II PZ 15/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:11-12-2013
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II PZ 15/11
POSTANOWIENIE
Dnia 5 maja 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska (przewodniczący,
sprawozdawca)
SSN Katarzyna Gonera
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
w sprawie z powództwa M. S.
przeciwko Województwu […]
o odszkodowanie,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 5 maja 2011 r.,
na skutek zażalenia powoda na postanowienie zawarte w punkcie drugim wyroku
Sądu Okręgowego w P. z dnia 15 stycznia 2010 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem zawartym w pkt 2 wyroku z dnia 15 stycznia 2010 r. Sąd
Okręgowy w P. zasądził od powoda M. S. na rzecz pozwanego Województwa
kwotę 450 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego na podstawie art.
98 § 1 i § 3 k.p.c. w związku z § 12 ust. 1 pkt 1 w związku z § 11 ust. 1 pkt 2 w
związku z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września
2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez
Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1349 ze zm.).
2
Powód w zażaleniu zarzucił zaskarżonemu postanowieniu naruszenie
przepisów postępowania, tj. art. 102 k.p.c., przez jego bezzasadne
niezastosowanie, tj. nieodstąpienie od obciążania powoda kosztami procesu w
całości, pomimo że zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek w rozumieniu tego
przepisu (powód udowodnił, że doszło do naruszenia zasady równego traktowania
w zatrudnieniu, pozwana zakwestionowała swoją legitymacje bierną dopiero w toku
postępowania apelacyjnego, powód jest osobą bezrobotną, bez stałego źródła
utrzymania), a także art. 103 k.p.c., przez nieobciążenie strony pozwanej kosztami
postępowania, wywołanymi jej niesumiennym i oczywiście niewłaściwym
postępowaniem (podniesienie braku legitymacji biernej dopiero na rozprawie
apelacyjnej). Domagał się zmiany postanowienia i odstąpienia od obciążania
powoda kosztami postępowania oraz zasądzenia od pozwanej na rzecz powoda
kwoty 450 zł tytułem kosztów postępowania apelacyjnego, a także zasądzenia na
swoją rzecz kosztów postępowania zażaleniowego, ewentualnie uchylenia
zaskarżonego postanowienia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania
wraz z rozstrzygnięciem o kosztach postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Ostateczny wynik sprawy decyduje o obowiązku zwrotu kosztów procesu.
Wskazuje on na to, że w zasadzie – (art. 98 § 1 k.p.c.) - strona przegrywająca
sprawę ma obowiązek zwrócenia wygrywającemu przeciwnikowi poniesionych
przez niego kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia praw lub celowej
obrony.
Urzeczywistniający zasadę słuszności art. 102 k.p.c. stanowi wyjątek
od zasady odpowiedzialności za wynik sporu, a zatem nie podlega wykładni
rozszerzającej i związany jest z obowiązkiem strony podania okoliczności
zezwalających na przyjęcie, że zachodzi „szczególnie uzasadniony wypadek”.
Powód w postępowaniu apelacyjnym nie powołał ani faktów ani dowodów na
ich poparcie, które mogłyby stanowić o zastosowaniu tego szczególnego
uregulowania. Za oczywiście pozbawione racji uznać więc należy oczekiwanie na
prowadzenie w tym kierunku postępowania wyjaśniającego, którego nie inicjował,
przez Sąd Okręgowy z urzędu. W tej sytuacji nie mógł odnieść zamierzonego
3
rezultatu, pozbawiony usprawiedliwionych podstaw, zarzut naruszenia art. 102
k.p.c.
Odnośnie natomiast do zarzutu naruszenia art. 103 k.p.c. wskazać należy,
że jest to również przepis stanowiący wyjątek od zasady obowiązującej przy
orzekaniu o kosztach procesu, tj. zasady odpowiedzialności stron za wynik procesu
(art. 98 § 1 k.p.c.). Może on więc znaleźć zastosowanie tylko w okolicznościach w
tym przepisie wskazanych i nie podlega wykładni rozszerzającej. Przy orzekaniu o
kosztach procesu za drugą instancję jedynie okoliczności przewidziane w art. 103
k.p.c., występujące w postępowaniu w tej instancji, mogą uzasadnić zastosowanie
tego przepisu. Pozwanej nie można jednakże zarzucić ani niesumiennego, ani
niewłaściwego postępowania dlatego, że korzystając z przysługującego jej
uprawnienia wniosła apelację od niekorzystnego dla niej wyroku Sądu pierwszej
instancji. Niesumiennym ani niewłaściwym postępowaniem nie było też popieranie
przez pozwaną apelacji przed Sądem Okręgowym i podniesienie w postępowaniu
apelacyjnym zarzutu braku legitymacji biernej. Przy orzekaniu o kosztach procesu
za drugą instancję nie ma zaś znaczenia – z punktu widzenia możliwości
zastosowania art. 103 k.p.c. – postępowanie pozwanej przed Sądem pierwszej
instancji.
Z tych względów brak jest podstaw do uwzględnienia zażalenia powoda,
wobec czego Sąd Najwyższy z mocy art. 3941
§ 3 w związku z art. 39814
k.p.c.
postanowił jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 5 maja 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska (przewodniczący,
sprawozdawca)
SSN Katarzyna Gonera
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
w sprawie z powództwa M. S.
przeciwko Województwu […]
o odszkodowanie,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 5 maja 2011 r.,
na skutek zażalenia powoda na postanowienie zawarte w punkcie drugim wyroku
Sądu Okręgowego w P. z dnia 15 stycznia 2010 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem zawartym w pkt 2 wyroku z dnia 15 stycznia 2010 r. Sąd
Okręgowy w P. zasądził od powoda M. S. na rzecz pozwanego Województwa
kwotę 450 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego na podstawie art.
98 § 1 i § 3 k.p.c. w związku z § 12 ust. 1 pkt 1 w związku z § 11 ust. 1 pkt 2 w
związku z § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września
2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez
Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1349 ze zm.).
2
Powód w zażaleniu zarzucił zaskarżonemu postanowieniu naruszenie
przepisów postępowania, tj. art. 102 k.p.c., przez jego bezzasadne
niezastosowanie, tj. nieodstąpienie od obciążania powoda kosztami procesu w
całości, pomimo że zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek w rozumieniu tego
przepisu (powód udowodnił, że doszło do naruszenia zasady równego traktowania
w zatrudnieniu, pozwana zakwestionowała swoją legitymacje bierną dopiero w toku
postępowania apelacyjnego, powód jest osobą bezrobotną, bez stałego źródła
utrzymania), a także art. 103 k.p.c., przez nieobciążenie strony pozwanej kosztami
postępowania, wywołanymi jej niesumiennym i oczywiście niewłaściwym
postępowaniem (podniesienie braku legitymacji biernej dopiero na rozprawie
apelacyjnej). Domagał się zmiany postanowienia i odstąpienia od obciążania
powoda kosztami postępowania oraz zasądzenia od pozwanej na rzecz powoda
kwoty 450 zł tytułem kosztów postępowania apelacyjnego, a także zasądzenia na
swoją rzecz kosztów postępowania zażaleniowego, ewentualnie uchylenia
zaskarżonego postanowienia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania
wraz z rozstrzygnięciem o kosztach postępowania zażaleniowego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Ostateczny wynik sprawy decyduje o obowiązku zwrotu kosztów procesu.
Wskazuje on na to, że w zasadzie – (art. 98 § 1 k.p.c.) - strona przegrywająca
sprawę ma obowiązek zwrócenia wygrywającemu przeciwnikowi poniesionych
przez niego kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia praw lub celowej
obrony.
Urzeczywistniający zasadę słuszności art. 102 k.p.c. stanowi wyjątek
od zasady odpowiedzialności za wynik sporu, a zatem nie podlega wykładni
rozszerzającej i związany jest z obowiązkiem strony podania okoliczności
zezwalających na przyjęcie, że zachodzi „szczególnie uzasadniony wypadek”.
Powód w postępowaniu apelacyjnym nie powołał ani faktów ani dowodów na
ich poparcie, które mogłyby stanowić o zastosowaniu tego szczególnego
uregulowania. Za oczywiście pozbawione racji uznać więc należy oczekiwanie na
prowadzenie w tym kierunku postępowania wyjaśniającego, którego nie inicjował,
przez Sąd Okręgowy z urzędu. W tej sytuacji nie mógł odnieść zamierzonego
3
rezultatu, pozbawiony usprawiedliwionych podstaw, zarzut naruszenia art. 102
k.p.c.
Odnośnie natomiast do zarzutu naruszenia art. 103 k.p.c. wskazać należy,
że jest to również przepis stanowiący wyjątek od zasady obowiązującej przy
orzekaniu o kosztach procesu, tj. zasady odpowiedzialności stron za wynik procesu
(art. 98 § 1 k.p.c.). Może on więc znaleźć zastosowanie tylko w okolicznościach w
tym przepisie wskazanych i nie podlega wykładni rozszerzającej. Przy orzekaniu o
kosztach procesu za drugą instancję jedynie okoliczności przewidziane w art. 103
k.p.c., występujące w postępowaniu w tej instancji, mogą uzasadnić zastosowanie
tego przepisu. Pozwanej nie można jednakże zarzucić ani niesumiennego, ani
niewłaściwego postępowania dlatego, że korzystając z przysługującego jej
uprawnienia wniosła apelację od niekorzystnego dla niej wyroku Sądu pierwszej
instancji. Niesumiennym ani niewłaściwym postępowaniem nie było też popieranie
przez pozwaną apelacji przed Sądem Okręgowym i podniesienie w postępowaniu
apelacyjnym zarzutu braku legitymacji biernej. Przy orzekaniu o kosztach procesu
za drugą instancję nie ma zaś znaczenia – z punktu widzenia możliwości
zastosowania art. 103 k.p.c. – postępowanie pozwanej przed Sądem pierwszej
instancji.
Z tych względów brak jest podstaw do uwzględnienia zażalenia powoda,
wobec czego Sąd Najwyższy z mocy art. 3941
§ 3 w związku z art. 39814
k.p.c.
postanowił jak w sentencji.