V CZ 167/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:29-11-2012
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:III CZ 46/04
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 167/11
POSTANOWIENIE
Dnia 18 kwietnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Anna Owczarek
w sprawie z wniosku Urzędu Skarbowego w S.
przy uczestnictwie Fabryki Silników Elektrycznych Małej Mocy "S."
Spółki Akcyjnej
o wpis hipoteki przymusowej w Kw /.../,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 18 kwietnia 2012 r.,
zażalenia Leszka Klina na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 10 czerwca 2011 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 10 czerwca 2011 r. Sąd Okręgowy odrzucił apelację
L. K., wniesioną od postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 3 marca 1999 r.,
obejmującego wpis hipoteki przymusowych na rzecz Skarbu Państwa – Urzędu
Skarbowego w S. Sąd Okręgowy wyjaśnił, że L. K. doręczono w dniu 9 marca 2011
r. postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 3 marca 2011 r. w przedmiocie
odrzucenia jego skargi o wznowienie postępowania zakończonego wpisem hipotek
przymusowych i od tej daty (tj. od dnia 9 marca 2011 r.) rozpoczął się bieg terminu
do wniesienia zażalenia na to postanowienie, a nie na inne postanowienie (z dnia 3
marca 1999 r.). Postanowienia obejmującego wpis nie doręczono skarżącemu, lecz
innym uczestnikom postępowania o wpis (w dniu 9 marca 1999 r.). L. K.(mający
status zainteresowanego) mógłby wnieść apelację od wpisu w terminie określonym
w art. 6261
§ 3 k.p.c. dopóty, dopóki nie wpłynął termin do wniesienia tego środka
odwoławczego dla wszystkich uczestników postępowania. Apelacja skarżącego jest
opóźniona, bowiem termin do wniesienia tego środka odwoławczego dla wszystkich
uczestników postępowania o wpis wpłynął w dniu 23 marca 1999 r.
W zażaleniu na postanowienie z dnia 10 czerwca 2011 r. L. K. podnosił jego
niezasadność i stwierdzał, że skoro w dniu 8 marca doręczono mu także
„zawiadomienie o wpisie hipoteki przymusowej”, to tym samym otworzono dla niego
drogę postępowania apelacyjnego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kwestią zasadniczą do rozstrzygnięcia było to, czy w związku z doręczeniem
dokonanym L. K. nastąpiło – jak wywodził skarżący w zażaleniu – otwarcie
możliwości skutecznego wniesienia apelacji od wpisu do księgi wieczystej z dnia 3
marca 1999 r., obejmującego ujawnienie hipotek przymusowych.
Skarżący wyjaśnił, że w dniu 9 marca 2011 r. doręczono mu zawiadomienie
o dokonaniu wpisu hipoteki przymusowej i postanowienie z dnia 3 marca 2011 r.
o odrzuceniu skargi o wznowienie postępowania (k. 723 akt sprawy; pismo z dnia
12 lipca 2011 r. nazwanego „uzupełnieniem i zmianą apelacji”, k. 718 akt sprawy).
Sąd Okręgowy trafnie stwierdził jednak, że zaskarżony apelacją wpis nie został
3
doręczony wcześniej skarżącemu (L. K.), a jedynie właścicielowi nieruchomości i
użytkownikowi wieczystemu jako uczestnikom postępowania. To ostatnie
doręczenie nastąpiło w marcu 1999 r. Skarżący istotnie nie był uczestnikiem
postępowania wieczystoksięgowego, a taki status skarżącego (nabywcy prawa
obciążonego hipoteką) rodził odpowiednie konsekwencje prawne w sferze
możliwości wnoszenia środków odwoławczych, w tym – apelacji. Sąd Okręgowy
przyznał skarżącemu status osoby zainteresowanej w sprawie (zapewne w
rozumieniu art. 510 § 1 k.p.c.) i odmówił mu możliwości wniesienia apelacji z
powodu wpływu terminu do wniesienia apelacji dla wszystkich dotychczasowych
uczestników postępowania (zapewne dla właściciela nieruchomości i użytkownika
wieczystego). W ocenie Sądu Najwyższego, należało jednak przyjąć, że apelację
od wpisu w księdze wieczystej, dokonanego w dniu 3 marca 1999 r., może wnieść
tylko osoba, która w ogóle była uczestnikiem postępowania wieczystoksięgowego
(podobnie postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2004 r., III CZ
46/04, I C 2005 nr 1, s. 51). Zawiadomienie skarżącego o wpisie, doręczone w dniu
9 marca 2011 r., nie spowodowało zmiany statutu prawnego skarżącego, a więc nie
stał się on uczestnikiem postępowania w rozumieniu art. 6261
§ 2 k.p.c. i nie
uzyskał prawa do wniesienia apelacji od wpisu z dnia 3 marca 1999 r. Wniesioną
zatem apelację z dnia 9 marca 2011 r. (k. 622 akt) należało odrzucić jako
niedopuszczalną (art. 373 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.).
W tej sytuacji Sąd Najwyższy oddalił zażalenie jako nieuzasadnione
(art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c.).
db
POSTANOWIENIE
Dnia 18 kwietnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Hubert Wrzeszcz (przewodniczący)
SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca)
SSN Anna Owczarek
w sprawie z wniosku Urzędu Skarbowego w S.
przy uczestnictwie Fabryki Silników Elektrycznych Małej Mocy "S."
Spółki Akcyjnej
o wpis hipoteki przymusowej w Kw /.../,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 18 kwietnia 2012 r.,
zażalenia Leszka Klina na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 10 czerwca 2011 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 10 czerwca 2011 r. Sąd Okręgowy odrzucił apelację
L. K., wniesioną od postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 3 marca 1999 r.,
obejmującego wpis hipoteki przymusowych na rzecz Skarbu Państwa – Urzędu
Skarbowego w S. Sąd Okręgowy wyjaśnił, że L. K. doręczono w dniu 9 marca 2011
r. postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 3 marca 2011 r. w przedmiocie
odrzucenia jego skargi o wznowienie postępowania zakończonego wpisem hipotek
przymusowych i od tej daty (tj. od dnia 9 marca 2011 r.) rozpoczął się bieg terminu
do wniesienia zażalenia na to postanowienie, a nie na inne postanowienie (z dnia 3
marca 1999 r.). Postanowienia obejmującego wpis nie doręczono skarżącemu, lecz
innym uczestnikom postępowania o wpis (w dniu 9 marca 1999 r.). L. K.(mający
status zainteresowanego) mógłby wnieść apelację od wpisu w terminie określonym
w art. 6261
§ 3 k.p.c. dopóty, dopóki nie wpłynął termin do wniesienia tego środka
odwoławczego dla wszystkich uczestników postępowania. Apelacja skarżącego jest
opóźniona, bowiem termin do wniesienia tego środka odwoławczego dla wszystkich
uczestników postępowania o wpis wpłynął w dniu 23 marca 1999 r.
W zażaleniu na postanowienie z dnia 10 czerwca 2011 r. L. K. podnosił jego
niezasadność i stwierdzał, że skoro w dniu 8 marca doręczono mu także
„zawiadomienie o wpisie hipoteki przymusowej”, to tym samym otworzono dla niego
drogę postępowania apelacyjnego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kwestią zasadniczą do rozstrzygnięcia było to, czy w związku z doręczeniem
dokonanym L. K. nastąpiło – jak wywodził skarżący w zażaleniu – otwarcie
możliwości skutecznego wniesienia apelacji od wpisu do księgi wieczystej z dnia 3
marca 1999 r., obejmującego ujawnienie hipotek przymusowych.
Skarżący wyjaśnił, że w dniu 9 marca 2011 r. doręczono mu zawiadomienie
o dokonaniu wpisu hipoteki przymusowej i postanowienie z dnia 3 marca 2011 r.
o odrzuceniu skargi o wznowienie postępowania (k. 723 akt sprawy; pismo z dnia
12 lipca 2011 r. nazwanego „uzupełnieniem i zmianą apelacji”, k. 718 akt sprawy).
Sąd Okręgowy trafnie stwierdził jednak, że zaskarżony apelacją wpis nie został
3
doręczony wcześniej skarżącemu (L. K.), a jedynie właścicielowi nieruchomości i
użytkownikowi wieczystemu jako uczestnikom postępowania. To ostatnie
doręczenie nastąpiło w marcu 1999 r. Skarżący istotnie nie był uczestnikiem
postępowania wieczystoksięgowego, a taki status skarżącego (nabywcy prawa
obciążonego hipoteką) rodził odpowiednie konsekwencje prawne w sferze
możliwości wnoszenia środków odwoławczych, w tym – apelacji. Sąd Okręgowy
przyznał skarżącemu status osoby zainteresowanej w sprawie (zapewne w
rozumieniu art. 510 § 1 k.p.c.) i odmówił mu możliwości wniesienia apelacji z
powodu wpływu terminu do wniesienia apelacji dla wszystkich dotychczasowych
uczestników postępowania (zapewne dla właściciela nieruchomości i użytkownika
wieczystego). W ocenie Sądu Najwyższego, należało jednak przyjąć, że apelację
od wpisu w księdze wieczystej, dokonanego w dniu 3 marca 1999 r., może wnieść
tylko osoba, która w ogóle była uczestnikiem postępowania wieczystoksięgowego
(podobnie postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2004 r., III CZ
46/04, I C 2005 nr 1, s. 51). Zawiadomienie skarżącego o wpisie, doręczone w dniu
9 marca 2011 r., nie spowodowało zmiany statutu prawnego skarżącego, a więc nie
stał się on uczestnikiem postępowania w rozumieniu art. 6261
§ 2 k.p.c. i nie
uzyskał prawa do wniesienia apelacji od wpisu z dnia 3 marca 1999 r. Wniesioną
zatem apelację z dnia 9 marca 2011 r. (k. 622 akt) należało odrzucić jako
niedopuszczalną (art. 373 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.).
W tej sytuacji Sąd Najwyższy oddalił zażalenie jako nieuzasadnione
(art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c.).
db