Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 219/11
POSTANOWIENIE
Dnia 11 maja 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Kazimierz Zawada (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Anna Owczarek
SSN Marta Romańska
w sprawie z powództwa P. H.
przeciwko W. Ś.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 11 maja 2012 r.,
zażalenia powoda na postanowienie
o kosztach zawarte w pkt. 3 wyroku Sądu Okręgowego
z dnia 6 września 2011 r.,
1) zmienia zaskarżone postanowienie w ten sposób,
że zasądzoną od powoda na rzecz pozwanego kwotę
600 (sześćset) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa
procesowego w postępowaniu apelacyjnym obniża
do kwoty 300 (trzysta) zł,
2) zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 120
(sto dwadzieścia) zł tytułem zwrotu kosztów
postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Powód wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 10 000 zł z ustawowymi
odsetkami od dnia 11 grudnia 2009 r.
Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 1 kwietnia 2011 r. zasądził od pozwanego na
rzecz powoda kwotę 6000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 11 grudnia.
W pozostałym zakresie powództwo oddalił; ponadto zasądził od pozwanego na
rzecz powoda kwotę 1054 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Po rozpoznaniu apelacji powoda zaskarżającej wyrok Sądu Rejonowego
w części oddalającej powództwo i orzekającej o kosztach procesu Sąd Okręgowy
wyrokiem z dnia 6 września 2011 r. zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób,
że zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1297,60 zł tytułem zwrotu
kosztów procesu; w pozostałym zakresie apelację oddalił; ponadto (w punkcie 3)
zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów
zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.
Zasądzając od powoda kwotę 600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa
procesowego w postępowaniu apelacyjnym Sąd Okręgowy wyjaśnił, że podstawę
tego rozstrzygnięcia stanowiły przepisy art. 100 zdanie drugie i art. 108 § 1 k.p.c.
w związku z art. 391 § 1 k.p.c. oraz § 6 pkt 4 i § 12 ust. 1 pkt 2 rozrządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej
udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. nr 163,
poz. 1349 ze zm.).
W zażaleniu na postanowienie Sądu Okręgowego rozstrzygające o kosztach
zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym (pkt 3 wyroku Sądu
Okręgowego z dnia 6 września 2011 r.) powód zarzucił naruszenie przepisów
stanowiących podstawę prawną zawartego w tym postanowieniu rozstrzygnięcia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarżący trafnie podniósł, że Sąd Okręgowy błędnie zastosował § 6 pkt 4
i § 12 ust. 1 pkt 2 rozrządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za
czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
3
pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.
W sprawie miał zastosowanie § 12 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia, określający
stawkę minimalną wynagrodzenia radcy prawnego za prowadzenie sprawy
w postępowaniu apelacyjnym przed sądem okręgowym. W myśl tego przepisu,
jeżeli stronę w postępowaniu apelacyjnym reprezentuje - tak jak to miało miejsce
w rozpoznawanej sprawie – ten sam radca prawny co w postępowaniu przed
sądem pierwszej instancji, stawka minimalna wynagrodzenia radcy prawnego
za prowadzenie sprawy w postępowaniu apelacyjnym przed sądem okręgowym
wynosi 50% stawki minimalnej wynagrodzenia radcy prawnego za prowadzenie
sprawy w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji. Wartość zaskarżenia
apelacyjnego powoda wynosiła 4 000 zł, przy tej zaś wartości sporu stawka
minimalna wynagrodzenia radcy prawnego za prowadzenie sprawy
w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, stanowiąca podstawę obliczenia
stawki minimalnej wynagrodzenia radcy prawnego za prowadzenie sprawy
w postępowaniu apelacyjnym przed sądem okręgowym, powinna być obliczona nie
na podstawie § 6 pkt 4, lecz na podstawie § 6 pkt 3 rozrządzenia Ministra
Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu. Według § 6 pkt 3 tego rozrządzenia, przy wartości
przedmiotu sprawy w granicach 1500-5000 zł stawka minimalna wynagrodzenia
radcy prawnego za prowadzenie sprawy w postępowaniu przed sądem pierwszej
instancji wynosi 600 zł. Zgodnie zatem z § 12 ust. 1 pkt 1 i § 6 pkt 3 powoływanego
rozporządzenia stawka minimalna wynagrodzenia radcy prawnego za prowadzenie
niniejszej sprawy w postępowaniu apelacyjnym wynosiła tylko 300 zł.
Dopiero tak określona kwota mogłaby zostać podwyższona na podstawie § 2 ust. 1
i 2 rozporządzenia. To jednak powinno znaleźć wyraz w uzasadnieniu
rozstrzygnięcia sądu, a motywy zaskarżonego postanowienia na to nie wskazują.
Stanowisko pozwanego, że stawka minimalna za prowadzenie sprawy
w postępowaniu apelacyjnym jest niezależna od wartości przedmiotu zaskarżenia
wskazanej w apelacji, nie ma uzasadnionych podstaw. Sąd Najwyższy wielokrotnie
już wyjaśniał, iż w sprawach o prawa majątkowe przewidziany w art. 368 § 2 k.p.c.
wymóg podania w apelacji wartości przedmiotu zaskarżenia ma na celu
4
m.in. ustalenie wysokości należnych kosztów zastępstwa procesowego
(por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 22 sierpnia 2007 r., III CZP
77/07, OSNC 2008, nr 10, poz. 109 oraz uchwały Sądu Najwyższego z dnia
27 marca 2008 r., III CZP 7/08, OSNC 2009, nr 4, poz. 55).
Z przedstawionych przyczyn Sąd Najwyższy na podstawie art. 39816
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. zmienił zaskarżone postanowienie, a o kosztach
postępowania zażaleniowego rozstrzygnął zgodnie z art. 98 § 3 w związku z art.
391 § 1 i art. 39821
k.p.c. oraz § 12 ust. 2 pkt 2 i § 6 pkt 1 rozrządzenia Ministra
Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego
ustanowionego z urzędu.