WZ 1/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-02-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:IV KZ 19/10 Sg 138/74
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: WZ 1/13
POSTANOWIENIE
Dnia 12 lutego 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
Prezes SN Janusz Godyń (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Wiesław Błuś
SSN Marian Buliński
w sprawie A. P., na posiedzeniu w dniu 12 lutego 2013 r. w związku z zażaleniem
pełnomocnika - radcy prawnego na postanowienie Wojskowego Sądu Okręgowego
w W. z dnia 14 grudnia 2012 r. o stwierdzeniu swej niewłaściwości do rozpoznania
wniosku o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem Wojskowego Sądu
Garnizonowego w O. z dnia 3 grudnia 1974 r.,
na podstawie art. 545 § 1 w zw. z art. 430 § 1 k.p.k. pozostawia
zażalenie bez rozpoznania.
UZASADNIENIE
A. P. został skazany wyrokiem Wojskowego Sądu Garnizonowego w O. z dnia 3
grudnia 1974 r. za przestępstwo określone w art. 188 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 21 listopada
1967 r. o powszechnym obowiązku obrony P.R.L. na karę 3 lat pozbawienia wolności (sygn.
akt: Sg 138/74).
W dniu 1 października 2012 r. radca prawny J. N., jako pełnomocnik A. P., wystąpił
do Wojskowego Sądu Okręgowego w W. z wnioskiem o wznowienie postępowania
zakończonego przytoczonym wyrokiem Wojskowego Sądu Garnizonowego w O.
2
Wojskowy Sąd Okręgowy w W. postanowieniem z dnia
14 grudnia 2012 r. stwierdził swą niewłaściwość do rozpoznania wniosku i sprawę
przekazał „według właściwości do rozpoznania właściwemu sądowi powszechnemu, tj.
Sądowi Okręgowemu w O”.
Pełnomocnik A. P., który zaskarżył to postanowienie, wniósł o przekazanie sprawy
do Sądu Okręgowego w S.
Prezes Wojskowego Sądu Okręgowego w W. zarządzeniem z dnia
4 stycznia 2013 r. przyjął zażalenie pełnomocnika i przekazał je do rozpoznania Sądowi
Najwyższemu – Izba Wojskowa.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zarządzenie Prezesa Wojskowego Sądu Okręgowego w W., podjęte na podstawie
art. 463 § 1 k.p.k., jest błędne.
Prezes Sądu obowiązany był postąpić stosownie do nakazu zawartego w art. 429 §
1 k.p.k., tzn. odmówić przyjęcia środka odwoławczego jako pochodzącego od osoby
nieuprawnionej, który to przepis ma zastosowanie również w postępowaniu
wznowieniowym (art. 545 § 1 k.p.k.).
Przewidziany w art. 545 § 2 k.p.k. wymóg sporządzenia i podpisania wniosku o
wznowienie przez adwokata albo radcę prawnego nie jest dopełniony, jeżeli osobie
prawomocnie skazanej za przestępstwo wniosek ten sporządza i podpisuje ustanowiony
przez nią w roli pełnomocnika radca prawny, gdyż wnioskodawcą jest tu osoba
występująca w procesie jako oskarżony i tak też traktowana również po skazaniu w
postępowaniach prowadzonych po uprawomocnieniu się wyroku, przewidzianych w
Kodeksie postępowania karnego, w tym i o wznowienie. Oskarżony bowiem korzystać
może z pomocy obrońcy (art. 6 k.p.k.), a nie pełnomocnika, po którego pomoc prawną
sięgać mogą strony inne niż oskarżony (art. 87 § 1 k.p.k.), natomiast obrońcą w sprawach
o przestępstwa może być jedynie osoba uprawniona do obrony według przepisów o ustroju
adwokatury (art. 82 k.p.k.) – zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia
2010 r., IV KZ 19/10, OSNKW 2010, z. 8, poz. 71 oraz aprobującą glosę A. Małolepszego,
LEX/el.2011.
Konsekwencją takiego stanu rzeczy, tzn. braku uprawnienia pełnomocnika – radcy
prawnego do sporządzenia i podpisania w imieniu oskarżonego wniosku w sprawie o
wznowienie postępowania, jest niemożność występowania przez pełnomocnika z własnymi
zażaleniami w tej sprawie.
3
Przyjęcie przez Prezesa Sądu pierwszej instancji środka odwoławczego
wniesionego przez osobę nieuprawnioną, obliguje Sąd Najwyższy jako Sąd odwoławczy do
pozostawienia bez rozpoznania zażalenia pełnomocnika skazanego, stosownie do treści
art. 430 § 1 k.p.k. w zw. z art. 545 § 1 k.p.k.
Ze względu na ten sposób rozstrzygnięcia sprawy Sąd Najwyższy nie jest władny
przesądzić, czy właściwy do rozpoznania wniosku o wznowienie postępowania w
przypadku A. P. jest sąd wojskowy, czy sąd powszechny, co przecież ma zasadnicze
znaczenie, gdyż rozpoznanie sprawy przez sąd niewłaściwy ma określone, i to wyjątkowo
negatywne skutki – vide art. 439 § 1 pkt 3 k.p.k. Zasygnalizować zatem jedynie można, że
dla prawidłowego ustalenia tej kwestii mogły – i ewentualnie mogą – być pomocne judykaty
Sądu Najwyższego w zakresie właściwości funkcjonalnej, np. postanowienia: z dnia 11
lipca 1996 r., WZ 91/96, OSNKW 1996, z. 9 – 10, poz. 74; z dnia 23 sierpnia 2000 r., WZ
34/2000, OSNKW 2000, z. 11 – 12, poz. 103; wyrok z dnia 8 grudnia 2004 r., WA 26/04, R
– OSNKW 2004, poz. 2320.
Pouczenie
Na niniejsze postanowienie zażalenie nie przysługuje (arg. z art. 430 § 2 k.p.k.).
POSTANOWIENIE
Dnia 12 lutego 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
Prezes SN Janusz Godyń (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Wiesław Błuś
SSN Marian Buliński
w sprawie A. P., na posiedzeniu w dniu 12 lutego 2013 r. w związku z zażaleniem
pełnomocnika - radcy prawnego na postanowienie Wojskowego Sądu Okręgowego
w W. z dnia 14 grudnia 2012 r. o stwierdzeniu swej niewłaściwości do rozpoznania
wniosku o wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem Wojskowego Sądu
Garnizonowego w O. z dnia 3 grudnia 1974 r.,
na podstawie art. 545 § 1 w zw. z art. 430 § 1 k.p.k. pozostawia
zażalenie bez rozpoznania.
UZASADNIENIE
A. P. został skazany wyrokiem Wojskowego Sądu Garnizonowego w O. z dnia 3
grudnia 1974 r. za przestępstwo określone w art. 188 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 21 listopada
1967 r. o powszechnym obowiązku obrony P.R.L. na karę 3 lat pozbawienia wolności (sygn.
akt: Sg 138/74).
W dniu 1 października 2012 r. radca prawny J. N., jako pełnomocnik A. P., wystąpił
do Wojskowego Sądu Okręgowego w W. z wnioskiem o wznowienie postępowania
zakończonego przytoczonym wyrokiem Wojskowego Sądu Garnizonowego w O.
2
Wojskowy Sąd Okręgowy w W. postanowieniem z dnia
14 grudnia 2012 r. stwierdził swą niewłaściwość do rozpoznania wniosku i sprawę
przekazał „według właściwości do rozpoznania właściwemu sądowi powszechnemu, tj.
Sądowi Okręgowemu w O”.
Pełnomocnik A. P., który zaskarżył to postanowienie, wniósł o przekazanie sprawy
do Sądu Okręgowego w S.
Prezes Wojskowego Sądu Okręgowego w W. zarządzeniem z dnia
4 stycznia 2013 r. przyjął zażalenie pełnomocnika i przekazał je do rozpoznania Sądowi
Najwyższemu – Izba Wojskowa.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Zarządzenie Prezesa Wojskowego Sądu Okręgowego w W., podjęte na podstawie
art. 463 § 1 k.p.k., jest błędne.
Prezes Sądu obowiązany był postąpić stosownie do nakazu zawartego w art. 429 §
1 k.p.k., tzn. odmówić przyjęcia środka odwoławczego jako pochodzącego od osoby
nieuprawnionej, który to przepis ma zastosowanie również w postępowaniu
wznowieniowym (art. 545 § 1 k.p.k.).
Przewidziany w art. 545 § 2 k.p.k. wymóg sporządzenia i podpisania wniosku o
wznowienie przez adwokata albo radcę prawnego nie jest dopełniony, jeżeli osobie
prawomocnie skazanej za przestępstwo wniosek ten sporządza i podpisuje ustanowiony
przez nią w roli pełnomocnika radca prawny, gdyż wnioskodawcą jest tu osoba
występująca w procesie jako oskarżony i tak też traktowana również po skazaniu w
postępowaniach prowadzonych po uprawomocnieniu się wyroku, przewidzianych w
Kodeksie postępowania karnego, w tym i o wznowienie. Oskarżony bowiem korzystać
może z pomocy obrońcy (art. 6 k.p.k.), a nie pełnomocnika, po którego pomoc prawną
sięgać mogą strony inne niż oskarżony (art. 87 § 1 k.p.k.), natomiast obrońcą w sprawach
o przestępstwa może być jedynie osoba uprawniona do obrony według przepisów o ustroju
adwokatury (art. 82 k.p.k.) – zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia
2010 r., IV KZ 19/10, OSNKW 2010, z. 8, poz. 71 oraz aprobującą glosę A. Małolepszego,
LEX/el.2011.
Konsekwencją takiego stanu rzeczy, tzn. braku uprawnienia pełnomocnika – radcy
prawnego do sporządzenia i podpisania w imieniu oskarżonego wniosku w sprawie o
wznowienie postępowania, jest niemożność występowania przez pełnomocnika z własnymi
zażaleniami w tej sprawie.
3
Przyjęcie przez Prezesa Sądu pierwszej instancji środka odwoławczego
wniesionego przez osobę nieuprawnioną, obliguje Sąd Najwyższy jako Sąd odwoławczy do
pozostawienia bez rozpoznania zażalenia pełnomocnika skazanego, stosownie do treści
art. 430 § 1 k.p.k. w zw. z art. 545 § 1 k.p.k.
Ze względu na ten sposób rozstrzygnięcia sprawy Sąd Najwyższy nie jest władny
przesądzić, czy właściwy do rozpoznania wniosku o wznowienie postępowania w
przypadku A. P. jest sąd wojskowy, czy sąd powszechny, co przecież ma zasadnicze
znaczenie, gdyż rozpoznanie sprawy przez sąd niewłaściwy ma określone, i to wyjątkowo
negatywne skutki – vide art. 439 § 1 pkt 3 k.p.k. Zasygnalizować zatem jedynie można, że
dla prawidłowego ustalenia tej kwestii mogły – i ewentualnie mogą – być pomocne judykaty
Sądu Najwyższego w zakresie właściwości funkcjonalnej, np. postanowienia: z dnia 11
lipca 1996 r., WZ 91/96, OSNKW 1996, z. 9 – 10, poz. 74; z dnia 23 sierpnia 2000 r., WZ
34/2000, OSNKW 2000, z. 11 – 12, poz. 103; wyrok z dnia 8 grudnia 2004 r., WA 26/04, R
– OSNKW 2004, poz. 2320.
Pouczenie
Na niniejsze postanowienie zażalenie nie przysługuje (arg. z art. 430 § 2 k.p.k.).