. 130), prawidłowo nie
orzekając w przedmiocie zwolnienia od kosztów postępowania kasacyjnego.
Zgodnie z art. 102 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2008 roku o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm.)
warunkiem zwolnienia osoby fizycznej od kosztów sądowych jest złożenie przez nią
stosownego wniosku, sąd bowiem nie może uczynić tego z urzędu (por. np.
postanowienie SN z dnia 3 grudnia 2009 r., sygn. akt II CZ 64/09, niepubl.,
postanowienie SN z dnia 22 stycznia 2008, sygn. akt I UZ 39/07, publ. OSNP 2009,
nr 7-8, poz. 109). Tym samym, brak złożonego przez skarżącą wniosku
o zwolnienie jej od kosztów postępowania kasacyjnego wyłączał możliwość
orzekania przez Sąd w tym przedmiocie.
Nie ma również racji skarżąca podnosząc, że ustanowienie pełnomocnika,
ze względu na brzmienie art. 117 § 1 k.p.c., wymagało od sądu uprzedniego
zwolnienia od kosztów sądowych. Skarżąca pomija bowiem okoliczność,
że w następstwie wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia
16 czerwca 2008 roku, sygn. akt P 37/07, publ. OTK-A 2008, nr 5, poz. 80
nastąpiła zmiana treści art. 117 § 1 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem, w brzmieniu
obowiązującym po dniu wejścia w życie przywołanego orzeczenia Trybunału
Konstytucyjnego, tj. po dniu 26 czerwca 2008 r., mającym zastosowanie
w przedmiotowym stanie faktycznym, warunkiem ustanowienia przez sąd
pełnomocnika z urzędu nie jest uprzednie zwolnienie strony od kosztów
postępowania w całości lub w części.
Z tych też względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
k.p.c.
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. postanowił jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 20 stycznia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Zbigniew Kwaśniewski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
SSN Bogumiła Ustjanicz
w sprawie z wniosku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych III Oddział w
W.Inspektorat w P.
przy uczestnictwie E. J.
o wpis,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 20 stycznia 2011 r.,
zażalenia uczestniczki postępowania
na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 19 maja 2010 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy odrzucił, jako nieopłaconą,
skargę kasacyjną uczestniczki postępowania – E. J., wniesioną od postanowienia
tego Sądu wydanego w dniu 3 listopada 2009 roku.
W motywach postanowienia Sąd Okręgowy wskazał, że wniesiona przez
ustanowionego z urzędu pełnomocnika skarga kasacyjna nie była opłacona, a tym
samym, stosownie do przepisu art. 3986
§ 2 k.p.c., podlega ona odrzuceniu.
Zaznaczył również, powołując się na uchwałę składu siedmiu sędziów z dnia
5 czerwca 2008 r., sygn. akt III CZP 142/07, publ. OSNC 2008, nr 11, poz. 122, że
mimo iż uczestniczka była w całości zwolniona od opłaty od apelacji, to zwolnienie
udzielone w toku postępowania przed sądami powszechnymi, nie obejmuje
postępowania kasacyjnego.
W zażaleniu na powyższe postanowienie skarżąca wniosła o jego uchylenie
w całości podnosząc przy tym w lakonicznym uzasadnieniu, że jej sytuacja
majątkowa uzasadniała zwolnienie jej od obowiązku uiszczenia opłaty od
wniesionej skargi kasacyjnej. Zwróciła ona uwagę, że postanowieniem z dnia
13 stycznia 2010 r. został ustanowiony dla niej pełnomocnik z urzędu do
wniesienia skargi kasacyjnej, a zatem w jej ocenie zachodziły tym samym
okoliczności uzasadniające również zwolnienie jej od obowiązku uiszczenia opłaty
od wniesionej skargi kasacyjnej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 3986
§ 2 k.p.c. nieopłacenie lub nienależyte opłacenie skargi
kasacyjnej stanowi podstawę do jej odrzucenia przez sąd drugiej instancji.
Wniesiona przez skarżącego skarga kasacyjna nie była opłacona, a zatem słusznie
została odrzucona.
W pierwszej kolejności podnieść należy, że z akt sprawy wynika, iż skarżąca
nie złożyła stosownego wniosku o zwolnienie jej od obowiązku uiszczenia opłaty od
wniesionej skargi kasacyjnej, a zatem Sąd Okręgowy, związany żądaniem
3
uczestniczki zawartym w pkt 2 jej wniosku z dnia 2 grudnia 2009 r. (k. 125)
ograniczył się do ustanowienia pełnomocnika z urzędu (k. 130), prawidłowo nie
orzekając w przedmiocie zwolnienia od kosztów postępowania kasacyjnego.
Zgodnie z art. 102 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2008 roku o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 ze zm.)
warunkiem zwolnienia osoby fizycznej od kosztów sądowych jest złożenie przez nią
stosownego wniosku, sąd bowiem nie może uczynić tego z urzędu (por. np.
postanowienie SN z dnia 3 grudnia 2009 r., sygn. akt II CZ 64/09, niepubl.,
postanowienie SN z dnia 22 stycznia 2008, sygn. akt I UZ 39/07, publ. OSNP 2009,
nr 7-8, poz. 109). Tym samym, brak złożonego przez skarżącą wniosku
o zwolnienie jej od kosztów postępowania kasacyjnego wyłączał możliwość
orzekania przez Sąd w tym przedmiocie.
Nie ma również racji skarżąca podnosząc, że ustanowienie pełnomocnika,
ze względu na brzmienie art. 117 § 1 k.p.c., wymagało od sądu uprzedniego
zwolnienia od kosztów sądowych. Skarżąca pomija bowiem okoliczność,
że w następstwie wejścia w życie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia
16 czerwca 2008 roku, sygn. akt P 37/07, publ. OTK-A 2008, nr 5, poz. 80
nastąpiła zmiana treści art. 117 § 1 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem, w brzmieniu
obowiązującym po dniu wejścia w życie przywołanego orzeczenia Trybunału
Konstytucyjnego, tj. po dniu 26 czerwca 2008 r., mającym zastosowanie
w przedmiotowym stanie faktycznym, warunkiem ustanowienia przez sąd
pełnomocnika z urzędu nie jest uprzednie zwolnienie strony od kosztów
postępowania w całości lub w części.
Z tych też względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
k.p.c.
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. postanowił jak w sentencji.