III CZ 60/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-12-2012
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III CZ 60/12
POSTANOWIENIE
Dnia 8 sierpnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący)
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
SSA Andrzej Niedużak
w sprawie z powództwa M. N.
przeciwko BKM S. GmbH & Co. KG w N.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 8 sierpnia 2012 r.,
zażalenia strony pozwanej na postanowienie o kosztach zawarte
w wyroku Sądu Okręgowego
z dnia 23 marca 2012 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę w tym zakresie
przekazuje Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania,
pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach
postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy zasądził od strony pozwanej
na rzecz powoda koszty postępowania apelacyjnego w kwocie tysiąca dwustu
złotych. W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy lakonicznie stwierdził,
że o kosztach orzekł zgodnie z art. 100 k.p.c. oraz art. 108 k.p.c. stosunkowo je
rozdzielając, co z uwagi na różne wartości przedmiotu zaskarżenia, doprowadziło
do przyznania kosztów postępowania apelacyjnego na rzecz powoda.
W zażaleniu na to postanowienie pozwana zarzuciła Sądowi Okręgowemu,
że ograniczył się on jedynie do powołania art. 100 k.p.c., nie uzasadnił jednak
merytorycznie rozstrzygnięcia o kosztach, bowiem nie wskazał sposobu ich
wyliczenia, ani przyjętej zasady obciążenia nimi stron. Wniosła o zmianę
zaskarżonego rozstrzygnięcia i wzajemne zniesienie kosztów, względnie
zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego na jej rzecz.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Sądu Najwyższego zasada
kompensaty kosztów, objęta art. 100 k.p.c., jest jedną z reguł uzupełniających
zasadę odpowiedzialności za wynik sprawy, o jakiej traktuje art. 98 § 1 k.p.c. Daje
ona możliwość rozdzielenia kosztów procesu odpowiednio do zakresu, w jakim
uwzględnione zostało roszczenie lub obrona, w razie częściowego tylko
uwzględnienia powództwa. Przyjęcie za podstawę orzeczenia o kosztach jednej
z trzech zawartych w tym przepisie reguł - wzajemnego zniesienia, stosunkowego
rozdzielenia albo włożenia na jedną ze stron obowiązku zwrotu wszystkich
kosztów, jeżeli przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo
gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny
sądu - wymaga oceny, czy będzie ona adekwatna do obowiązków stron
ukształtowanych wyrokiem oraz czy będzie trafna w odniesieniu do wysokości
kosztów poniesionych przez strony. Sąd, dokonując rozliczenia kosztów procesu,
zawsze powinien najpierw ustalić, jakie koszty zostały przez strony
w postępowaniu poniesione, określić proporcje, w jakich strony utrzymały się ze
swymi roszczeniami lub obroną i w oparciu o te proporcje, ustalić jaka część
kosztów powinna obciążać każdą z nich. Rozliczenie kosztów nie musi być
dokonane w sposób ściśle arytmetyczny, jest jednak nieodzownym elementem
3
orzekania o kosztach procesu (por. postanowienie SN z dnia 18 maja 2011 r.,
III CZ 23/11, niepubl. oraz postanowienie SN z dnia 14 kwietnia 2011 r., niepubl.).
Sąd Okręgowy, rozstrzygając o kosztach postępowania stwierdził jedynie, że o
kosztach orzekł zgodnie z art. 100 k.p.c. oraz art. 108 k.p.c. stosunkowo je
rozdzielając, co z uwagi na różne wartości przedmiotu zaskarżenia, doprowadziło
do przyznania kosztów postępowania apelacyjnego na rzecz powoda. W sytuacji,
w której obie apelacje, o różnych wartościach przedmiotu zaskarżenia, zostały
oddalone, nie wskazał ani kwoty kosztów poniesionych przez strony i
podlegających rozliczeniu, ani proporcji, w jakiej koszty te rozdzielił, a w
konsekwencji nie uzasadnił sposobu wyliczenia zasądzonej kwoty 1200 zł.
Słuszność trzeba zatem przyznać żalącej, że zaskarżone postanowienie zapadło
z naruszeniem art. 100 k.p.c. i uchyla się spod kontroli umożliwiającej jego
weryfikację. Mając powyższe na względzie orzeczono jak w sentencji, na
podstawie art. 39815
§ 1 zd. 1 w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 8 sierpnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący)
SSN Maria Szulc (sprawozdawca)
SSA Andrzej Niedużak
w sprawie z powództwa M. N.
przeciwko BKM S. GmbH & Co. KG w N.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 8 sierpnia 2012 r.,
zażalenia strony pozwanej na postanowienie o kosztach zawarte
w wyroku Sądu Okręgowego
z dnia 23 marca 2012 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę w tym zakresie
przekazuje Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania,
pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach
postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy zasądził od strony pozwanej
na rzecz powoda koszty postępowania apelacyjnego w kwocie tysiąca dwustu
złotych. W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy lakonicznie stwierdził,
że o kosztach orzekł zgodnie z art. 100 k.p.c. oraz art. 108 k.p.c. stosunkowo je
rozdzielając, co z uwagi na różne wartości przedmiotu zaskarżenia, doprowadziło
do przyznania kosztów postępowania apelacyjnego na rzecz powoda.
W zażaleniu na to postanowienie pozwana zarzuciła Sądowi Okręgowemu,
że ograniczył się on jedynie do powołania art. 100 k.p.c., nie uzasadnił jednak
merytorycznie rozstrzygnięcia o kosztach, bowiem nie wskazał sposobu ich
wyliczenia, ani przyjętej zasady obciążenia nimi stron. Wniosła o zmianę
zaskarżonego rozstrzygnięcia i wzajemne zniesienie kosztów, względnie
zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego na jej rzecz.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Sądu Najwyższego zasada
kompensaty kosztów, objęta art. 100 k.p.c., jest jedną z reguł uzupełniających
zasadę odpowiedzialności za wynik sprawy, o jakiej traktuje art. 98 § 1 k.p.c. Daje
ona możliwość rozdzielenia kosztów procesu odpowiednio do zakresu, w jakim
uwzględnione zostało roszczenie lub obrona, w razie częściowego tylko
uwzględnienia powództwa. Przyjęcie za podstawę orzeczenia o kosztach jednej
z trzech zawartych w tym przepisie reguł - wzajemnego zniesienia, stosunkowego
rozdzielenia albo włożenia na jedną ze stron obowiązku zwrotu wszystkich
kosztów, jeżeli przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo
gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny
sądu - wymaga oceny, czy będzie ona adekwatna do obowiązków stron
ukształtowanych wyrokiem oraz czy będzie trafna w odniesieniu do wysokości
kosztów poniesionych przez strony. Sąd, dokonując rozliczenia kosztów procesu,
zawsze powinien najpierw ustalić, jakie koszty zostały przez strony
w postępowaniu poniesione, określić proporcje, w jakich strony utrzymały się ze
swymi roszczeniami lub obroną i w oparciu o te proporcje, ustalić jaka część
kosztów powinna obciążać każdą z nich. Rozliczenie kosztów nie musi być
dokonane w sposób ściśle arytmetyczny, jest jednak nieodzownym elementem
3
orzekania o kosztach procesu (por. postanowienie SN z dnia 18 maja 2011 r.,
III CZ 23/11, niepubl. oraz postanowienie SN z dnia 14 kwietnia 2011 r., niepubl.).
Sąd Okręgowy, rozstrzygając o kosztach postępowania stwierdził jedynie, że o
kosztach orzekł zgodnie z art. 100 k.p.c. oraz art. 108 k.p.c. stosunkowo je
rozdzielając, co z uwagi na różne wartości przedmiotu zaskarżenia, doprowadziło
do przyznania kosztów postępowania apelacyjnego na rzecz powoda. W sytuacji,
w której obie apelacje, o różnych wartościach przedmiotu zaskarżenia, zostały
oddalone, nie wskazał ani kwoty kosztów poniesionych przez strony i
podlegających rozliczeniu, ani proporcji, w jakiej koszty te rozdzielił, a w
konsekwencji nie uzasadnił sposobu wyliczenia zasądzonej kwoty 1200 zł.
Słuszność trzeba zatem przyznać żalącej, że zaskarżone postanowienie zapadło
z naruszeniem art. 100 k.p.c. i uchyla się spod kontroli umożliwiającej jego
weryfikację. Mając powyższe na względzie orzeczono jak w sentencji, na
podstawie art. 39815
§ 1 zd. 1 w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.