I CZ 158/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:08-03-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I CZ 103/71 I CZ 80/65
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt I CZ 158/12
POSTANOWIENIE
Dnia 5 grudnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
SSN Jan Górowski (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
w sprawie z powództwa "W." Huta Szklana Spółki z o.o. przeciwko Skarbowi
Państwa reprezentowanemu przez Ministra Gospodarki, Wojewodę W. i Ministra
Skarbu Państwa
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 5 grudnia 2012 r.,
zażalenia strony powodowej na postanowienie o kosztach zawarte
w wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 9 marca 2012 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem zawartym w wyroku z 9 marca 2012 r. (punkt 4) Sąd
Apelacyjny zasądził od powódki na rzecz strony pozwanej kwotę 9000 złotych
tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego i kasacyjnego. Swoje
rozstrzygnięcie oparł na treści art. 98 k.p.c.
Powódka zaskarżyła to postanowienie zażaleniem, w którym wniosła
o jego zmianę i odstąpienie od obciążania jej kosztami postępowania. Wskazała,
że w sprawie powinien znaleźć zastosowanie art. 102 k.p.c., a ponadto, iż Sąd
naruszył art. 98 k.p.c., gdyż powódka została niezasadnie obciążona kosztami
postępowania kasacyjnego, gdyż to postępowanie wygrała.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Artykuł 98 k.p.c. stanowi wyraz zasady odpowiedzialności za wynik procesu.
Stosownie do tego przepisu, strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić
przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw
i celowej obrony. Skarżąca podniosła, że sąd naruszył powyższy przepis obciążając
ją kosztami postępowania kasacyjnego, które wygrała. Zarzut ten jest chybiony.
Obowiązek zwrotu kosztów procesu zależy od ostatecznego wyniku sprawy,
a nie od rezultatu postępowania w poszczególnych instancjach; a dokonanie oceny,
czy i w jakim stopniu strona sprawę przegrała lub wygrała, wymaga porównania
roszczeń dochodzonych z ostatecznie uwzględnionymi, a nie porównania
wyniku postępowania w poszczególnych instancjach (por. postanowienia SN: z dnia
12 sierpnia 1965 r., I CZ 80/65, OSNCP 1966, nr 3, poz. 47, z dnia 8 lipca 1971 r.,
I CZ 103/71, Lex nr 6956).
Artykuł 102 k.p.c. przewiduje wyjątek od – odnoszącej się do obowiązku
rozliczania kosztów postępowania - zasady odpowiedzialności za wynik procesu
i pozwala na odstąpienie od niej „w szczególnie uzasadnionych wypadkach”.
Fakt ich nastąpienia (bądź braku) podlega ocenie sądu orzekającego
w jednostkowym przypadku, także na tle całokształtu rozpoznanej sprawy.
Z rozstrzygnięcia wydanego w niniejszej sprawie wynika, że Sąd uznał,
iż w sprawie nie ma szczególnych okoliczności, które przemawiają za
zastosowaniem art. 102 k.p.c., skoro orzekł o kosztach na podstawie art. 98 k.p.c.
3
Z taką oceną należy się zgodzić. Poczucie krzywdy, na które powołuje się
skarżąca nie stanowi „szczególnie uzasadnionego wypadku” w rozumieniu art. 102
k.p.c. Przepis ten jako wyjątkowy może znaleźć zastosowanie w sytuacjach
szczególnych, a więc w takich, gdzie obciążenie kosztami postępowania strony
przegrywającej proces byłoby oczywistym naruszeniem zasad współżycia
społecznego z uwagi na sytuację osobistą, czy majątkową w jakiej się znalazła.
Taka sytuacja w niniejszej sprawie nie ma miejsca.
Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
k.p.c.,
Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
jw
POSTANOWIENIE
Dnia 5 grudnia 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Tadeusz Wiśniewski (przewodniczący)
SSN Jan Górowski (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
w sprawie z powództwa "W." Huta Szklana Spółki z o.o. przeciwko Skarbowi
Państwa reprezentowanemu przez Ministra Gospodarki, Wojewodę W. i Ministra
Skarbu Państwa
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 5 grudnia 2012 r.,
zażalenia strony powodowej na postanowienie o kosztach zawarte
w wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 9 marca 2012 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem zawartym w wyroku z 9 marca 2012 r. (punkt 4) Sąd
Apelacyjny zasądził od powódki na rzecz strony pozwanej kwotę 9000 złotych
tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego i kasacyjnego. Swoje
rozstrzygnięcie oparł na treści art. 98 k.p.c.
Powódka zaskarżyła to postanowienie zażaleniem, w którym wniosła
o jego zmianę i odstąpienie od obciążania jej kosztami postępowania. Wskazała,
że w sprawie powinien znaleźć zastosowanie art. 102 k.p.c., a ponadto, iż Sąd
naruszył art. 98 k.p.c., gdyż powódka została niezasadnie obciążona kosztami
postępowania kasacyjnego, gdyż to postępowanie wygrała.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Artykuł 98 k.p.c. stanowi wyraz zasady odpowiedzialności za wynik procesu.
Stosownie do tego przepisu, strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić
przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw
i celowej obrony. Skarżąca podniosła, że sąd naruszył powyższy przepis obciążając
ją kosztami postępowania kasacyjnego, które wygrała. Zarzut ten jest chybiony.
Obowiązek zwrotu kosztów procesu zależy od ostatecznego wyniku sprawy,
a nie od rezultatu postępowania w poszczególnych instancjach; a dokonanie oceny,
czy i w jakim stopniu strona sprawę przegrała lub wygrała, wymaga porównania
roszczeń dochodzonych z ostatecznie uwzględnionymi, a nie porównania
wyniku postępowania w poszczególnych instancjach (por. postanowienia SN: z dnia
12 sierpnia 1965 r., I CZ 80/65, OSNCP 1966, nr 3, poz. 47, z dnia 8 lipca 1971 r.,
I CZ 103/71, Lex nr 6956).
Artykuł 102 k.p.c. przewiduje wyjątek od – odnoszącej się do obowiązku
rozliczania kosztów postępowania - zasady odpowiedzialności za wynik procesu
i pozwala na odstąpienie od niej „w szczególnie uzasadnionych wypadkach”.
Fakt ich nastąpienia (bądź braku) podlega ocenie sądu orzekającego
w jednostkowym przypadku, także na tle całokształtu rozpoznanej sprawy.
Z rozstrzygnięcia wydanego w niniejszej sprawie wynika, że Sąd uznał,
iż w sprawie nie ma szczególnych okoliczności, które przemawiają za
zastosowaniem art. 102 k.p.c., skoro orzekł o kosztach na podstawie art. 98 k.p.c.
3
Z taką oceną należy się zgodzić. Poczucie krzywdy, na które powołuje się
skarżąca nie stanowi „szczególnie uzasadnionego wypadku” w rozumieniu art. 102
k.p.c. Przepis ten jako wyjątkowy może znaleźć zastosowanie w sytuacjach
szczególnych, a więc w takich, gdzie obciążenie kosztami postępowania strony
przegrywającej proces byłoby oczywistym naruszeniem zasad współżycia
społecznego z uwagi na sytuację osobistą, czy majątkową w jakiej się znalazła.
Taka sytuacja w niniejszej sprawie nie ma miejsca.
Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
k.p.c.,
Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
jw