I CZ 133/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:16-11-2012
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 133/11
POSTANOWIENIE
Dnia 3 lutego 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jan Górowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Barbara Myszka
SSN Marta Romańska
w sprawie z wniosku G. K.
przy uczestnictwie M. B.
o podział majątku,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 3 lutego 2012 r.,
zażalenia wnioskodawcy na punkt 3
postanowienia Sądu Okręgowego
z dnia 19 lipca 2011 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i w tym zakresie przekazuje
sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania i
orzeczenia o kosztach postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 19 lipca 2011 r. Sąd Okręgowy, w sprawie o podział
majątku wspólnego, zmienił zaskarżone postanowienie Sądu Rejonowego w ten
sposób, że podwyższył dla wnioskodawcy kwotę 8 500 zł zasądzoną z tytułu
rozliczenia nakładu poczynionego z majątku odrębnego na majątek wspólny do
kwoty 10 521,88 zł; w pozostałym zakresie oddalił apelację, oraz zasądził od
wnioskodawcy na rzecz uczestniczki koszty postępowania apelacyjnego w kwocie
3 600 zł.
Orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego zostało zaskarżone
zażaleniem przez wnioskodawcę, który wniósł o jego zmianę, bądź ewentualnie
o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Wnioskodawca
zarzucił obrazę art. 391 § 1 k.p.c. w zw. z art. 328 § 2 k.p.c. oraz art. 520 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie okazało się uzasadnione. Należy zauważyć, że Sąd Okręgowy
w ogóle nie umotywował swojego rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów
postępowania. Nie wskazał ani podstawy prawnej swojego rozstrzygnięcia, ani też
nie przedstawił żadnych argumentów, z których wynika odstępstwo od zasady
wyrażonej w art. 520 § 1 k.p.c. Stosownie do tego unormowania każdy uczestnik
ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.
W trybie nieprocesowym dopuszczalne jest orzekanie o kosztach
postępowania w ten sposób, że zostaną one stosunkowo rozdzielone, albo jedna
ze stron zostanie nimi obciążona (art. 520 § 2 i 3 k.p.c.). Takie rozstrzygnięcie jest
jednakże wyjątkiem od zasady i jego zastosowanie wymaga wykazania,
że wystąpiły okoliczności je uzasadniające.
W postępowaniu o podział majątku dorobkowego, czy o zniesienie
współwłasności z reguły nie występuje pomiędzy zainteresowanymi, sprzeczność
interesów, gdyż jego wynik prowadzi zgodnie z interesem uczestników do wyjścia
ze wspólności składników majątkowych, a przyznanie ich na wyłączną własność
następuje z wyrównaniem udziałów dopłatami. W postępowaniach działowych sam
fakt zgłoszenia przez uczestników odmiennych wniosków co do sposobu tego
3
zniesienia nie powoduje powstania sprzeczności interesów, gdyż na gruncie
art. 520 § 2 k.p.c. omawiana przesłanka nie jest związana ze stanowiskiem
zajętym przez zainteresowanych w sprawie. Przykładowo skoro ma dojść do
zniesienia współwłasności nieruchomości zabudowanej budynkiem piętrowym,
a atrakcyjniejsze jest piętro, to fakt, że każdy z dwóch dysponujących równymi
udziałami współwłaścicieli żądał przyznania na wyłączną własność lokalu na górze,
nie wyczerpuje hipotezy normy wynikającej z art. 520 § 2 k.p.c., tj. nie uzasadnia
zasądzenia od uczestnika, któremu został przyznany lokal na parterze na rzecz
otrzymującego lokal na piętrze zwrotu kosztów. Taka sprzeczność wyjątkowo,
np. w sprawie o podział majątku wspólnego może natomiast wystąpić w razie
zgłoszenia wniosku o ustalenie nierównych udziałów w tym majątku.
Ze względu na to, że Sąd Okręgowy nie podał ani podstawy prawnej, ani
motywów swojego rozstrzygnięcia w odniesieniu do zasądzonych kosztów
postępowania apelacyjnego, co stanowiło istotne naruszenie wskazanych
w zażaleniu przepisów, Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw.
z art. 39815
§ 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
md
POSTANOWIENIE
Dnia 3 lutego 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jan Górowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Barbara Myszka
SSN Marta Romańska
w sprawie z wniosku G. K.
przy uczestnictwie M. B.
o podział majątku,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 3 lutego 2012 r.,
zażalenia wnioskodawcy na punkt 3
postanowienia Sądu Okręgowego
z dnia 19 lipca 2011 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i w tym zakresie przekazuje
sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania i
orzeczenia o kosztach postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 19 lipca 2011 r. Sąd Okręgowy, w sprawie o podział
majątku wspólnego, zmienił zaskarżone postanowienie Sądu Rejonowego w ten
sposób, że podwyższył dla wnioskodawcy kwotę 8 500 zł zasądzoną z tytułu
rozliczenia nakładu poczynionego z majątku odrębnego na majątek wspólny do
kwoty 10 521,88 zł; w pozostałym zakresie oddalił apelację, oraz zasądził od
wnioskodawcy na rzecz uczestniczki koszty postępowania apelacyjnego w kwocie
3 600 zł.
Orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego zostało zaskarżone
zażaleniem przez wnioskodawcę, który wniósł o jego zmianę, bądź ewentualnie
o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Wnioskodawca
zarzucił obrazę art. 391 § 1 k.p.c. w zw. z art. 328 § 2 k.p.c. oraz art. 520 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie okazało się uzasadnione. Należy zauważyć, że Sąd Okręgowy
w ogóle nie umotywował swojego rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów
postępowania. Nie wskazał ani podstawy prawnej swojego rozstrzygnięcia, ani też
nie przedstawił żadnych argumentów, z których wynika odstępstwo od zasady
wyrażonej w art. 520 § 1 k.p.c. Stosownie do tego unormowania każdy uczestnik
ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.
W trybie nieprocesowym dopuszczalne jest orzekanie o kosztach
postępowania w ten sposób, że zostaną one stosunkowo rozdzielone, albo jedna
ze stron zostanie nimi obciążona (art. 520 § 2 i 3 k.p.c.). Takie rozstrzygnięcie jest
jednakże wyjątkiem od zasady i jego zastosowanie wymaga wykazania,
że wystąpiły okoliczności je uzasadniające.
W postępowaniu o podział majątku dorobkowego, czy o zniesienie
współwłasności z reguły nie występuje pomiędzy zainteresowanymi, sprzeczność
interesów, gdyż jego wynik prowadzi zgodnie z interesem uczestników do wyjścia
ze wspólności składników majątkowych, a przyznanie ich na wyłączną własność
następuje z wyrównaniem udziałów dopłatami. W postępowaniach działowych sam
fakt zgłoszenia przez uczestników odmiennych wniosków co do sposobu tego
3
zniesienia nie powoduje powstania sprzeczności interesów, gdyż na gruncie
art. 520 § 2 k.p.c. omawiana przesłanka nie jest związana ze stanowiskiem
zajętym przez zainteresowanych w sprawie. Przykładowo skoro ma dojść do
zniesienia współwłasności nieruchomości zabudowanej budynkiem piętrowym,
a atrakcyjniejsze jest piętro, to fakt, że każdy z dwóch dysponujących równymi
udziałami współwłaścicieli żądał przyznania na wyłączną własność lokalu na górze,
nie wyczerpuje hipotezy normy wynikającej z art. 520 § 2 k.p.c., tj. nie uzasadnia
zasądzenia od uczestnika, któremu został przyznany lokal na parterze na rzecz
otrzymującego lokal na piętrze zwrotu kosztów. Taka sprzeczność wyjątkowo,
np. w sprawie o podział majątku wspólnego może natomiast wystąpić w razie
zgłoszenia wniosku o ustalenie nierównych udziałów w tym majątku.
Ze względu na to, że Sąd Okręgowy nie podał ani podstawy prawnej, ani
motywów swojego rozstrzygnięcia w odniesieniu do zasądzonych kosztów
postępowania apelacyjnego, co stanowiło istotne naruszenie wskazanych
w zażaleniu przepisów, Sąd Najwyższy na podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw.
z art. 39815
§ 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.
md