V CZ 50/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-05-2013
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 50/10
POSTANOWIENIE
Dnia 23 marca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jan Górowski
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z powództwa P. S. i D. P.
przeciwko Skarbowi Państwa - Ministrowi Skarbu Państwa
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 23 marca 2011 r.,
zażaleń powódki D. P. i pozwanego Skarbu Państwa
na orzeczenie o kosztach, zawarte w wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 22 grudnia 2009 r.,
uchyla zaskarżone orzeczenie o kosztach zamieszczone
w punkcie czwartym i piątym wyroku i sprawę w tym zakresie
przekazuje Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i
orzeczenia o kosztach postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 22 grudnia 2009 r. Sąd Apelacyjny uwzględnił apelację
pozwanego Skarbu Państwa – Ministra Skarbu Państwa, zasądzając (w punkcie
czwartym wyroku) na jego rzecz od powodów P. S. i D. P. kwotę 10800, zł tytułem
kosztów postępowania apelacyjnego, a ponadto zasądził (w punkcie piątym
wyroku) od powodów na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu
Państwa kwotę 5400, zł tytułem kosztów postępowania kasacyjnego (art. 98 § 1 i 3
k.p.c.).
Powyższe orzeczenia o kosztach procesu zaskarżyła zażaleniem
Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa, domagając się ich uchylenia
i przekazania sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania.
Skarżąca powołała się na naruszenie art. 105 § 1 k.p.c. przez nieokreślenie
wysokości obciążenia kosztami każdego z powodów.
Zażalenie na koszty procesu złożyła powódka D. P. zarzucając, iż ujawniona
sytuacja materialna i życiowa uzasadniała nieobciążanie jej tymi kosztami na
podstawie art. 102 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Uzasadnione jest zażalenie Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa.
Powodowie bezspornie dochodzili od strony pozwanej odrębnych roszczeń o różnej
wysokości; powód domagał się zasądzenia kwoty 1.774.510, zł, a powódka - kwoty
262.000 zł. Jako przegrywający spór w instancji apelacyjnej zobowiązani byli –
na ogólnych zasadach - do zwrotu kosztów procesu stronie wygrywającej (art. 98
§ 1 i 3 k.p.c), ale tylko według reguł określonych w art. 105 § 1 k.p.c.
Ich odpowiedzialność z tego tytułu nie była „bezudziałowa” lub solidarna, dlatego
należało ją jednoznacznie zidentyfikować. Zasadą jest, że współuczestnicy
zwracają przeciwnikowi koszty w częściach równych, ale zasada ta może zostać
skorygowana przy istnieniu znacznych różnic w udziale w sprawie poszczególnych
uczestników. W rozpoznawanej sprawie została zwrócona uwaga na wyraźnie
różny rozmiar roszczeń każdego z powodów.
3
Pominięcie przy orzekaniu o kosztach procesu reguł określonych w art. 105
§ 1 k.p.c uzasadnia uchylenie zaskarżonych orzeczeń i przekazanie sprawy
w oznaczonym zakresie do ponownego rozpoznania (art. 39815
§ 1 k.p.c.
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. i art. 108 § 2 k.p.c.).
W związku z zażaleniem powódki zachodzi natomiast potrzeba
ustosunkowania się do jej zarzutu w przedmiocie istnienia szczególnie
uzasadnionych okoliczności przewidzianych w art. 102 k.p.c. (por. dokumenty –
k. 1324-1330).
POSTANOWIENIE
Dnia 23 marca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jan Górowski
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z powództwa P. S. i D. P.
przeciwko Skarbowi Państwa - Ministrowi Skarbu Państwa
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 23 marca 2011 r.,
zażaleń powódki D. P. i pozwanego Skarbu Państwa
na orzeczenie o kosztach, zawarte w wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 22 grudnia 2009 r.,
uchyla zaskarżone orzeczenie o kosztach zamieszczone
w punkcie czwartym i piątym wyroku i sprawę w tym zakresie
przekazuje Sądowi Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i
orzeczenia o kosztach postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Wyrokiem z dnia 22 grudnia 2009 r. Sąd Apelacyjny uwzględnił apelację
pozwanego Skarbu Państwa – Ministra Skarbu Państwa, zasądzając (w punkcie
czwartym wyroku) na jego rzecz od powodów P. S. i D. P. kwotę 10800, zł tytułem
kosztów postępowania apelacyjnego, a ponadto zasądził (w punkcie piątym
wyroku) od powodów na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu
Państwa kwotę 5400, zł tytułem kosztów postępowania kasacyjnego (art. 98 § 1 i 3
k.p.c.).
Powyższe orzeczenia o kosztach procesu zaskarżyła zażaleniem
Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa, domagając się ich uchylenia
i przekazania sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania.
Skarżąca powołała się na naruszenie art. 105 § 1 k.p.c. przez nieokreślenie
wysokości obciążenia kosztami każdego z powodów.
Zażalenie na koszty procesu złożyła powódka D. P. zarzucając, iż ujawniona
sytuacja materialna i życiowa uzasadniała nieobciążanie jej tymi kosztami na
podstawie art. 102 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Uzasadnione jest zażalenie Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa.
Powodowie bezspornie dochodzili od strony pozwanej odrębnych roszczeń o różnej
wysokości; powód domagał się zasądzenia kwoty 1.774.510, zł, a powódka - kwoty
262.000 zł. Jako przegrywający spór w instancji apelacyjnej zobowiązani byli –
na ogólnych zasadach - do zwrotu kosztów procesu stronie wygrywającej (art. 98
§ 1 i 3 k.p.c), ale tylko według reguł określonych w art. 105 § 1 k.p.c.
Ich odpowiedzialność z tego tytułu nie była „bezudziałowa” lub solidarna, dlatego
należało ją jednoznacznie zidentyfikować. Zasadą jest, że współuczestnicy
zwracają przeciwnikowi koszty w częściach równych, ale zasada ta może zostać
skorygowana przy istnieniu znacznych różnic w udziale w sprawie poszczególnych
uczestników. W rozpoznawanej sprawie została zwrócona uwaga na wyraźnie
różny rozmiar roszczeń każdego z powodów.
3
Pominięcie przy orzekaniu o kosztach procesu reguł określonych w art. 105
§ 1 k.p.c uzasadnia uchylenie zaskarżonych orzeczeń i przekazanie sprawy
w oznaczonym zakresie do ponownego rozpoznania (art. 39815
§ 1 k.p.c.
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. i art. 108 § 2 k.p.c.).
W związku z zażaleniem powódki zachodzi natomiast potrzeba
ustosunkowania się do jej zarzutu w przedmiocie istnienia szczególnie
uzasadnionych okoliczności przewidzianych w art. 102 k.p.c. (por. dokumenty –
k. 1324-1330).