Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CZ 166/10
POSTANOWIENIE
Dnia 3 lutego 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący,
sprawozdawca)
SSN Bogumiła Ustjanicz
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie z powództwa Miasta Stołecznego Warszawy
przeciwko I. B.
o wydanie nieruchomości,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 3 lutego 2011 r.,
zażalenia pozwanej na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 20 października 2010 r. w przedmiocie kosztów postępowania,
zmienia zaskarżone postanowienie w punkcie 2 w ten sposób,
że nie obciąża pozwanej kosztami postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 20 października 2010 r., wydanym
na skutek zażalenia powoda na rozstrzygnięcie o kosztach procesu zawarte w
postanowieniu Sądu Okręgowego z dnia 12 lipca 2010 r., zmienił zaskarżone
postanowienie w ten sposób, że zmniejszył zasądzoną na rzecz pozwanej tytułem
zwrotu kosztów procesu kwotę z 7 200 zł do 60 zł oraz zasądził od pozwanej na
rzecz powoda kwotę 672 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.
Wyjaśnił, że Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 12 lipca 2010 r. podjął
zawieszone postępowanie, umorzył je w związku z cofnięciem pozwu oraz zasądził
od powoda na rzecz pozwanej zwrot kosztów procesu w wysokości 7 200 zł.
Zażalenie na rozstrzygnięcie o kotach wniósł powód żądając jego zmiany i
zasądzenia kwoty 60 zł. Sąd Apelacyjny podkreślił, że zgodnie z § 9 pkt 3
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie
opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa
kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z
urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.) stawkę minimalną za prowadzenie
sprawy o wydanie innej niż lokal mieszkalny nieruchomości i opróżnienie lokalu
użytkowego oblicza się na podstawie § 6 rozporządzenia od wartości
sześciomiesięcznego czynszu. Powód określił w pozwie wartość miesięcznego
czynszu na kwotę 21,54 zł. Zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 13 czerwca 1967 r. o
kosztach sądowych w sprawach cywilnych (jedn. tekst: Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz.
594 ze zm.), za podstawę obliczenia wpisu przyjmowało się sumę odpowiadającą
trzymiesięcznemu czynszowi najmu lub dzierżawy. Podstawa określenia wpisu była
zatem inna niż wartość przedmiotu sporu. Sąd Okręgowy, orzekając o kosztach
procesu, ustalił wysokość wynagrodzenia pełnomocnika pozwanej z
uwzględnieniem tej wartości i zgodnie z § 6 rozporządzenia, a nie na podstawie § 9
pkt 3 w związku z § 6 rozporządzenia.
W zażaleniu na rozstrzygnięcie Sądu Apelacyjnego w punkcie 2
postanowienia, a więc w przedmiocie obciążenia pozwanego kosztami
postępowania zażaleniowego, jego pełnomocnik, zarzucając naruszenie art. 98
i 102 k.p.c., wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i orzeczenie
o nieobciążaniu pozwanego kosztami postępowania zażaleniowego. Podkreślił,
3
że pozwana nie kwestionuje zmiany postanowienia w zakresie przyznania jej kwoty
60 zł oraz jest zdania, że przyznanie kwoty 7 200 zł było błędem Sądu
Okręgowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.
Artykuł 102 k.p.c. przewiduje wyjątek od zasady odpowiedzialności strony
przegrywającej sprawę za koszty procesu (art. 98 § 1 k.p.c.). Według tego przepisu,
w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony
przegrywającej tylko część kosztów procesu albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.
Ustalenie, czy w sprawie zachodzi „wypadek szczególnie uzasadniony”, zależy od
swobodnej oceny sądu (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
13 grudnia 2007 r., I CZ 110/07, niepubl.). Ocena ta musi jednakże uwzględniać
wszystkie okoliczności, które mogą mieć wpływ na jej podjęcie (por. np.
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 2010 r., I CZ 112/09, niepubl.).
W okolicznościach niniejszej sprawy wypadkiem szczególnie uzasadnionym jest
sytuacja, gdy Sąd drugiej instancji zmienił postanowienie Sądu pierwszej instancji
w zakresie zwrotu kosztów procesu w sytuacji, gdy pozwana nie miała na to
żadnego wpływu. Podkreślić poza tym należy, że zasadniczo to powód jest stroną
przegrywającą, a pozwaną można uznać za stronę przegrywającą tylko w zakresie
zmiany postanowienia Sądu Okręgowego o zmianie wysokości kosztów procesu
ponoszonych przez powoda.
Z przedstawionych powodów orzeczono jak w sentencji (art. 3941
§ 3
w związku z art. 397 § 2 i art. 386 § 1 k.p.c.).