Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 41/12
POSTANOWIENIE
Dnia 11 lipca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Agencji Rynku Rolnego
przeciwko D.S.
o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 11 lipca 2012 r.,
zażalenia pozwanej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 14 października 2011 r.,
oddala zażalenie i zasądza od pozwanej na rzecz strony
powodowej kwotę 3600zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem
kosztów postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 14 października 2011 r. odrzucił
apelację pozwanej na podstawie art. 373 k.p.c., jako nieopłaconą w określonym
przepisami terminie tygodniowym liczonym od doręczenia profesjonalnemu
pełnomocnikowi pozwanej w dniu 11 lipca 2011 r. postanowienia Sądu
Apelacyjnego z dnia 30 czerwca 2011 r., oddalającego zażalenie pozwanej na
postanowienie Sądu I instancji w przedmiocie częściowego oddalenia wniosku
pozwanego o zwolnienie od kosztów sądowych.
Ponieważ tygodniowy termin do uiszczenia opłaty od apelacji upłynął w dniu
18 lipca 2011 r., przeto uchybienie temu terminowi było równoznaczne
z nieopłaceniem apelacji, co skutkowało jej odrzuceniem, stwierdził Sąd
Apelacyjny.
Sąd ten uznał za błędne, w świetle art. 112 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca
2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, wezwanie zarządzeniem
przewodniczącego z dnia 27 lipca 2011 r. (k. 164) pełnomocnika pozwanej
do uiszczenia należnej opłaty od wniesionej apelacji. Uiszczenie opłaty dopiero
w dniu 1 sierpnia 2011 r. (k. 162) nie sanowało skutku w postaci nieopłacenia
w przepisanym terminie wniesionej apelacji i uzasadniało konieczność jej
odrzucenia jako nieopłaconej.
W zażaleniu pozwanej na postanowienie odrzucające apelację skarżąca
zarzuca błędną wykładnię art. 370 k.p.c. i art. 373 k.p.c. twierdząc, że nieuiszczenie
opłaty w przepisanym terminie nie uprawnia Sądu do odrzucenia apelacji
na podstawie art. 370 k.p.c., ponieważ przepis ten stanowi o nieopłaceniu apelacji,
a uiszczenie opłaty po terminie nie jest jednoznaczne z nieopłaceniem apelacji.
W ocenie żalącej, uchybienie terminowi dokonania czynności nie jest
jednoznaczne z niewykonaniem tej czynności.
Żaląca wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Strona powodowa wniosła o oddalenie zażalenia i o zasądzenie od pozwanej
kosztów postępowania zażaleniowego twierdząc, że uiszczenie opłaty od apelacji
3
po terminie nie wywołuje skutku jej opłacenia, ponieważ oceny opłacenia apelacji
dokonuje się z uwzględnieniem terminu do uiszczenia tej opłaty.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.
Żaląca nie kwestionuje zasadności zastosowania przez Sąd art. 112 ust. 3
in fine ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
(tj. Dz.U. 2010, Nr 90, poz. 594 ze zm.) cyt. dalej „u.k.s.c.”. Oznacza to,
że doręczenie w dniu 11 lipca 2011 r. (k. 157) pełnomocnikowi pozwanej
postanowienia Sądu Apelacyjnego z dnia 30 czerwca 2011 r., oddalającego
zażalenie pozwanej na postanowienie oddalające w części jej wniosek o zwolnienie
od kosztów sądowych, określało, z mocy art. 112 ust. 3 in fine u.k.s.c., początek
biegu terminu tygodniowego do opłacenia apelacji wniesionej przez adwokata
i podlegającej opłacie w wysokości stosunkowej.
Przepis ten wyłącza obowiązek przewodniczącego wzywania strony do
opłacenia złożonego pisma (postanowienie SN z dnia 10 maja 2012 r., IV CZ
161/11, niepubl.).
Opłata od apelacji nie została więc wniesiona z zachowaniem tygodniowego
terminu, który bezskutecznie upłynął w dniu 18 lipca 2001 r., jak to trafnie
przyjął Sąd Apelacyjny w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia. Oznacza to
uznanie, że została wniesiona przez tę pozwaną nieopłacona apelacja
w rozumieniu art. 370 k.p.c., którego to skutku nie sanuje późniejsze uiszczenie
w tym celu kwoty 2500 zł, tj. w dniu 1 sierpnia 2011 r. (k. 166).
Nie ma racji żaląca wywodząc, że użycie w art. 370 k.p.c. sformułowania
„nieopłaconą”, a nie „nieopłaconą w terminie” miałoby sanować skutki uchybień
terminowi do opłacenia pism, ponieważ taki wniosek sprzeciwiałby się racjonalności
działania ustawodawcy, określającego przecież w określonym celu terminy do
uiszczenia opłat.
Ponadto próba rozumienia terminu „nieopłaconą”, użytego w art. 370 k.p.c.,
bez zakreślenia ram czasowych oceny przez Sąd takiego stanu w istocie
4
sparaliżowałaby wykonanie obowiązku Sądu odrzucenia apelacji, pomimo
bezskutecznego upływu tygodniowego terminu do jej opłacenia.
Wobec powyższego ocena wystąpienia przesłanki z art. 370 k.p.c. w postaci
nieopłaconej apelacji musi nastąpić z upływem terminu przewidzianego na jej
opłacenie, a stwierdzenie już wówczas braku jej opłacenia skutkuje obowiązkiem
Sądu odrzucenia tego środka zaskarżenia, odpowiednio na podstawie art. 370
k.p.c., albo art. 373 k.p.c.
W tym stanie rzeczy zaskarżone postanowienie wydane zostało zgodnie
z obowiązującym prawem, co skutkowało obowiązkiem oddalenia zażalenia na
mocy art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.
O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 98
§ 1 i art. 99 k.p.c. oraz na podstawie § 6 pkt 7 i § 12 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. (Dz.U. Nr 163, poz. 1349
ze zm.).
jw